Buradasınız

BABANZÂDE AHMET NAİM VE AHMET AĞAOĞLU’NA GÖRE DA’VÂ-YI AHLÂK-I AMELÎ

Concept of Practical Morals According to Babanzade Ahmet Naim and Ahmet Agaoglu

Journal Name:

Publication Year:

Author NameUniversity of Author
Abstract (2. Language): 
Babanzade Ahmet Naim and Ahmet Agaoglu are the two intellectuals who lived in the late Ottoman era and the first years of Republic, and also marked with the writings in relation with religious, political and social developments in these periods. Issue of morals has been one of the most mentioned issues during changing conditions of the era. Individual and social morality have been tried to be shaped each thought movement in its own systematics in experiencing rapid change and transformation of social structure. In this our article, we have distinguished Ahmet Naim who is acknowledged with the ideas and thoughts of Islamic aspects and Ahmet Agaoglu who was more effective with the ideas of pro-Turkism. We have tried to evaluate their thoughts related to practical morals. Ahmet Naim defended a morality which is an Islamic origin but Ahmet Agaoglu partially accepted religion that have a voice in the morals area and he takes a stand for rationalist-based morality, which also rather shaped by modernism. Not to exceed the volume of this article, we think to evaluate their ideas of theoretical morals in another article.
Abstract (Original Language): 
Ahmet Ağaoğlu ve Babanzâde Ahmet Naim, Osmanlı’nın son dönemi ile Cumhuriyet’in ilk yıllarında yaşamış ve bu dönemlerdeki dinî, siyasî ve toplumsal gelişmelerle ilgili olarak yazdıklarıyla o döneme damgasını vurmuş iki aydındır. Ahlâk konusu ise dönemin, üzerinde en çok söz söylenen meselelerinden biri olmuştur. Hızlı bir değişim ve dönüşümün yaşandığı toplumsal yapıda, bireysel ve toplumsal ahlâk, her bir düşünce akımının kendi sistematiği içerisinde şekillendirilmeye çalışılmıştır. Biz bu yazımızda, İslamcı görüşleriyle temâyüz etmiş Babanzâde Ahmet Naim ile daha çok Türkçülük yanlısı fikirleriyle etkili olmuş Ahmet Ağaoğlu’nun, ahlâkın amelî/pratik yönüyle alakalı görüş ve düşüncelerini tespit ve değerlendirmeye çalıştık. Ahmet Naim, din/İslam kaynaklı bir ahlâkı savunurken, Ahmet Ağaoğlu ise dinin ahlâk sahasında söz sahibi olmasını kısmen kabul etmekle birlikte, daha çok modernizmin şekillendirdiği, rasyonalist temelli bir ahlâktan yana tavır alır.
131-151

REFERENCES

References: 

Ağaoğlu, Ahmet, İslamiyet’te Kadın, Rusçadan Çeviren: Hasan Ali Ediz, Birey Toplum Yayınları, Ankara, 1985.
............., “İslam’da Da’vâ-yı Milliyet”, Türk Yurdu, Yıl: 3, 10 Temmuz 1330/23 Temmuz 1914, C. VI, S. 10, ve Yıl: 3, 24 Temmuz 1330/6 Ağustos 1914, C. VII, S. 11.
............., Hukuk Tarihi, Hukuk Talebesi Cemiyeti Yayınları, İstanbul, 1931.
............., Üç Medeniyet, Milli Eğitim Basımevi, Birinci Basılış, İstanbul, 1972.
............., Serbest İnsanlar Ülkesinde, Sanâyii Nefîse Matbaası, İstanbul, 1930.
Akalın, Gülseren, Türk Düşünce ve Siyasî Hayatında Ahmet Ağaoğlu, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Ü. Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Enstitüsü, Ankara, 1999.
Akçura, Yusuf, Üç Tarz-ı Siyaset, Türk Tarih Kurumu, Ankara, 2007.
Babanzâde Ahmet Naim, İslam Ahlâkının Esasları, Sadeleştiren: Ömer Rıza Doğrul, Yücel Yayınları, İstanbul, 1963.
............., İslam Ahlâkının Esasları, Notlarla Sadeleştiren: Recep Kılıç, Türkiye Diyanet Vakfı Yay., Ankara, 1995.
............., “Sıdk-ı Nübüvvet-i Muhammediye’nin Tarîhen Sübûtu”, Sırât-ı Mustakîm Mec., 23 Teşrînievvel 1324/5 Kasım 1908, C. 1, S. 11.
............., “Vaizler”, Sırât-ı Müstakîm Mec., 23 Ağustos 1324/5 Eylül 1908, C. 1, S. 2.
............., “İslam’da Da’vâ-yı Kavmiyet”, Sebîlürreşâd Mec., 10 Nisan 1330/23 Nisan 1914, C. 12, S. 293.
............., “Tesettür İşine Zâbıta Karışmasın mı?”, Sebilürreşâd Mec., 13 Şubat 1335/13 Şubat 1919, C.16, S. 391.
Ayhan ÇETİN
____________________________________________________________________________
150
............., “Yine Tesettür Meselesi”, Sebilürreşâd Mec. 27 Şubat 1335/27 Şubat 1919, C. 16, S. 393.
............., “Bizde Din ve Devlet”, Sebilürreşâd Mec., 28 Teşrînisâni 1334/28 Kasım 1918, C. 15, S. 380.
............., “Tâaddüd-ü Zevcât İslamiyet’te Men Olunabilir mi İmiş?”, Sebilürreşâd Mec., 15 Mayıs 1330/28 Mayıs 1914, C. 12, S. 298.
............., “Yine Taaddüd-ü Zevcâta Dair”, Sebilürreşâd Mec., 31 Temmuz 1330/13 Ağustos 1914, C. 12, S. 308.
............., “İnsafın O Yerde Nâmı Yok mu?”, Sebilürreşâd Mec., 8 Temmuz 1330/21 Temmuz 1914, C. 12, S. 306.
............., Genel Çizgileriyle İslam, Çığır Yayınları, İstanbul, 1975.
............., Temrînât: Sarf-ı Arabîye Mahsus (Eski harflerle), Mahmut Bey Matbaası, İstanbul, 1316/1900.
Berkes, Niyazi, Türkiye’de Çağdaşlaşma, Yayına Hazırlayan: Ahmet Kuyaş, YKY, 12. Baskı, İstanbul, 1996.
Ceyhan, Abdullah, Sırât-ı Müstakîm ve Sebîlürreşâd Mecmuâları Fihristi, Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, Ankara, 1991.
Çağrıcı, Mustafa, “Ahlâk”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (DİA), C. 2, İstanbul, 1989.
............., Anahatlarıyla İslam Ahlâkı, Ensar Neşriyat, 5. Basım, İstanbul, 2009.
Çakan, İsmail L., “Babanzâde Ahmed Naim”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (DİA), C. 4, İstanbul, 1991.
Çetin, Ayhan, Babanzâde Ahmet Naim Efendi’ye Göre Ahlâk Meselesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniv. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya 1995.
............., Ahmet Ağaoğlu’nun Din ve Toplum Anlayışı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniv. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta, 2011.
Erdem, Hüsamettin, “İslam Ahlâkı Ve Özellikleri”, Selçuk Ü. İlahiyat Fakültesi Dergisi, Sayı: 2, Konya, 1986.
............., Ahlâkâ Giriş, Günay Ofset, Konya, 1994.
............., Son Devir Osmanlı Düşüncesinde Ahlâk, dem Yayınları, İstanbul, 2006.
Georges, L. Fonsegrive, Mebâdî-i Felsefe’den İlmü’n-Nefs, Tercüme: Babanzâde Ahmed Naim, Eski harflerle, Matbaâ-yı Âmire, İstanbul, 1331/1915.
Gündüz, Mustafa, Ahlâk Sosyolojisi, 2. Baskı, Anı Yayıncılık, Ankara, 2010.
Güriz, Adnan, Hukuk Başlangıcı, 10. Baskı, Siyasal Kitabevi, Ankara, 2005.
Hansu, Hüseyin, Secdede Biten Bir Ömür: Babanzâde Ahmet Naim, Kaynak Yay., İzmir, 2007,
İbn Haldun, Mukaddime, Çeviren: Zâkir Kadîrî Ugan, MEB., C.I, İstanbul, 1997.
Kara, İsmail, “İslamcılarla Türkçüler Arasında Bir Milliyetçilik Tartışması”, Din İle Modernleşme Arasında, Dergâh Yayınları, İkinci Basım, İstanbul, 2005.
............., Bir Felsefe Dili Kurmak, Dergâh Yayınları, İkinci Basım, İstanbul, 2005.
F.Ü. İlahiyat Fakültesi Dergisi 17:1 (2012) 151
____________________________________________________________________________
Kılıç, Recep, “Ahlâk Kavramının Analizi”, İslam Ahlâkı ve Sevgi, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, Ankara, 2007.
Kirman, Mehmet Ali, Din Sosyolojisi Terimleri Sözlüğü, Rağbet Yayınları, İstanbul, 2004.
Özcan, Ufuk, Ahmet Ağaoğlu ve Rol Değişikliği, Kitabevi Yayınları, İstanbul, 2010.
Sakal, Fahri, Ağaoğlu Ahmet Bey, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara, 1999.
Shissler, A. Holly, İki İmparatorluk Arasında Ahmet Ağaoğlu ve Yeni Türkiye, Çeviren: Taciser Ulaş Belge, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 1. Baskı, İstanbul, 2005.
Tekin, Mustafa, “Meşrutiyet Döneminde Kadın ve Aile Tartışmaları”, Yüzüncü Yılında II. Meşrutiyet, Editör: Asım Öz, Pınar Yay., Birinci Basım, İstanbul, 2008.
Toker, Nilgün- Tekin, Serdar, “Batıcı Siyasî Düşüncenin Karakteristikleri ve Evreleri: ‘Kamusuz Cumhuriyet’ten Kamusuz Demokrasi’ye”, Modern Türkiye’de Siyasî Düşünce: Modernleşme ve Batıcılık, İletişim Yayınları, C. 3, İstanbul, 2002.
Yüce, Nuri, “Ağaoğlu, Ahmet”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi (DİA), C. 1, İstanbul, 1998.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com