BAYRONUN DON JUANÍ VÄ OSMANLÍ SARAYÍ
BYRON’S DON JUAN AND THE OTTOMAN PALACE
Journal Name:
- Khazar Journal of Humanities and Social Sciences
| Author Name | University of Author |
|---|---|
Abstract (Original Language):
Avropada Romantìzm cäräyanínín axíríncí böyük nümayändälärìndän sayílan Lord Bayronun (1788-1824) “Don Juan” äsärì mähäbbät sähnälärì ìlä dolu bìr macära poemasídír. Äsärìn mäõzìnì gänc bìr Ìspanìyalínín åövqlü vä sevgì dolu macäralarí täåkìl etsä dä, bäzì mäqamlarda Bayron bu äsas xättdän uzaqlaåaraq, öz dövrünün müäyyän cähätlärìnì tänqìd edìr. Buraya onun Åärq, xüsusìlä Türkìyä, haqqíndakí fìkìrlärì dä daxìldìr. “Don Juan” äsärìnìn 5-6-cí bölümlärìndä Bayron Åärq ünsürlärì haqqínda ätraflí tählìl verìr, 7-8-cì bölümlärdä ìsä bìr daha bu ünsürlärä daìr öz fìkìrlärìnì açíqlayír.
Bayron äsasän Osmanlí Sultaní vä onun xanímí Gülbäyazín sìmasínda Türklär haqqíndakí tänqìdì fìkìrlärìnì ortaya qoyur. Bayrona görä, Sultan vä Gülbäyaz xalqín onlara verdìyì gücdän suì-ìstìfadä edäräk, öz ìstäklärìnì yerìnä yetìrmäk üçün tìranlíq (zülmkarlíq) edìrlär. Sultan vä Gülbäyaz üçün güc här åeydìr vä onunla här åeyì äldä etmäk olar, hätta sevgìnì dä... Ancaq gänc Juan bunun belä olmadíõíní Gülbäyaza ìsbat edìr. Gülbäyaz Juana onunla sevìåmäyì ämr edändä, Juan cavab verìr kì, bu mümkün deyìl. O ìzah edìr kì, ìnsanlar güclülärìn ämrìnä fìzìkì olaraq tabe ola bìlär, mänävì olaraq yox. Ìnsanín könlü hämìåä azaddír vä heç bìr åey onu näyä ìsä mäcbur edä bìlmäz. Sevgì ìsä könül ìåì olduõuna görä, här hansí bìr ämrlä häyata keçìrìlmìr. Bunu ìnsanín özü üräkdän ìstämälìdìr. Nätìcädä, mäõrur tìran Gülbäyaz
anlayír kì, äsl güc ìnsanlarí här hansí bìr åeyä zorlamaqda deyìl, ìnsanlarín könlünü fäth etmäkdädìr.
Bayron sadäcä Sultan härämìndäkì mänävì pozõun häyatí deyìl, häm dä bu häyatín sìyasì davraníå üzärìndäkì täsìrìnì täsvìr edìr. O, lazímsíz vä mäntìqsìz saydíõí Rus–Türk müharìbälärìnä mähz saray sìyasì daìrälärìndäkì säbatsízlíõín, pozõunluõun vä ìntrìqalarín nätìcäsì kìmì baxír. Onun qährämaní Juan ìsä bu müharìbälärdä älacsíz qalan ìnsanlarí ölümdän qurtarír...
Bìr sözlä, sevgì, sìyasät, ehtìras vä satìranín vähdätìnìn fövqäladä gözäl åerìyyät ìlä ìfadäsì kìmì, “Don Juan” äsärì oxucular vä täqdìqatçílar üçün çox maraqlí bìr sänät nümunäsìdìr.
FULL TEXT (PDF):
