A YOUNG TURK INTELLECTUAL WİTH THREE IDENTİTİES: DR. IBRAHİM (ETHEM) TEMO (1865–1945)
Journal Name:
- Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
Keywords (Original Language):
Author Name | University of Author | Faculty of Author |
---|---|---|
Abstract (2. Language):
Dr. Ibrahim Temo was one of the most important characters of the Turkish
political life. Ibrahim Temo, as the founder of Union and Progress, which had an important
part in the history of Turkish political life, attracts attention with his three identities.
Besides being a Turkish intellectual who was against tyranny, Temo was also the founder
of the Baskim Society, which was one of the most important societies of the Albanian
nationalist movement. Being isolated from the Union and Progress after the proclamation of the Second Constitutional Period, Temo settled in Romania, in where he formerly
founded the Balkan branch of the society and entered in the Romanian nationality.
Temo was accepted as a reputable person in the Unionist environments with his
organizer character that was full of brave and determination in ideas. After his years in the
School of Military Medicine Temo continued his efforts as an organizer in Romania, to
where he escaped, and there he founded a new society, Baskim, that gathered the
disconnected Albanian societies under a unique name, and played an important role in
spread of the Unionist movement in before Romania, and after among the Albanians. After
the proclamation of the Second Constitutional Period, Temo founded the Ottomant
Democrat Party and ran opposition against to the government of Union and Progress
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language):
Dr. İbrahim Temo, Türk siyasi hayatının en önemli kişiliklerinden biridir. İttihat
ve Terakki cemiyeti gibi Türk siyasi hayatında önemli bir yere sahip olan, dönemi ve
sonrasını birçok yönü ile etkilemiş bir örgütün kurucusu olan İbrahim Temo, üç kimlikli
özelliği ile dikkat çekmektedir; İstibdad karşıtı bir Jön Türk aydını (Osmanlı) olmanın yanı
sıra, Arnavut milliyetçi örgütlerinin en önemlisi olan Başkim Cemiyeti’nin (Arnavut)
kurucu ve yöneticisi olmuş, meşrutiyet sonrasında kurucusu olduğu İttihat ve Terakki’den
dışlanması ve cemiyetin izlediği politikalar sonucunda meşrutiyet öncesinde cemiyetin
Balkan teşkilatını kurduğu ve tabiyetine geçtiği Romanya’ya ( Romen) yerleşerek hayatını
burada sürdürmüştür.
İbrahim Temo, örgütçü yapısı, fikirlerindeki kararlılık ve cesaret ile Jön Türk
çevrelerinde saygı uyandırmış bir kişilik olarak kabul edilmektedir. Asker-i Tıbbiye’de
başlayan örgütçülük faaliyetine, firar ettiği Romanya’da devam etmiş ve burada hem
Cemiyetin Balkan teşkilatını kurmuş, hem de dağınık şekilde bulunan Arnavut cemiyetlerini
Başkim (İttihat) çatısı altında toplayarak İttihatçı hareketin Romanya ve sonrasında
Rumeli’deki Arnavutlar arasında yayılmasını sağlamıştır. Meşrutiyetin ilanı sonrasında ise
Osmanlı Demokrat Fırkası’nı kurarak liderliğini üstlenmiş ve kuruluş hedefinden
uzaklaştığını düşündüğü İttihat ve Terakki Cemiyeti’ne karşı muhalefet yapmıştır.
- 1
77-98