Buradasınız

Erzurumlu İbrahim Hakkı’nın Marifetname’sinde Anasırı-I Erbaa (Dört Unsur) Görüşü

Erzurumlu İbrahim Hakkı’s Views on the Idea of Four Elements which took place in the Marifetname

Journal Name:

Publication Year:

Keywords (Original Language):

Abstract (2. Language): 
Anasır-ı erbaa theory that has been inherited to the Islamic philosophy from ancient Greek have been used by almost all Muslim philosophiers in their philosophy. In the same way XVIII. century Ottoman scholar Erzurumlu İbrahim Hakkı, gives place the four elements theory in his encyclopedical work Marifetname while explaning the existence of the universe. İbrahim Hakkı accepts peripatetic philosophers philosophical model about the emergence of the universe, especially Avicennas model. According to him the universe that emerged from God through the emanation is divided into two realms: celestial world and sublunary world. While ten intelligences and havenly bodies are supreme beings, the elements formed from fire, air, water and earth are lower sublunary beings. Four elements are the substratum of creatures at world. Of these elements emerged in turn mines, plants, animals and humans with the impact of celestial world.
Abstract (Original Language): 
İslam felsefesine antik Yunan'dan intikal eden anasır-ı erbaa teorisi, Müslüman filozofların neredeyse tamamının felsefi sisteminde yer almıştır. XVIII. yüzyıl Osmanlı âlimlerinden Erzurumlu İbrahim Hakkı da, ansiklopedik nitelikteki Marifetname adlı eserinde, kâinatın var oluş konusunu işlerken anasır-ı erbaa görüşüne yer vermektedir. İbrahim Hakkı, kâinatın ortaya çıkışı konusunda meşşai filozofların, özellikle de İbn Sina’nın felsefi modelini takip eder. Ona göre Allah’tan sudûr ederek ortaya çıkan kâinat, ay altı ve ay üstü âlemi olarak ikiye ayrılır. On akıl ve felekler, ay üstü âlemine ait ulvi (semavi) varlıklar iken ateş, hava, su ve topraktan oluşan dört unsur, ay altı âlemine ait süfli (aşağı) cisimlerdendir. Dört unsur, dünyadaki varlıkların yapıtaşlarıdır. Bu unsurlardan ay üstü âlemdeki varlıkların etkisiyle sırayla madenler, bitkiler, hayvanlar ve insanlar ortaya çıkmıştır.
104
122

REFERENCES

References: 

Altıntaş, H. (1985), İbn Sina Metafiziği, Ankara, Kültür Bakanlığı Yayınları
Altıntaş, H. (1996), “Munkızın Bilgileri Işığında Gazali ve Felsefe”, A.Ü.İ.F.D. c. 35, s. 91-116
Aristoteles (2010), Metafizik, çev. Ahmet Arslan, İstanbul, Sosyal Yayınlar
Arnaldez, R. (1979), “Farabinin Felsefi Sisteminde Nefs ve Âlem”, çev. Hayrani Altıntaş, A.Ü.İ.F.D, c. 23, s. 349-358
Arslan, A. (1987), İbn Haldun’un İlim ve Fikir Dünyası, Ankara, Kültür ve Turizm Bakanlığı
Atay, H. (2001), Farabi ve İbn Sina’ya Göre Yaratma, Ankara, Kültür Bakanlığı Yayınları
Ayasbeyoğlu, N. (1955), İbn Rüşd Felsefesi, Ankara, T.T.K. Basımevi
Aydın, M. (1993), “İslam Felsefesi”, Doğuştan Günümüze Büyük İslam Tarihi, İstanbul, c. 14, s. 120-209
Aydın, M. (1994), Din Felsefesi, İstanbul, Selçuk Yayınları
Aydınlı, Y. (2008), Farabi, İstanbul, İSAM (İslam Araştırmaları Merkezi)
Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi
Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı 33, 2014 Güz, 104-122
121
Bayraktar, M. (2001), İslamda Evrimci Yaratılış Teorisi, Ankara, Kitabiyat
Brehier, E. (1969), Felsefe Tarihi, çev. Miraç Katırcıoğlu, İstanbul, Milli Eğitim Basımevi
Corbin, H. (1986) İslam Felsefesi Tarihi, çev. Hüseyin Hatemi, İstanbul, İletişim Yayınları
Çağrıcı, M. (2000), “İbrahim Hakkı Erzurumi”, İslam Ansiklopedisi TDV, İstanbul, c. 21, s. 305-311
Çankı, M. N. (1954), Büyük Felsefe Lugati, c. 1, İstanbul, Cumhuriyet Matbaası
Çubukçu, İ. A. (1977), İslam Düşünürleri, Ankara, A.Ü.İ.F. Yayınları
Çubukçu, İ. A. (1986), Türk Düşünce Tarihinde Felsefe Hareketleri, Ankara, A.Ü.İ.F. Yayınları
Darwin, C. (2002), İnsanın Türeyişi, çev. Orhan Tuncay, İstanbul, Gün Yayıncılık
Doğan, M. (1994), Büyük Türkçe Sözlük, İstanbul, Ülke Yayınları
Durusoy, A. (1993), İbn Sina Felsefesinde İnsan ve Alemdeki Yeri, İstanbul, M.Ü.İ.F.V. Yayınları
Erdem, H. (2005), “Marifetname’ye Göre Erzurumlu İbrahim Hakkı’nın Düşünce Dünyasından Bazı Görünümler”, S.Ü.İ.F.D. Sayı, 19, s. 7-16
İbrahim Hakkı, (1980), Marifetname, Sadeleştiren Turgut Ulusoy, c. 3, İstanbul
Farabi (2001), El-Medinetü’l Fazıla, çev. Nafiz Danışman, Ankara, MEB Yayınları
Gökberk, M. (1994), Felsefe Tarihi, İstanbul, Remzi Kitabevi
Gölpınarlı, A. (1971), “İbrahim Hakkı Erzurumlu”, Türk Ansiklopedisi, Ankara, c.19. ss. 507-508
Guthrie, W. K. C. (1999), İlkçağ Felsefe Tarihi, çev: Ahmet Cevizci, Ankara, Gündoğan Yayınları
Hançerlioğlu, O. (1973), Felsefe Sözlüğü, İstanbul, Remzi Kitabevi
İbn Sina (2005), Kitabü’ş-Şifa Metafizik II, çev. Ekrem Demirci-Ömer Türker, İstanbul, Litera Yayınları
İbrahim Hakkı, (1980), Marifetname, Sadeleştiren Turgut Ulusoy, c. 3, İstanbul
İnati, Ş. (2007), “İbn Sina”, İslam Felsefesi Tarihi, Ed: Seyyid Hüseyin Nasr-Oliver Leiman, c. 1, İstanbul
Kahya, E. (1999), “Erzurumlu İbrahim Hakkı”, A.Ü.İ.F.D. c.40, s. 371-385
Karlığa, H. B. (1991), “Anasır-ı Erbaa”, İslam Ansiklopedisi TDV. İstanbul, c. 3, s. 149-151
Kaya, M. (1995), İslam Filozoflarından Felsefe Metinleri, İstanbul
Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi
Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı 33, 2014 Güz, 104-122
122
Kaya, M. (2009), “Sudur”, İslam Ansiklopedisi TDV, İstanbul, c. 37, s. 467-468
Kazar, M. (2001), “Erzurumlu İbrahim Hakkı Hayatı Kişiliği ve Eserleri”, A.Ü.İ.F.D. sayı 16, s. 333-350
Max Müller, F. (1887), The Science of Thought, London
Özden, H. Ö. (1995), “Erzurumlu İbrahim Hakkı’ya Göre Varoluş”, ATATÜRK Ü.İ.F.D, Sayı 12, s. 277-288
Pazarlı, O. (1950), Felsefe Tarihi, İstanbul, Ülkü Basımevi
Sena, C. (1976), Filozoflar Ansiklopedisi, İstanbul, c.4
Süreyya, M. (1971), Sicilli Osmani, c.1, İstanbul
Tahir, M. (1975), Osmanlı Müellifleri, c.1, İstanbul
Taylan, N. (1991), Anahatlarıyla İslam Felsefesi, İstanbul, Ensar Neşriyat
Topaloğlu, B. (2003), “Marifetname”, İslam Ansiklopedisi TDV, İstanbul, c. 28, s. 57-59
Uludağ, S. (1985), Felsefe ve Din İlişkileri, İstanbul, Dergah Yayınları
Weber, A. (1964), Felsefe Tarihi, çev. H. Vehbi Eralp, İstanbul, Remzi Kitabevi

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com