İKTİSADÎ GELİŞME, İKTİSADÎ İSTİKRAR VE MALİYE POLİTİKASI

Fert başına isabet eden reel sosyaj hasılanın yükselmesini temin eden bir iktisadî vetire dinamiği olan iktisadî gelişme, iktisat teorisi ve politikasına daima erişilmeğe değer bir hedef olarak görünmedi. Aksine, eskiçağın düşünürleri, ortaçağın iskolâstikleri ve sofizmin taraftarları, maddî kanaatkârbğı ve statik bir ekonomiyi . şüphesiz ekonomi dışı motiflere dayanan — ideal olarak telâkki ediyorlardı. J. St Mill'de dahi bu tip fikirler rağbet görmektedir. Fakat, iktisadî gelişmenin talep edildiği ve teşvik edildiği zamanlarda bile, mazide hiç kimse biraz sonra zikredilecek istisna dışında bu gaye için maliye politikasının âletlerinden istifade etmeyi düşünmedi. Esas itibariyle, bunun iki sebebi vardı: Bir taraftan, bilhassa aşırı liberalizm devrinde, devletin piyasa ekonomisine her müdahelesi iktisadî gelişmeyi izrar edici olarak telâkki ediliyordu; diğer tafatan, o zamanın hükümetleri, rasyonel bir maliye politikası için lüzumlu olan maliye politikası âletlerine sahip olmadığı gibi, bu âletleri maksada uygun şekilde kullanabilecek bilgiden de mahrum idiler.