Buradasınız

BİR OSMANLI ARŞİV BELGESİ IŞIĞINDA CEMÂLEDDİN AFGÂNÎ’DE MEHDİLİK ANLAYIŞI

The Understanding of Mahdi Notion in Jamal al-Din al-Afghani in the Light of an Ottoman Archival Document

Journal Name:

Publication Year:

Abstract (2. Language): 
Jamal Al-Din Al-Afghani is an Afghan thinker who is considered to be the founder of Pan-Islamism and the leading figure of modern understanding of Islam. His time coincided with a deteriorating troublesome period for Muslim society. The colonial exploitation of Muslim people from all over the world by Western states was not able to be tolerated by Al-Afghani. At every stage of his life he was always concerned about this situation of Muslim people, struggled for Muslims and put forward solutions for their problems. In this sense, for Al-Afghani, Mahdi movements must have always been supported by resting on political and religious bases, regardless of wherever they came from and whatever they relied on, as long as there was much of benefit for Muslim society against imperialist Western states. Al-Afghani developed ideas that, focusing on its benefit for Muslim society, explain this expectation for Mahdi with historical and religious references, the idea which was appealing to the majority of Muslim people under the circumstances of his time. He pronounced his support for the Mahdi notion due to its benefits even though it was a debatable issue as a belief.
Abstract (Original Language): 
Cemaleddin Afgânî modern İslam algısına öncülük yapmış, Panislamizm’in kurucusu kabul edilen Afganlı bir düşünürdür. Onun yaşadığı dönem İslam toplumu açısından sıkıntıların yoğunlaştığı bir sürece denk gelmektedir. Dünyanın dört bir yanında müslümanların batılı devletler tarafından sömürgeci bir anlayışla istismar edilmesi Afgânî tarafından kabul edilebilir bir şey değildir. O, hayatının her safhasında müslümanların içinde bulunduğu bu durumu düşünmüş, bunun için mücadele etmiş ve çözüm önerileri getirmiştir. Afgânî’ye göre mehdîlik hareketleri her nereden gelirse gelsin, her neye dayanırsa dayansın İslam toplumunun menfaatine bir şey getiriyorsa desteklenmeli, emperyalist batılı devletlere karşı gerek siyasi gerek dini dayanaklarla önü açılmalıdır. O, bu anlamda İslam toplumunun zihin dünyasında kabul gören mehdîlik beklentisini tarihi ve dini referanslarla izah etmekle beraber, bunların İslam toplumuna sağladığı faydayı esas alarak düşünceler üretmiş, mehdîliğin dinin aslından olup olmaması tartışılsa dahi topluma sağladığı faydalar açısından desteklenmesi hususunda karar kılmıştır.
31-50

REFERENCES

References: 

Ahmed b. Hanbel, el-Müsned I, Mısır 1313.
Başbakanlık-Osmanlı Arşivi, Yıldız Esas Evrakı, No: 34/76.
Buhâri, Sahih-i Buhâri VII-VIII, İstanbul trs.
Doğuştan Günümüze Büyük İslam Tarihi V, Ed: Hakkı Dursun Yıldız, Çağ Yay, İstanbul 1988.
Ebû Mûin en-Nesefî, Tabsıratu’l-Edille fî Usuli’d-Din, tah: Hüseyin Atay, Şaban Ali Düzgün, DİBY, Ankara 2003.
Eş’ari, el-Luma fi’r-Redd ala Ehli’z-Zeyğ ve’l-Bida, (tah. Muhammed Emin Zannavi), Beyrut 2000.
Fığlalı, E. Ruhi, “Mesih ve Mehdi İnancı Üzerine (Mezhepler Tarihi Açısından Bir Bakış), AÜİFD, Cilt: 25, Yıl: 1981.
Hasan, H. İbrahim; İslam Tarihi IV, Kayıhan Yay., İstanbul 1992.
Hizmetli, Sabri, “İtikadi İslam Mezheplerinin Doğuşuna İctimâi Hadislerin Tesirleri Üzere Bir Deneme”, AÜİFD, Cilt: XXVI.
İci, Adudidin, el-Mevâkıf fi İlm-i Kelam, Beyrut trs.
İlhan, Avni, “Kütüb-ü Sitte’deki Hadislere Göre Mehdilik”, DEÜİFD, Sayı 7, İzmir 1992.
İzmirli İsmail Hakkı, “Kelam, Mehdi Meselesi, Muallim Ata Efendinin Üçüncü Sorusuna Cevap”, sad: Ali Duman, Hikmet Yurdu, Cilt: 3, S. 6, 2010.
Keskioğlu, Osman, İslâm Dünyası Dün ve Bugün, Ankara Üniversitesi Basımevi, Ankara 1964.
Lâmişî, Mahmud b. Zeyd, et-Temhid li Kavâidi’l-Tevhid, tah: Abdülmecid Türkî, Paris 1995.
Müslim, Sahih-i Müslim, Cilt: I, İstanbul 1329.
Şehristânî, el-Milel ve’l-Nihâl Il, Beyrut 2000.
Taberi, Tarihû’l-Taberi, Cilt: 7, Beyrut 2000.
Uludağ, Süleyman, İslam’da İnanç Konuları ve İtikadi İslam Mezhepleri, İstanbul 1998.
Yaramış, Ahmet, “Mısır’da İngiliz Sömürgecilik Anlayışı: Cromer Örneği (1883 – 1907)”, Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: IX, Sayı: 2, Aralık 2007.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com