Buradasınız

KUZEYDOĞU ANADOLUDA (OLTU-NARMAN ARASI) PONTİD / ANATOLİD KENET KUŞAĞININ STRATİGRAFİSİ VE YAPISAL EVRİMİ

STRATIGRAPHY AND STURUCTURAL EVOLUTION OF PONTID/ANATOLID SUTURE ZONE IN NE ANATOLIA (BETWEEN OLTU-NARMAN)

Journal Name:

Publication Year:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
The rock units formed in Late Cretaceous to recent, outcrop in the investigated area. The oldest rock unit of the suture zone is a flysch (Alıcık formatıon) of Upper Cretaceous (Santonıan-Maastrichtıan) age containing volcanic intercalations. Ophiolitic melange tectonically set on the flysch. The initial emplacement of the ophioli- tic melange sheets in this area occur between Late Cretaceous and pre early Eocene. Lower-Midlle Eocene aged, fine grained continental to shallow marine sediments (Dağdibi formatıon) cover all the units with an angular unconformity. On these sediments, Upper Eocene basic (basalt, basaltic andesite, tuff) volcanics (Karataş formatıon) are observed. Oligocene aged continental molasse sediments (Narman group) which lie on the older units with an angular unconformity are; continental clastics, volcanic products and gypsum at the top displaying a thinning and fining upward motif of sequence. Pliocene-Pleistocene aged conglomerates represent river environments, cover all the units with an angular unconformity. Recent deposits are slope debris and alluvium. All the rocks exposed in the investigated area which take place Pontid /Anatolid suture zone and developed under the control of collisional tectonic processes of these two continents. In Upper Cretaceous age, the flysch is formed in a trench developed along a nortward dipping subductıon zone.. Ophiolitic melange which limits the suture zone at the south, is formed by slicing of oceanic crust and mixing of these slices with trench sediments by means of a tectono-sedimentary system.The collosion of Pontid/Anatolid continents (happened) after Late Cretaceous and before Early Eocene. Lower-Mıddle Eocene (Ipresian-Lutetian) aged continental, to shallow marine deposits were formed in an asimetric forearc molassic basin which developed along the suture zone. Oligocene aged continental deposits were developed together with volcanics in continental intermountain molassic environment limited by post-orogenic overthrusts along the suture zone. In Pliocene-Pleistocene age, fault controlled alluvial fans and coarse grained deposits in river environments were formed.
Abstract (Original Language): 
İnceleme alanında Geç Kretase ve sonrasında gelişmiş kaya birimleri yüzeyler. Kenet kuşağının en yaşlı kaya birimi, volkanit ara katkılı Geç Kretase (Santoniyen-Maastrihtiyen) yaşlı filiş (Alıcık Formasyonu) dir. Filiş üzerinde tektonik olarak ofiyolitli karışık yer alır. Ofiyolitli karışığın bu alandaki ilk yerleşim yaşı Üst Kretase sonu-Alt Eosen öncesidir. Bu birimleri, açılı uyumsuzlukla Alt-Orta Eosen yaşlı ve karasal-sığ denizel iri-ince kırıntılı çökeller (Dağdibi Formasyonu) örter. Üzerinde ise uyumlu olarak çoğunlukla bazik karakterli (bazalt, bazaltik andezit, tüf) Üst Eosen volkanitleri (Karataş Formasyonu) yer alır. Eosen ve daha yaşlı birimler üzerine açılı uyumsuzlukla gelen Oligosen yaşlı karasal molas çökelleri (Narman gurubu) altan üste doğru incelen ve volkanit ara katkıları içeren karasal kırıntılılar ile en üstte jipslerden oluşan bir istifle temsil edilir. Pliyosen-Pleyistosen yaşlı, alüvyon yelpaze ve akarsu ortamlarında çökelmiş olan çakıltaşları (Kuruçalı formasyonu) kendisinden yaşlı tüm birimleri açılı uyumsuzlukla örter. Günümüz oluşukları ise yamaç molozları ve alüvyonlardır. Pontid/Anatolid kenet kuşağında yeralan ve inceleme alanında yüzeyleyen bu kaya birimleri, bu iki kıtanın Üst Kretase-Günümüz arasında geçirmiş olduğu tektonik süreçle ilişkili olarak gelişmişlerdir. Geç Kretase'de başlayan kuzey yönlü yitime bağlı olarak gelişen hendek içerisinde Üst Kretase flişi çökelmiştir. Kenet kuşağını güneyden sınırlayan Ofiyolitli karışık, yitim sırasında okyanus kabuğunun kuzeye eğimli yitim zonu boyunca dilimlenmesi ve bu dilimlerin hendek çökelleriyle tektono-sedimenter yolla karışması sonucu oluşmuştur. Pontid/Anatolid çarpışması Geç Kretase sonrası-Erken Eosen öncesinde gerçekleşmiş ve kenet kuşağı boyunca gelişen asimetrik yay önü havzada Alt-Orta Eosen (İpresiyen-Lütesiyen) yaşlı karasal-sığ denizel istifler çökelmiştir. Pireniyen fazıyla tamamen su üstü olan kenet kuşağı boyunca, postorojenik bindirmelerle sınırlı dağarası molas havzasında Oligosen yaşlı karasal çökellerle, bunlarla girik ve aynı yaşta olan volkanitler gelişmiştir. Pliyosen-Pleyistosende ise, çoğunlukla fay (doğrultu atımlı) denetimli alüvyal yelpaze ve akarsu ortamlarında iri kırıntılılar (Kuruçalı formasyonu) çökelmiştir.
487
499

REFERENCES

References: 

Altınlı, İ. E. 1969. Oltu-Olur-Narman Dolaylarının Jeolojik İncelemesi: T. P. A. O Rap. No : 449,
Mühendislik Bilimleri Dergisi 1998 4 (1-2) 487-499
498
Journal
of Engineering Sciences 1998 4 (1-2) 487-499
Kuzeydoğu Anadoluda (Oltu-Narman Arası) Pontid/Anatolid Kenet Kuşağının Stratigrafisi ve Yapısal Evrimi, C. Bozkuş
Ankara. (Yayınlanmamış).
Baykal, F. 1950. Oltu-Göle-Ardahan-Çıldır Bölgesinin
Jeolojik Ana Çizgileri: M. T. A Rap. No : 1928, Ankara. (Yayınlanmamış).
Bayraktutan, S. 1982. Narman (Erzurum) Havzasının Miyosen'deki Sedimantolojik Evrimi : Atatürk Üniv. Fen-Edebiyat Fak., Doktora Tezi, 282 s., Erzurum. (Yayınlanmamış).
Bozkuş, C. 1985. Demirtaş-Oltu (Erzurum) Linyit Sahası Jeoloji Raporu: M. T. A. Rap. No: 7786, Ankara. (Yayınlanmamış).
Bozkuş, C. 1990. Oltu-Narman Tersiyer Havzası Kuzeydoğusunun (Kömürlü) Stratigrafisi: Türkiye
Jeol. Bült., 33 (2), 47-56, Ankara.
Bozkuş, C. 1992a. Olur (Erzurum) Yöresinin
Stratigrafisi : Türkiye Jeol. Bült., 35-1, 103-119,
Ankara.
Bozkuş, C. 1992b. Çayırlı-Tercan Tersiyer Havzası Doğusunun (Tercan-Aşkale Arası) Stratigrafisi: Türkiye Jeoloji Kurultayı Bült., 7, 97-107 s, Ankara.
Bozkuş, C. 1993a. Tercan (Erzincan)-Aşkale (Erzurum) Arasının Tektoniği: Türkiye Jeol. Bült.,
36, 189-201 s, Ankara.
Bozkuş, C. 1993b. Oltu-Narman Tersiyer Havzası Kuzeydoğusunun (Kömürlü) Tektoniği: Akdeniz Üniv. Müh. Fak. Dergisi, Sayı. 7, 65-80, İsparta.
Erentöz, C. 1954. Aras Havzasının Jeolojisi: Türkiye Jeol. Kur. Bült., 5, 1-54, Ankara.
Engin, O., Engin, T, 1964. Hanege Köyü ve Civarındaki Linyit İhtiva Eden Sahanın Jeolojisi Hakkında Rapor: M. T. A Rap. No: 3548, Ankara (Yayınlanmamış).
Gattınger, T. E. 1955. Kuzeydoğu Türkiye'de Çoruh ile Erzurum Arasındaki Bölgede Yapılan Jeolojik Harita Çalışmaları Hakkında Rapor: M. T. A. Rap. No: 2955, Ankara. (Yayınlanmamış).
Genç, Y. 1992. Mineralogisch-Petrographische, Geologische und Geochemische Untersuchung Des Quecksilber-Vorkommens Von Narman-Erzurum: Ruprecht-Karl-Universitat, Heidelberg Geowiss.
Abh.
Kerey, İ. E. Özdemir., İ., Bozkuş, C. 1987. Erzurum-Oltu-Balkaya Havzasının Miyosen Yaşlı Kömürlü Nehir-Göl Çökelleri : Türkiye Jeoloji Kurultayı Bildiri Özleri, 71-72, Ankara.
Koçyiğit, A. 1983. Doğu Anadolu Bölgesinin
Depremselliği ve Gerekli Çalışmalar: Yeryuvarı ve
İnsan, 8 (3), 25-29, Ankara.
Koçyiğit, A. 1985. Muratbağı-Balabantaş (Horasan) Arasında Çobandede Fay Kuşağının Jeotektonik Özellikleri ve Horasan-Narman Depremi Yüzey
Kırıkları : C. Ü. Müh. Fak. Dergisi, 2 (1), 17-34,
Sivas.
Lahn, E. 1939, Karasu-Çoruh Arasındaki Mıntıkada Yapılan Jeolojik Araştırma: M. T. A Rap. No: 838, Ankara (Yayınlanmamış).
Lange, S. 1967. Erzurum-Oltu-Balkaya Linyit Havzasına Ait Jeolojik Rapor: M. T. A. Rap. No: 122. Ankara. (Yayınlanmamış) .
Nebert, K. 1963. Kömür İhtiva Eden Sütkans Bölgesinin Jeolojik Yapısı ve Kömür Yataklarının Jeolojisi Hakkında Rapor: M. T. A. Rap. No: 3232, Ankara. (Yayınlanmamış).
Nebert, K., Engin O., Engin, T. 1964. Oltu
(Erzurum) Çevresindeki Oligosen Çökellerinin (Alacalı horizon) Jeolojisi Hakkında Rapor: M. T. A Rap. No: 3485. Ankara. (Yayınlanmamış).
Özkan, Y. Z., Çağatay, A., Altun., Y., Acar, E. Ç. 1984. Karadağ (Narman-Erzurum) Yöresinin Jeolojisi ve Yöredeki Polimetalik Cevherleşmenin Kökenine Bir Yaklaşım. Jeoloji Mühendisliği
Dergisi, (21), 29-34, Ankara.
Saner, S. 1980. Batı Pontitlerin ve Komşu Havzaların Oluşumlarının Levha Lektoniği Kuramıyla Açıklanması, Kuzey Batı Türkiye. M. T. A. Dergisi, (93-94), 1-19 s, Ankara.
Şengör, A. M. C. 1980. Türkiye'nin Neotektoniğinin Esasları. Türkiye Jeol. Kur. Konferans Serisi, 40 s, Ankara.
Şengör, A. M. C. ve Yılmaz, Y. 1983. Türkiye'de Tetis'in Evrimi: Levha Tektoniği Açısından Bir Yaklaşım : Türkiye Jeol. Kur. Yerbilimleri Özel Dizisi No: 1, Ankara.
Tendam, A. 1951. Balkaya Linyit Yatağının Jeolojik Haritasının Revizyonuna Ait Rapor: M. T. A. Rap. No: 1887, Ankara. (Yayınlanmamış).
Yılmaz, A. 1985. Yukarı Kelkit Çayı ile Munzur Dağları Arasının Temel Jeolojik Özellikleri ve Yapısal Evrimi. Türkiye Jeol. Kur. Bült.,
(28-2), 79-92 s. Ankara.
Yılmaz, Y. 1981. Atlantik Tip Bir Kıta Kenarının Pasifik Tip Bir Kıta Kenarına Dönüşümüne Türkiye'den Örnek. Türkiye Jeol. Kur. Konferans
Mühendislik Bilimleri Dergisi 1998 4 (1-2) 487-499
499
Journal
of Engineering Sciences 1998 4 (1-2) 487-499
Kuzeydoğu Anadoluda (Oltu-Narman Arası) Pontid/Anatolid Kenet Kuşağının Stratiğrafisi ve Yapısal Evrimi, C. Bozkuş
Serisi, 27 s, Ankara.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com