Buradasınız

TÜRK TOPLUMUNDA CİNSİYETE GÖRE DİNDARLIK FARKLILAŞMASI: BİR META-ANALİZ DENEMESİ

Differentation of Religiousness According to Gender in Turkish Society: An Essay of Meta-Analysis

Journal Name:

Publication Year:

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
The relation between gender and religiousness, spirituality is an important topic dealt with in many both domestic and foreign quantitative and qualitative studies and interpretted by various theories. In this study, planned as an essay of meta-analysis, 78 fieldworks having 43864 people as sampling are investigated within the context of differentation of religiousness according to gender. To the findings, women performed faridah (religious duty/obligation) and sunnah prayers more frequently than men. Women seem to be more religious in the dimensions of belief, prayer, feeling and impression except of knowledge dimension. However, there has not been a significant differentation between the genders from the point of general reliousness. In intrinsic and dogmatic religiousness men but in extinsic and popular religiousness women are in the forefront. There has been 136 findings in total in the studies trying to determine religiousness by scales. According to % 27.94 of these findings women and % 20.59 of them men are more religious. However, there has not been a significant differentation between genders according to % 51.47 of those findings. These results show that women are partially more religious in proportion to men in Turkis society. But it remains uncertain whether this situation arises from gender differentation or other factors.
Abstract (Original Language): 
Cinsiyet ile dindarlık ve maneviyat arasındaki ilişki hem yurt dışında hem yurt içinde çok sayıda nicel ve nitel araştırmaya konu edilen, çeşitli teorilerle yorumlanmaya çalışılan önemli bir konudur. Bir meta-analiz denemesi olarak planlanan bu araştırmada örneklem sayısı 43864’e ulaşan 78 alan araştırması cinsiyet-dindarlık farklılaşması bağlamında sorgulanmıştır. Elde edilen bulgulara göre kadınlar erkeklere nispetle farz ve nafile ibadetleri daha fazla yapmaktadırlar. “Bilgi” boyutu hariç “inanç”, “ibadet”, “duygu” ve “etki” boyutlarında kadınlar daha dindar bir görüntü arz etmektedir. Ancak “genel dindarlık” açısından cinsiyetler arasında anlamlı bir farklılık mevcut değildir. “İç güdümlü” ve “dogmatik” dindarlıkta erkekler, “dış güdümlü” ve “popüler” dindarlıkta ise kadınlar daha fazla ön plandadır. Dindarlığı ölçeklerle tespite çalışan araştırmalarda toplam 136 bulguya ulaşılmıştır. Söz konusu bulguların % 27.94’ünde kadınlar, % 20.59’unda erkekler daha dindar çıkmışken % 51.47’sinde cinsiyetler arasında anlamlı bir farklılık tespit edilememiştir. Sonuçlar Türk toplumunda kadınların erkeklerden kısmen daha dindar olduğunu ortaya koymaktadır. Ancak bu durumun cinsiyet farklılıklarından mı, yoksa başka faktörlerden mi beslendiği meselesi belirsizliğini korumaktadır.
1-34

REFERENCES

References: 

Akgöz, Semra, İlker Ercan ve İsmet Kan, “Meta-Analizi”, Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 2004, 30/2, ss. 107-112.
Allport, Gordon W., Birey ve Dini, Çev. B. Sambur, Elis Yayınları, Ankara, 2004.
Allport, Gordon W., The Person in Psychology: Selected Essays, Beacon Press. Boston, 1968.
Arslan, Mustafa, Türk Popüler Dindarlığı, DEM Yayınları, İstanbul, 2004.
Aydın, Ali Rıza, Dini İnkârın Psiko-Sosyal Nedenleri, Yayımlanmamış Doktora Tezi, On Dokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Samsun, 1995.
Bahadır, Abdulkerim, “Ergenlik Döneminde Dini Şüphe ve Tereddütler”, H. Hökelekli (Edit), Gençlik Din ve Değerler Psikolojisi, DEM Yayınları, İstanbul, 2006, ss. 307-368.8
Bayyiğit, Mehmet, Üniversite Gençliğinin Dini İnanç, Tutum ve Davranışları Üzerine Bir Araştırma, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa, 1989.
Beit-Hallahmi, Benjamin and Michael Argyle, The Psychology of Religious: Behavoir, Belief and Experience, Routledge, London - New York, 1997.
Beit-Hallahmi, Benjamin, Prolegomena to The Psychological Study of Religion, Associated University Presses. London-Toronto, 1989.
Benson, Peter L., Eugene C. Roehlkepartain and Stacey P. Rude, “Spiritual Development in Childhood and Adolescence: Toward a Field of Inquiry”, Applied Developmental Science, 2003, 7/3, pp. 205–213.
Cirhinlioğlu, Fatma Gül, Din Psikolojisi, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara, 2010.
Cirhinlioğlu, Fatmagül ve Üzeyir Ok, “Kadınlar mı Yoksa Erkekler mi Daha Dindar?”, ZFWT: Zeitschrift für die Welt der Türken, 2011, 3/1, ss. 121-141.
Cotton, Sian, Kathy Zebracki, Susan L. Rosenthal, Joel Tsevat and Dennis Drotar, “Religion/Spirituality and Adolescent Health Outcomes: A Review”, Journal of Adolescent Health, 2006, 38, pp. 472–480.
Doç. Dr. Asım YAPICI
____________________________________________________________________________
26
Çelik, Celalettin, “Türk Halk Dindarlığında Değişim ve Süreklilik: Ziyaret Fenomeni Örneği”, Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2004, 4/1, ss. 213-239.
Çelik, Celalettin, Şehirleşme ve Din. Çizgi Kitabevi, Konya, 2002.
Ebu Hamid Muhammed Gazzali, İhyau Ulumuddin I, Ter. M. A. Müftüoğlu, Tuğra Neşriyat, İstanbul, trz.
Emmons, Robert A., “Kişilik Psikolojisinde Dinin Önemi Üzerine Bir Giriş”, Çev. M. Koç, Tabula Rasa: Felsefe-Teoloji, 2005, 5/14, ss. 151-166.
Fırat, Erdoğan, Üniversite Öğrencilerinde Allah İnancı ve Din Duygusu, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi, Ankara, 1977.
Francis, Leslie J., “The Psychology of Gender Differences in Religion: A Review of Empirical Research” Religion, 1997, 27, pp. 81-96.
Fromm, Eric, Psikanaliz ve Din, Çev. A. Arıtan, Arıtan Yayınları, İstanbul, 1993.
Glock, Charles Y., “Dindarlığın Boyutları Üzerine”, Çev. M. E. Köktaş, Din Sosyolojisi, Y. Aktay ve M. E. Köktaş (Edit), Vadi Yayınları, Ankara, 1998, ss. 252-274.
Gorsuch, Richard L., “Din psikolojisi”, Çev. A. Kuşat, Erciyes Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 1998, 10, ss. 226-248.
Günay, Ünver ve Vehbi Ecer, Toplumsal Değişme, Tasavvuf, Tarikatlar ve Türkiye, Erciyes Üniversitesi Yayınları Kayseri, 1999.
Günay, Ünver ve Harun Güngör, Türk Din Tarihi, Laçin Yayınları, İstanbul, 1998.
Günay, Ünver, “Modern Sanayi Toplumlarında Din I”, Erciyes Üniversitesi. İlâhiyat Fakültesi Dergisi, 1986, 3, ss. 41-88.
Günay, Ünver, “Türk Dünyasının Din Önderleri Tipolojisi”, Avrasya Etüdleri, 2002, 21, ss. 128-135.
Günay, Ünver, Din Sosyolojisi, İnsan Yayınları, İstanbul, 1998.
Günay, Ünver, Erzurum ve Çevre Köylerinde Dini Hayat, Erzurum Kitaplığı, İstanbul, 1999.
Gürses, İbrahim, Kölelik ve Özgürlük Arasında Din: Üniversite Öğrencileri Üzerinde Sosyal Psikolojik Bir Araştırma, Arasta Yayınları, Bursa, 2001.
Hill, Peter C. and Kenneth I Pargament, “Advances in the Conceptualization and Measurement of Religion and Spirituality: Implications for Physical and Mental Health Research”, American Psychologist, 2003, 58/1, ss. 64-74.
James, William, L’expérience Religieuse: Essai de Psychologie Descriptive, Traduit par F. Abazit, Félix Alcan, Paris,1931.
Kayıklık, Hasan, “Allport’a Göre Dini Yaşayışa Gelişimsel Bir Açılım”, Dini Araştırmalar, 2003, 5/15, ss. 121-138.
Kayıklık, Hasan, “Çeşitli Meslek Mensuplarında Dinsel Eğilim ile Hoşgörüsüzlük Arasındaki İlişki”, Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2001, 1/1, ss. 124-135.
F.Ü. İlahiyat Fakültesi Dergisi 17:2 (2012) 27
____________________________________________________________________________
Kayıklık, Hasan, Dini Yaşayış Biçimleri: Psikolojik Temelleri Açısından Bir Değerlendirme, Basılmamış Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir, 2000.
Kendler, Kenneth S., Xiao-Qing Liu, Charles O Gardner., Michael E. McCullough David Larson and Carol A Prescott, “Dimensions of Religiosity and Their Relationship to Lifetime Psychiatric and Substance Use Disorders”, American Journal of Psychiatry, 2003, 160/3, pp. 496–503.
Kuşat, Ali, “Ergenlerde Allah Tasavvuru”, Ü. Günay ve C. Çelik (Edit), Dindarlığın Sosyo-Psikolojisi, Karahan Yayınları, Adana 2006, ss. 113-156.
Mehmedoğlu, Ali Ulvi, Kişilik ve Din, DEM Yayınları, İstanbul, 2004.
Michael, Argyle and Benjamin Beit-Hallahmi, The Social Psychology of Religion, Routledge - Kegan Paul, London - Boston, 1975.
Miller, Alan S. and John P. Hoffmann, “Risk and Religion: An Explanation of Gender Differences in Religiosity”. Journal for the Scientific Study of Religion, 1995, 34/1, pp. 63-75.
Moreira-Almeida, Alexander, Francisco Neto Lotufo and Harold G. Koenig, “Religiousness and Mental Health: A Review”, Journal: Revista Brasileira de Psiquiatria, 2006, 28/3, pp. 242-250.
Sherkat, Darren E. ve Cristopher G. Ellison, “Din Sosyolojisinde Son Gelişmeler ve Gündemdeki Tartışmalar”, Çev. İ. Çapcıoğlu, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2004, XLV/1, ss. 225-262.
Stark, Rodney and Charles Y. Glock, “Dimension of Religious Committment”, Roland Robertson (Edit), Sociology of Religion, New York, 1976, pp. 253-261.
Sullins, D. Paul, “Gender and Religion: Deconstructing Universality, Constructing Complexity”, American Journal of Sociology, 2006, 112, pp. 838–880.
Şahin, İlkay, “Değişim Sürecinde Bir Anadolu Kasabasında Kadın Dindarlığı”, Ü. Günay ve C. Çelik (Edit), Dindarlığın Sosyo-Psikolojisi, Karahan Yayınları, Adana, 2006, ss. 321-345.
Taplamacıoğlu, Mehmet, “Yaşlara Göre Dinî Hayatın Şiddet ve Kesafeti Üzerine Bir Anket Denemesi”, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 1962, Sayı: 10, ss. 141-151.
Tarhan, Nevzat, Kadın Psikolojisi, Nesil Yayınları, İstanbul, 2005.
Taştan, Abdulvahap, Değişim Sürecinde Kimlik ve Din: Kayseri’den Yurt Dışına İşçi Göçü Olayının Kültürel Boyutu, Kayseri Büyükşehir Belediyesi Kültür Yayınları, Kayseri, 1996.
Wong, Y. Joel, Lynn Rew and Krsitina D. Slaikeu, “A Systematic Review of Recent Research on Adolescent Religiosıty/Spirituality and Mental Health”, Issues in Mental Health Nursing, 2006, 27/2, pp. 161-183.
Wuthnow, R. J. “Din Sosyolojisi”, Din ve Modernlik, Çev. Adil Çiftçi, Ankara Okulu Yayınları, Ankara, 2003, ss. 59-119.
Doç. Dr. Asım YAPICI
____________________________________________________________________________
28
Yaparel, Recep, Yirmi-Kırk Yaş Arası Kişilerde Dinî Hayat ile Psiko-Sosyal Uyum Arasındaki İlişki Üzerine Bir Araştırma, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, 1987.
Yapıcı, Asım ve Hasan Kayıklık, “Dinsel Eğilimle Ön Yargı ve Hoşgörüsüzlük Arasındaki İlişkiler Üzerine Psikolojik Bir Araştırma”, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2005, 14/1, ss. 413-426.
Yapıcı, Asım, “Dinî Yaşayışın Farklı Görüntüleri ve Dogmatik Dindarlık”, Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2002, 2/2, ss. 75-117.
Yapıcı, Asım, “Yeni Bir Dindarlık Ölçeği ve Üniversiteli Gençlerin Dinin Etkisini Hissetme Düzeyi”, Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2006, 6 /1, ss. 65-115.
Yapıcı, Asım, Ruh Sağlığı ve Din: Psiko-Sosyal Uyum ve Dindarlık, Karahan Yayınları, Adana, 2007.
Yavuz, Kerim, “Din Psikolojisinin Araştırma Alanları”, Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 1982, 5, ss. 87-108.
Meta-Analiz Kapsamında İncelenen Alan Araştırmaları
A. Akdoğan, Geleneksel Toplumdan Modern Topluma Geçişte Dini Hayat, Rağbet Yayınları, İstanbul, 2002.
A. Akdoğan, Sosyal Değişme ve Din, Rağbet Yayınları, İstanbul, 2004.
A. Ayten, Kendini Gerçekleştirme ve Dindarlık İlişkisi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, 2004.
A. Kala, 18-25 Yaş Grubu Gençlerin Dini Tutum ve Davranışları: Kürtül Kasabası Örneği, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kayseri, 2006.
A. O. Yaman, İstanbul Büyükçekmece’de Lise Öğrencilerinin Din Algısı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, 2008.
A. Onay, Dindarlık, Etkileşim ve Değişim, DEM Yayınları, İstanbul, 2004.
A. R. Aydın, Dini İnkârın Psiko-Sosyal Nedenleri, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Samsun, 1995.
A. Sezen, Üniversite Öğrencileri Örnekleminde İman Gelişimi ve Dinsel Fundamentalizm Arasındaki İlişkiler Üzerine Bir Çalışma, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir, 2008.
A. Şahin, İlahiyat Tıp ve Mühendislik Fakültelerinde Okuyan Öğrencilerde Dinî Hayatın Boyutları Üzerine Karşılaştırmalı Bir Araştırma, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir, 1999.
A. Şentepe, Yaşlılık Döneminde Temel Problemler ve Dini Başa Çıkma, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, 2009.
F.Ü. İlahiyat Fakültesi Dergisi 17:2 (2012) 29
____________________________________________________________________________
A. U. Mehmedoğlu, “Gençlik Değerler ve Din”, Y. Mehmedoğlu ve A. U. Mehmedoğlu (Edit), Küreselleşme Ahlak ve Değerler, Litera Yayınları, İstanbul, 2006, ss. 251-309.
A. U. Mehmedoğlu, Kişilik ve Din, DEM Yayınları, İstanbul, 2004.
A. Yapıcı ve Z. S. Zengin, “İlahiyat Fakültesi Öğrencilerinin Dinin Etkisini Hissetme Düzeyleriyle Psiko-Sosyal Uyumları Arasındaki İlişki”, Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2003, 3/2, ss. 65-127.
A. Yapıcı, “Yeni Bir Dindarlık Ölçeği ve Üniversiteli Gençlerin Dinin Etkisini Hissetme Düzeyi”, Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 2006, 6/1, ss. 65-115.
A. Yapıcı, Din Kimlik ve Ön Yargı: Biz ve Onlar. Karahan Kitabevi, Adana, 2004.
A. Yapıcı, Ruh Sağlığı ve Din: Psiko-Sosyal Uyum ve Dindarlık, Karahan Kitabevi, Adana, 2007.
A. Yavuz, 18-25 Yaş Üniversite Gençliğinde Dini İnanç ve Umutsuzluk İlişkisi: Sakarya Üniversitesi Örneği, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya, 2009.
B. Çapar, Farklı Ortaöğretim Öğrencilerinde Dindarlık ile Benlik Saygısı Arasındaki İlişkinin İncelenmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir, 2008.
B. Kılıç, Kendini Aldatma ve Dindarlık Üzerine Bir Araştırma, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa, 2011.
C. Aydın, Dinsel Fundamentalizm ile Yeni Çağ İnançlarına Yönelik Tutumlar Arasındaki İlişkiler, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İzmir, 2008.
E. Erten, Mesudiye Köyü’nde Sosyokültürel ve Dini Hayat, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi,Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya, 2009.
E. N. Dağlı, Yaşlılarda Ölüm Kaygısı ve Dindarlık, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya, 2010.
F. Balamir, Karakoyunlu’da Sosyal ve Dini Hayat, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya, 2008.
F. G. Cirhinlioğlu, “Dini Yönelimler ve Önyargı”, Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 2010, 7/1, ss. 1366-1384.
F. H. Ceviz, Orta Yaş ve Yaşlılıkta Dindarlık, Mistik Tecrübe ve Benlik Saygısı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, 2009.
F. Karaca, Ölüm Psikolojisi, Beyan Yayınları, İstanbul, 2000.
F. Kıraç, Dindarlık Eğilimi, Varoluşsal Kaygı ve Psikolojik Sağlık, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Ankara, 2007.
Doç. Dr. Asım YAPICI
____________________________________________________________________________
30
F. Oluğ, Erinlik Dönemindeki Öğrencilerde Dini Tutum ve Davranışlar: Sakarya Örneği, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya, 2011.
F. Şengül, Dindarlık ve Ruh Sağlığı İlişkisi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, 2007.
F. Yoğurtcu, Yetişkinlerde Dindarlık ve Ruh Sağlığı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya, 2009.
F. Yüce, Gençlerde Dini Yönelim ve Kişilik, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, 2009.
G. Almas, Evlilikte Uyum ve İnanç Gelişimi Arasındaki İlişkiler, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sivas, 2010.
H. Apaydın, Kişilik Özelliklerinin Dinî Tutum ve Davranışlara Etkisi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Samsun, 2001.
H. Apaydın, Üniversite Öğrencilerinin Dinî Yasaklarla İlgili Tutumları, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Samsun, 1996.
H. Arslan, Ekonomik Kalkınmada Dinsel Tutum ve Davranışların Çift Yönlü Rolü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir, 2008.
H. Eşer, Üniversite Öğrencilerinde Dini İnanç ve Benlik Saygısı İlişkisi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa, 2005.
H. Güven, Depresyon ve Dindarlık İlişkisi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, 2008.
H. Kafalı, Lise Öğrencilerinde Dini İnanç ve Tutumların Sosyal İlişkilere Etkisi; Ergani Örneği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya, 2005.
H. Karaşahin, Gördes ve Çevresinde Dini Hayat, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, 2006.
H. Kayıklık, Dini Yaşayış Biçimleri: Psikolojik Temelleri Açısından Bir Değerlendirme, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir, 2000.
H. Kayıklık, Orta Yaş ve Yaşlılıkta Dinsel Eğilimler, Baki Kitabevi, Adana, 2003.
H. R. Hasankahyaoğlu, Dindarlık-Empati İlişkisi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya, 2008.
İ. Gürsoy, Ailede Sosyal Çözülme ve Din: Ağrı İl Örneği, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum, 2011.
L. Dalmış, Dindarlık Düzeyi ile Dini Pratiklerin İlişkisi: Ankara Örneği, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, 2009.
M. Arslan, Türk Popüler Dindarlığı, DEM Yayınları, İstanbul, 2004.
F.Ü. İlahiyat Fakültesi Dergisi 17:2 (2012) 31
____________________________________________________________________________
M. Bakırcı, Dini ve Kültürel Değerlerin Taşıyıcısı Olarak Üç Nesil: Giresun Örneği, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, 2010.
M. Bayyiğit, Üniversite Gençliğinin Dini İnanç, Tutum ve Davranışları Üzerine Bir Araştırma, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa, 1989.
M. D. Karacoşkun, İHL Öğrencilerinde Dini Davranışlar, Etüt Yayınları, Samsun,1995.
M. D. Karacoşkun, İnanç-Davranış İlişkisi, Etüt Yayınları, Samsun, 2000.
M. E. Köktaş, Türkiye’de Dinî Hayat: İzmir Örneği, İşaret Yayınları, İstanbul, 1993.
M. Güngördü, Allah’a Atfedilen Özellikler ile Depresyon Arasındaki İlişki Üzerine Bir Çalışma, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir, 2001.
M. Kaya, Din Eğitiminde İletişim ve Dini Tutum, Etüt Yayınları, Samsun, 1998.
M. Kızılgeçit, Yalnızlık Umutsuzluk ve Dindarlık İlişkisi, Yayınlanmamış Doktora Tezi Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum, 2011.
M. Koç, Ergenlik Döneminde Dua ve İbadet Psikolojisinin Ruh Sağlığı Üzerindeki Etkileri, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa, 2002.
M. Koç, Yetişkinlik Döneminde Dindarlık ile Benlik Kavramı Değişkenleri Arasındaki İlişki, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa, 2008.
M. Ulu, Üniversite Gençliğinin Dini İnanış ve Davranışları: Erciyes Üniversitesi Örneği, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri, 2006.
M. V. Toktay, Birecik’te Dinî Hayat, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Harran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Şanlıurfa, 2006.
M. Yıldız, Dini Hayat ile Ölüm Kaygısı Arasındaki İlişki Üzerine Bir Araştırma, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir, 1998.
N. Akyüz, Gecekondularda Dini Hayat ve Kentlileşme, Gündüz Eğitim ve Yayıncılık, Ankara, 2007.
N. Karslı, Öfke Kontrolü Ve Dindarlık İlişkisi: Erzurum Örneği, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum, 2011.
N. Kula, Kimlik ve Din: Ergenler Üzerine Bir Araştırma, Ayışığı Kitapları, İstanbul, 2001.
O. Gürsu, Ergenlik Döneminde Psikolojik Sağlık ve Dindarlık İlişkisi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya, 2011.
Doç. Dr. Asım YAPICI
____________________________________________________________________________
32
Ö. Güler, Tanrı’ya Yönelik Atıflar, Benlik Algısı ve Günahkârlık Duygusu: Yetişkin Örneklem, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, 2007.
R. E. Aydemir, Dindarlık ve Mutluluk İlişkisi: İlk Yetişkinlik Dönemi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Samsun, 2008.
R. Kahraman, Sanayileşmenin Dine Etkisi: Mersin Örneği, Akın Ofset, Konya, 2000.
S. Yavuz, Dini Değerlerin Çalışma Hayatındaki Yeri: Sanayi İşçileri Üzerine Bir Araştırma: Çorum Örneği, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Ankara, 2008.
S. Yılmaz, İlköğretim Okulları Öğretmenlerinin Din Algılarının Sosyolojik Tahlili: İstanbul-Bahçelievler Örneği, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, 2006.
T. Atalay, İlköğretim ve Liselerde Dindarlık, DEM Yayınları, İstanbul, 2005.
Ü. F. Çetin, Ortaöğretim Düzeyi Gençlerde Dindarlık-Empati İlişkisi: Isparta Örneği, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta, 2010.
Ü. Yeşiloğlu, Ankara’ya Dışarıdan Gelenlerin Dini ve Sosyal Hayatı: Esertepe Semti Erzincan ve Erzurumlular Örneği, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, 2006.
V. Uysal, Din Psikolojisi Açısından Dini Tutum Davranış ve Şahsiyet Özellikleri, İFAV Yayınları, İstanbul, 1996.
V. Uysal, Psiko-Sosyal Açıdan Oruç, TDV Yayınları, Ankara, 1994.
V. Uysal, Türkiye’de Dindarlık ve Kadın, DEM Yayınları, İstanbul, 2006.
Y. Çoştu, Toplumsallaşma ve Dindarlık: Samsun Örneği, TDV Yayınları, Ankara, 2011.
Z. Arslan, Öğretmenlerde Dindarlık, Değerler ve İş Doyumu Üzerine Bir Araştırma, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İstanbul, 2006.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com