Journal Name:
- Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi
Key Words:
Keywords (Original Language):
| Author Name | University of Author | Faculty of Author |
|---|---|---|
Abstract (2. Language):
At a time when the opposition movements are growing at a fast pace, we need to rethink the
meaning of political opposition and Sophocles’ Antigone tells us something very important
about that.
In the recent decades, in the debate among feminists on whether the opposition of Antigone
to Creon is an instance of feminist opposition, Judith Butler’s criticism in Antigone’s Claim of
Luce Irigaray through Hegel’s reading of Antigone gives us some hints on this subject matter.
In this work, Butler opposes the tendency of certain American feminists to get support from the
state by saying that this support turns the opposition into a legal plaint. For a start, she argues
that Antigone can be seen as a figure that can be counterposed to this tendency and stands as an
exemplary feminist opposition to the state. According to her, in Irigaray, who sees Antigone as
a worthy personality to be emulated by all women, Antigone’s position is apolitical. After this
evaluation, she develops her own interpretation of Antigone through Hegelian and Lacanian
postulates which underlie Irigaray’s interpretation. In Butler’s interrogation of Hegelian
postulates underlying Irigaray’s interpretation of Antigone’s opposition to Kreon and her own
interpretation of Antigone, there are significant hints that takes us to what Sophocles’ Antigone
tells us regarding what political opposition means today: To oppose is to demand justice from
power; this is possible through bringing attention to the things that current power excludes
from the political sphere, feeding suspicion regarding the legitimacy of exclusive acts of power
and seeking an alternative legitimacy, and making sure that alternative legitimacy expands the
political sphere.Under this light, Sophocles’ Antigone points out that there two basic types of opposition. First
is the opposition through common conscious, second is the opposition through victimhood.
Opposition through common conscious demands the abolition (or reform) of a certain law;
the reform of a political order without destroying it. Opposition through victimhood is not
concerned about the abolition of a law at all. What it demands is the destruction of a political
order and the constitution of a new political order that does not create victims.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language):
Muhalefet hareketlerinin çığ gibi büyüdüğü günümüzde muhalefet etmenin ne demek olduğu
konusunda bir kez daha düşünmenin tam zamanıdır ve Sofokles’in Antigone’sinin bu konuda
bize söylediği çok önemli bir şey vardır.
Son on yıllarda feministler arasında Antigone’nin Kreon’a muhalefetinin bir feminist muhalefet
örneği olup olmadığı çerçevesinde yürütülen tartışmalarda Judith Butler’ın Antigone’s
Claim (Antigone’nin İddiası) başlıklı yapıtında Hegel’in Antigone okuması üzerinden yaptığı
Luce Irigaray eleştirisi bu konuda bize önemli ipuçları veriyor. Bu yapıtında, çağımızda
ABD’de birtakım feministlerde gördüğü feminist siyasi hedeflere ulaşmada devletin desteğinden
ve otoritesinden yararlanma eğilimine, bu eğilimin siyasi muhalefeti meşru bir şikayete
dönüştürdüğü gerekçesiyle karşı çıkar. Anitgone’nin bu eğilime karşı ileri sürülebilecek bir
figür olup olabileceği düşüncesiyle, onun bulunduğu siyasi konumu devlete karşı yapılabilecek
örnek bir feminist muhalefet olduğunu savunmak amacıyla işe başlar. Ama Antigone’yi
bugün her kadın için özdeşleşmeye değer örnek bir kişilik olarak gören Irigaray’ın gözünde Antigone’nin işgal ettiği konumun siyasi olmaktan çok siyaset öncesi bir konum olduğunu
saptayınca, Irigaray’ın Antigone yorumunu bir eleştiri süzgecinden geçirerek kendi Antigone
yorumunu geliştirir ve bunu Irigaray’ın yorumunun gerisinde yattığını belirlediği Hegelci ve
Lacan’cı ön-kabuller üzerinden yapar. Butler’ın Antigone’nin Kreon’a muhalefetinin meşruiyetini
sorgularken Irigaray’ın yorumunun gerisindeki söz konusu Hegelci ön-kabullerle hesaplaşmasında
ve bunun sonucunda ortaya attığı kendi Antigone yorumu bugün siyasi muhalefetin
ne demek olabileceği konusunda Sofokles’in Antigone’sinin bize söylediklerine götüren
şu önemli ipuçları vardır: Muhalefet etmek iktidardan adalet talep etmek demektir; bunun yolu
da mevcut iktidar düzeninin siyaset alanın dışında tuttuklarına işaret etmekten, iktidarın bunu
yaparken dayandığı meşruiyet konusunda kafalarda kuşku yaratıp alternatif bir meşruiyet arayışını
başlatmaktan, alternatif meşruiyeti iktidarın yasalarını ihlal eden bireylerin bu ihlallerini
dayandırdıkları bir öteki yasının meşruiyetinden çıkarmaktan, söz konusu alternatif meşruiyetin
siyasetin alanını genişleten bir meşruiyet olmasına özen göstermekten geçer.
Bu ipuçları ışığında Sofokles’in Antigone’si bize muhalefet etmenin iki temel tarzı oluğunu
söylemektedir. Bunlardan biri ortak vicdanı üzerinden muhalefet etmek, ikincisi mağduriyetler
üzerinden muhalefet etmektir. Ortak vicdan üzerinden muhalefet mevcut bir yasanın ortadan
kaldırılmasını (bazen sadece düzeltilmesini); mevcut bir iktidar düzeninin, o iktidar düzeni
ortadan kaldırılmadan, o iktidar düzeni korunarak yeniden düzenlenmesini talep eder. Mağduriyetler
üzerinden yapılan muhalefet ise mevcut bir yasanın iptal edilmesiyle hiç ilgilenmez.
Onun talep ettiği şey, bir mağduriyete yol açan mevcut iktidar düzeninin yıkılması ve o mağduriyeti
yaratmayan yeni bir iktidar düzeninin kurulmasıdır.
FULL TEXT (PDF):
- 2
13-44