Buradasınız

TÜRKİYE’DE FEMİNİZMİN SİYASAL BİLİMLERE ETKİSİ

Effects of Feminism on Political Science in Turkey

Journal Name:

Publication Year:

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
Feminist studies become effective on traditional academic studies of political sciences in Turkey at the beginning of 1990s. It was due to the improvements reached by some pioneering feminist studies realized in areas of some traditional political studies. One of them was the studies revisiting the political history of Turkey achieved by feminist approaches targeted to elucidate the hidden history of women’s participation to daily social construction of a modern life. Second one was the entrance of qualitative feminist research methodology to Turkish academia by the well illustrating examples done by feminist scholars. By the agency of these qualitative feminist researches it become possible to understand more deeply the situation of social groups who are discriminated, marginalized and silenced. This was succeeded despite the supremacy of positivist and quantitative methodology in traditional social sciences. Due to these nourishing effects of feminist researches, academic scholarship in Turkey reached more enlarged capacity of scientific understanding to social realities. In addition, women’s movements that were struggling for many years for women’s rights and gender equality effected ‘gender-blind’ descriptions of basic concepts of political sciences such as equality, human rights, and political representation. Their claims for more gender sensitive conceptions such as equality between women and men, protection for women’s rights, engendered public policies, and constitutional responsibility for gender equality were entirely replaced by scholars of political sciences.
Abstract (Original Language): 
Türkiye’de feminist çalışmaların akademik anlamda sosyal bilimler alanını etkilemeye başlaması ve özellikle de siyaset bilimi alanını etkilemesi 1990’larla birlikte görülen bir gelişmedir. Bu etkileme birkaç alanda özellikle önemli sonuçlar yaratmıştır. Bunların başında Türkiye siyasi tarihçilerinin kadınların varlığını görmeyen ve kadınların eşitsiz temsil edilme biçimlerini sorgulamayan tarih yazım tarzına alternatif olarak gelişen ve kısaca ‘kadınların tarihini yazmak’ olarak tanımlayabileceğimiz çalışmalar gelir. Bunun yanı sıra, feminist çalışmalar, akademinin klasik sosyal araştırma yöntemleri arasına kendi kullandığı niteliksel araştırma yöntemlerini katarak yaygın olarak kullanılır kılmıştır. Bu gelişim özellikle toplumsal olarak bastırılmış, dışlanmış ve sessiz kılınmış toplum kesimlerini araştırma için duyarlı ve derinlemesine araştırmaya olanak sunan niteliksel araştırma yöntemlerinin meşruluğunu arttırarak akademik araştırmalarda önemli bir eşiğin aşılmasına katkıda bulunmuştur. Diğer yandan Türkiye’de kadın hareketinin yürüttüğü kadın hakları mücadelesinin gündeminde tuttuğu birey ve insan olmak, eşitlik, hak, kamusal sorumluluk, Anayasal koruma, kamu politikalarının cinsiyetçi bakısı gibi kavramların kadın bakış açısıyla yapılan tanımları doğrudan siyaset biliminin bu kavramları akademik alanda kullanma içeriklerini etkilemiştir. Siyasal toplumun kadınları da eşit vatandaşlar olarak içine almasını sağlayacak feminist siyaset tartışmalarının etkisi ile siyaset biliminin temel kavramları kadınları görmeyen ‘cinsiyet körü’ içeriklerinden uzaklaşmaya başlamıştır.
119-132

REFERENCES

References: 

• Alkan, Ayten, 2005, Yerel yönetimler ve Cinsiyet: Kadınların Kentte
Görünmez Varlığı, Dipnot yayınları.
• Akşit, Elif Ekin, 2005, Kızların Sessizliği: Kız Enstitülerinin Uzun
Tarihi, İletişim Yay. İstanbul.
• Aktaş, Cihan, 2004, “Cemaatten Kamusal Alana İslamcı Kadınlar”, içinde
İslamcılık: Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce, cilt 6, İletişim, ss.826-
36.
• Ankara Barosu Hukuk Kurultayı 2006, Feminizm ve Hukuk- Hayat,
Adalet ve Kadın-Kadın ve Hukuk, Cilt 3, Ankara Barosu Yayını.
• Arat, Yeşim, 1998a, “Türkiye’de Modernleşme Projesi ve Kadınlar”,
içinde, Türkiye’de Modernleşme ve Ulusal Kimlik,(der.) S. Bozdoğan,
R. Kasaba, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul.
• -----------, 1998b, “Türkiye’de Toplumsal Cinsiyet ve Vatandaşlık”, içinde
75 Yılda Tebaa’dan Yurttaş’a Doğru, Tarih Vakfı Yayını.
• Baykan Ayşegül ve Belma Ötüş-Baskett, (1999), Nezihe Muhittin ve
Türk Kadını 1931, İletişim Yayınları.
• Berktay, Fatmagül, 1992, Türkiye’de Kadın Araştırmaları 1980-1990,
Kadınların Belleği, Metis Yayınları.
• -----------, 1998, Cumhuriyetin 75 Yıllık Serüvenine Kadınlar Açısından
Bakmak, içinde, 75 Yılda Kadınlar ve Erkekler, Tarih Vakfı Yayını.
• -----------,2001, “Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Feminizm”, içinde Modern
Türkiye’de Siyasi Düşünce: Tanzimat ve Meşrutiyetin Birikimi, cilt I,
İletişim Yayınları,
• ------------, 2002, “Doğu ile Batı’nın Birleştiği Yer: Kadın İmgesinin
Kurgulanışı”, içinde Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce: Modernleşme
ve Batıcılık cilt 3, İletişim Yayınları.
• Bora, Aksu, 2005, Kadınların Sınıfı: Ücretli Ev Emeği ve Kadın
Öznelliğinin İnşası, iletişim Yayınları.
130
• Bora, Aksu ve İlknur Üstün, 2005, Sıcak Aile Ortamı: Demokratikleşme
Sürecinde Kadınlar ve Erkekler, TESEV Yayınları.
• Bora, Aksu ve Asena Günal, (der.), (2002), 90’larda Türkiye’de
Feminizm, İletişim Yayınları.
• Çağlayan, Handan, 2007, Analar, Yoldaşlar, Tanrıçalar: Kürt
hareketinde kadınlar ve Kadın Kimliğinin Oluşumu, İletişim Yayınları.
• Çaha, Ömer, 1996, Sivil Kadın: Türkiye’de Sivil Toplum ve Kadın, Vadi
Yayınları.
• Çakır, Serpil, 1994, Osmanlı Kadın Hareketi, Metis Yayınları.
• ----------l, 1998, Kadın Tarihinden İki İsim: Ulviye Mevlan- Nezihe
Muhittin, içinde Osmanlı’dan Cumhuriyete: Problemler, Araştırmalar,
Tartışmalar, Tarih Vakfı Yurt Yayınları. ss.272-87.
• Demirdirek, Aynur, 1993, Osmanlı Kadınlarının Hayat Hakkı
Arayışının bir Hikayesi, İmge Yayınları.
• Dinçkol, Bihterin V. (haz.), 2003, İnsan Hakları, Hukuk ve Kadın,
İstanbul Ticaret Odası Yayınları, İstanbul.
• Durakbaşa, Ayşe, 2000, Halide Edib: Türk Modernleşmesi ve
Feminizm, İletişim Yayınları.
• Durakbasa, Ayşe, 1998, Cumhuriyet Döneminde Modern Kadın ve Erkek
Kimliklerinin Oluşumu: Kemalist Kadın Kimliği ve ‘Münevver Erkekler’,
içinde 75 Yılda Kadınlar ve Erkekler, Tarih Vakfı Yayını.
• Göztepe, Ece, 2006, Justitia’nın gözbağının arasından görülenler: Anayasal
eşitlik ilkesinin devletin aktif yasama faaliyetleriyle hayata geçirilmesinin
anlamı”, içinde, Feminizm ve Hukuk- Hayat, Adalet ve Kadın-Kadın
ve Hukuk, Cilt 3, Ankara Barosu Yayını.
• Gümüşoğlu, Firdevs, 1998, Cumhuriyet Dönemi Ders Kitaplarında Cinsiyet
Rolleri (1928-1998), içinde 75 Yılda Tebaa’dan Yurttaş’a Doğru, Tarih
Vakfı Yayını.
• Gürbilek, Nurdan, 2004, Kör Ayna, Kayıp Şark: Edebiyat ve Endişe,
Metis Yayınları.
• İlyasoğlu, Aynur, 1994, Örtülü Kimlik, Metis Yayınları.
• İlyasoğlu, Aynur ve Necla Akgökçe, (der.), 2001, Yerli Bir Feminizme
Doğru, Sel Yayıncılık.
• Kalaycıoğlu, Sibel ve Helga Rittersberger-Kılıç, 2000, Gündelikçi
Kadınlar: Cömert Ablaların Sadık Hanımları, Su Yayınları.
• Kadıoğlu, Ayşe, 1998, “Cinselliğin İnkârı: Büyük Toplumsal Projelerin
Nesnesi Olarak Türk Kadınları”, içinde 75 Yılda Kadınlar ve Erkekler,
Tarih Vakfı, Yayını.
• ----------, 1999, Türkiye’de Kadının İkincil Konumu: Asıl Suçlu İslam
mı?”, ve “Cumhuriyet Kadını: Vatandaş mı, birey mi?”, içinde
Cumhuriyet İradesi Dmokrasi Muhasebesi, Metis Yayınları.
• Kandiyoti, Deniz, 1997, Modernin Cinsiyeti: Türk Modernleşmesi Üzerine
Çalışmalarda Gözden Kaçırılan Yönler, içinde Cariyeler, Bacılar,
Yurttaşlar, Metis Yayınları.
• Köker, Eser, vd, 2002, Anneanne: Sırlarını Eskitmiş Aynalar,
Çiviyazıları.
131
• Özyeğin, Gül, 2004, Başkalarının Kiri: Kapıcılar, Gündelikçiler ve
Kadınlık Halleri, İletişim Yayınları.
• Parla, Jale, 1990, Babalar ve Oğullar: Tanzimat Romanının
Epistemolojik Temelleri, İletişim Yayınları.
• Parla, Jale ve Sibel Irzık (der.), 2004, Kadınlar Dile Düşünce, İletişim
Yayınları.
• Saktanber, Ayşe, 2001, “Kemalist Kadın Hakları Söylemi”, içinde Modern
Türkiye’de Siyasi Düşünce: Kemalizm, cilt 2, İletişim Yayınları.
• Sancar, Serpil, 1998. Siyasal Partiler ve Sendikalarda Kurumsal
Gelenek ve Cinsiyetçi Zihniyet Örüntüleri” (Kadın İstihdamını
Geliştirme Projesi/ KSGM için yapılmış araştırma)
• ------------, 2001, Türkler/Kürtler, Anneler ve Siyaset: Savaşta Çocuklarını
Kaybetmiş Türk ve Kürt Anneler Üzerine Bir Yorum, Toplum ve Bilim,
Güz, s.90; ss.22-41.
• ------------, 2003, “Üniversitede Feminizm? Bağlam, Gündem ve
Olanaklar”, Toplum ve Bilim, Güz, sayı.97.
• ------------, 2004, Otoriter Türk Modernleşmesinin Cinsiyet Rejimi, Doğu
Batı, Özel Sayı: İdeolojiler II, no.29.
• -----------, 2005,Türkiye’de Kadınların Hak Mücadelesini Belirleyen
Bağlamlar, http://www.stgm.org/docs/1194972787Kadin%20Hareketi-
Serpil%20Sancar.doc
• ------------, 2008, “Siyasal Katılım”, içinde Türkiye’de Toplumsal cinsiyet
Eşitsizliği: Sorunlar, Öncelikler ve Çözüm Önerileri, ( M. Tan, Y.
Ecevit ve S. Acuner ile birlikte) TÜSİAD ve KAGİDER Yayını, 2008,
İstanbul. (TÜSİAD 2000 tarihli raporun güncellenmesi)
• Selek, Pınar, vd., (der.) (2007), Özgürlüğü Ararken: Kadın Hareketinde
Mücadele Deneyimleri, Amargi Yayıncılık.
• Sirman, Nükhet 2000, “Gender Construction and Nationalist Discourse:
Dethroning the Father in the Early Turkish Novel”, İçinde Gender and
Identity Construction: Women of Central Asia, the Caucasus and
Turkey, (der.) F. Acar, A. Güneş-Ayata, Brill Publications.
• ----------, 2002, Kadınların Milliyeti, Milliyetçilik: : Modern Türkiye’de
Siyasi Düşünce, cilt 4, İletişim Yayınları.
• Şerifsoy, Selda, 2000, “Aile ve Kemalist Modernizasyon Projesi, 1928-
1950”, içinde Vatan, Millet, Kadınlar, (der.) A. G. Altınay, İletişim
Yayınları.
• Tekeli Şirin, 1982, Kadınlar ve Siyasal Toplumsal Hayat, Birikim
Yayınları.
• ----------, (der.), 1990, Kadın Bakış Açısından 1980’ler Türkiye’sinde
Kadın, İletişim Yayınları.
• Toksöz, Gülay, 2004, Sayımız Çok az: Sendikalarda Kadınlar, içinde
Neoliberalizmin Tahribatı: Türkiye’de Ekonomi, Toplum ve Cinsiyet,
der. N. Balkan, S. Savran, Metis Yayınları, ss.234-53.
• Toksöz, Gülay ve Seyhan Erdoğdu, 1998, Sendikacı Kadın Kimliği, İmge
Yayınları.
132
• Toska, Zehra, 1998. "Cumhuriyet'in Kadın Ideali: Eşiği Aşanlar ve
Aşamayanlar." içinde Bilanço'98: 75 Yılda Kadınlar ve Erkekler,
Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı Yayını.
• Tuksal, Hidayet Şefkatli, 2001, Kadın Karşıtı Söylemin İslam
Geleneğindeki İzdüşümleri, Kitabiyat Yayınları.
• Yalçın-Heckmann, Lale ve Pauline van Gelder, 2000, “90’larda Türkiye’de
Siyasal Söylemin Dönüşümü Çerçevesinde Kürt Kadınların İmajı: Bazı
Eleştirel Değerlendirmeler”, içinde Vatan, Millet, Kadınlar, (der.) A. G.
Altınay, İletişim Yayınları.
• Yazıcı, Serap, 2006, “Eşitlik ilkesinin değişen dinamiği ve kadın hakları”
içinde, Feminizm ve Hukuk- Hayat, Adalet ve Kadın-Kadın ve Hukuk,
Cilt 3, Ankara Barosu Yayını.
• Wedel,Heidi, 2001, Siyaset ve Cinsiyet: İstanbul Gecekondularında
Kadınların Siyasal Katılımı, Metis Yayınları.
• Zihnioğlu, Yaprak 2003, K0adınsız İnkilap, Nezihe Muhittin, Kadınlar
Halk Fırkası, Türk Kadınlar Birliği, Metis Yayınları

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com