Buradasınız

“YŪSUF U ZELĮHĀ” DA RİVÂYET SIFAT FİİL EKLERİ

Journal Name:

Publication Year:

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
In this study, narrated adjective-verbs which are named "indefinite past time, past time with” –mis”, or narrated- past tense," "have been indefinited in the 13th century Anatolian Turkish in “Yusuf u Zelįha”. These affixes which are defined have been considered with functions of adjective verbs.Within this functions, this suffixes also have some functions as “blame, compliment, separation from others , fact , doubt, Forecasting, Description, identified as”. To identify sub-functions of adjectives verbs in a similar way to better account for detecting and poetry such arts as poetry. Because the genitive adjective, verb-determinated (principal elements of auxiliary elements) we can better understand a work of relevance to us through sub-functions provides benefits to the point. Meaning of the sentence identified subfunctions are also discussed in the context of a sentence without departing from the meaning. So also said that there is one side open to interpretation. Again, considering the sub-functions, tried to keep thinking mirrors the structure of feeling of the period, (rumor) has allowed determination of a portion of sub-functions encountered in sentences.
Abstract (Original Language): 
Bu çalısmada, gramerciligimizde genel olarak “belirsiz geçmis zaman”,”-mis’li geçmis zaman”, “duyulan geçmis zaman”, “ögrenilen geçmis zaman” veya “rivâyet geçmis zaman” isimleriyle anılan rivâyet sıfat fiil eklerinin, 13.Yüzyıl Anadolu Türkçesi eserlerinden olan “Yusuf u Zelįha” da tespiti söz konusudur. Tespit edilen ekler sıfat fiillerin görevleri göz önünde bulundurularak belirlenmis ve bu fonksiyonlar dahilinde, rivâyet üst fonksiyonun “ayıplama, övgü, digerlerinden ayırma, olgu, tahmin,takdir, tasvir, tespit” gibi alt fonksiyonlarını içerdigi tespit edilmistir. Sıfat fiillerin alt fonksiyonlarını tespit etmek bir bakıma siirde kullanılan söz sanatlarını tespit edip siiri daha iyi anlayabilmeye benzer. Zira sıfat fiilin tamlayan- tamlanan (yardımcı unsur- asıl unsur) münasebetinde olusturdugu alt fonksiyonlar bize eseri daha iyi yorumlayabilmemiz noktasında fayda saglamaktadır. Eserde tespit edilen alt fonksiyonlar da cümlenin anlamından çok uzaklasmadan cümle baglamında ele alınmıstır. Dolayısıyla yoruma açık bir tarafı da oldugu söylenebilir. Yine eserde tespit edilen alt fonksiyonlar göz önünde bulundurularak dönemin duygu ve düsünce yapısına ayna tutulmaya çalısılmıs ve aktarım (rivâyet) cümlelerinde karsılasılan alt fonksiyonların bir kısmının belirlenmesine olanak saglamıstır.
110-124

REFERENCES

References: 

ADALI, Oya (1979), Türkiye Türkçesinde Biçimbirimler, Türk Dil Kurumu Yayınlan,
Ankara,48.
BANGUOGLU, Tahsin, (2004), Türkçenin Grameri, Türk Dil Kurumu Yayınları,422.
BLGEGL, Kaya (1982), Türkçe Dilbilgisi, Dergah Yayınlan, 2. baskı, stanbul,197-271.
DEMRAY, Kemal (1970) “Bilesik Zamanlı Fiiller” ,Temel Dilbilgisi, stanbul, 130.
DENY, Jean, (1941), Türk Dili Grameri (Osmanlı Lehçesi), Maarif Vekâleti,418.
EDSKUN, Haydar (1988), Yeni Türk Dilbilgisi, stanbul, 195.
EMRE, Ahmet Cevat, (1945), Türk Dilbilgisi, TDK Yayınları, İstanbul,46.
ERASLAN,Kemal, (1980)Eski Türkçede sim-Fiiller, ÜEF, stanbul,3
ERGN, Muharrem (1993), Türk Dilbilgisi, Bayrak Yayınlan, 20. baskı, stanbul,302.
ERGİN, Muharrem, (1985), Türk Dil Bilgisi, Boğaziçi Yayınları, İstanbul,334-335.
GEMALMAZ, Efrasiyap, (1978 ), Türkmence Metinler, Atatürk Üniversitesi.
GENCAN, Tahir Nejat (1979), Dilbilgisi, Türk Dil Kurumu Yayınları, 4. Baskı,Ankara,352
GENCAN, Tahir Nejat, (2001), Dilbilgisi, Ayraç Yayınları, Ankara, 415.
GÜLENSOY, Tuncer, (1989), Kütahya Yöresi ve Ağızları (İnceleme-Metinler-Sözlük),
TDK Yayınları, Ankara
GÜLENSOY,Tuncer (1995), Türkçe El Kitabı, Bizim Gençlik Yayınlan, Kayseri,186.
GÜLSEVN, Gürer (1999), Türkiye Türkçesindeki Zaman ve Kip Çekimlerinde Birlesik
Yapılar Üzerine, VII. Milletler Arası Türkoloji Kongresi, stanbul.
GÜRBÜZ, Faruk, Fiilleri Sıfat-Fiil Yapan Ekler midir, Kullanım mı TAED 44.
HACIEMNOGLU, Necmettin (2008), Karahanlı Türkçesi Grameri, Türk Dil Kurumu
Yayınları, Ankara,163.
HATPOGLU,Vecihe(1974), Türkçede Eklerin Kökeni,Türk Dili,121.
HENGRMEN, Mehmet, (1999), Dilbilgisi ve Dilbilim Terimleri Sözlügü, Engin
Yayınevi, Ankara,289.
KARAAGAÇ, Günay (2009)Türkçenin Söz Dizimi, Kesit Yayınları, stanbul,137.
KORKMAZ, Zeynep, (2003), Gramer Terimleri Sözlügü, TDK Yayınları, Ankara,909.
SARAÇ, Sıtkı, (1976), Fransızca-Türkçe Büyük Sözlük I-II, TDK Yayınları,
Ankara,938.
TDK, (1934), “Gramer Islahatları”, Türk Dili, Seri: 1, S.7., Agustos, TDK Yayınları,
Ankara,9.
TDK, (1940), Gramer (Kurambilim) Terimleri, Türk Dili, Türkçe FransızcaBelleten, Seri: II,
Ankara,70.
TDK, (1942), Felsefe ve Gramer Terimleri, TDK Yayınları, stanbul,300.
TDK, (1979), Türkçe Sözlük, TDK Yayınları, Ankara,618.
TDK, (1998), Türkçe Sözlük, TDK Yayınları, Ankara.
TDK, (2005), Türkçe Sözlük, TDK Yayınları, Ankara.
TMURTAS, Faruk Kadri,(2005), Eski Türkiye Türkçesi, Akçag Yayınları.,Ankara,154.
TOPALOGLU Ahmet, (1989), Dil Bilgisi Terimleri Sözlügü, Ötüken Yayınları, stanbul,91.
TOPÇU, Çigdem, “Türkçede Fiilimsi Kategorisine Baglı Sıfat Fiillerin Bir Sözlük
Maddesi Olarak Ele Alınısı”, III. Uluslar arası Dünya Dili Türkçe Sempozyumu 16-18
Aralık 2010, zmir, Ocak 2011 zmir, s. 862-871.
TOPÇU, Çigdem (2011),Türkçede Sıfat Fiil Kategorisi”,Sakarya Üniversitesi, Türk Dili ve
Edebiyatı Anabilim Dalı, Yeni Türk Dili Bilim Dalı, Basılmamıs Doktora Tezi, Tez
Danısmanı: Prof. Dr. Zikri TURAN,34.
TS, (1979), TDK Yayınları, Ankara
TURAN, Zikri (2008),Gösterme Sıfat Fiili, Ahmet Bican Ercilasun Armaganı, Akçag
Yayınları, Ankara, 235-244.
TURAN, Zikri (1999)”Türkçede Basit/Birlesik Çekim Ayırımıyla Sembollesen Fiil
Çekiminin Problemleri”,Journal of Turkish Studies, Volume:30/III, 279-292.
YILDIZ, Osman (2008), Seyyad Hamza,Yusuf u Zelįha, Akçag Yayınları, Ankara.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com