PLÂNLI EKONOMİLERDE DEVLET İŞLETMELERİNİN EN İYİ CESAMETİ MESELESİ

Bilindiği gibi serbest rekabetin hâkim olduğu bir piyasada işletmelerin en iyi cesamet ölçüsü rekabetin şiddetine bağlıdır. Şöyle ki, rekabet şiddetlenince işletmeler bu rekabet sebebüe kendi alternatiflerine uygun kârları her an kaybetmek tehlikesine düşebilirler. Bu itibarla asgarî olarak kendi alternatiflerine uygun kârlar elde edebilmek için, bilhassa maliyetler yönünden en iyi cesamete ulaşmak gayretini gösterirler. Bu sebeple işte, en iyi cesamet kendi kendini mecbur eden, zorlayan bir cesamet olarak kabul edilmek lâzımdır. Nitekim bir devlet işletmesinin en iyi cesametini konu ederken ilk olarak bu işletmenin rekabet şartları altında çalışıp çalışmadığına bakmak lâzımdır. Rekabet şartları altında çalışan bir devlet işletmesi için en iyi cesamet Özel teşebbüslerde olduğu gibi kendini zorlayan bir cesamet olacaktır. Fakat bir genel kalkınma plânı ile aynı devlet işletmesine plânın hedeflerine uygun faaliyetleri yürütmek vazifesi de verilmektedir. Bu durum karşısında devlet işletme¬sinin Özel teşebbüsçe uygun görülen cesametlerden farklı bir cesameti olabilir.