Buradasınız

Anasayfa » Content

Isparta ilinde yüksek florlu su kaynaklarını kullanan iki bölgede atmosferik radon düzeylerinin incelenmesi

An investigation on atmospheric radon levels of two specific locations in Isparta in where highly floride water supplies are used

Journal Name:

  • Süleyman Demirel Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi

Publication Year:

  • 2010

Key Words:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
Objective: Exposure of radon and radon daughters is a potential public health problem. Isparta is known as an endemic fluorosis area due to high fluoride levels in drinking water supplies for more than 50 years. Another interesting phenomenon related with Isparta is that the indoor radon concentration is about four and half times higher than the average concentration value of Turkey. Although fluoride levels in drinking water supplies are regularly monitored in the province, efforts on the radon level measurements are new and not very regular. Radon is a radioactive gas. Even radon gas is known as chemically inert and does not attach to particles in air, there are some studies reporting that under rare circumstances radon can form compounds like fluorides in water. Since radon is relatively soluble in water, it can be transported into atmosphere via well water. The aim of this study was to determine the radon concentrations in Yakaören and Deregümü villages which are known with high fluoride concentrations in their drinking water supplies. Methods: Atmospheric radon concentrations around the wells and in dwellings at those villages were measured using twenty four CR-39 solid-state nuclear track detectors. Measurements were made between June and September 2010 for an 11-week period. Results: The results showed that radon concentrations ranged between 24 and 465Bq/m3 in the dwellings of Yakaören village with an average concentration of 181Bq/m3. Around the borehole in Yakaören village, atmospheric radon level was 47Bq/m3. For Deregümü village, radon concentrations in the dwellings varied between 46 and 271Bq/m3 and the average was 120Bq/m3. The average value for atmospheric radon concentration around the two wells in Deregümü village was found as 57Bq/m3. Furthermore annual effective dose equivalents for the occupants of two villages were calculated. Conclusion: The possible relation between radon and fluoride in water supplies needs further investigation at Yakaören and Deregümü villages which can be classified as radon affected areas.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language): 
Amaç: Radon ve radon ürünlerine maruz kalmak potansiyel bir halk sağlığı problemidir. İçme suyu kaynaklarındaki yüksek flor düzeyi nedeniyle Isparta, 50 yılı aşkın süredir endemik florozis bölgesi olarak bilinmektedir. Isparta’nın diğer bir özelliği de bina içi radon konsantrasyonunun Türkiye ortalamasından dört buçuk kat daha fazla bir düzeyde olmasıdır. İldeki su kaynaklarındaki flor düzeyi ölçümlerinin düzenli olarak yapılmasına karşın, radon seviyelerinin ölçülmesine yönelik çalışmalar henüz yeni ve düzensizdir. Radyoaktif bir gaz olan radon kimyasal olarak inaktif olarak bilinmesine ve havadaki partiküllere bağlanamamasına rağmen, bazı nadir durumlarda sulardaki radonun florid bileşikleri oluşturabileceği yönünde çalışmalar mevcuttur. Radon sularda nispeten çözünebildiğinden, kuyu suları gibi yer altı sularından atmosfere taşınabilmektedir. Bu çalışmanın amacı, su kaynaklarındaki florun yüksek seviyelerde olduğu bilinen Yakaören ve Deregümü köylerindeki radon seviyelerinin saptanmasıdır. Yöntem: Atmosferik radon düzeyleri bu köylerdeki su kuyularına ve meskenlere yerleştirilen yirmi dört adet CR-39 katıhal nükleer iz dedektörü kullanılarak belirlenmiştir. Ölçümler Haziran ve Eylül 2010 tarihleri arasında 11 haftalık bir süre boyunca yapılmıştır. Sonuçlar: Bu çalışma sonucunda, radon seviyelerinin Yakaören köyündeki meskenlerde 69Bq/m3 ile 465Bq/m3 arasında değiştiği ve ortalama radon konsantrasyonunun 181Bq/m3 olduğu tespit edilmiştir. Yakaören’deki sondaj kuyusu başındaki atmosferik radon düzeyinin 47Bq/m3 civarında olduğu bulunmuştur. Deregümü köyü için meskenlerdeki radon ölçümlerinin ise 46Bq/m3 ile 271Bq/m3 arasında değerler aldığı ve ortalamanın 120Bq/m3 olduğu saptanmıştır. Bu köydeki iki su kuyusu etrafında ölçülen radon konsantrasyonları ortalaması ise 57Bq/m3 olarak bulunmuştur. Ayrıca bu köylerdeki halkın radon gazı nedeniyle maruz kalacakları yıllık eşdeğer doz miktarları hesaplanmıştır. Tartışma: Radondan etkilenmiş bölge tanımlamasına uyan Yakaören ve Deregümü köylerindeki su kaynaklarında flor ve radon arasındaki olası ilişki incelenmelidir.
FULL TEXT (PDF): 
PDF icon arastirmax-isparta-ilinde-yuksek-florlu-su-kaynaklarini-kullanan-iki-bolgede-atmosferik-radon-duzeylerinin-incelenmesi.pdf
  • 2
49-61
  • Turkish

REFERENCES

References: 

1. D’Alessandro W. Human fuorosis related to volcanic activity: A review. Environmental Toxicology Transaction: Biomedicine and Health 2006;10: 21–30.
2. Sreedevi PD, Ahmed S, Made B, et al. Association of hydrogeological factors in temporal variations of fluoride concentrations in a cyristalline aquifier in India. Environ Geol 2006;50:1-11.
3. WHO (World Health Organization). Guidelines for Drinking-Water Quality. Third Edition. Geneva. 2006; 221-459.
4. Davraz A, Sener E, Sener S. Temporal variations of fluoride concentration in Isparta public water system and health impact assessment (SW-Turkey) Environ Geol 2008; 56: 159-170.
5. Murray JJ (Ed.) Appropriate use of fluorides for human health. World Health Organization, Geneva 1986; 3.
6. Oruç N. Occurrence and problems of high fluoride waters in Turkey: an overview. Environ Geochem Health 2008; 30: 315-323.
7. Atabey E. Tıbbi Jeoloji. Ankara. Jeoloji Mühendisleri Odası Yayınları 2005; 216.
8. Varol E, Varol S. Çevresel bir hastalık olarak florozis ve insan sağlığı üzerine etkisi. TAF Prev Med Bull 2010; 9: 233-238.
9. IPCS. Fluorides. World Health Organization, International Programme on Chemical Safety (Environmental Health Criteria 227) Geneva. 2002; 5-268.
10. Küçükeşmen Ç, Sönmez H. Diş hekimliğinde florun, insan vücudu ve dişler üzerindeki etkilerinin değerlendirilmesi. SDÜ Tıp Fak Derg 2008;15: 43-53.
11. Burt BA. The changing pattern of systemic fluoride intake. J Dent Res 1992;71: 1228-1237.
12. Alvarez JA, Rezende KM, Marocho SM, et al. Dental fluorosis: Exposure, prevention and management. Med Oral Patol Oral Cir Bucal 2009;14: 103-107.
13. Fejerskov O, Ekstrand J, Burt BA. Fluoride in dentistry. Copenhagen, Munksgaard; 1996: 69-152.
14. Aoba T. The effect of fluoride on apatite structure and growth. Crit Rev Oral Biol Med
1997; 8:136-153.
15. Özay Ertürk MS. Florozisli ve sağlıklı süt ve daimi dişlerde flor miktarının ve dentin geçirgenliğinin in vitro karşılaştırılması (Doktora tezi). Süleyman Demirel Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü 2006-Isparta
16. WHO. Fluorides and oral health. Report of a WHO expert committee on oral health status and fluoride use. World Health Organization (WHO Technical Report Series 846) Geneva; 1994.
17. Uluğ A, Karabulut MT, Çelebi N. Radon measurement with CR-39 track detectors at specific locations in Turkey. Nuclear Technology & Radiation Protection 2004; 19-1: 46-49.
18. Akyıldırım H. Isparta ilinde radon yoğunluğunun ölçülmesi ve haritalandırılması. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi. Isparta-2005.
19. Karakılıç V, Bayraktar G. Kürkçüoğlu ME, ve ark. S.D.Ü. Bilgi Merkezi’nde radon ölçümleri. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 2009; 13-3: 201-207.
20. Kürkçüoğlu ME, Karakılıç V, Cof G, ve ark. Isparta il merkezindeki iş yerlerinde atmosferik radon ölçümleri. Türk Fizik Derneği 27. Uluslararası Fizik Kongresi 14-17 Eylül İstanbul-Türkiye 2010; 757.
21. Kürkçüoğlu I, Karakılıç V, Kürkçüoğlu ME. Assessment of atmospheric radon exposure of the dental faculty staff in Isparta in Turkey. 34th Annual Conference of the European Prosthodontic Association and 1st Conference of the Association of Prosthetic Dentistry of Kosovo, September 23-25 Prishtina-Kosovo 2010; 85.
22. NCRP Report No 97. Measurement of radon and radon daughters in air. 1988; 14.
23. UNSCEAR Report. United Nations Scientific Committee on the Effects of Atomic Radiation Sources. Effects and Risks of Ionizing Radiations. New York. United Nations Publications; 2000.
24. NCR National Research Council. Health effects of exposure to radon. Committee on the biological effects of ionizing radiations.
Washington. DC: National Academy Press; 1999.
25. WHO. Radon and Cancer. World Health Organization Fact Sheet 2005; No: 91.
26. Durrani AS, Ilic R. Radon measurements by etched track detectors: Applications in radiation, earth sciences and environment. Saeed A. Durrani and Radomir Ilic, Eds., World Scientific: Singapore; 1997: 163.
27. Köksal EM, Çelebi N, Ataksor B, ve ark. A Survey of 222Rn concentrations in dwellings of Turkey. J Radioanal Nucl Chem 2004; 259-2: 213-216.
28. Resmi Gazete. (24.03.2000 tarihli ve 23999 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Radyasyon Güvenliği Yönetmeliğinin, 29 Eylül 2004 tarih ve 25598 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Radyasyon Güvenliği Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile değişik 37. maddesi) 2004.
29. TAEK Teknik Rapor. Türkiye’deki çevre radyoaktivitesinin izlenmesi 2008; 17.
30. ICRP. Annual Report of the International Commission on Radiological Protection. ICRP Publication. Ann ICRP Oxford:Pergamon 1993; No:65.
31. WHO Handbook on indoor radon: a public health perspective / edited by Hajo Zeeb. and Ferid Shannoun. World Health Organization 2009; 83.
32. Denman AR, Phillips PS. Workplace radon in Northamptonshire. Environmental Management and Health 1998; 9/5: 194-199.
33. Darby S, Deo H, Auvinen A, et al. Residential radon and lung cancer: Detailed results of a collaborative analysis of individual data on 7148 subjects with lung cancer and 14208 subjects without lung cancer from 13 epidemiologic studies in Europe. Scand J Work Environ Health 2006; 32 (Suppl 1): 1-83.
34. Akten M. Isparta ovasının optimal alan kullanım planlaması üzerine bir araştırma, Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Mühendisliği Anabilim Dalı Doktora Tezi. Isparta-2008.
35. Irlayıcı A. Isparta ovası hidrojeolojisi ve yer altı suları ile ilgili çevre sorunları. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi. Isparta-1993.
36. Demer S. Isparta ve yakın çevresi yer altı sularının hidrojeolojik hidrojeokimyasal ve izotop jeokimyasal incelenmesi ve içme suyu kalitesinin izlenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği Anabilim Dalı Doktora Tezi. Isparta-2008.
37. Türkiye İstatistik Kurumu. http://tuikapp.tuik.gov.tr/adnksdagitapp/adnks.zul (Erişim Tarihi: 25.03.2010) 2009.
38. Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü http://www.meteor.gov.tr/veridegerlendirme/il-ve-ilceler-istatistik.aspx... (Erişim Tarihi: 25.03.2010) 2010.
39. Kalyoncuoğlu ÜY, Anadolu NC, Baykul A, ve ark. Isparta şehir merkezi yüzey toprağındaki radyoaktivite düzeyi. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 2010; 14-1: 111-119.
40. Monnin MM, Seidel JL. Radon measurement techniques. In: Durani SA and Ilic R Eds. Radon Measurements by Etched Track Detectors: Applications in Radiation. Earth Sciences and Enviroment. World Scientific, Singapore; 1997: 51-65.
41. Papastefanou C. An overview of instrumentation for measuring radon in soil gas and groundwaters. J Environ Radioact 2002; 63: 271-283.
42. Radosys 2000. User’s Manual (revised at 07/25/01).
43. http://www.radosys.com/products.html, (Erişim Tarihi: 25.03.2010) 2010.
44. UNSCEAR Report. United Nations Scientific Committee on the Effects of Atomic Radiation Sources, Effects and Risks of Ionizing Radiations. New York: United Nations Publications 1993.
45. Değerlier M. Adana ili ve çevresinin çevresel doğal radyoaktivitesinin saptanması ve doğal radyasyonların yıllık etkin doz eşdeğerinin bulunması. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Doktora Tezi. Adana-2007; 145.
46. Usmen E. Isparta il, ilçe ve köylerinde diş fluorosisi. İstanbul Üni Diş Hekimliği Fak Dergisi 1976; 10: 285-296.
47. Samsar E. Fluoroz. Akdeniz Üni Isparta Müh Fak 1. Müh Haftası, 7-10 Haziran 1983, Bildiriler, 45-48.
48. Kır E. Isparta ili içme suyu kaynaklarında nitrat, fosfat ve florür dağılımının araştırılması. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Kimya Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi. 1996-Isparta.
49. Usmen E, Altay N, Ölmez S, ve ark. Türkiye genelinde sulardaki flor seviyeleri. TDBD 1997; 39: 42-43.
50. Ulusu T, Ölmez S, Köse MR, ve ark. T.C. Sağlık Bakanlığı Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü. Türkiye’nin su fluor haritası. Ankara: Bakanlık Basımevi, 2003; 185.
51. Keçeci AD, Üreyen Kaya B, Güldaş E, ve ark. Isparta’da dental florozis sorunu çözüldü mü? Deregümü Köyü örneği. 17.Uluslararası
Diş Hekimliği Kongresi 24-26 Haziran Bursa 2010; 180-181.
52. NRPB, 2000. Health risks from radon. National Radiological Board, UK.
53. Veeger AI, Ruderman NC. Hydrogeologic controls on Radon-222 in a buried valley-fractured bedrock aquifer system. Ground Water 1998; 36: 596-604.
54. Salih I, Backstrom M, Karlsson S, et al. Impact of fluoride and other parameters on radon concentration in natural waters. Appl Radiat Isot 2004; 60: 99-104.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com