Buradasınız

ERGENLİKTE ÖZ-YETERLİĞİN YAŞAM DOYUMUNU YORDAYICI ETKİSİNİN YANISIRA SOSYOEKONOMİK STATÜ VE CİNSİYETİN ETKİLERİ

THE EFFECTS OF SOCIOECONOMIC STATUS AND GENDER BESIDES THE PREDICTIVE EFFECT OF SELF-EFFICACY ON LIFE SATISFACTION IN ADOLESCENCE

Journal Name:

Publication Year:

DOI: 
http://dx.doi.org/10.9761/JASSS_897
Abstract (2. Language): 
The healthy psychological development in adolescence depends on basicly how they view themselves, their lives, their relations and their economic statues which may differ by sex. The aim of this research was to examine the extent to which self-efficacy beliefs may serve as predictors of life satisfaction in adolescents in a Turkish sample. Moreover, the effects of gender and perceived socio-economic status were investigated because literature shows contradictory results about their effectiveness on both self-efficacy and life satisfaction in adolescence. The data was gathered by The Self-Efficacy Questionnaire for Children and The Satisfaction with Life Scale with a questionnaire. Participants consisted of 444 adolescents from different schools, 207 girls and 237 boys, in Izmir, Turkey. Findings indicated that academic, social and emotional self-efficacy are important predictors of life satisfaction in adolescents. Self-efficacy explained 45% of the variance of life satisfaction of Turkish adolescents. According to gender, results showed significant differences in emotional and general self-efficacy while there were no significant differences in life satisfaction,academic and social self-efficacy. Results also showed that adolescents who perceive higher socio-economic status indicated higher social and general self-efficacy, higher life-satisfaction as well. As a conclusion, self-efficacy is an important predictor of life satisfaction; gender is effective on emotional and general self-efficacy; perceived soscio-economic level is effective on both self-efficacy and life satisfaction in Turkish adolescents.
Abstract (Original Language): 
Ergenlikte sağlıklı psikolojik gelişim, temel olarak gençlerin kendilerini, yaşamlarını, ilişkilerini ve ekonomik seviyelerini nasıl gördüklerine bağlıdır ve bu görüşler, cinsiyete göre değişkenlik gösterebilmektedir. Bu araştırmanın amacı, bir Türk örneklemde, ergenlerin öz-yeterlik inançlarının yaşam doyumunu ne derece yordadığını incelemektir. Buna ek olarak, cinsiyetin ve algılanan sosyo-ekonomik düzeye gore ergenlerin öz-yeterliklerinde ve yaşam doyumlarında fark olup olmadığını araştırmaktır. Cinsiyet ve algılanan sosyoekonomik düzeyin etkisine ilişkin literatürde farklı sonuçlar göze çarpmaktadır. Veriler, Çocuklar için Öz-Yeterlik Ölçeği, Yaşam Doyumu Ölçeği ve kişisel bilgi formu ile toplanmıştır. İzmir’de okuyan 207 kız, 237 erkek olmak üzere toplam 444 ergen, çalışmanın katılımcılarını oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri t-testi, Tek Yönlü Varyans Analizi ve Çoklu Doğrusal Regresyon yöntemi kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırmanın istatistiksel analizleri SPSS 16 programı kullanılarak yapılmıştır. Bulgular, akademik, sosyal ve duygusal öz-yeterlik inançlarının ergenlikte yaşam doyumunun önemli bir yordayıcısı olduğunu ortaya koymaktadır. Öz-yeterlik, Türk ergenlerde yaşam doyumuna ilişkin varyansın %45’ini açıklamaktadır. Sonuçlar, cinsiyete gore genel ve sosyal öz-yeterlikte anlamlı faklılıklar olduğunu, akademik ve duygusal öz-yeterlik ile yaşam doyumunda anlamlı farklılıklar olmadığını göstermektedir. Bulgular sosyo-ekonomik düzeyini yüksek algılayan ergenlerin sosyal ve genel öz-yeterlik düzeyleri ile yaşam doyumlarının daha yüksek olduğunu ortaya koymaktadır. Sonuç olarak türk ergenlerde öz-yeterlik, yaşam doyumunun önemli bir yordayıcısıdır; cinsiyet, duygusal ve genel özyeterlik üzerinde etkili görülmektedir; algılanan sosyoekonomik düzey ise hem öz-yeterliği hem yaşam doyumunu etkilemektedir.
1201-1216

REFERENCES

References: 

ASH, C., & HUEBNER, E. S. (2001). Environmental events and life satisfaction reports of adolescents: A test of cognitive mediation. School Psychology International, 22, 320-336.
BACCHINI, D., & MAGLIULO, F. (2003). Self-image and perceived self-efficacy during adolescence. Journal of Youth and Adolescence, 32( 5), 337–350.
BANDURA, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. New York: Freeman.
BANDURA, A., CAPRARA, G. V., BARBARANELLI, C., PASTORELLI, C., & REGALIA, C. (2001). Sociocognitive self-regulatory mechanisms governing transgressive behavior. Journal of Personality and Social Psychology, 80, 125–135.
BANDURA, A. (2006). Adolescent development from an agentic perspective. In F. Pajares & T. Urdan (Eds.), Self-efficacy beliefs of adolescents (Vol. 5, pp. 1–43). Greenwich, CT: Information Age Publishing.
BERGMAN, M. M., & SCOTT, J. (2001). Young adolescents’ wellbeing and health-risk behaviours: gender and socio-economic differences. Journal of Adolescence, 24, 183–197.
BIÇER, E. (2009). Parçalanmış ve tam aileye sahip ergenlerin atılganlık ve sosyal yetkinlik beklenti düzeylerinin bazı demografik değişkenler açısından incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana, Türkiye.
BİLGİN, M. (1996). Grup rehberliğinin sosyal yetkinlik beklentisi üzerindeki etkisine yönelik deneysel bir çalışma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
BUSSEY, K., & BANDURA, A. (1999). Social cognitive theory of gender development and differentiation. Psychological Review, 106, 676–713.
COLLEMAN, K. P. (2003). Perception of parent-child attachment, social self-efficacy and peer relationsships in middle childhood. Human Development and Family Studies, 12, 351–368.
1212
Fatma E. İKİZ – Bülent. B. TELEF
ÇIVITCI, A. (2009). İlköğretim öğrencilerinde yaşam doyumu: Bazı kişisel ve ailesel özelliklerin rolü. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(1), 29-52.
CAPRARA G.V. & STECA P. (2005A). Self-efficacy beliefs as determinants of prosocial behavior conducive to life satisfaction across ages. Journal of Social and Clinical Psychology 24, 191-217.
CAPRARA G. V. & STECA P. (2005B). Affective and social self-regulatory efficacy beliefs as determinants of positive thinking and happiness. European Psychologist 4, 275-286.
CAPRARA, G. V., STECA, P., GERBINO, M., PACIELLO, M., & VECCHIO, G. M. (2006). Looking for adolescents’ well-being: self-efficacy beliefs as determinants of positive thinking and happiness. Epidemiol Psichiatr Soc,15(1): 30-43.
CAPRARA, G. V., FAGNANI, C., ALESSANDRI, G., STECA, P., GIGANTESCO, A., CAVALLI-SFORZA, L., & STAZI, M. A. (2009). Human optimal functioning. The genetics of positive orientation towards self, life, and the future. Behaviour Genetics, DOI:10.1007/s10519-009-9267-y.
ÇELIKKALELI, Ö., & GÜNDÜZ, B. (2010). Ergenlerde problem çözme becerileri ve yetkinlik inançları. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(2), 361–377.
ÇETIN, B. (2007). Yeni ilköğretim programı (2005) uygulamalarının ilköğretim 4. ve 5. sınıf öğrencilerinin çalışma alışkanlıkları ile öz-yeterliklerine etkisi ve öğrencilerin program hakkındaki görüşleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul, Türkiye.
DIENER, E., EMMONS, R. A., LARSEN, R. J., & GRIFFIN, S. (1985). The satisfaction with life scale. Journal of Personality Assessment,49, 71–75.
DIENER, E., LUCAS, R. E., & OISHI, S. (2002). Subjective well-being: The science of happiness and satisfaction. In C.R. Synder & Shane J. Lopez (Eds), Handbok of Positive Psychology (pp.63-74). NY: Oxford University Press.
EFE, M. (2007). 14–16 Yaş grubu bireylerde spor çalışmalarının sosyal yetkinlik beklentisi ve atılganlık üzerine etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Uludağ Üniversitesi, Bursa, Türkiye.
FERRIS, D. L., ROSEN, C. R., JOHNSON, R. E., BROWN, D. J., RISAVY, S. D., & HELLER, D. (2011). Approach or avoidance (or both?): Integrating core self-evaluations within an approach/avoidance framework. Personnel Psychology, 64, 137–161.
FIRINCIOĞLU, H. (2005). Adlerian odaklı grupla psikolojik danışmanın öğrencilerin sosyal yetkinlik beklenti düzeyleri üzerindeki etkisine yönelik deneysel bir çalışma. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mersin Üniversitesi, Mersin, Türkiye.
Investigation Of Life Satisfaction In Adolescents According To Some Variables
1213
FOGLE, L. M., HUEBNER, E. S., & LAUGHLIN, J. E. (2002). The relationship between temperament and life satisfaction in early adolescence: Cognitive and behavioral mediation models. Journal of Happiness Studie, 3, 373–392.
IŞIKLAR, A., BOZGEYİKLİ, H., & EROGLU, S.E. (2009). Self efficacy beliefs and life satisfaction levels of turkish adolescents: Observation with structural equation model. International Technology, Education and Development Conference, Valencia, Spain, 9-11 March 2009.
İKIZ, E., & GÖRMEZ, S. (2010). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinde duygusal zekâ ve yaşam doyumunun incelenmesi. İlköğretim Online, 9(3), 1216–1225.
HUEBNER, E. S., DRANE, W., & VALOIS, R. F. (2000). Levels and demographic correlates of adolescent life satisfaction reports. School Psychology International, 21,281–292.
HOFFMANN, M. L., POWLISHTA, K. K., & WHITE, K. J. (2004). An examination of gender differences in adolescent adjustment: The effect of competence on gender role differences in symptoms of psychopathology. Sex Roles, 50, 795–810.
KARADEMAS, E. C. (2006). Self-Efficacy, social support and well-being the mediating role of optimism. Personality and Individual Differences, 40, 1281–1290.
KARAHAN, T. F., SARDOĞAN, M. E., ÖZKAMALI, E., & MENTEŞ, Ö. (2006). Lise öğrencilerinde sosyal yetkinlik beklentisi ve otomatik düşüncelerin, yaşanılan sosyal birim ve cinsiyet açısından incelenmesi. Türk Psikoloji Danışma ve Rehberlik Dergisi. III (26), 35–45.
KHODARAHIMI, S. (2010). General self-efficacy and worry in an Iranian adolescents and youths samples. Educational Research, 1(2) ,15-20.
KOPARAN, Ş., ÖZTÜRK, F., ÖZKILIÇ, F., & ŞENIŞIK, Y. (2009). An investigation of social self-efficacy expectations and assertiveness in multi-program high school students. Procedia Social and Behavioral Sciences, 1, 623–629.
KÖKER, S. (1991). Normal ve sorunlu ergenlerin yaşam doyumu düzeylerinin karşılaştırılması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Universitesi, Ankara, Türkiye.
KWAN, Y. K. (2010). Life satisfaction and self-assessed health among adolescents in Hong Kong. J Happiness Stud, 11, 383–393.
LANDON, T. M., EHRENREICH, J. T., & PINCUS, D. B. (2007). Self-efficacy: A comparison between clinically anxious and non-referred youth. Child Psychiatry Hum Dev, 38, 31–45.
LEUNG, J. P., & LEUNG, K. (1992). Life satisfaction, self-concept, and relationship with parents in adolescence. Journal of Youth and Adolescence, 21, 653–665.
1214
Fatma E. İKİZ – Bülent. B. TELEF
LEUNG, C. Y., MCBRIDE-CHANG, C., & LAI B., P. (2004). Relations among maternal parenting style, academic competence, and life satisfaction in Chinese early adolescents, Journal of Early Adolescence, 24, 113–143.
MADDUX, J. (2002). Self-efficacy: The power of believing you can, In C.R. Synder & Shane J. Lopez (Eds), Handbok of Positive Psychology (pp. 277-288). NY: Oxford University Press.
MCRAE, K., OCHSNER, K.N., MAUSS, I. B., GABRIELI, J. J. D., & GROSS, J. J. (2008). Gender differences in emotion regulation: An fmri study of cognitive reappraisal. Group Processes & Intergroup Relations, 11(2), 143–162.
MURIS, P. (2001). A brief questionnaire for measuring self-efficacy in youths. Journal of Psychopathology and Behavioral Assessment, 23, 145–149.
ÖZTÜRK, F., & ŞAHIN, S. K. (2007). Spor yapan ve yapmayan 9–13 yaş grubu bireylerin sosyal yetkinlik beklentisi puanlarının karşılaştırılması. İlköğretim Online. 6(3), 469–479.
PASTORELLI, C., CAPRARA, G. V., BARBARANELLI, C., ROLA, J., ROZSA, S., & BANDURA, A. (2001). Structure of children’s perceived self-efficacy: a cross-national study. European Journal of Psychological Assessment, 17, 87–97.
PENG E. Y., WU, C. I., LIN, C. F., SHIAO, J. J., & LYU, S. Y. (2006). Correlates of life satisfaction among aboriginal adolescents. Taipei City Med, 3(11): 1119-1129.
PIKO, B. F., GIBSON, F. X., LUSZCYNSKA, A., & TEKÖZEL, M. (2002). Does culture matter? Cross-cultural comparison of smoking patterns among adolescents. The 16th Conference of the European Health Psychology Society-Proceeding.
PIKO, B. F., & HAMVAI, C. (2010). Parent, school and peer-related correlates of adolescents' life satisfaction. Children and Youth Services Review, 32(10),1479–1482.
PINTRICH, P. R., & DE GROOT, E. V. (1990). Motivational and self-regulated learning components of classroom academic performance. Journal of Educational Psychology, 82(1), 33–40.
ROBERTS, M. C., BROWN, K. J., JOHNSON, R. J., & REINKE, J. (2002). Positive psychology for children: Development, prevention and promotion. In C.R. Synder & Shane J. Lopez (Eds), Handbok of Positive Psychology (pp.663-676). NY: Oxford University Press.
RABOTEG-ŠARIĆ, Z., BRAJŠA-ŽGANEC, A., & ŠAKIĆ, M. (2008). Life satisfaction in adolescents: The effects of perceived family economic status, self-esteem and quality of family and peer relationships. Društvena istraživanja, 17 ( 1–2), 267–280.
RAVENS-SIEBERER, U., TORSHEIM, T., HETLAND, J., VOLLEBERGH, W., CAVALLO, F., JERICEK, H., ALIKASIFOGLU, M., VÄLIMAA, R., OTTOVA,
Investigation Of Life Satisfaction In Adolescents According To Some Variables
1215
V., & ERHART, M. (2009). Subjective health, symptom load and quality of life of children and Adolescents in Europe. Int J Public Health, 54, 151–S159.
JERUSALEM, M.,& SCHWARZER, R.(1979). General Self-Efficacy Scale. In R. Schwarzer (Ed.), Selfefficacy: Thought control of action (pp. 195-213).
SCHOLZ, U., GUTIERREZ-DONA, B., SUD, S., & SCHWARZER, R. (2002). Is general self-efficacy a universal construct? Psychometric findings from 25 countries. European Journal of Psychological Assessment, 18, 242–251.
SEGRIN, C., & TAYLOR, M. (2007). Positive interpersonal relationships mediate the association between social skills and psychological well-being. Personality and Individual Differences 43, 637–646
SMITH, H. M., & BETZ, N. E. (2002). An examination of efficacy and esteem pathways to depression in young adulthood. Journal of Counseling Psychology, 49, 438–448.
SULDO, S.M., & HUEBNER, E. S. (2006). Is extremely high life satisfaction during adolescence advantageous? Social Indicators Research, 78, 179–203.
SULDO, S. M., & SHAFFER, E. J. (2007). Evaluation of the self-efficacy questionnaire for children in two samples of American adolescents. Journal of Psychoeducational Assessment, 25, 341–355.
STROBEL, M., TUMASJAN, A., & SPÖRRLE, M. (2011). Be yourself, believe in yourself, and be happy: Self-efficacy as a mediator between personality factors and subjective well-being. Scandinavian Journal of Psychology, 52, 43–48.
ŞENCAN, B. (2009). Lise öğrencilerinin algıladıkları sosyal destek düzeyi ile sosyal yetkinlik beklentisi düzeylerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana, Türkiye.
TELEF, B. B. (2011). Öz-yeterlikleri farklı ergenlerin psikolojik semptomlarının incelenmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir, Türkiye.
VARDARLI, G. (2005). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin öz-yeterlik düzeylerinin yordanması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi, İzmir, Türkiye.
VECCHIO, G. M., GERBINO, M., PASTORELLI, C., BOVE, G. D., & CAPRARA, G. V. (2007). Multi-faceted self-efficacy beliefs as predictors of life satisfaction in late adolescence. Personality and Individual Differences, 43, 1807–1818.
VERKUYTEN, M., & THIJS, J. (2002). School satisfaction of elementary school children: the role of performance, peer relations, ethnicity and gender. Social Indicators Research, 59, 203–228.
1216
Fatma E. İKİZ – Bülent. B. TELEF
YARDIMCI, F. K. (2007). İlköğretim öğrencilerinde algılanan sosyal destek ile öz-yeterlik ilişkisi ve etkileyen değişkenlerin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi, İzmir, Türkiye.
YETIM, U. (1993). Life satisfaction: A study based on the organization of personal projects. Soc Indic Res, 29, 277–289.
WILLEMSE, M. (2008). Exporing the relationship betwen self-efficacy and aggression in a group of adolescents in the peri-urban town of Worcester. Unpublish Master of Art Thesis. University of Stellenbosch.
ZIMMERMAN, B. J. (2000). Self-efficacy: En essential motive to learn. Contemporary Educational Psychology, 25, 82–91.
ZUMBERG, K. M., CHANG, E. C., & SANNA, L. J. (2008). Does problem orientation involve more than generalized self-efficacy? Predicting psychological and physical functioning in college students. Personality and Individual Differences 45, 328–332.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com