Buradasınız

Anasayfa » Content

XIV. ve XV. ASIRLARDA OSMANLI ve AVRUPA EKONOMİLERİ: BİR MUKAYESE DENEMESİ

A COMPARISON of the OTTOMAN and the EUROPEAN ECONOMIES IN THE XIV and XVCENTURIES

Journal Name:

  • İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Konferansları Dergisi

Publication Year:

  • 2009

Key Words:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
This article focuses on a comparative analysis on the Ottoman and the European economies in the XIV and XV centuries according to the economic performances and the economic structures. Limited comparative analysis have been made on this issue in the literature of Turkish Economic History. So it has been an encouraging factor for this study. In comparison of the economic structures, the basic components -agriculture, industry and commercial sectors-and economic resources have been considered. During the study, I observed thai these two societies displayed the same economic performances (wage rises, recession and deflation etc.) because of sharing the same era and similar economic conditions. However from the XV century, economic performances of these two economies differentiated from each other owing to the increase of the structural differences in Europeans favour. Taking this result into account, this study provides that differences in the economic performances between countries can be explained by the characteristics of the economic structures. Besides, as a one of the inferences of this paper, it is propounded that the informal economy might be larger in the Europe comparing to the Ottoman Empire due to the lack of an organized cadastral survey system in the XIV and XV centuries.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language): 
Bu makalede XIV- ve XV. asırlardaki Osmanlı ve Avrupa ekonomileri, ekonomik performansları ve ekonomik yapıları açısından karşılaştırmalı biçimde analiz edilmiştir, Türk İktisat Tarihi literatüründe direkt olarak bu konuya yoğunlaşan mukayeseli analizlerin yeterince yapılmamış olması, bu çalışma için teşvik edici btr unsur olmuştur. Ekonomik yapı karşılaştırmasında ekonomik yapının temel unsurları olan ziraat, ticaret ve sanayi sektörleri île ekonomik kaynaklar dikkate alınmıştır. Çalışma süresince, aynı dönemi paylaşan ve benzer İktisadi şartlarla karşılaşan farklı yapıdaki bu iki toplumun (ücret artışları, durgunluk ve deflasyon gibi) benzer ekonomik performanslar sergiledikleri gözlenmiştir. Bununla birlikte, XV. yüzyıldan itibaren iki ekonomi arasındaki yapısal farklılıklar arttıkça ekonomik performanslarının da -Avrupa'nın lehine-birbirlerinden farklılaştığı gözlenmiştir. Bu sonucu dikkate alarak, ülkeler arası ekonomik performanslarda ortaya çıkan farklılıkların ülke ekonomilerinin yapısal özelliklerine dayanılarak açıklanabileceği ileri sürülmüştür. Ayrıca çalışmanın çıkarımlarından biri olarak, XIV. ve XV. asırlarda Osmanlı'daki gibi teşkilatlı bir tahrir sistemine sahip olmayan Avrupa'da kayıt dışı ekonominin daha fazla olabileceği öne sürülmüştür.
FULL TEXT (PDF): 
PDF icon arastirmax-xiv.xv.asirlarda-osmanli-avrupa-ekonomileri-bir-mukayese-denemesi.pdf
  • 40
33-69
  • Turkish

REFERENCES

References: 

Kronikler
1- Osmanlı Kronikleri
Anonim Osmanlı Kroniği- I299-I5İ2 (2000), Haz.: Öztürk, Necdet, Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı, İstanbul.
Aştkpaşaoğlu Tarihi (1985), Haz.: Atsız, Nihal, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yay., Ankara.
Aşıkpaşazade Tarihi (1332), Tevarih-i Ali Osman, Haz.: Ali Bey, Matbaa-I Amire, İstanbul.
Giese, Friedrich (1992), Anonim Tevârih-i Âl-i Osman, Hazırlayan: Azamat, Nihat, Marmara Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yay., İstanbul.
Hadidi (1991), Tevahir-i Ali Osman- 1299-1523, Haz,: Öztürk, Necdet, Marmara Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yay., İstanbul.
Mehmed Neşri (1987), Kitab-ı Cihan-niima, Neşri Tarihi, 11. Cilt, Haz: Unat, Faik Reşit ve Mehmed A. Köymen, 2. Baskı, TTK, Ankara.
(1983), Neşri Tarihi i, Haz.: Köymen, Mehmet Altay, 1. Baskı, Kültür ve
Turizm Bakanlığı Yay., Ankara.
Oruç Bey Tarihi (2007), Osmanlı Tarihi- 1288-1502, Haz.: Öztürk, Necdet, Çamlıca Basım Yayın, İstanbul.
2- Avrupa Kronikleri
A Chronicle of London: From 1089-1483 (1827), Edit.: Nicholas, Harris Nicolas ve Edward Tyrrell, London.
An English Chronicle of the Reigns of Richard II, Henry IV, Henry V and Henry VI (1856), Edit.: Davies, John Silvester, Council of the Camden Society Pub., London.
An English Chronicle, 1377-1461 (2003), Edit.: Marx, C. William, Edited from Aberystwyth, National Library of Wales MS 21608 and Oxford Bodleian Library MS Lyell 34, Boydell Press.
77icj Oldest Anglo-Norman Prose Brut Chronicle: An Edition and Translation (2006), Translation: Julia Marvin, Boydell Press.
The Chronicle of John Hardyng: Containing an Account of Public Transactions (1812), Edit.: Hardyng, John, Henry Ellis, Richard Grafton, Printed for F. C. And J. Rivington,, London.
Romen Kaynak ve Eserlerinde Türk Tarihi /, Kronikler (1993), Haz.: Ekrem, Mehmet Ali TTK, Ankara.

Yayınlanmış Belgeler
English Historical Documents (EHD)- ¡327-1485 (1996), Haz.: A. R. Myers & Douglas, David Charles, Routledge, London&New York.

Başbakanlık Osmanlı Arşivi (BOA) Belgeleri: -Ali Emiri Tasnifi
AE. SMRJD II, 12 (Tarihsiz). AE. SMMD II, Nr: 54, H. 855/ M. 1451 -52. AE. SMMD II, Nr; 5, H. 859/ M. 1454-55. AE. SMMD II, Nr: 60, H. 880/M. 1475-76. AE. SMMD II, Nr: 33/a, H. 886/ M. 1481-82.

-Maliyeden Müdevver Tasnifi (MAD)
MAD Nr: 232, H. 871/ M. 1466-67. MAD Nr; 5, H. 872/ M. 1467-68.
MAD Nr: 8841, Madde: 97 ve 233, H.1289/M. 1872-73. -Yıldız Tasnifi
Y.PRK.UM 4/80, H.1298/M. 1880-81. -Sadaret Tasnifi
A.MKT.NZD, 407/41 H, 1278/M. 1861-62. Diğer Kaynaklar
Akdağ, Mustafa (1979a), Türkiye'nin İktisadi ve İçtimai Tarihi 1243-1453, Tekin Yayınevi, C: 1, 3. Basım.
(1979b), Türkiye'nin İktisadi ve İçtimai Tarihi İ453-1559, Tekin
Yayınevi, C: II, 2. Basım.
(1950), "Osmanlı İmparaiorluğu'nun Kuruluş ve İnkişafı devrinde
Türkiye'nin İktisadi Vaziyeti", Belleten, C: XIV, Sayı: 55, ss. 319-411.
Akgündüz, Ahmet (1990), Osmanlı Kanunnâmeleri ve Hukukî 'Tahlilleri, Osmanlı Hukukuna Giriş ve Fatih Devri Kanunnameleri, Cilt I, İstanbul.
Baher, Cem (1996), Tarihi İstatistikler Dizisi, Osmanlı İmparatorluğunun ve Türkiye'nin Nüfusu, i500-1927, C: 2, TÜİK Yay., Ankara.
Bailey, Mark (2002), The English Manor, c. 1200-1500, Manchester University Press.

Barkan, Ömer L. (1980a), "Feodal Düzen ve Osmanlı Timan", Türkiye'de Toprak Meselesi, Toplu Eserler /, Gözlem Yay., İstanbul.
(1980b), "Timar", Türkiye'de Toprak Meselesi, Toplu Eserler !, Gözlem
Yay.
(1980c), "Osmanlı İmparatorluğu 'nda Kuruluş Devrinin Toprak
Meseleleri", Türkiye'de Toprak Meselesi, Toplu Eserler I, Gözlem Yay., İstanbul.
(1980d), "XV. ve XVI. Asırlarda Osmanlı İmparatorluğunda Toprak
İşçiliğinin Organizasyon Şekilleri", Türkiye'de Toprak Meselesi, Toplu Eserler }, Gözlem Yay.
- (1980e), "Türkiye'de Servaj Var mı idi?", Türkiye'de Toprak Meselesi,
Toplu Eserler I, Gözlem Yay.
(1980f), "İmparatorluk Devrinde Toprak Mülk ve Vakıflarının
• Hususiyeti", Türkiye de Toprak Meselesi, Toplu Eserler l, Gözlem Yay.
(1979), "Çiftlik", İslam Ansiklopedisi, Cilt 3, İstanbul.
(1970), "XVI. Asrın İkinci Yarısında Türkiye'de Fiyat Hareketlen",
Belleten, C: 34, Sayı: 136, ss. 557-607.
(1943a), "Hüdavendigar Livası Kanunnamesi", XV. ve XVI. Asırlarda
Osmanlı İmparatorluğu'nda Zirai Ekonominin Hukuki ve Mali Esasları, Kanunlar i, İstanbul Üniv. Yay.
(1943b)"Kanun-i Sultan Mehmet Han", XV. ve XVI. Asırlarda Osmanlı
İmparatorluğu'nda Zirai Ekonominin Hukuki ve Mali Esasları, Kanunlar I, İstanbul Üniv. Yay.
(1942), "Osmanlı İmparatorİuğu'nda Bir İskan ve Kolonizasyon Metodu
Olarak Vakıflar ve Temlikler I", Vakıflar Dergisi, S: 2, ss. 279-386.
Beldİceanu, Nicoara (1985), XIV. Yüzyıldan XVI. Yüzyıla Osmanlı Devleti'nde Tımar, (Çev.: Kıhçbay, Mehmet Ali), Teori Yay., 1, Baskı, Ankara.
Braudel, Fernand (1990), Akdeniz ve Akdeniz Dünyası, (Çev.: Kıhçbay, M. Ali), CII, Eren Yay.
(1989), Akdeniz ve Akdeniz Dünyası, (Çev.: Kıhçbay, M. Ali), C I, Eren
Yay.
Campbell, Bruce M. S. (1983), "Arable Productivity in Medieval England: Some Evidence from Norfolk", The Journal of Economic History, Vol. 43, No. 2, ss. 379-404. ;
Cahen, Claude (Ekim 1955-Temmuz 1956), "Selçuki Devletleri Feodal mi idi?", İstanbul Üniv., İFM, XVII/L4, ss. 348-358.
Cipolla, Carlo (1993), Akdeniz Dünyasında Para, Fiyatlar ve Medeniyet, (Çev: Karacan, Ali İhsan), Bağlam Yay., İstanbul.
Coşgel, Metin M. (2006), "Agricultural Productivity in the Early Ottoman Empire", Research in Economic Histoıy, Volume 24, ss. 161-187.

Coulton, George Gordon (1989), The Medieval Village, Courier Dover Pub.
Cvetkova, Bistra (1977), "Osmanlı Feodal Düzeni üzerine Bazı Ortaçağ ve Bizans Kurumlarının Etkileri", Osmanlı Tarih Arşivi, C: 1, S: 1,
Düstur (1289), 1. Tertip, C: 1.
Genç, Mehmet (2003), Osmanlı İmparatorluğunda Devlet ve Ekonomi, Ötüken Neşriyat, İstanbul.
Gransden, Antonia (1996), Historical Writing in England II, c. 1307 to the Early Sixteenth Century, Routledge.
Güran, Tevfık (2003), İktisat Tarihi, Acar Basım, İstanbul.
Güzel, İlknur (2005), "Alasse, Whatte Truste Ys In This Worlde?": Lancastrian and Yorkist History Writing In an English Chronicle, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Bilkent Üniversitesi, Tarih Bölümü, Ankara.
Heaîon,, Herbert (1985), Avrupa İktisat Tarihi, (Çev: Kılıçbay, M. Ali & Osman Aydoğuş), Teori Yay.
Heyd, W. (1975), Yakın- Doğu Ticaret Tarihi, (Çev.: Karal, Enver Ziya), TTK Basımevi.
Holmes, George (2001), The Oxford History of Medieval Europe, Oxford Uni. Press.
Hunt, Edwin S. & James M. Murray (1999), A History of Business in Medieval Europe, 1200-1550, Cambridge University Press.
İlgen, Abdülkadir (Kasım 2001-Ocak 2002), "Osmanlı Toprak Mülkiyeti Anlayışının Teşekkülü ve Bunun Sosyal Tabakalaşma Üzerindeki Etkileri", Akademik Araştırmalar Dergisi Sayı: 11, ss. 105-129.
İnalcık, Halil (2001-2002), "Osmanlı Para ve Ekonomi Tarihine Toplu Bir Bakış", Doğu-Batı Düşünce Dergisi, Yıl: 4, Sayı: 17, ss. 9-34.
(2000), Osmanlı İmparatorluğunun Ekonomik ve Sosyal Tarihi (1300¬1600), (Çev: Berktay, Halil), C: 1, Eren Yay.
- (1993), Osmanlı İmparatorluğu, Toplum Ekonomi, Eren Yay.
— (1987), Hicri 835 Tarihli Suret-i Defter-i Sancak~i Arvanid, TTK Basımevi,
2. Baskı, Ankara.
(I960), "Bursa I, XV. Asır Sanayi ve Ticaret Tarihine Dair Vesikalar",
Belleten, C: XXIV, Sayı: 93-96, ss. 45-102.
(1954), "15. Asır Türkiye İktisadi ve İçtimai Tarihi Kaynaklan", İstanbul
Üniv., İFM, XV/1-4, ss. 51-67.
Kal'a, Ahmet (1998), İstanbul Esnaf Birlikleri ve Nizamları I, İstanbul Araştırmaları Merkezi.
Köprülü, Fuad (1988), Osmanlı Devleti'nin Kuruluşu, TTK Yay.
Kucur, Sadi S. (2000), "İkta", İslam Ansiklopedisi, C: 22, İstanbul.
Kurt, İsmail (1996), Para Vakıfları: Nazariyat ve Tatbikat, Ensar Neşriyat, İstanbul

Lybyer, Albert Howe (1987), "Osmanlı Türkleri ve Doğu Ticaret Yolları", (Çev.: Ülker, Necmi), Ege Univ., Tarih İncelemeleri Dergisi, Sayı: 3, ss. 141-157,
Munro, John H. (2003), "Wage-Stickiness, Monetary Changes and Real Incomes in Late-Medieval England and the Low Countries, 1300-1500: Did Money Matter?", Research in Economic History, Volume 21, ss. 185-297.
Ortaylı, İlber (2008), Türkiye Teşkilat ve İdare Tarihi, Cedit Neşriyat, 2. Baskı, Ankara.
Özcan, Tahsin (2003), Osmanlı Para Vakıfları: Kanuni Dönemi Üsküdar Örneği, TTK Yay., Ankara.
Özcan, Abdülkadir (2007), Fatih Sultan Mehmed, Kanunname-i Ali Osman (Tahlil ve Karşılaştırmalı Metin), Kitabevi, İstanbul.
Palamut, Mehmet E. (1987), "Aşar ve Düşündürdükleri", İstanbul Üniversitesi, İFM, Prof, Dr. SabriF. Ülgener'e Armağan Özel Sayısı, C: 43, 1-4, ss. 69-78.
Pamuk, Şevket (2007), "The Black Death and the 'Great Divergence' across Europe, 1300-1600", European Review of Economic Histoty, Vol 11, No. 3, December, ss. 289-317.
(2000), Osmanlı İmparatorluğu 'nda Paranın Tarihi, Tarih Vakfı Yurt Yay.,
2. Baskı, İstanbul.
Parmaksızoğlu, İsmet (1986), İbn Batuta Seyahanamesinden Seçmeler, Mili Eğitim Basımevi.
Pirenne, Henri (2007), Ortaçağ Avrupasının Ekonomik ve Sosyal Tarihi, (Çev.: Kocabaşoğlu, Uygur), İletişim Yay., İstanbul.
(1990), Ortaçağ Kentleri, Kökenleri ve Ticaretin Canlanması, (Çev:
Karadeniz, Şadan), İletişim Yayınları, 2. Baskı, İstanbul.
Postan, Michael Moîssey (1973), Medieval Trade and Finance, Cambridge University Press.
Pounds, Norman John Greville (1974), An Economic History of Medieval Europe, Longman.
Sahillioğlu, Halil (1978), "Osmanlı Para Tarihinde Dünya Para ve Maden Hareketlerinin Yeri (1300-1750), ODTÜ, Gelişme Dergisi Özel Sayı, ss. 1-38.
Sayar, Ahmet Güner (2000), Osmanlı İktisat Düşüncesinin Çağdaşlaşması, Ötüken Neşriyat.
Saym, Abdurrahman Vefık (1999), Tekâlif Kavaidi (Osmanlı Vergi Sistemi), (Çev.: Özkan, F. Hakan), Maliye Bakanlığı APKK Başkanlığı Yayın No: 1999/352, Ankara.
See, Henri (2000), Modern Kapitalizmin Doğuşu, (Çev.: Erim, Turgut), Yöneliş Yay., İstanbul.
Söderberg, Johan (2006), "Grain Prices in Cairo and Europe in the Middle Ages1', Research in Economic History, Vol. 24, ss. 189-216.
Tabakoğlu, Ahmet (2005), Türk İktisat Tarihi, Dergâh Yay., 7. Baskı, İstanbul.

Turan, Osman (1984), İstanbul'un Fethinden Önce Yazılmış Tarihi Takvimler, 2. Baskı, TTK.
Uzunçarşıh, İsmail Hakkı (1983), Osmanlı Tarihi, TTK Yay., C. II, 4. Baskı, Ankara.
—- (1982), Osmanlı Tarihi, TTK Yay., C. I, 4. Baskı, Ankara.
(1978), "Osmanlı Devleti Maliyesinin Kuruluşu ve Osmanlı Devleti İç
Hazinesi", Belleten, Cilt: 42, Sayı: 165, Ocak, ss, 67-93.
Ülgener, Sabri (1949-50), "14. Asırdan beri Esnaf Ahlakı ve Şikayeti Mucib Bazı Halleri", İstanbul Üniversitesi, İFM, C: 11, 1-4, ss. 388-396.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com