Birth Pangs of Turkish Magazine Publishing
Journal Name:
- Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi
Keywords (Original Language):
Author Name | University of Author | Faculty of Author |
---|---|---|
Abstract (2. Language):
In this study, information about the first three magazines published in Turkish inside the boundaries of Ottoman Empire will be provided. In this work, detailed information related to Mecmûa-i İbr-i İntibah / Mecmûa-i İbretnüma and Mirat magazines of which almost no information can be found in available Turkish press history studies will be provided besides the information related to Mecmûa-i Fünûn which is subjected to many comprehensive studies. Also in the starting era of Turkish magazine publishing, general evaluation of Ottoman socio¬economic and cultural situation will be discussed.
The main focus of this study will be the debates between these jousting two magazines and Mecmûa-i Fünûn. These polemics which occurred at the very start of private initiative publishing can be recognized as an outcome of first professional rivalry/competition. The results of these assertive literary debates and their relative causes associated with existing administrative and social structure will be given. The purpose of this study is to illuminate starting phase of Turkish periodical publishing which displays great importance in Turkish press history studies with first¬hand resources.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language):
Bu çalışmada, Osmanlı Devleti sınırlarında Türkçe olarak yayınlanan ilk üç dergiye ilişkin bilgi verilecektir. Osmanlı Devleti'nde özel girişimle yayıncılığın başlamasından henüz dokuz ay gibi kısa bir süre sonra düzenli yayın aralığına sahip ilk Türkçe dergi Mecmûa-i Fünûn yayınlanmaya başlar. Kendisinden yalnızca birkaç ay sonra ise ikinci Türkçe dergi Mecmûa-i İbr-i İntibah ve ilk resimli Türkçe dergi Mirat yayınlanır. Diğer iki ilmî dergi ile Mecmûa-i Fünûn'un başlattığı edebi tartışma sonrası, her iki yeni ilmî dergi de yayınlarına son vermek durumunda kalır. Her üç derginin gerek yayımcıları gerekse yazarları kalemiyye (devlet memuru) ve az da olsa askeriye sınıfına mensup eğitimli gençlerden oluşmaktadır.
Bu çalışmada, özellikle Türk basın tarihi ile ilgili mevcut çalışmalarda haklarında neredeyse hiçbir malumata rastlanmayan Mecmûa-i İbr-i İntibah (Mecmûa-i İbretnüma) ve Mirat dergilerine dair daha ayrıntılı bilgi verilecek olup, çok sayıda kapsamlı araştırmaya konu olmuş Mecmûa-i Fünûn dergisine ilişkin de bilgi aktarılacaktır. Türkçe dergiciliğin başladığı dönemde Osmanlı Devleti'nin içinde bulunduğu sosyo-ekonomik, kültürel duruma dair de genel bir saptamada bulunulacaktır. Çünkü, mevcut durumun basının genel işleyişine ve içeriğine etki ettiği gibi, gazetecilik (dergicilik) mesleğine soyunan dönemin aydınlarının zuhur ettikleri ortama dair ışık tutulmasının da faydalı olacağı kanaatindeyiz.
Çalışmada özellikle üzerinde durulacak nokta, Cemiyet-i İlmiye-i Osmaniye'nin resmî yayını olan Mecmûa-i Fünûn ile polemiğe giren diğer iki derginin arasında geçen tartışmalar olacaktır. Özel sermaye yayıncılığının henüz başladığı bir dönemde meydana gelen bu polemiğin, sektördeki ilk mesleki rekabetin sonucu olduğu söylenebilir. Yine, yayınlar arasında yaşanan 'mübâhase-i edebiyye'nin neticeleri ve bunun nedenleri, dönemin idari, sosyal yapısı ile ilişkilendirilerek aktarılmaya çalışılacaktır. Amaç, Türk basın tarihinin gerçekte çok önem arz eden, Türkçe dergi yayıncılığının ilk evrelerine tekabül eden bu dönemine ilişkin, ilk elden kaynaklar yürütülecek bir çalışma yoluyla az da olsa bir ışık tutabilmektir.
FULL TEXT (PDF):
- 4
84-100