Buradasınız

TÜRKİYE COĞRAFYASINA KATKIDA BULUNAN YABANCI BİLİM ADAMLARI: E. OBST, TH. LEFEBVRE VE E. CHAPUT

Foreign Scholars who Contributed to Development of Geography in Turkey: E. Obst, Th. Lefebvre And E. Chaput

Journal Name:

Publication Year:

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
Foreign scholars had significant contributions to and influences on development of geography in Turkey, particularly in the late Ottoman period and in the early years of the Republic. German, French, and Scottish scholars, who were invited to our country in a number of ways, participated in studies conducted in geography departments particularly of Istanbul and Ankara Universities. This paper provides a short biography of Erich Obst, Théodore Lefebvre and Ernest Chaput, who served in the Geography Department of Istanbul University, and their organisational, educational, instructional contributions, educational tool and material contributions, as well as explorations and other academic contributions. Their publications relating to Turkey are also covered in the paper. The paper aims to present the contributions made by foreign scholars to development of geography in Turkey with reference to the sources from the period and relevant archived documents, without going into details.
Abstract (Original Language): 
Türkiye’de özellikle Osmanlı Devleti’nin son dönemi ile Cumhuriyet’in ilk yıllarında coğrafyanın gelişmesi konusunda yabancı bilim adamlarının önemli katkıları ve etkileri olmuştur. İstanbul ve Ankara üniversitelerinin coğrafya bölümlerinde yoğunlaşan çalışmalarda, çeşitli yollarla ülkemize davet edilen Alman, Fransız ve İskoç asıllı bilim adamları görev almışlardır. Bu makalede İstanbul Üniversitesi Coğrafya Bölümü’nde görev yapan Erich Obst, Théodore Lefebvre ve Ernest Chaput’un kısa akademik özgeçmişi, Türkiye coğrafyasına kurumsal, eğitim, öğretim, ders araç ve gereçleri, araştırma gezileri ve diğer katkıları ele alınmış ve ayrıca Türkiye ile ilgili yayınlarına yer verilmiştir. Böylece yabancı bilim adamlarının Türkiye’de coğrafyanın gelişmesine yaptıkları katkılar, başta dönemin kaynaklarına ve bazı arşiv belgelerine başvurularak fazla ayrıntıya inilmeden ortaya konulmaya çalışılmıştır.
311-351

REFERENCES

References: 

Arşiv Belgeleri:
Başbakanlık Osmanlı Arşivi (BOA)
• BOA., İ. DUİT., 54/77 (10. Ş. 1335/1 Haziran 1917).
• BOA.,MF. MKT., 1227/40, (21. Ş. 1335/12 Haziran 1917).
• BOA., MF. MKT., 1219/47, (05. Z. 1334/3 Ekim 1916).
• BOA., MF. MKT., 1229/30, (22. Za. 1335/9 Eylül 1917).
• BOA., DH.İ.UM.EK., 38/100, (4. Z. 1335/2 Ekim 1916).
• BOA., DH.EUM.SSM., 61/32, (12. L. 1336/21 Temmuz 1918)
• BOA., DH.İ.UM.EK., 54/74, (20. L. 1337/19 Temmuz 1919).
• BOA, MF. MKT., 1225/56, (29.C. 1335/13 Nisan 1917).
Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi (BCA)
• Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi, fk.30..18.1.2, yn.24.81..5., s.12063,
dn.138-36,(23/12/1931).
• Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi, fk.30..10.0.0, yn.202.377..9., dn.24317,
(21/3/1932).
• Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi, fk.30..18.1.2, yn.85.101..9., s. 99782,
d.242-222, (3/12/1938).
Basılı Eserler
• AKYOL, İbrahim Hakkı, “Tanzimat Devrinde Bizde Coğrafya ve
Jeoloji”, Tanzimatın 100. Yıldönümü Kitabı, İstanbul 1940, s. 513-
571.
• AKYOL, İbrahim Hakkı, “Son Yarım Asırda Türkiye’de Coğrafya”,
Türk Coğrafya Dergisi, s.I, Ankara 1943a, s. 3-15.
347 AVİD, II/1 (2013)
Mehmet Akif Ceylan
• AKYOL, İbrahim Hakkı, “Son Yarım Asırda Türkiye’de Coğrafya”,
Türk Coğrafya Dergisi, s.II, Ankara 1943b, s. 121-136.
• AKYOL, İbrahim Hakkı, “Son Yarım Asırda Türkiye’de Coğrafya”,
Türk Coğrafya Dergisi, s.III-IV, Ankara 1943c, s. 247-276.
• AKYOL, İbrahim Hakkı, “Ölümlerinin Yıldönümü Münasebetiyle:
Müderris Faik Sabri Duran ve Profesör Ernest Chaput”, Türk
Coğrafya Dergisi, s.V-VI, Ankara 1944, s. 143-152.
• ALAGÖZ, Cemal Arif, “Türk Coğrafya Ailesinin Kayıpları: Profesör
Théodore Lefebvre”, Türk Coğrafya Dergisi, s.XI-XII, Ankara 1949,
s. 147-148.
• ANTOİNE, Perrier, “Théodore Lefebvre (1889-1943)”, Annales de
Géographie, t.56/304, Paris 1947, p. 309.
• ARDA, Ali Macit, “Bizde Coğrafya: Profesör E. Chaput’ın Ölümünün
Yıldönümü Münasebetiyle”, Barış Dünyası, n.16, İstanbul 1944, s.
13 ve 15.
• ARDA, Ali Macit, “İbrahim Hakkı Akyol Coğrafya Ailesinin Büyük
Kaybı”, Türk Coğrafya Dergisi, s.13-14, İstanbul 1955, s. 1-2.
• ARDEL, Ahmet, “Ord. Prof. Dr. İbrahim Hakkı Akyol, Hayatı ve
Eserleri”, Tedrisat Mecmuası, s.11, İstanbul 1952, s. 33-38.
• ARDEL, Ahmet, “Cumhuriyetin 50.nci Yılında Türkiye’nin Beşeri ve
İktisadi Coğrafyasına Bir Bakış”, Cumhuriyetin 50. Yılına Armağan,
Ankara 1973, s. 59-70.
• AYNİ, Mehmet Ali, Darülfünun Tarihi (haz. A. Kazancıgil), İstanbul
2007.
• BİLGİN, Turgut, “The Publications of the Staff of the Geographical
Institute of the University of Istanbul”, Review of the Geographical
Institute of the University of Istanbul, n.7, İstanbul 1961, pp. 98-
127.
Türkiye Coğrafyasına Katkıda Bulunan Yabancı Bilim Adamları: E. Obst, Th.
Lefebvre ve E. Chaput
AVİD, II/1 (2013) 348
• BİLGİN, Turgut, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Coğrafya
Enstitüsü Faaliyeti (1950-1960), İstanbul 1961.
• Birinci Coğrafya Kongresi (6-21 Haziran 1941): Raporlar,
Müzakereler, Kararlar, Ankara 1941.
• Bulletin de la Société Préhistorique Française, t.40/10-12, Paris
1943, p. 220.
• CHABOT, Georges, “Lefebvre (Théodore)- La Vie Rurale en Pévèle”,
Annales de Géographie, v.23, Paris 1914, pp. 144-196.
• “Chaput Ernest (1880-1943)”, Türk Ansiklopedisi, c. X, Ankara
1960, s. 356.
• CHAPUT, Germaine, (Edit), Ernest Chaput (1882-1943), Dijon
1944.
• CHAPUT, Ernest, Türkiye’de Jeolojik ve Jeomorfojenik Tetkik
Seyahatları (çev. A. Tanoğlu), İstanbul 1976.
• DARKOT, Besim, “Türkiye Coğrafyasının Kuruluşuna Bir Bakış”,
İstanbul Üniversitesi Coğrafya Enstitüsü Dergisi, s. 1, İstanbul
1951, s. 59-62.
• DEMANGEON, Albert, “Les Modes de Vie dans les Pyrénées
Atlantiques Orientales, d’après le Livre de Mr. Th. Lefebvre”, Annales
de Géographie, t. 43/242, Paris 1934, s. 193-196.
• DÖLEN, Emre, “II. Meşrutiyet Döneminde Darülfünun”, Osmanlı
Bilimi Araştırmaları, c.10/1, İstanbul 2008, s. 1-46.
• DÖLEN, Emre, Türkiye Üniversite Tarihi 1: Osmanlı Döneminde
Darülfünun (1863-1922), İstanbul 2009.
• DÖLEN, Emre, Türkiye Üniversite Tarihi 2: Cumhuriyet
Döneminde Osmanlı Darülfünunu (1922-1933), İstanbul 2010.
349 AVİD, II/1 (2013)
Mehmet Akif Ceylan
• EKİNCİ, Deniz, Ana Çizgileriyle Türkiye’de Coğrafya Biliminin
Tarihi: Dönemler ve Özellikleri, Tarih Dergisi, s. 42, İstanbul 2005,
s. 249-264.
• ERİNÇ, Sırrı, Elli Yılda Coğrafya, Ankara 1973.
• ERİNÇ, Sırrı, Cumhuriyetin 50. Yılında Türk Coğrafyası,
Cumhuriyetin 50. Yılına Armağan, İstanbul 1973, s. 113-168.
• ERİNÇ, Sırrı, “Ord. Prof. Dr. Ahmet Ardel: Türk Coğrafyasına
Katkıları”, İstanbul Üniversitesi Coğrafya Enstitüsü Dergisi, s. 23,
İstanbul 1980, s. 111-122.
• ERİNÇ, Sırrı, “Chaput (Ernest),” Büyük Larousse Sözlük ve
Ansiklopedisi, c. IV, İstanbul 1986, s. 2322.
• ERİNÇ, Sırrı, “Ord. Prof. Dr. M. Besim Darkot Anısına (1903-1990)”,
İstanbul Üniversitesi Deniz Bilimleri ve Coğrafya Enstitüsü
Bülten, s. 7, İstanbul 1991, s. 1-3.
• GENCER, Ali İhsan, ARSLAN, Ali, İstanbul Darülfünun Edebiyat
Fakültesi Tarihçesi ve İlk Meclis Zabıtları, İstanbul 2004.
• GÜRSOY, Cevat Rüştü, “Cumhuriyetimizin 50. Yılında Coğrafya
ve Türk Coğrafya Kurumu”, Türk Coğrafya Dergisi, s. 26
(Cumhuriyetimizin 50. Yıl Özel Sayısı), İstanbul 1973-1974, s. 1-3.
• GÜRSOY, Cevat Rüştü, “Türk Coğrafya Kurumu Toplantı ve
Gezileri”, Türk Coğrafya Dergisi, s. 26 (Cumhuriyetimizin 50. Yıl
Özel Sayısı), İstanbul 1973-1974, s.153-169.
• HÜTTEROTH, Wolf Dieter, “Cumhuriyet Döneminde Coğrafya
Biliminin Gelişmesine Dışarıdan Bir Bakış”, Ata Dergisi, s. 2, Konya,
1992, s. 21-28.
• İHSANOĞLU, Ekmeleddin, Darülfünun: Osmanlı’da Kültürel
Modernleşmenin Odağı, c. I, İstanbul 2010.
Türkiye Coğrafyasına Katkıda Bulunan Yabancı Bilim Adamları: E. Obst, Th.
Lefebvre ve E. Chaput
AVİD, II/1 (2013) 350
• KADIOĞLU, Sevtap, “Walther Penck’in Türkiye’deki Çalışmaları”,
İstanbul Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Yerbilimleri Dergisi,
c. 20/1, İstanbul 2007, s. 1-18.
• KAYSER, Kurt, “Erich Obst zum 65. Geburtstag, Landschaft und
Land, der Forschungsgegenstand der Geographie: Festschrift Erich
Obst zum 65. Geburtstag”, Verlag des Amtes für Landeskunde,
Remagen 1951, s. 5-15.
• KREİSER, Klaus, “Geographie und Patriotismus, Zur Lage der
Geowissenschaften am Istanbuler Dârülfünûn unter dem jungtürkischen
Regime (1908-1918)”, Hommes et Terres d’Islam, Mélanges Offerts
à Xavier de Planhol (Edit. D. Balland), t. I, Téhéran 2000, s. 71-87.
• KURTER, Ajun, “Sırrı Erinç’in Öyküsü”, İstanbul Üniversitesi
Deniz Bilimleri ve Coğrafya Enstitüsü Bülten, s. 2, İstanbul 1985,
s. 3-10.
• LAHN, Erwin, “Türkiye Jeolojik Bibliyografyası”, Türkiye Jeoloji
Kurumu Bülteni, c.I/2, Ankara 1948, s.96-135.
• OBST, Erich, Boğazlar (İstanbul-Çanakkale) Mıntıkası İklimi (Çev.
M. Niyazi), İstanbul 1932.
• “Ord. Prof. Hamit N. Pamir’in 50nci Meslek Yılı Jübilesi” Türkiye
Jeoloji Bülteni, s.10/1-2, Ankara 1966, s.1-23.
• PLANHOL, Xavier de, “Ernest Chaput (1880-1943)”, Travaux et
Mémoires de I’Académie des Sciences d’Outre-Mer, v.VII, Paris
1986, s. 114.
• RENÉ, Musset, “Recherches sur les Terrasses Alluviales de la Loire et
de ses Principaux Affluents (Thèse de Doctorat ès Sciences, Lyon), par
E. Chaput”, Annales de Bretagne, v.34/2, Nantes 1919, s. 219-220.
• TUNCEL, Metin, “Türkiye’de Kent Yerleşmelerinin Tarihçesine Toplu
Bir Bakış”, İstanbul Üniversitesi Coğrafya Enstitüsü Dergisi, s. 23,
İstanbul 1980, s. 123-160.
351 AVİD, II/1 (2013)
Mehmet Akif Ceylan
• TURAN, Kemal, Türk-Alman Eğitim İlişkilerinin Tarihi Gelişimi,
İstanbul 2000.
• TÜMERTEKİN, Erol, “Türkiye’de Beşeri Coğrafyanın Gelişmesi”,
Türkiye Coğrafi ve Sosyal Araştırmalar (Edit. E. Tümertekin, F.
Mansur, P. Benedict), İstanbul 1971, s. 1-16.
• TÜMERTEKİN, Erol, “Türkiye Beşeri Coğrafyasında Ord. Prof. Dr.
Ali Tanoğlunun Yeri”, İstanbul Üniversitesi Coğrafya Enstitüsü
Dergisi, s. 23, İstanbul 1980, s. 97-109.
• UNAT, Faik Reşit, “Memleketimizde Bir Coğrafya Cemiyeti Kurma
İstekleri ve Teşebbüsleri”, Türk Coğrafya Dergisi, s. 1, Ankara,
1943, s. 16-22.
• UŞAKLIGİL, Halit Ziya, Saray ve Ötesi Son Hatıralar, c. III,
İstanbul 1942.
• YALÇINLAR, İsmail, Strüktüral Jeomorfoloji, c. 1, İstanbul 1985.
• YALÇINLAR, İsmail, “Profesör Cemal Arif Alagöz (1902-1991)
Hayatı ve Mesleki Çalışmaları”, Türk Coğrafya Dergisi, s. 28,
İstanbul 1993, s. 1-15.
İnternet Sayfaları
• Http://www.sha.univ-poitiers.fr/geo/spip.php?article (Erişim tarihi:
12.07.2012).
• Http://www.geschichte-projekte-hannover.de/kolonialismus/
personen_obst.html (Erişim tarihi 21.09.2012).
• Http://www.wikipedia.org/wiki/Erich_Obst (Erişim tarihi:
12.07.2012).

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com