Bayrami Poets/Sheıks in Vefeyat-ı Ayvansarayi
Journal Name:
- Sufi Araştırmaları Dergisi
Keywords (Original Language):
| Author Name | University of Author | Faculty of Author |
|---|---|---|
Abstract (2. Language):
When they are put in chronologic order according to their foundation dates, Bayramîlik is in the last places among other dervish orders (Kadirilik, Sühreverdîlik, Rufaîlik, Mevlevîlik etc.) The first Turkish order Bayramiye which was established by a sufi (Hacı Bayram-ı Velî) who was born and raised in Anatolia in 15th century, became common in Ankara and neighborhood even when its founder was alive. Haci Bayrami Veli who had good relationship with Ottoman sultan Murat II of the period and Aksemseddin who with his perception found the tomb of Ebû Eyyûb-i Ensârî who was the flag bearer of Hz. Muhammet in the surround of Istanbul which is important in Turk- Islam history in 1453, have a great impact upon its being common. In the following years this order being effective in many regions of Ottoman territory, divided into branches remembered with the names of important sheiks in time. ( Semsiyye, Celvetiyye, Tennuriyye, Himmetiyye etc.)
Some of the respected poets of Sufistic Turkish Literature are the members of Bayrami order. These poets, whose poetic languages are in a place between Ottoman Poetry and folk poetry, are among the important people of this order. 18th century prose writer Ayvansarayi Hafiz Huseyin B. Ismail, who is known for his biography studies, mentioned to the life stories of poets who were Bayrami in his books -which include sheiks of important orders- such as Vefeyat-i Ayvansarayi, Tercume-i Mesayihin and Tezkire-i Ayvansarayi. In this article, the mentioned works will be analyzed and information about Bayrami sheiks whose biographies were mentioned will be given.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language):
Kuruluş tarihi bakımından tarikatlar arasında bir sıralama yapıldığında, Bayramîlik diğer tarikatlara nazaran (Kadirilik, Sühreverdîlik, Rufailik, Mevlevîlik vb.) sonlarda yer alacaktır. XV. asırda Anadolu topraklarında doğup büyüyen bir mutasavvıf (Hacı Bayram-ı Velî) tarafından kurulmuş ilk Türk tarikatı olan Bayramiyye, daha kurucusunun sağlığında Ankara ve çevresinde yaygınlık kazanmıştır. Şüphesiz bunda, dönemin Osmanlı padişahları Sultan II. Murad ile önemli ilişkiler tesis eden Hacı Bayram-ı Velî ve Fatih Sultan Mehmed ile yakın münasebetlere sahip, Türk-İslâm tarihinin mühim olaylarından 1453 yılındaki İstanbul kuşatmasında, fethi müjdeleyen ve Hz. Peygamber'in sancaktarı Ebû Eyyûb-i Ensârî'nin kabrini firaseti vasıtasıyla tahmin eden Akşemseddin'in payı büyüktür. Daha sonraki asırlarda Osmanlı coğrafyasının birçok yerinde etkin olan bu tarikat, zaman içinde önemli şeyhlerin adıyla anılan çeşitli şubelere aynlmıştır.(Şemsiyye, Celvetiyye, Tennûriyye, Himmetiyye vb.)
Tasavvufî Türk edebiyatının muteber şairlerinin bir kısmı, Bayramî tarikatına mensuptur. Şi¬irlerinin dili itibariyle divan şiiri ile halk şiiri arasında gösterilebilecek bu şairler, bahis konusu tarikatın mühim simaları içinde yer almaktadır. Biyografi alanındaki çalışmalarıyla tanınan XVIII. asır nâsirlerinden Ayvansarâyî Hâfız Hüseyin B. İsmail, çoğunluğunu muhtelif tarikatlara mensup şeyhle¬rin teşkil ettiği Vefeyât-ı Ayvansarâyî, Tercüme-i Meşâyihîn ve Tezkire-i Ayvansarâyî gibi isimlerle anılan eserinde, Bayramî olduğunu bildirdiği şuarânın hayat hikâyelerine de yer vermiştir. Bu yazıda, söz konusu eser incelenerek biyografilerine değinilen Bayramî şeyhler hakkında bilgi verilecektir.
FULL TEXT (PDF):
- 6
65-80