Buradasınız

Türkiye’de Yükseköğretim Finansmanı: Önerilen Alternatif Modellerin Karşılaştırılması

High Education Financing In Turkey: Comparison of the Proposed Alternative Methods

Journal Name:

Publication Year:

Abstract (2. Language): 
For a country, reaching to developed civilizations level, development of its economy and socio-cultural structure, increasing quality of individual capital and services offered for citizens is directly proportional with the importance given to education. As the quality and sufficiency of the education service given in a country increases, the development of the country becomes faster in the same extent. In this study where the financing structure of high education which is one of the steps of the education service, initially the theory was emphasized and then the qualitative and legal dimensions of high education financing were examined. In the last section, the proposed alternative high education finance methods (specific to Turkey) were explained. In this context, the aim of the study is to examine the current status of high education financing in Turkey, to probe the proposed alternative financing models and finally to compare these models.
Abstract (Original Language): 
Bir ülkenin münhasır medeniyetler seviyesine ulaşmasının, ekonomisinin ve sosyokültürel yapısının gelişmesinin, beşeri sermayesinin ya da vatandaşlarına sunduğu hizmetlerin niteliğinin artması, eğitime verilen önemle doğru orantılıdır. Ülkede sunulan eğitim hizmeti ne kadar kaliteli ve yeterli ise ilgili ülkenin ilerlemesi de o derece hızlı olmaktadır. Eğitim hizmetinin bir basamağı olan yükseköğretimin finansman yapısının ve modellerinin incelendiği bu çalışmada, öncelikle teori üzerinde durulmuş, sonra ise Türkiye’de yükseköğretim finansmanının hem niceliksel hem de yasal boyutu ele alınmıştır. Son kısımda ise Türkiye özelinde önerilen alternatif yükseköğretim finansman modelleri açıklanmıştır. Bu kapsamda çalışmanın amacı, Türkiye’de yükseköğretim finansmanının mevcut durumunun incelenmesi ve Türkiye için önerilen alternatif finansman modellerinin irdelenerek, bu modellerin karşılaştırılması olarak belirlenmiştir.
13
39

JEL Codes:

REFERENCES

References: 

ALTUNBAŞAK, Yücel (2011), “Yükseköğretim Finansmanına İlişkin Bir
Model Önerisi”, Uluslararası Yükseköğretim Kongresi:Yeni
Yönelişler ve Sorunlar (UYK-2011), 27-29 Mayıs, Cilt:1, ss:198-201.
AKÇA, Haşim (2011), “Yükseköğretim Finansmanı ve Türkiye İçin
Yükseköğretim Finansman Model Önerisi”, Uluslararası
Yükseköğretim Kongresi:Yeni Yönelişler ve Sorunlar (UYK-2011),
27-29 Mayıs, Cilt:2, Bölüm:X , ss:1210-1218.
AKKOYUNLU F. Pınar (2005), Eğitim ve Ekonomisi, Filiz Kitapevi,
İstanbul.
AKTAN, C.Can (2007), “Yükseköğretimde Değişim: Global Trendler ve
Yeni Paradigmalar”, Değişim Çağında Yükseköğretim, Yaşar
Üniversitesi, Yayını, ss:1-43, İzmir.
ASLAN, M. Hanifi (2011), “Türkiye’de Yükseköğretimin Finansmanında
Yol Ayrımı: Etkin, Adil ve Cesur Adımlar”, Uluslararası
Yükseköğretim Kongresi:Yeni Yönelişler ve Sorunlar (UYK-2011),
27-29 Mayıs, Cilt:2, Bölüm:X , ss:1170-1182.
BAL, Oğuz (2011), “Beşeri Sermaye ve Ekonomik Gelişme”,
http://akademikpersonel.kocaeli.edu.tr/oguz.bal/bildiri/oguz.bal21.0
9.2011_19.09.22bildiri.pdf, 29.10.2013.
CHARPMAN, Bruce (2006), “Income Contingent Loans for Higher
Education: International Reform”, Handbook on the Economics of
Education, ed. Eric Hanushek and Finis Welch, North Holland,
pp:1453-1503.
DPT (Devlet Planlama Teşkilatı) (2013), Onuncu Kalkınma Planı,
http://www.dpt.gov.tr/DocObjects/view/15089/Onuncu_Kalk%C4%
B1nma_Plan%C4%B1.pdf, 29.10.2013.
DURAN, Mahmut (1987), “Yükseköğretim Harcamalarının Finansmanı ve
Etkinliği”, 3. Ulusal Maliye Sempozyumu,
http://www.maliyesempozyumu.sakarya.edu.tr/tr/ig/134/17017/3-
maliye-egitimi-sempozyumu, Nisan, Gebze-İstanbul.
ERDEM, Ali Rıza (2002), “Dünyadaki Yükseköğretimin Değişimi”,
http://www.sosyalbil.selcuk.edu.tr/sos_mak/makaleler/Ali%20R%C
4%B1za%20ERDEM/ERDEM,%20Ali%20R%C4%B1za.pdf,
29.10.2013.
ERGEN, Zuhal (2006), “Yükseköğretim Karma Malının Niteliği ve
Finansmanı Üzerine”, Sosyo-Ekonomi Dergisi, Sayı:3, ss:133-149,
http://www.sosyoekonomi.hacettepe.edu.tr/060101.pdf, 29.10.2013.
G. GÜNGÖR GÖKSU
37 Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 2014, Yıl:2, Cilt:2, Sayı:1
FRIEDMAN, Milton and FRIEDMAN, D. Rose (1962), Capitalism and
Freedom, University of Chicago Press, Chicago.
GÖLPEK, Filiz (2011), “Yükseköğretim Finansmanında Ertelenmiş Maliyete
Katılma Modeli: Öğrenci Kredileri”, Yükseköğretim Kongresi:Yeni
Yönelişler ve Sorunlar (UYK-2011), 27-29 Mayıs, Cilt:2, Bölüm:X ,
ss:1219-1226.
GÜNAY, Aslı (2011), “Türkiye'de Yükseköğretimin Finansmanı: Kriterler,
Zorluklar ve Alternatif Stratejiler”, Yükseköğretim Kongresi:Yeni
Yönelişler ve Sorunlar (UYK-2011), 27-29 Mayıs, Cilt:2, Bölüm:X ,
ss:1156-1162, İstanbul.
HATİPOĞLU, Hülya (2000), Yükseköğretimde Özelleştirme Eğilimi:Temel
Sorunlar, Yaklaşımlar ve Perspektifler, Ekonomi Forumu,
http://www.festuerkei.org/media/pdf/Ekonomi%20Forumu/2000/Yu
ksek%20Ogretimde%20Ozellestirme%20Egilimi%20%20Temel%2
0Sorunlar,%20Yaklasimlar%20ve%20Perspektifler%202000.pdf,
29.10.2013.
JOHNSTONE, D. Bruce (2005),”Cost-Sharing and The Cost-Effectiveness of
Grants and Loan Subsidies to Higher Education”, Higher Education
in the World 2006: The Financing of Universities. Palgrave
Macmillan, pp.84-101.
JOHNSTONE, D. Bruce and MARCUCCI, N. Pamela (2007), “Worldwide
trends in Higher Education Finance:Cost-Sharing, Student Loans and
Support of Academic Research”, . Prepared as part of UNESCO’s
Higher Education Commissioned Paper Series. Paris,
France:UNESCO,http://gse.buffalo.edu/org/IntHigherEdFinance/pro
ject_publications.htmlhttp://portal.unesco.org/education/en/files/537
52/11842449745Johnstone.pdf/Johnstone.pdf, 29.10.2013.
KARATAŞ, Süleyman (2006), Türkiye’ de Yükseköğretim Finansman
Politikaları ve Kurum Başarısına Etkisi, Yayınlanmamış Doktora
Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyon.
KARATAŞ, Süleyman (2009), “Avrupa Birliği Ülkelerinde Yükseköğretim
Finansman Politikalarına Genel Bir Bakış”, Bilim, Eğitim ve Düşünce
Dergisi, Sayı:1, Mart.
KESİK, Ahmet (2003), “Yükseköğretimde Yeni Bir Finansman Modeli
Önerisi:Bütünsel Model”, TC Maliye Bakanlığı Araştırma, Planlama
ve Koordinasyon Kurulu Başkanlığı Yayınları, Yayın No:2003/362,
Ankara.
MEB (Milli Eğitim Bakanlığı), http://sgb.meb.gov.tr/istatistik/, 29.10.2013.
MUTLUER, Kamil (2008), Türkiye’de Yükseköğretimin Başlıca Sorunları ve
Sorunlara Çözüm Önerileri, Strateji Geliştirme Başkanlığı, Yayın
No:2008/380, Ankara.
Türkiye’de Yükseköğretim Finansmanı: Önerilen Alternatif Modellerin….
38 Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 2014, Yıl:2, Cilt:2, Sayı:1
ORUÇ, K. Oğuzhan, ÇEKİN, Ertan, A.Erten TENDERİS ve H. İbrahim
ÖZMEN (2011), “Yükseköğretimde Kaynak Dağılımı Üzerine Bir
Değerlendirme: Türkiye’deki Devlet Üniversitelerinin Cari Hizmet
Ödenekleri”, Vizyoner Dergisi, Süleyman Demirel Üniversitesi,
Cilt:3, sayı:4, ss:19-34, Isparta.
ÖZAKTAŞ, M. Haldun (2004), “İkibinli Yıllarda Türkiye’de Yükseköğretim
Sistemi Üzerine Düşünceler”, Bilim, Eğitim ve Düşüncesi Dergisi,
Cilt:4, Sayı:4, Aralık, http://erg.sabanciuniv.edu/node/1103,
29.10.2013.
ÖZDEM, Güven ve SARI, Enver (2007), “Yükseköğretimde Yeni Bakış
Açılarıyla Birlikte Yeni Kurulan Üniversitelerden Beklenen İşlevler
(Giresun Üniversitesi Örneği)”, XVI. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, 5-7
Eylül 2007, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Tokat.
ÖZEKİCİOĞLU, Seda (2013), Yükseköğretimin Finansmanında Güncel
Yaklaşımlar: Borçlanma İle Finansman, Derin Yayınları, İstanbul.
ÖSYM (Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi) (2013), 2012-2013
Yükseköğretim İstatistikleri Kitabı, http://www.osym.gov.tr/belge/1-
19213/2012-2013-ogretim-yili-yuksekogretim-istatistikleri.html,
02.12.2013.
SAM, Mona (2011), “How Should Developing Countries Finance Higher
Education?”,http://www.academia.edu/1228730/Financing_Higher_
Education_in_Developing_Countries, 29.10.2013.
SARUÇ, N. Tolga (2011), “Yarı Kamusal Mal Olarak Yükseköğretimin
Finansmanı ve Finansman Modellerinin Algılanan Adalet Düzeyi:
Sakarya Üniversitesi Paydaş Görüşleri, Uluslararası Yükseköğretim
Kongresi:Yeni Yönelişler ve Sorunlar (UYK-2011), 27-29 Mayıs,
Cilt:2, Bölüm:X , ss:1191-1200, İstanbul.
ŞİŞMAN, Mehmet (2012), “Eğitim Sistemlerinin Gelişimi ve Oluşumu”,
http://okul.selyam.net/docs/index-15516.html, 29.10.2013.
SÖYLER, İlhami (2009), “Yükseköğretimin Finansmanı: Yeni Beklentiler Ve
Hedefler Işığında Normatif Bir Yaklaşım”, Sayıştay Dergisi,
Sayı:72, ss:3-25, Ankara.
SÖYLER, İlhan ve KARATAŞ, Süleyman (2011), “Türkiye’de Özel
Yükseköğretim Kurumlarının Kuruluşu ve Finansmanı”,
Uluslararası Yükseköğretim Kongresi:Yeni Yönelişler ve Sorunlar
(UYK-2011), 27-29 Mayıs, Cilt 2, Bölüm:X, ss:1148-1158, İstanbul.
TAŞAR, H.Hüseyin (2011), “Yükseköğretim Kurumlarına Ayrılan
Finansmanın, Talep Kanalından (Demand-Side) Kullanımı:
Dünyadaki Uygulamalar ve Türkiye Projeksiyonu, Uluslararası
G. GÜNGÖR GÖKSU
39 Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 2014, Yıl:2, Cilt:2, Sayı:1
Yükseköğretim Kongresi:Yeni Yönelişler ve Sorunlar (UYK-2011),
27-29 Mayıs, Cilt:2, Bölüm:X, ss:1201-1209, İstanbul.
TEKER, Suat ve TEKER, Dilek (2011), “Gelişmiş Ülkeler Yükseköğretim
Finansman Modelleri ve Türkiye İçin Model Önerileri”, Uluslararası
Yükseköğretim Kongresi: Yeni Yönelişler ve Sorunlar (UYK-2011),
27-29 Mayıs, Cilt:2, Bölüm: X, ss: 1109-1119, İstanbul.
TEKER, Suat ve TEKER, Dilek (2012), “Yükseköğretim Finansmanı:
Türkiye İçin Model Önerileri”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, Cilt:13,
Sayı:2, ss:3012-314, İstanbul.
TUZCU, Gökhan (2004), “Eğitimin Finansman Gerekleri ve Boyutları”, Millî
Eğitim Dergisi, Sayı:163, Ankara.
TÜRKMEN, Fatih (2009), Yükseköğretim İçin Bir Finansman Model Önerisi,
DPT Uzmanlık Tezi, Yayın No DPT:2787, Ankara.
YATMAZ, Alper (2012), “Türkiye İçin Kupon Sistemi Önerisi ve
Tartışılması”,http://erg.sabanciuniv.edu/sites/erg.sabanciuniv.edu/fil
es/T%C3%BCrkiye%20i%C3%A7in%20Kupon%20Sistemi%20%C
3%96nerisi%20ve%20Tart%C4%B1%C5%9F%C4%B1lmas%C4%
B1_Bilgi_Notu.pdf, 29.10.2013.
YÖK (Yüksek Öğretim Kurulu) (2007), Türkiye’nin Yükseköğretim
Stratejisi,http://www.yok.gov.tr/documents/10279/30217/yok_stratej
i_kitabi/27077070-cb13-4870-aba1-6742db37696b, 29.10.2013.
YÖK (Yüksek Öğretim Kurulu) (2005), Türk Yükseköğretiminin Bugünkü
Durumu, Kasım. Ankara.
YÖK (Yüksek Öğretim Kurulu) (2013), Öğretim Elemanlarının
Dağılımı,http://www.yok.gov.tr/web/guest/ogretim-elemanlaridagilimi,
02.12.2013.
5018 Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu (2003), T.C. Resmi Gazete,
25326, 24.12.2003.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com