Buradasınız

Anasayfa » Content

TÜRKİYE TÜRKÇESİ VE BALKAN AĞIZLARINDA “KAÇAN” SORU SÖZCÜĞÜ

QUESTION WORD “KAÇAN” IN TURKISH AND BALKAN DIALECTS

Journal Name:

  • Diyalektolog - Ağız Araştırmaları Dergisi

Publication Year:

  • 2012

Key Words:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
The question word kaçan is one of the words which takes place in different phonetic forms in Turkey Turkish dialects. The question word kaçan is used in different functions in Old Anatolian Turkish that the foundation of Turkey Turkish were laid as a written language. The question word kaçan does not exist in standard Turkish. It is possible to see that some kind of structures which exist in Old Anatolian Turkish subsist in Turkish dialects -not in standard Turkish-. Beginning from Old Turkic, it is obvious that question words derived from *ka, ne and kim are used for different functions and question in particular in Turkic languages. hani, hangi come from kanı, kangı and kaç, derivatives of kaç (kaçıncı, kaça, kaçar, kaçlı, kaçlık) exist in standard Turkish today. Except of these, there is no question word derived from * ka in standard Turkish. The question word kaçan which is used as a preposition in Old Anatolian Turkish is a kind of bond between Turkish dialects and Old Anatolian Turkish. In this study, the question word kaçan has evaluated in Turkish and Balkan dialects with regard to form and function in the light of this information.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language): 
Kaçan soru sözcüğü Türkiye Türkçesi ağızlarında farklı fonetik şekillerde yer alan sözlerden biridir. Türkiye Türkçesinin yazı dili olarak temellerinin atıldığı Eski Anadolu Türkçesinde kaçan soru sözcüğünün farklı işlevlerle kullanıldığı görülmektedir. Türkiye Türkçesi ölçünlü dilinde kaçan soru sözcüğü kullanılmamaktadır. Eski Anadolu Türkçesinde yer alan bazı yapıların günümüzde Türkiye Türkçesi ölçünlü dilinde olmasa bile Türkiye Türkçesi ağızlarında varlığını bir şekilde sürdürdüğünü görmek mümkündür. Eski Türkçe döneminden itibaren Türkçede *ka’dan türetilen soru sözcükleri ile ne ve kim sözcüklerinin temelde soru olmak üzere farklı işlevlerde kullanılabildiği Türkçenin tarihî gelişimi içinde gözlenmektedir. Bugün Türkiye Türkçesi ölçünlü dilinde tarihî dönemlerde kanı, kangı biçiminde olan hani, hangi sözcükleri ile kaç ve kaç’ın türevleri (kaçıncı, kaça, kaçar, kaçlı, kaçlık) görülmektedir. Bunların dışında Türkiye Türkçesi ölçünlü dilinde *ka’ya dayanan soru sözcüklerine rastlanmamaktadır. Eski Anadolu Türkçesi döneminde daha çok bir tür cümle başı edatı olarak kullanılan kaçan sözcüğü Türkiye Türkçesi ağızları ile Eski Anadolu Türkçesi arasındaki bağı ortaya koyan örneklerden biridir. Bu çalışmada kaçan soru sözcüğünün Türkiye Türkçesi ve Balkan ağızlarındaki kullanımları eldeki veriler ışığında şekil ve işlev açısından değerlendirildi
FULL TEXT (PDF): 
PDF icon arastrmx_79200_pp_47-53.pdf
  • 5
47-53
  • Turkish

REFERENCES

References: 

 AKALIN, Şükrü Halûk, “Eski Anadolu Türkçesinde Cümle Başı Edatlarıyla Kurulmuş
Cümleler”, Türk Dili, Türk Dil Kurumu Yayınları, S: 518, Ankara 1995, s. 156-163.
 __________, “Dede Korkut Kitabında Geçen Bir Cümle Tipi Üzerine”, TDAY-Belleten-1998-1, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara 1998.
 __________, “Eski Anadolu Türkçesinde çün, çünki, çünkim Cümle Başı Edatlarıyla
Kurulmuş İsim Cümleleri”, 4. Uluslar Arası Türk Dili Kurultayı, 25-29 Eylül 2000,
TDK, Çeşme-İzmir 2000.
 ARIKOĞLU, Ekrem, Klara KUULAR, Tuva Türkçesi Sözlüğü, Türk Dil Kurumu
Yayınları: 822, Ankara 2003.
 BURAN, Ahmet, Ercan ALKAYA, Çağdaş Türk Lehçeleri, Akçağ Yayınları: 377,
Ankara 2007.
 CEBECİ, İsa, Örneklerle Deliorman Türk Ağzı Sözlüğü, Türk Dil Kurumu Yayınları:
1012, Ankara 2010.
 ÇETİN, Engin, On Üçüncü Yüzyıl Öncesinde Soru, Çukurova Üniversitesi Sosyal
Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Doktora Tezi, Adana 2008.
 DS: Derleme Sözlüğü I, VII, VIII, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara 1993.
 ECKMANN, Janos, “Dinler (Makedonya) Türk ağzı”, Türk Dili Araştırmaları Yıllığı
Belleten-1960, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara 1988, ss.189-204.
 GÜLENSOY, Tuncer, “Türkçe *ka sözcüğü üzerine”, IV. Uluslar arası Türk Dili
Kurultayı Bildirileri I 24-29 Eylül 2000, 1. Cilt, Ankara 2007.
 HAMDİ HASAN, Makedonya ve Kosova Türklerince Kullanılan Atasözleri ve
Deyimler, Türk Dil Kurumu Yayınları: 685, Ankara 1997.
 HTS: Hakasça-Türkçe Sözlük, Haz: E. Gürsoy-Naskali, V.Butanayev, A. İsina, E. Şahin,
L. Şahin, A. Koç, Türk Dil Kurumu Yayınları: 917, Ankara 2007.
 ÖZKAN, Mustafa, Türk Dilinin Gelişme Alanları ve Eski Anadolu Türkçesi, Filiz
Kitabevi, İstanbul 2009.
 TAVKUL, Ufuk, Karaçay-Malkar Türkçesi Sözlüğü, Türk Dil Kurumu Yayınları: 770,
Ankara 2000.
 TİKEN, Kamil, Eski Türkiye Türkçesinde Edatlar, Bağlaçlar, Ünlemler ve Zarf-fiiller,
Türk Dil Kurumu Yayınları: 837, Ankara 2004.
 TOR, Gülseren, Mersin Ağzı Sözlüğü, Türk Dilleri Araştırmaları Dizisi: 38, İstanbul
2004.
 YTS: Yeni Tarama Sözlüğü, Düzenleyen: Cem Dilçin, Türk Dil Kurumu Yayınları,
Ankara 2009.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com