Buradasınız

HALÎL B. AHMED’İN KİTÂBÜ’L-AYN ADLI ESERİNDE YER ALAN TIBBÎ TERİMLER IŞIĞINDA ERKEN DÖNEM İSLÂM TIP TARİHİNE YENİDEN BİR BAKIŞ

Journal Name:

Publication Year:

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
Rewiev of The Early Islamic Medicine Through The Light of The Some Medical Terms in Khalil b. Ahmad’s (d. 175/791) Kitâbü’l-ayn Apparently, our knowledge about the development of the Early Islamic Medicine is not sufficient considering the current knowledge. Since researches on that period are inadequate and writing documents does not carry on until today completely. Some documents regarding medicine are translated to Arabic since Umayyad period, under the reign of Mervan b. el-Hakem (64-65/684-685) and these efforts continue until the reign of Memun, who was Abbasid caliphate. However, contents of these translations are not so clear. Khalil b. Ahmad (d. 175/791), who lived in the end of the Umayyad period and in the beginning of the Abbasid period, was very prominent philologist. He has Kitâbü’l- Ayn that is very early study on the Arabic Literature. In this work, Khalil b. Ahmad, explained over hundred words regarding the medicine, and sometimes investigates etymologic roots of these words and from where they came. His explanations on these words and information, which he presented, reflect medical culture of that time. This essay will analyze medical terms given by Khalil b. Ahmad and meanwhile emphasize the important points from the point of history of medicine.
1-15

REFERENCES

References: 

AHMED ÎSÂ: Ahmed Îsâ Bey, Dictionnaire des Noms des Plantes, Caire 1930.
AKSOY: Yavuz Aksoy, Bilim Tarihi ve Felsefesi, İstanbul 1994.
ATAY: Hüseyin Atay, Arapça-Türkçe Büyük Lugât, I-III, Ankara 1964-1981.
AWWAD: Mikhail Awwad-Gurguis Awwad, Al-KHalîl Ibn Ahmad al-Farahidi: A
Bibliography on his Life and Works, Bağdat 1972.
AYCAN: İrfan Aycan, “Emevîler Dönemi Kültür Hayatında Bazı Beşerî İlimlerin
Tarihsel Gelişimi”, Dini Araştırmalar, II/6 (Ankara 2000), s. 213-221.
BAYTOP: Turhan Baytop, Türkçe Bitki Adları Sözlüğü, Ankara 1994.
BEDEVÎ: Ahmed Muhammed el-Bedevî, Halîl b. Ahmed el-Ferâhidî: Sîra ve Nusûs, Bingazi
1994.
BLUNT: A.W. F. Blunt, Batı Uygarlığının Temelleri (trc. Müzehher Erim), 2. baskı, İstanbul
1979.CHİHABİ: Chihabi’s Dictionary of Agricultural and Allied Terminology (nşr. Ahmad Sh. al-
Khatib), 3. Baskı, Beyrut 1988.
DÎNEVERÎ: Ebû Hanîfe ed-Dineverî, Le Dictionnaire Botanique (nşr. Muhammad
Hamidullah), Kahire 1973.
EMA: Early Medieval Arabic: Studies on al-KHalîl ibn Ahmad (Hazırlayan: Karin C. Ryding),
Washington 1998.
HA: Halîl b. Ahmed, Ebû Abdurrahmân el-Ferâhidî (175/791), Kitâbü’l-Ayn (nşr. Mehdî
el-Mahzûmî-İbrâhîm es-Sâmerrâî), I-VIII, 2. baskı, Beyrut 1988.
HAYEK: Michel Hayek, Encyclopedia of Medicinal Plants, I-II, Beyrut 1992-1996.
İEU: İbn Ebî Üsaybia (669/1270), Uyûnu’l-Enbâ fî Tabakâti’l-Etibbâ (nşr. Nizâr Rıdâ),
Beyrut, ts.
İH: Ebû Muhammed Ali b. Ahmed b. Hazm (456/1064), Cemheratü Ensâbi’l-Arab (nşr.
Abdüsselâm Muhammed Hârûn), 5. baskı, Kahire 1982.
İM: Muhammed b. Mükerrim b. Manzûr (711/1311), Lisânü’l-Arab, I-XV, Beyrut 1990.
KAHYA: Esin Kahya, Hint’te Bilim, İstanbul 1999.
KAMERÎ: Ebû Mansûr el-Hasen b. Nûh el-Kamerî (ö. IV/X. asrın sonları), et-Tenvîr fî
İstılâhâti’t-Tıbbiyye (nşr. Gâde Hasen el-Keramî), Riyâd 1991.
KIFTÎ: Cemâlüddîn Ebü’l-Hasen Ali b. Yusuf el-Kıftî (646/1248), Kitâbü İhbâri’l-Ulemâ bi
Ahbâri’l-Hükemâ, Kahire 1908.
KUBEYSÎ: Hassân Kubeysî, Mu‘cemü’l-A‘şâb ve’n-Nebâtâti’t-Tıbbiyye, Beyrut 1993.
MAHZÛMÎ: Mehdî el-Mahzûmî, el-Halîl b. Ahmed el-Ferâhidî: A‘mâlühü ve Menhecühü, 2.
baskı, Beyrut 1986.
MD: The Unified Medical Dictionary (CAMH-WHO-AMU-ALECSO), 3. baskı, Switzerland
1983.
MEYERHOF (1931): Max Meyerhof, “Science and Medicine”, The Legacy of Islam
(Hazırlayan: Thomas Arnold), London 1931, s. 311-355.
MEYERHOF (1937): Max Meyerhof, “On the Transmission of Greek and Indian
Science to the Arabs”, Islamic Culture, XI (Haydarabad 1937), s. 17-29.
MORRİS: Desmond Morris, Koruyucu Tılsımlar, Uğurlar, Muskalar, Nazarlıklar (trc.
Mehmet Harmancı), İstanbul 1999.
MTN: Mustafa Talâs, el-Mu‘cemu’t-Tıbbiyyü’n-Nebâtiyy, Dımeşk 1989.
ÖZTÜRK (1998): Levent Öztürk, Asr-ı Saâdet’ten Haçlı Seferlerine Kadar İslâm Toplumunda
Hristiyanlar, İstanbul 1998.
ÖZTÜRK (2001): Levent Öztürk, Hz. Peygamber Döneminde Sağlık Hizmetlerinde Kadınların
Yeri, İstanbul 2001.
ROSENTHAL: Franz Rosenthal, “Ishâq b. Hunayn’s Tâ’rîh al-Atıbbâ”, Oriens, VII/1,
Leiden 1954, s. 55-80.SABBAGH: Wagıh K. Sabbagh, Dictionary of Medical Terms: English-Arabic, Beyrut 1989.
SARTON: George Sarton, Antik Bilim ve Modern Uygarlık (trc. Melek Dosay-Remzi
Demir), Ankara 1995.
SE: Sâid el-Endelüsî, Tabakâtü’l-Ümem (nşr. Hayeh Bualvân), Beyrut 1985.
SELLHEİM: R. Sellheim, “al-KHalîl b. Ahmad”, The Encyclopaedia of Islam, 2. Baskı, Brill
1978, IV, 962-964.
SEZGİN: Fuat Sezgin, Geschichte Des Arabischen Schrifttums, I-XI, Leiden 1967-2000, VIII,
51-56.
TEKELİ: Sevim Tekeli ve ark., Bilim Tarihi, 2. baskı, Ankara 1997.
TOPUZOĞLU: Tevfik Rüştü Topuzoğlu, “Halîl b. Ahmed”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm
Ansiklopedisi, XV (İstanbul 1977), s. 309-312.
URAL: Şafak Ural, Bilim Tarihi, İstanbul 1998.
ÜLKEN: Hilmi Ziya Ülken, Uyanış Devirlerinde Tercümenin Rolü, İstanbul 1997.
ÜLKER: Süreyya Ülker, Ülker Tıp Terimleri Sözlüğü, 2. baskı, İstanbul 1991.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com