Klasik Modernist İslamcılardan Cemaleddin Afgânî’nin Batı Emperyalizmi Karşısındaki Görüşleri

Abdullah Alperen, Çağımız İslam Dünyasında Modernleşme Hareketleri ve Türkiye’deki Etkileri,
Basılmamış Doktora Tezi, Kayseri, 1998
Ahmed Davudoğlu, Dini Tamir Davasında Din Tahripçileri, Bedir Yay., İstanbul, 1997.
Alaeddin Yalçınkaya, “Cemaleddin Efganî ve Terörizm”, Cemaleddin Efganî’nin Gerçek Yüzü
(Derleme), Bedir Yay., İstanbul, 1997 ss. 69-102.
Albert Hourani, Arap Halkları Tarihi, çev. Yavuz Alogan, İletişim Yay., 4. Baskı, İstanbul, 2003.
Albert Hourani, Arabic Thought in The Liberal Age, Oxford, 1962.
Aydın Talay, Eserleri ve Hizmetleriyle Sultan II. Abdülhamid, Armoni Yayınları, İstanbul,
2007.
Azmi Özcan, Pan-İslamizm Osmanlı Devleti Hindistan Müslümanları ve İngiltere (1877-1914),
TDV yayınları, Ankara, 1997.
Azmi Özcan, “İttihad-ı İslam“ mad., DİA, 23.470-475.
Cemaleddin Afgânî, Dehriyyûn’a Reddiye (Natüralizm Eleştirisi), çev. Vahdettin İnce, Ekin
Yay., İstanbul, 1997.
Cemaleddin Afgânî-Muhammed Abduh, Urvetü’l-Vuska (1884) Büyük Kurtuluş Mücadelesi,
çev. İbrahim Aydın, Bir Yay., İstanbul, 1987.
Cemaleddin Efgani, “Dinin Fevaid-i Medeniyyesi”, Çev. Hatibzade Emin, Sırat-ı Müstakim
Mecmuası, Cilt: 3, Aded: 55, 1327, 41-42.
Cemaleddin Efgani, “Dinin Fevaid-i Medeniyyesi”, Çev. Emin, Sırat-ı Müstakim Mecmuası, Cilt:
3, Aded: 57, 1327, 57-58.
Cemaleddin Efgani, “Dinin Fevaid-i Medeniyyesi”, Çev. Hatibzade Emin, Sırat-ı Müstakim
Mecmuası, Cilt: 3, Aded: 58, 1327, 90-91.
Cemil Meriç, Umrandan Uygarlığa, İletişim Yayınları, İstanbul, 2011
Dwight E. Lee, “The Origins of Pan-Islamism”, The American Historical Review, Vol. 47, No. 2
(Jan., 1942), pp. 278-287.
Ercüment Kuran, Türkiye’nin Batılılaşması ve Milli Meseleler, Derleyen: Mümtaz’er Türköne,
Türkiye Diyanet Vakfı Yay., Ankara, 2007.
G. Wyman Bury, Pan-Islam, MacMillan and Co. London, 1919.
Gökhan Çetinsaya, II. Abdülhamid Dönemi’nin İlk Yıllarında “İslam Birliği” Har eketi (1876-
1878), (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara, 1988.
Hamid İnayet, Arap Siyasi Düşüncesinin Seyri, çev. Hicaib Kırlangıç, Yöneliş Yay., 2. Baskı,
İstanbuk, 1991.
Hamilton A. R. Gibb, İslam’da Modern Eğilimler, çev. M. Krşad Atalar, Çağlar Yay., Ankara,
2006.
Hasib Samarrai, Dinî Modernizmin Üç Şövalyesi, çev. Ali Nar-Sezai Özel, Bedir Yay., İstanbul,
1998.
Hülya Küçük Sevil, İttihat Ve Terakki Döneminde İslamcılık Hareketi (1908 -1914), (Basılmamış
Doktora Tezi), Ankara, 2005.
Ignaz Goldziher, “Cemaleddin Efgani” mad., İA., III.81-85
Ira M. Lapidus, İslam Toplumları Tarihi 19. Yüzyıldan Günümüze, çev. Yasin aktay-Mevlüde
Ayyıldızoğlu Aktay, İletişim Yay., İstanbul, 2010.
İsmail Kara, İslamcıların Siyasi Görüşleri, İz yayıncılık, İstanbul, 1994.
İsmail Şık-Tuğrul Yürük, “Bir Osmanlı Arşiv Belgesi Işığında Cemaleddin Afganî’nin Mehdilik
Anlayışı”, Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 17:1 (2012), 31-50.
Klasik Modernist İslamcılardan Cemaleddin Afgânî’nin Batı Emperyalizmi Karşısındaki Görüşleri 199
Mecdi Abdülhafız, Cemaleddin Efganî ve İşkaliyyatu’l-Asr, el-Meclisü’l-A’la li’s-Sekafeti, ys.,
1997.
Mehmet Aydın, “Rasyonel Düşünce ve İslam Modernizmi”, I. İslam Düşüncesi Sempozyumu –
Bildiriler, Tartışmalar, Haz. Mehmet Bekaroğlu, Beyan yayınları, İstanbul, ts., 147-154.
M. Muhammed Hüseyin, Modernizmin İslam Dünyasına Girişi, çev. Sezai Özel, İnsan Yay.,
İstanbul, 1986.
Muammer Esen, “Siyasal-Sosyal Görüşleri ve Dini Yönüyle Afgânî”, İslami İlimler Dergisi, Yıl:
3, S. 2, Güz-2008, 265-278.
Muhammed Abduh, Tefsirü’l-Kur’ani’l-Hakim (el-Menar), Telif: Seyyid Muhammed Reşid Rıza,
Matbaatu’l-Menar, Mısır, 1350.
Muhammed Ammare, el-A’mâlü’l-Kamile li’l-İmam eş-Şeyh Muhammed Abduh, Daru’şŞuruk,
Kahire, 1993.
Muhammed Paşa el-Mahzumi, Hatıratu Cemaleddin el-Hüseynî el-Efganî, Mektebutü’şŞuruku’d-
Düveliyye, Kahire, 2002.
Muhammed Reşad, “Efgani Hakkındaki Sualler”, Cemaleddin Efganî’nin Gerçek Yüzü (Derleme),
Bedir Yay., İstanbul, 1997 ss. 9-50.
Muhammed Reşid Rıza, Tarihu’l-Üstazü’l-İmam eş-Şeyh Muhammed Abduh, Daru’l-Fazile, II.
Baskı, Kahire, 2006.
Muhsin Abdülhamid, Cemaleddin Afgânî Hayatı ve Etrafındaki Şüpheler, çev. İbrahim Sarmış,
Fecr Yay., Ankara, 1991.
Mustafa Sönmez, “İslam Modernizminin Doğuşu ve İki Önemli Temsilcisi (Afgânî ve Abduh’un
Modenrist Yönlerine Kısa Bir Bakış), Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi , Yıl:
2002, S. 18, Erzurum, 153-178.
Mümtazer Türköne, Siyasi Bir İdeoloji Olarak İslamcılığın Doğuşu (1867-1873), Basılmamış
Doktora Tezi, Ankara, 1990.
Mümtazer Türköne, “İslamcılık” mad., DİA, 23.60-62.
Nikki Keddie, “The Pan-Islamic Appeal: Afghani and Abdülhamid II”, Middle Eastern Studies,
Vol. 3, No. 1 (Oct., 1966), 46-67.
Nikki Keddie, An Islamic Response to Imperialism: Political and Religious Writings of Sayyid
Jamal al-Din al-Afghani, Berkeley and Los Angeles, 1968.
Nikki Keddie, “Pan-Islam as Proto Narionalism”, The Journal of Modern History, Vol. 41, No. 1
(Mar., 1969),
Nikki Keddie, “Sayyid Jamal al-Din Afhani”, Pioneers of Islamic Revival, ed. Ali Rahnema, Studies
in Islamic Society, New Jersey, 1994, 11-29.
Nikki Keddie, “Culture Traits, Fantasy And Reality In The Life Of Sayyıd Jamal Al-Dın Al-
Afghani”, Iranian Studies, Vol. 9, No. 2/3 (Spring - Summer, 1976), pp. 89-120.
Nikki Keddie, Cemaleddin Efganî –Siyasi Hayatı-, çev. Alaeddin Yalçınkaya, Bedir Yayınları,
İstanbul, 1997.
Niyazi Berkes, Türkiye’de Çağdaşlaşma, Yayına Haz. Ahmet Kuyaş, YKY Yay., 12. Baskı, İstanbul,
2008.
Pervane Bayram, “Şarkın Büyük Filozoflarından Cemaleddin Afganî Ve Onun Türk Dünyasına
Tesirleri”, Journal of Qafkaz University, Number: 10, Volume: 1, 2002, 1-12.
Reşid Rıza, Tarihu’l-Üstazi’l-Azam eş-Şeyh Muhammed Abduh, Daru’l-Fazile, II. Baskı, Kahire,
2006
Şamil Kurbanov, Cemaleddin Afgânî ve Türk Dünyası, Sad. Sevinç Ahundova, Doğu Kitabevi,
İstanbul, 2011.
200 Yrd. Doç. Dr. Ali Duman
www.hikmetyurdu.com www.hikmetyurdu.net www.hikmetyurdu.org
Şerif Mardin, Türkiye’de Din ve Siyaset (Makaleler 3), İletişim Yay., 9. Baskı, İstanbul, 2002.
Tarık Ramazan, İslamî Yenilenmenin Kökenleri Afgânî’den el-Benna’ya İslam Islahatçılığı,
çev. Ayşe Meral, Anka yayınları, İstanbul, 2005.
William G. Millward, “Aspects Of Modernısm In Shı'a Islam”, Studia Islamica, No. 37 (1973), pp.
111-128.
Zahid er-Revsan, “Menhecü’l-Afgânîyyü’l-Akliyyü fi Difaihi Ani’l-İslam”, Mecelletü Camiatu
Dımaşk, Cild: 24, Aded: 1-2, 2008, 353-393.