Buradasınız

KÂDILKUDÂTLIK MÜESSESESİNİN OLUŞUMU VE İLK KÂDILKUDÂTLAR

FORMATION OF INSTITUTATION OF QADILQUDAT AND FIRST QADILQUDATS

Journal Name:

Publication Year:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
The institution of Qâdilqudât (chief qâdi) was found by Harun al-Rashîd (786¬809/170-93). It is often mentioned by orientalists that the institution of Qâdilqudât was formed by the effect of Sasanid's religious institution entitled "Môbez-i Môbezân". Abû Hanîfa's prominent pupil Abû Yûsuf was appointed as a first Qâdilqudât. It is recorded that this was a turning point for the Hanafite Madhab and it started to spread in the Islamic world by the means of Qâdis appointed by Abû Yûsuf. In this article, firstly the interior and exterior reasons in the forming of instituation of Qâdilqudât will be discussed, then focus on the first Qâdilqudâts to research their relations with Abû Hanifa and his pupils.
Abstract (Original Language): 
Kâdükudâtlık müessesesi, Abbâsi Halifesi Harun er-Reşid (786-809/170-93) tarafından kurulmuştur. Bunun, Sâsânilerin dînî kurumlarından Möbez-i Möbezân'ın etkisiyle kurulduğu özellikle müsteşrikler tarafından sık sık dile getirilmiştir. Ebû Hanîfe'nin önde gelen talebesi Ebû Yûsuf, ilk kâdılkudât olarak atanan âlim olmuştur. Bu durumun özellikle Hanefi Mezhebi için bir dönüm noktası olduğu ve böylece daha ismi konulmasa da Hanefiliğin, Ebû Yûsuf'un kâdılkudât sıfatı sebebiyle atadığı kâdılar vasıtasıyla İslam dünyasında yayıldığı iddia edilmektedir. Makalemizde öncelikle kâdılkudâtlık müessesesinin kurulmasındaki iç ve dış sebepler tartışılacak, daha sonra da ilk beş kâdılkudât üzerinde yoğunlaşılarak müessesenin oluşum safhası aydınlatılmaya çalışılacaktır.
103-122