Buradasınız

İNGİLTERE PARLAMENTO TUTANAKLARINDA 1876 BULGAR İSYANI

BULGARIAN REVOLT OF 1876 IN THE UK PARLIAMENTARY RECORDS

Journal Name:

Publication Year:

DOI: 
http://dx.doi.org/10.9761/JASSS2265
Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
In May 1876, some Bulgarians revolted by the incitement of Russia. Purpose of the rebels was to separate Bulgarians from the Ottoman Empire. They first began to attack Turks and Muslims and slaughter them by all kinds of tortures. Because there was not sufficient soldiers in the region and because the Sublime Porte did not take the necessary measures immediately, the Muslim community formed voluntary troops in order to defend themselves. Failing to get the support of large masses, the rebellion was suppressed by a dispatch of military troops to the region. This uprising, which could actually be described as a small riot, was soon rendered a pretext for a big campaign started against Turks. This campaign began firstly by the publication of a news report in the Daily News, the leading Liberal media organ, which claimed that Bulgarians including women and children were being slaughtered by Turks. This was followed by other reports that accused Turks of grave crimes. The matter was then taken by the Liberal Party to the UK Parliament. The Liberal Party brought to the parliamentary agenda all kinds of allegations made by newspapers against Turks and accused the Disraeli Government of remaining insensitive to the allegations of massacre. The Prime Minister Benjamin Disraeli, on the other hand, denied the allegations by sharing official information. The agitation campaign, however, continued increasingly and the former leader of the Liberal Party, William Ewart Gladstone, became the head of the campaign. Gladstone’s aim was to come to the power again by taking down the President Disraeli, who he accused of following pro-Turkish policies.
Abstract (Original Language): 
1876 yılının Mayıs ayında Rusya'nın teşvik ve tahrikiyle bir kısım Bulgarlar ayaklandılar. İsyanı çıkartanların amacı Bulgarları Osmanlı Devleti'nden ayırmaktı. İsyancılar ilk iş olarak Türk ve Müslümanlara saldırmaya ve onları türlü eziyetlerle katletmeye başladılar. Bölgede yeterli miktarda askerin bulunmaması ve Babıâli tarafından hemen gerekli tedbirlerin alınamaması sebebiyle, Müslüman halk kendilerini savunabilmek için gönüllü birlikler oluşturdular. Büyük kitlelerin desteğini alamayan isyan, askeri birliklerin bölgeye gönderilmesi ile bastırılabildi. Aslında küçük bir ayaklanma olarak kabul edilebilecek bu isyan hareketi, bir süre sonra İngiltere'de Türkler aleyhine açılan büyük bir kampanyanın malzemesi haline getirildi. Bu kampanya ilk olarak Haziran ayının sonlarında Liberal yayın organlarının başında gelen Daily News gazetesinin, Bulgarların çocuk, kadın ayırt edilmeden Türkler tarafından katledildiklerini iddia eden bir haber yayınlamasıyla başladı. Bunu, Türklerin ağır suçlarla itham edildiği başka haberler takip etti. Arkasından Liberal Parti, konuyu İngiltere Parlamentosu'na taşıdı. Ağustos ortasına kadar süren dönemde, Liberal Parti, gazetelerde yer alan Türkler aleyhindeki her iddiayı Parlamento gündemine getirdi ve Disraeli Hükümeti'ni katliam iddialarına duyarsız kalmakla suçladı. Başbakan Benjamin Disraeli ise, hayali katliam iddialarını resmi bilgilerle yalanladı. Ancak ajitasyon kampanyası büyüyerek devam etti ve bir süre sonra kampanyanın başına Liberal Parti eski başkanı William Ewart Gladstone geçti. Gladstone'un hedefinde ise, Türk yanlısı politikalar izlemekle suçladığı Başbakan Disraeli'yi düşürmek ve yeniden iktidara gelmek vardı.
211
235

REFERENCES

References: 

I- ARŞİV BELGELERİ
United Kingdom Parliament Documents (Hansard Commons and Lords)
HL., Deb. 26 June 1876, Vol. 230, cc. 385-388; HC., Deb. 26 June 1876, Vol. 230, cc. 424-426; HC., Deb. 10 July 1876, Vol. 230, cc. 1180-1186; HC., Deb. 17 July 1876, Vol. 230, cc. 1486-1495; HC., Deb. 27 July 1876, Vol. 230, cc. 1961-1962; HC., Deb. 31 July 1876, Vol. 231, cc. 126-225; HC., Deb. 07 August 1876, Vol. 231, cc. 721-746; HC., Deb. 11 August 1876, Vol. 231, cc. 1078-1147.
II- Kaynak, Araştırma ve İnceleme Eserleri
ACAROĞLU, M. Türker, Bulgaristan Türkleri Üzerine Araştırmalar I, IQ Kültür Sanat Yay., İstanbul 2007.
ALP, İlker, Belge ve Fotoğraflarla Bulgar Mezalimi (1877-1989), Trakya Üniversitesi Yayınları, Ankara 1990.
123 Kemal Karpat, Balkanlar'da Osmanlı Mirası ve Milliyetçilik, Çev: Recep Boztemur, Timaş Yayınları, İstanbul 2001, s. 54; İlker Alp, Belge ve Fotoğraflarla Bulgar Mezalimi (1877-1989), Trakya Üniversitesi Yayınları, Ankara 1990, s. 17; Hüseyin Memişoğlu, Bulgaristan'da Türk Kültürü, Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yay., Ankara 1995, s. 91.
İngiltere Parlamento Tutanaklarında 1876 Bulgar İsyanı 233
ARMAOĞLU, Fahir, 19. Yüzyıl Siyasi Tarihi (1789-1914), Türk Tarih Kurumu Yay., Ankara 2003.
AYDIN, Mithat, “Sir Henry G. Elliot’ın İstanbul Büyükelçiliği (1867–1877) Dönemindeki Bazı Büyük Siyasi Olaylara Bakışı”, OTAM, No. 18, s. 21-49.
BALKANLI, Ali Kemal, Şarkî Rumeli ve Buradaki Türkler, Elhan Kitabevi, Ankara 1986.
DANİŞMEND, İsmail Hami, İzahlı Osmanlı Tarihi Kronolojisi, C. 4, Türkiye Yay., İstanbul 1972.
GLADSTONE, William Ewart, Bulgarian Horrors and the Question of the East, William Clowes and Sons, London 1876.
_________________, Lessons in Massacre, William Clowes and Sons, London 1877.
GOODLAD, Graham, British Foreign and Imperial Policy 1865-1919, Routledge, London 1999.
HARRIS, David, Britain and the Bulgarian Horrors of 1876, The University Of Chicago Press, Chicago – Illinois 1939.
İNALCIK, Halil, Tanzimat ve Bulgar Meselesi (Doktora Tezinin 50. Yılı 1942-1992), Eren Yay., İstanbul 1992.
JELAVICH, Barbara, Balkan Tarihi 18. ve 19. Yüzyıllar, Çev: İhsan Durdu, Haşim Koç, Gülçin Koç, Küre Yay., İstanbul 2009.
JENKINS, Terence Andrew, Parliament, Party and Politics in Victorian Britain, Manchester University Press, 1996.
KARACA, Taha Niyazi, “1876 Bulgar Ayaklanmasının Avrupa Kamuoyuna Takdiminde William Ewart Gladstone ve Edwin Pears”, Uluslararası Osmanlı ve Cumhuriyet Dönemi Türk-Bulgar İlişkileri Sempozyumu (11-13 Mayıs 2005), Eskişehir 2005, s. 373-385.
___________________, Büyük Oyun, İngiltere Başbakanı Gladstone’un Osmanlı’yı Yıkma Planı, Timaş Yay., İstanbul 2011.
KARAL, Enver Ziya, Osmanlı Tarihi (Islahat Fermanı Devri 1861-1876), C. VII, Türk Tarih Kurumu Yay., Ankara 1988.
KARPAT, Kemal, Balkanlar'da Osmanlı Mirası ve Milliyetçilik, Çev: Recep Boztemur, Timaş Yayınları, İstanbul 2001.
KUTLU, Sacit, Milliyetçilik ve Emperyalizm Yüzyılında Balkanlar ve Osmanlı Devleti, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yay., İstanbul 2007.
234
Yahya BAĞÇECİ
KÜÇÜK, Cevdet, “Bulgar İhtilali'nin (1876) İngiliz Kamuoyunda Uyandırdığı Tepki ve Bunun Osmanlı-İngiliz İlişkilerine Tesiri”, Güney-Doğu Avrupa Araştırmaları Dergisi, (8-9), 1980, s. 117-166.
LEE, Stephen J., Gladstone and Disraeli, Routledge, 2005.
MACGAHAN, Januarius Aloysius, The Turkish Atrocities In Bulgaria, Letters of the Special Commissioner of the "Daily News", With an Introduction & Mr. Schuyler's Preliminary Report, Bradbury, Agnew & Co., London 1876.
MAHMUD CELALEDDİN PAŞA, Mirat-ı Hakîkat I, Haz: İ. Miroğlu, M. Derin, M. Halacoğlu, Ö. Akdaş, Tercüman Yay., İstanbul 1979.
MARTIN, Howard, Britain in the 19th Century, Nelson Thornes, 1996.
MASHEDER, Richard, The Right Honourable William Ewart Gladstone, M. P., A Political Review, Saunders Outley and Co., London 1865.
MCCARTHY, Justin, Ölüm ve Sürgün, Osmanlı Müslümanlarına Karşı Yürütülen Ulus Olarak Temizleme İşlemi 1821-1922, Çev: Bilge Umar, İnkılâp Yay., İstanbul 1998.
MEMİŞOĞLU, Hüseyin, Bulgaristan'da Türk Kültürü, Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yay., Ankara 1995.
MİLLMAN, Richard, “The Bulgarian Massacres Reconsidered”, Slavonic and East European Review, Vol. 58, No. 2, April 1980, s. 218-231.
_________________, Britain and the Eastern Question 1875-1878, London, 1979.
PARRY, J. P., Democracy and Religion: Gladstone and the Liberal Party 1867-1875, Cambridge University Press, 1989.
PEARS, Edwin, Forty Years in Constantinople the Recollections of Edwin Pears 1873-1915, Third Edition, Herbert Jenkins Limited, London 1916.
_____________, Turkey and Its People, Methuen & Co. Ltd., London 1911.
SAAB, Ann Pottinger, Reluctant Icon: Gladstone, Bulgaria, and the Working Classes, 1856-1878, Harvard University Press, 1991.
SETON-WATSON, Robert William, Disraeli, Gladstone and the Eastern Question, Macmillan & Co. Ltd, 1935.
SHANNON, Richard T., Gladstone and the Bulgarian Agitation 1876, Thomas Nelson and Sons Ltd., London 1963.
ŞENTÜRK, M. Hüdai, Osmanlı Devleti'nde Bulgar Meselesi (1850-1875), Türk Tarih Kurumu Yay., Ankara 1992.
ŞİMŞİR, Bilal N., Bulgaristan Türkleri (1878-2008), Bilge Yay., Ankara 2009.
_____________, Rumeli'den Türk Göçleri II, Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yay., Ankara 1970.
İngiltere Parlamento Tutanaklarında 1876 Bulgar İsyanı 235
THOMPSON, G. Carslake, Public Opinion and Lord Beaconsfield, 1875-1880, Vol. I, Macmillan & Co., London 1886.
TUNCER, Hüner, Doğu Sorunu ve Büyük Güçler (1853-1878) Osmanlı’nın Kader Yılları, Ümit Yay., Ankara 2003.
TURAN, Ömer, “Amerikan Protestan Misyonerlerin Bulgar Milliyetçiliğine Katkıları”, Avrasya'da Misyonerlik, ASAM Yay., Ankara 2002, s. 101-118.
_____________, The Turkish Minority in Bulgaria (1878-1908), TTK Yay., Ankara 1998.
WALLDORF, Charles William, Just Politics: Human Rights and the Foreign Policy of Great Powers, Cornell University Press, New York 2008.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com