Buradasınız

Anasayfa » Content

ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN MESLEK SEÇİMİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN ÖNEM DERECELERİNİN AHP İLE BELİRLENMESİ

DETERMINING THE PRIORITIES OF RATINGS VIA AHP FOR THE FACTORS THAT EFFECTS IN CHOOSING PROFESSIONS FOR THE UNIVERSITY STUDENTS

Journal Name:

  • The Journal of Academic Social Science Studies

Publication Year:

  • 2013
DOI: 
http://dx.doi.org/10.9761/JASSS_643

Key Words:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
Choosing a proper profession is an important issue to a person for being more beneficial to his /her own and the society. There are lots of criteria for a person to consider when selecting a profession. Since there are many criteria, choosing a profession issue becomes a multi criteria decision making (MCDM) problem. In this study, lots of criteria that are considered when choosing a profession are reduced to six main criteria according to a study of Ahmadi et. al. at 1995 and pairwise comparisons of these criteria are assessed by bachelor and graduate students of Bülent Ecevit University (BEÜ), departments of Faculty of Economic and Administrative Sciences (FEAS). By using questionnaire results, the priorities indicating the importance level of the criteria while choosing a profession is determined by using Analytical Hierarchy Process (AHP) which considers the consistency of responds of the comparisons. According to the results, firstly “Work Guaranty”, than “Profession Benefits” and “Career Opportunities” are determined as the most noticeable criteria for BEÜ FEAS students when choosing a profession. It is observed that, these three criteria have a cumulative priority of 64.35% when choosing a profession. Beside this, differences of the priorities according to participants’ demographic attributes are evaluated using statistical hypothesis tests. According to statistical hypothesis tests, male students pay more attention to “Profession Benefits” when female students do “Work Guaranty”, and “Career Opportunities” become more important with respect to family revenue of students.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language): 
Bireyin kendine ve topluma daha faydalı olabilmesi için uygun meslek seçmesi önemli bir konudur. Meslek seçerken, bireyin dikkate alması gereken çok sayıda kriter vardır. Çok sayıda kriter olduğundan, bireyin meslek seçimi çok kriterli karar verme (ÇKKV) problemi olur. Bu çalışmada, meslek seçiminde dikkate alınan çok sayıdaki kriter Ahmadi vd.’lerinin 1995’deki çalışması dikkate alınarak 6 ana kritere indirgenmiş ve Bülent Ecevit Üniversitesi (BEÜ) İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi (İİBF) bölümlerinde lisans ve lisansüstü eğitim gören öğrenciler tarafından kriterler ikili karşılaştırmalı olarak değerlendirilmiştir. Elde edilen anket sonuçlarına göre, cevapların tutarlılıklarını da dikkate alan Analitik Hiyerarşi Süreci (AHP) ile meslek seçiminde dikkate alınan kriterlerin önem derecelerinin göstergesi olan ağırlıkları belirlenmiştir. Elde edilen sonuçlara göre, başta “İş Güvencesi” olmak üzere, “Meslek Kazançları” ve “Kariyer İmkânı”, BEÜ İİBF öğrencilerinin meslek seçerken en önem verdiği kriterler olarak belirlenmiştir. Meslek seçimi yapılırken, söz konusu bu üç kriter toplamda %64,35 ağırlığa sahip olduğu görülmüştür. Ayrıca meslek seçiminde dikkate alınan bu kriterlerin ağırlıkları, öğrencilerin demografik özelliklerine göre farklılıkları istatistiksel hipotez testleriyle değerlendirilmiştir. Farklılıklara yönelik istatistiksel hipotez testleri sonuçlarına göre, erkek öğrenciler özellikle “Meslek Kazançları” kriterine, bayan öğrenciler özellikle “İş Güvencesi” kriterine daha çok önem verirken, öğrenci ailelerinin gelir düzeyi yükseldikçe öğrencilerin “Kariyer İmkânı” kriterine daha çok önem verildiği görülmüştür.
FULL TEXT (PDF): 
PDF icon arastrmx_79201_6_pp_797-818.pdf
  • 2
797-818
  • Turkish

REFERENCES

References: 

AHMADI, M, HELMS, M.M. ve NODOUSHANI, P. (1995). A Factor‐Analytic
Approach Profiling Job Selection Differences of Male and Female
Accountants. Managerial Auditing Journal, 10(7), 17‐24.
AKKAYA, G.C. ve DEMİRELİ, E. (2010). Finansal Kararların Verilmesinde
PROMETHEE Sıralama Yöntemi. Ege Akademik Bakış, 10(3), 845 – 854.
AKYÜZ, Y., BOZDOĞAN, T. ve HANTEKİN, E. (2011). TOPSIS Yöntemiyle Finansal
Performansın Değerlendirilmesi ve Bir Uygulama. Afyon Kocatepe Üniversitesi
İ.İ.B.F. Dergisi, 13(1), 73‐92.
ANILAN, H., ÇEMREK, F. ve ANAGÜN, Ş.S. (2008). Ortaöğretim Öğrencilerinin
Meslek Seçimi ve Üniversite Tercihlerine İlişkin Görüşleri (Eskişehir Örneği).
e‐Journal of New World Sciences Academy Social Sciences, 3(2), 238‐249.
ARSLAN, K. (2002). Üniversiteli Gençlerde Mesleki Tercihler ve Girişimcilik
Eğilimleri. Doğuş Üniversitesi Dergisi, (6), 1‐11.
AYTAÇ, S. ve BAYRAM, N. (2001). Üniversite Gençliğinin İş ve Eş Seçimindeki Etkin
Kriterlerinin Analitik Hiyerarşi Süreci (AHP) ile Analizi. İş Güç, Endüstri
İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, E‐Dergi, 3(1). www.isguc.org, (Erişim
tarihi: 30.11.2012).
CHAUHAN, K.A., SHAH, N.C. ve RAO, R.V. (2008). The Analytic Hierarchy Process
as a Decision‐Support System in the Housing Sector: A Case Study. World
Applied Sciences Journal, 3(4), 609‐613.
ÇİL, F. (2006), Meslek Seçimi Probleminde Çok Özellikli Karar Verme ve Çözüme
Yönelik Geliştirilen Bireysel Kariyer Planlama Programı, http://
www.ituemk.org/dosyalar/2006_3.pdf, (Erişim tarihi: 30.11.2012).
DODD, F. J., DONEGAN, H.A. ve MCMASTER, T.B.M. (1993). A Statistical Approach
to Consistency in AHP. Mathl. Comput. Modelling, 18(6), 19‐22.
Üniversite Öğrencilerinin Meslek Seçimini Etkileyen Faktörlerin Önem Derecelerinin… 814
EVANS, M.W. (2008). Self‐monitoring as a Determinant of Job Selection in the Workplace.
UNF Master’s Thesis and Dissertations Paper 183.
http://digitalcommons.unf.edu/etd/183, (Erişim tarihi: 30.12.2012).
HAMZAÇEBİ, C. ve PEKKAYA, M. (2011), Determining of stock investments with
grey relational analysis, Expert Systems with Applications, 38(8), 9186–9195.
HWANG S.K. ve POLACHEK, S.W. (2004). Occupational Self‐Selection and the Gender
Wage Gap: Evidence From Korea and United States,
http://www2.binghamton.edu/ economics/wp04/WP0413.pdf, (Erişim tarihi:
30.12.2012).
KILIÇ, H.S. ve ÇEVİKCAN, E. (2011). Job Selection Based On Fuzzy AHP: An
Investigation Including The Students Of Istanbul Technical University
Management Faculty. International Journal of Business and Management
Studies, 3(1), 173‐182.
KIYAK, S. (2006). Genel Lise Öğrencilerinin Meslek Seçimi Yaparken Temel Aldığı Kriterler.
(Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler
Enstitüsü, İstanbul.
KNIVETON, B.H. (2004). The Influence and Motivations on Which Students Base
Their Choice of Career. Research in Education, 72, 47‐57.
KUZGUN, Y. (1988). Kendini Değerlendirme Envanterinin Geçerlik ve Güvenirliğine İlişkin
Çalışmalar. V. Ulusal Psikoloji Kongresi, İzmir.
NIEMIRAA, M.P. ve SAATY, T.L. (2004). An Analytic Network Process model for
financial‐crisis forecasting. International Journal of Forecasting, 20(4), 573– 587.
OGUNYEMI, O., IBIWOYE, A. ve OYATOYE, E.O. (2011). Analytic hierarchy process
for prioritizing production functions: Illustration with pharmaceutical data,
Journal of Economics and International Finance, 3(14), 749‐760.
ÖZYÜREK, R. ve ATICI, M. (2002). Üniversite Öğrencilerinin Meslek Seçimi
Kararlarında Kendilerine Yardım Eden Kaynakların Belirlenmesi. Türk
Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 2(17), 33‐42.
PAPADOPOULOS, A. ve KARAGIANNIDIS, A. (2008). Application of the multicriteria
analysis method Electre III for the optimisation of decentralised
energy systems, Omega, 36(5), 766 – 776.
PİLAVCI, D. (2007). Bilgi Çağında Değişen Kariyer Anlayışı ve Üniversite Öğrencilerinin
Kariyer Tercihlerini Etkileyen Faktörler Üzerine Bir Uygulama, (Yayınlanmamış
Yüksek Lisans Tezi), Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü,
Adana.
ROE, A. (1957). Early Determinants of Vocational Choice. Journal of Counseling
Psychology, 4(3), 212‐217.
SAATY, T.L. (1980). The analytic hierarchy process. New York: McGraw‐Hill.
815
Mehmet PEKKAYA-Nurdan ÇOLAK
SAATY, T.L. (2008). Decision making with analytic hierarchy process. Int.J. Services
Sciences, 1(1), 83‐98.
SAATY, T.L. ve VARGAS, L.G. (2006). Decision making with analytic network
process. New York: Springer.
SAATY, T.L. (2012). Analytic network process. No: 115720080101, www.sid.ir, (Erişim
tarihi: 20.01.2012).
SARIKAYA, T. ve KHORSHID, L. (2009). Üniversite Öğrencilerinin Meslek Seçimini
Etkileyen Etmenlerin İncelenmesi: Üniversite Öğrencilerinin Meslek Seçimi.
Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(2), 393‐423.
SCHMOLDT, D.L., PETERSON, D.L. ve SMITH, R.L. (2001). The Analytic Hierarchy
Process And Participatory Decision making, Proceedings, Decision Support,
s. 129‐143, http://www.srs.fs.usda.gov/pubs/251, (Erişim Tarihi: 20.01.2012)
TDK (2012). Türk Dil Kurumu, http://tdkterim.gov.tr, (Erişim Tarihi: 20.12.2012).
VURUCU, F. (2010). Meslek Lisesi Öğrencilerinin Meslek Seçimi Yeterliliği ve Meslek
Seçimini Etkileyen Faktörler, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Yeditepe
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
WEDLEY, W.C. (1993). Consistency Prediction for Incomplete AHP Matrices, Mathl.
Comput. Modelling, 17(415), 151‐161.
YARALIOĞLU, K. (2001). Performans Değerlendirmede Analitik Hiyerarşi Proses.
DEÜ İİBF Dergisi, 16(1); 129‐142.
YARALIOĞLU, K. (2010), Karar Verme Yöntemleri, Ankara: Detay Yayıncılık.
YELKEN, K. (2008). Orta Öğretim Son Sınıf Öğrencilerinin Üniversite Tercihlerini Ve
Meslek Seçimini Etkileyen Faktörler: Sakarya İl Merkezi Örneği, (Yayınlanmamış
Yüksek Lisans Tezi), Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
YILMAZ, H., Ö. ÜRE ve A. SÜRÜCÜ (1996); Rehberlik Ders Notları, Konya.
YILMAZ, İ.A., DURSUN, B., PEKTAŞ, K. ve ALTAY, A. (2012). Üniversite
Öğrencilerinin Kariyer Seçimlerinin Demografik Özellikler Açısından
İncelenmesi: Pınarhisar MYO Örneği,” Electronic Journal of Vocational Colleges,
2(2), 9‐21.
YURDAKUL, M. ve İÇ, Y.T. (2003). Türk Otomotiv Firmalarının Performans Ölçümü
ve Analizine Yönelik TOPSİS Yöntemini Kullanan Bir Örnek Çalışma, Gazi
Üniv. Müh. Mim. Fak. Der., 18(1), 1‐18.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com