Coğrafya Öğretiminde Kavram Haritalarının Öğrencilerin Başarısına Etkisi ve Öğrencilerin Yöntem Hakkındaki Görüşleri

Açıkgöz, K. (2007). Aktif Öğrenme. İzmir: Biliş Yayıncılık.
Alım, M. (2009). Problems of Geography Education in Turkey. International Journal of Human Sciences. 6(1), 640-51.
Arı, Y. (2008). Coğrafyayı Neden Çok Boyutlu Olarak Tanımlamaya ve Öğretmeye İhtiyaç Vardır?. Özey, R. ve Demirci, A. (Ed.), Coğrafya Öğretiminde Yöntem ve Yaklaşımlar (s. 1-22). İstanbul: Aktif Yayınevi.
Artvinli, E. (2010). Coğrafya Derslerini Yapılandırmak: Aksiyon (Eylem) Araştırmasına Dayalı Bir Ders Tasarımı. Marmara Coğrafya Dergisi, 21, 184-218.
Bilgi, M.G. (2008). Ortaöğretim Kurumlarında Coğrafya Dersi Kapsamındaki Çevre Konularının Öğretiminde Aktif Öğretim Yöntemlerinin Rolü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Bloom, B.S., Krathwohl, D.R. ve Masia, B.B. (1984). Taxonomy of Educational Objectives: The Classification of Educational Goals. New York: Longman.
Bonwell, C.C. ve Eison, J.A. (1991). Active Learning: Creating Excitement In The Classroom, ASHE-ERIC Higher Education Report no. 1. Washington, D.C.: George Washington University.
Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Yıl 13, Sayı 25, Mart 2013, 182 - 197
193
Çakır Olgun, Ö.S. (2008). Kavram Haritaları Yardımı İle Beşinci Sınıf Öğrencilerinin Isı Ve Sıcaklık Konusundaki Kavramları Öğreniminin İncelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34, 54-62.
Çetinkaya, M. ve Taş, E. (2011). Canlıların Sınıflandırılması Konusu İçin Web Destekli Kavram Haritaları Ve Anlam Çözümleme Tablolarının Öğrenme Üzerindeki Etkisinin Araştırılması. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 16, 180-195.
Demirkaya, H. (2008). Coğrafya Öğretiminde Eleştirel Düşünme Stratejileri ve Sorgulama Yoluyla Öğrenmenin Kullanımı. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12, 1.
Doğanay, H. (1989). Coğrafya ve Liselerde Coğrafya Öğretimi. Coğrafya Araştırmaları Dergisi, 1(1), 7-2.
Durna, H. (2009). 10. Sınıf Coğrafya Dersinde Doğal Afetler Konusunun Aktif Öğrenme Yöntemi İle Öğretilmesi ve Öğrenci Başarısına Etkisi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Ercan, O. (2004). Bir Öğrenme Süreci Olarak Aktif Öğrenme. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim, 54-5.
Erdönmez, N. (2008). Hidrografya Konularının Öğretiminde Aktif Öğrenme Temelli Bir Model (Ortaöğretim 10. Sınıf Örneği), Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Geçit, Y. (2010). 9. Sınıf Öğrencilerinin Coğrafya Müfredatı Türkiye Öğrenme Alanı İçindeki Bazı Kavramları Anlama Düzeyleri. Marmara Coğrafya Dergisi, 21, 134-149.
Gürol, M. (2005). Oluşturmacı Öğrenme Yaklaşımının Uzmanlaşmaya Etkisi. The Turkish Online Journal of Educational Technology, (TOJET), 4(1), 141-45.
Jonassen, D.H., Reeves, T.C., Hong, N., Harvey, D. Ve Peters, K. (1997). Concept Mapping As Cognitive Learning And Assessment Tools. Journal of Interactive Learning Research, 8(4), 289-308.
Kalem, S. ve Fer, S. (2003). Aktif Öğrenme Modeliyle Oluşturulan Öğrenme Ortamının Öğrenme, Öğretme ve İletişim Sürecine Etkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 3(2), 433-61.
Kalkan, A. ve Uğuz, S. (2010). Kavram Haritası Tekniğinin Genel İşletme Dersi İçin Uygulanması ve Öğrenci Görüşleri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(3), 74-82.
Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Yıl 13, Sayı 25, Mart 2013, 182 - 197
194
Karakuş, U. (2007). Deney Yöntemi ve Coğrafya Öğretiminde Kullanılması. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 1-19.
Karapür, İ. (2002). Van’daki Liselerde Olasılık Öğretiminde Görülen Kavram Yanılgıları, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Van.
Keyser, M.W. (2000). Active Learning and Cooperative Learning: Understanding The Difference and Using Both Styles Effectivelyi. Research Strategies, 17, 35-44.
Kırkkılıç, A., Maden, S., Şahin, A. ve Girgin, Y. (2011). Kavram Haritalarının Okuduğunu Anlama ve Kalıcılık Üzerine Etkisi. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 1(4), 11-18.
Kocalar, A.O. (2006). Ortaögretim Konularında Kavram Haritalarının Cografya Ögretiminde Kullanımı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Novak, J.D. ve Gowin, D.B. (1984). Learning How To Learn. Cambridge: Cambridge University Press.
Öner, F. ve Arslan, M. (2005). İlköğretim 6. Sınıf Fen Bilgisi Dersi Elektrik Ünitesinde Kavram Haritaları İle Öğretimin Öğrenme Düzeyine Etkisi. The Turkish Online Journal of Educational Technology (TOJET), 4(4), 163-169.
Pankratius, W.J. (1990). Building an organized knowledge base: concept mapping and achievement in secondary school physics. Journal of Research in Science Teaching, 27(4), 315-333.
Rotgans, J.I. ve Schmidt, H.G. (2011). Situational Interest and Academic Achievement in The Active Learning Classroom. Learning and Instruction, 21, 58-67.
Scheyvens, R., Griffin A.L., Jocoy, C.L., Liu, Y. ve Bradford, M. (2008). Experimenting with Active Learning in Geography: Dispelling The Myths That Perpetuate Resistance, Journal of Geography in Higher Education, 32(1), 51-69.
Sever, R., Budak, F. ve Yalçınkaya, E. (2009). Coğrafya Eğitiminde Kavram Haritalarının Önemi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(2), 19-32.
Sivan, A., Leung, R. W., Woon, C. Ve Kember, D. (2000). An Implementation of Active Learning and Its Effect on the Quality of Student Learning. Innovations in Education and Training International, 37(4), 381-89.
Şahin, C. (2001). Türkiye’de Coğrafya Öğretimi. Ankara: Gündüz Eğitim ve Yayıncılık.
Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Yıl 13, Sayı 25, Mart 2013, 182 - 197
195
Temelli, A., Arlı, E.E., Biber, B. ve Kurt, M. (2011). İnsanlarda Solunum Sistemi Konusunun Kavram Haritalarıyla Öğretilmesinin Öğrencilerin Akademik Başarısına Etkisi. Iğdır Üni. Fen Bilimleri Enst. Der., 1(2), 61-66.
Temelli, A., Çakmak, M. ve Seyhan, B.Ç. (2011). İç Salgı Bezlerimiz Konusunda Uygulanan Kavram Haritalarının Öğrencilerin Akademik Başarısına Etkisi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 17, 146-159.
Temelli, A. ve Kurt, M. (2011). Bitkilerde Taşıma Sistemi Konusunun Kavram Haritalarıyla Öğretilmesinin Öğrencilerin Akademik Başarısına Etkisi (Erzurum Örneği). Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 5(2), 42-57.
Tezcan, H., Karakuzu, Z. ve Ekmekci, G. (2011). Madde ve Özellikleri Konusunun Kavratılmasında Kavram Haritaları Destekli Öğretimin Öğrenci Başarısına Etkisi. GÜ Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(1), 321-338. Tuna, F. (2008). Ortaöğretim Coğrafya Derslerinde Proje Tabanlı Öğrenimi Desteklemek Amacı ile Coğrafi Bilgi Sistemlerinden (CBS)Yararlanma, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. Tuna, F. ve İncekara, S. (2010). Coğrafya Eğitiminde Beceriler. Özey, R. ve İncekara, S. (Ed.), Coğrafya Eğitiminde Kavram ve Değişimler (s. 263-282). Ankara: Pegem Akademi.
Turan, İ. (2002). Lise Coğrafya Derslerinde Kavram ve Terim Öğretimi ile İlgili Sorunlar. G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22(2), 67-84.
Utku, N., Karakuyu, Y., Marulcu, İ. ve Doğan, M. (2011). İlköğretim Fen ve Teknoloji Dersi Fizik Ünitelerinde Kavram Haritalarının Kullanımı. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(15), 323-332.
Extended Abstract
Introduction
Since we are experiencing rapid and fundamental changes more than ever before in every aspect of life today, educational strategies which promote teaching students how to access, assess and use information rather than just directly transferring information have become more important. Teaching methods and techniques based on a constructivist teaching approach within a student-centered learning environment have been widely accepted. Active learning is a teaching approach in which learning is encouraged by actively engaging with the
Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Yıl 13, Sayı 25, Mart 2013, 182 - 197
196
learning process, or put more simply, learning through doing. It emphasizes students’ inquisitiveness, practical orientation, critical thinking, and skills in investigating, interpreting and synthesizing information. A concept map, one of the active learning methods, is a method that provides students to revise the learned knowledge and to relate them with each other.
Purpose
The purposes of this study are to reveal the impact of concept maps method’ on students’ academic achievement and to evaluate students’ perceptions about the implementation.
Methods
In the study, the sample was comprised of 236 students who were studying in 9th grade of a private secondary school in Istanbul. Out of 236 students, 110 were in experimental group and 126 were in control group. The activities were implemented in a two-hour lecture about Earth’s shape and movements. The pretest posttest experimental research model with control group was used in the implementation. The impact of concept maps method on academic achievement and students’ perceptions of implementation were determined using achievement test and assessment survey. In the assessment survey, students were asked to assess their opinions by choosing a level of agreement based on a five-point Likert scale: 1, strongly disagree; 2, disagree; 3, neutral; 4, agree; 5, strongly agree. The implementation stage of the study was done by drawing concept maps on the board with the participation of students. The relations between the concepts written on the board were discussed with the help of students. Some of these concepts written on the board were the Earth’s shape, geoid, rotating of the Earth, the Earth’s daily and annual movements, the Sun’s angle, local hour, climate, temperature changes, 24 hours, 365 days, and the equinoxes, length of shade, the Tropic of Cancer and the Tropic of Capricorn. Then, each student talked about the concepts consecutively. Kolmogorov-Smirnov Normality Test, Mann-Whitney U Test, Wilcoxon Signed Rank Test, regression analysis and some descriptive statistics were used in the analysis with the help of SPSS®.
Results
The reliability coefficient was 87.4% based on the factor reliability analysis of dependent variables (Cronbach’s alpha = 0.874). In the analysis, descriptive statistics were used for demographic data and nonparametric tests were used, including Mann-Whitney U Test, Wilcoxon Signed Rank Test, regression for the inferential statistics, because the data did
Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Yıl 13, Sayı 25, Mart 2013, 182 - 197
197
not have a normally distributed interval variable according to a one-sample Kolmogorov-Smirnov test (p < 0.05).
The average scores of achievement pretests were 1.60 for experimental group and 1.50 for control group. These scores were very close to each other. Besides, the Mann-Whitney Test revealed that there was no statistically significant difference between the groups (p = 0.51 > 0.05). However, the results of posttest revealed a significant difference between the groups based on Mann-Whitney Test (p = 0.00 < 0.05). The average score of experimental group increased up to 9.29 while average score of control group increased to 6.26. Furthermore, the difference between the pretests and posttests was revealed by Wilcoxon Signed Rank Test (z = -13.321; p = 0.000). The difference was towards positive ranks (posttest).
The concept maps method contributed to the students’ achievement in geography education. This contribution was 18%. Besides, the students’ perceptions were positive and they participated in the activity easily. According to the descriptive analysis of the answers given to the statements, the mean score for all statements was 3.92 out of 5, which corresponded to “agree”. The agreement level was highest on the statement, “I have fully participated in the implementation”, with a score of 4.30. This was followed by the statement: “The method provided me to think more about the subject”, with a score of 4.23, the statement: “The method helped me to understand the subject better”, with a score of 4.14. These four statements corresponded to “agree”.
Conclusion
The students thought that the concept map method had increased their thinking, learning and asking skills and affected their interest to lesson and curiosity about the subjects in a positive way. Therefore, concept maps method should be given more places in the geography lectures. Some key steps should be taken by authorized institutions to make the method more widespread. Equipping the lectures with the use of these kinds of active learning methods may help design lessons, which are in accordance with the objectives and guidelines of the new geography curriculum. In this way, the contributions of geography will be raised at the level needed in the society.