Buradasınız

Anasayfa » Content

YENI TÜRK EDEBIYATINDA KAYNAK OLARAK POETIKA

POETICS AS A REFERENCE IN MODERN TURKISH LITERATURE

Journal Name:

  • Turkish Studies

Publication Year:

  • 2009
DOI: 
http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.547

Key Words:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
Poetika, originated from the world ‘poietike’ and meaning “make, produce, create” generally covers all branches of art but nowadays it mostly includes poetry. Poetics meaning the whole, systematics and science of the theories on the art of poetry, was firstly used as a term in Aristoteles’ work under the same name. The concept having developed rapidly from Aristoteles to our time has gradually improved as a worldwide discipline. Nowadays, poetics has also been a study field concerning with every subject related to poetry. Poetics, after the first epitome presented in the classical age, has showed an innovation with names such as Platon, Horatius, Longinus in the Western world, and particularly in the 20th century has been regarded as a research method. When compared to the Western world; it is possible to encounter with qualified poetic samples related to the poetry emerging as a form of song in the period before conversion to Islam.The poetic convention passing to the other countries and nations accepting Islam and in this respect to the Ottoman poetry, though not presented as a separate book, shows itself in the verses, dibaces, tezkires of poets’ canons. The term, which was firstly used by Necip Fazıl in Büyük Doğu journal, has generally been dealt with around the argument of ‘real-fancy’ from Reformation to our time. In this respect, various examples have been encountered in verse and prose. These have spread particularly in modern Turkish poetry and the studies on the theory of poetry have increasingly risen
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language): 
Yunanca poiétiké kelimesinden türeyen ve “yapmak, üretmek, yaratmak” gibi anlamlara gelen poetika, genel olarak bütün sanat dallarını kapsamakta ancak günümüzde yaygın olarak siir türünü içermektedir. Siir sanatı üzerine teorilerin sistematiği, bütünü, ilmi anlamına gelen poetika, Aristo’nun aynı adlı eserinde ilk kez terim olarak kullanılmıstır. Aristo’dan bu yana çok hızlı bir seyir izleyen kavram, zamanla dünya çapında önemli bir disiplin halini almıstır. Günümüzde de daha çok siirle alakalı her türlü meseleyle ilgilenen bir alan olmustur. Poetika, Klasik çağda verilen ilk örnekten sonra Batıda Eflatun, Horatius, Longinus gibi isimlerle gelisme göstermis, özellikle 20. yüzyılda bir arastırma yöntemi haline gelmistir. Cahiliye döneminde bir sarkı formu olarak ortaya çıkan siirle ilgili, Batı’ya oranla daha nitelikli, poetik örneklere rastlamak mümkündür. Poetik gelenek Araplardan Islamiyeti kabul eden Iranlılara oradan da Türklere geçmistir. Fars edebiyatında daha çok eski öğretilerin devamı seklinde gelisen ve süslü söyleyisleriyle öne çıkan siir hakkında, Türkçeye çevrilmis çok fazla teorik çalısmaya rastlanmaz. Anılan yollarla Osmanlı siirine de geçen poetik yaklasım, Divan edebiyatında baslı basına birkitap halinde verilmese de sairlerin divanlarındaki beyitlerde, dîbâcelerde, tezkirelerde yer yer kendini göstermektedir. Türk Edebiyatında ilk defa Necip Fazıl tarafından Büyük Doğu dergisinde kullanılan kavram, Tanzimat’tan günümüze genel olarak, gerçek-hayal tartısması etrafında ele alınmıstır. Bu bağlamda manzum ve mensur, çesitli örnekleri bulunmaktadır. Özellikle çağdas Türk siirinde bunlar daha da yaygınlasmıs, siir sanatına dair çalısmalar giderek artmıstır
FULL TEXT (PDF): 
PDF icon arastirmax-yeni-turk-edebiyatinda-kaynak-olarak-poetika.pdf
  • 1
319-355
  • Turkish

REFERENCES

References: 

Adonis, Arap Poetikası, (Çeviren, Emrullah İşler), Yapı Kredi Yayınları,
İstanbul, 2004.
Akalın L. Sami, Edebiyat Terimleri Sözlüğü, Varlık Yayınevi, İstanbul,
1980.
Akarca Döndü, “Nef’î’nin Gazellerinin Mahlas Beyitlerinde Şiir ve
Şair”, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
Dergisi, Cilt: 15, S. 2, 2006, s. 1-16.
Akay Hasan, Servet-i Fünûn Şiir Estetiği, Kitabevi Yayınları, İstanbul,
1998.
Akın Gülten, Şiiri Düzde Kuşatmak, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul,
1996.Akkanat Cevat, Gelenek ve İkinci Yeni Şiiri, Kültür Bakanlığı Yayınları,
Ankara, 2002.
Aksan Doğan, Cumhuriyet Döneminden Bugüne Örneklerle Şiir Çözümlemeleri,
Bilgi Yayınevi, Ankara, 2003.
Akyüz Ali Kâmi, “Hâmid ve Makber”, Hâmidname, Kutup Yıldızı
Yayınları, İstanbul, 2006.
Akyüz Kenan, Modern Türk Edebiyatının Ana Çizgileri-I (1860-1923),
[basım yeri ve yılı yok].
Alkan Erdoğan, Şiir Sanatı (Dünyada ve Türkiye’de Şiir Akımları-Şiirin
Temel Sorunları- Kavramları) , Yön Yayıncılık, İstanbul,
1995.
Andrews Walter G., Şiirin Sesi, Toplumun Şarkısı, (Çeviren, Tansel
Güney), 2. baskı, İletişim Yayınları, İstanbul, 2001.
Aristoteles, Poetika, (Çeviren, İsmail Tunalı), Remzi Kitabevi, İstanbul,
2002.
Asiltürk Bâki, 1980 Kuşağı Türk Şiirinin Poetikası, Toroslu Kitaplığı,
2006.
Ayvazoğlu Beşir, “Yahya Kemal’in Poetikası”, Yahya Kemal Beyatlı,
Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, İstanbul, 2008, s.
126-133Balcı Yunus, Tanpınar Trajik Bir Şair ve Şiiri, 3F Yayınları, İstanbul,
2008.
Benjamin Walter, Son Bakışta Aşk, (Yayına hazırlayan, Nurdan
Gürbilek), 2. baskı, Metis Yayınları, İstanbul, 1995.
Bezirci Asım, İkinci Yeni Olayı, Tel Yayınları, İstanbul, 1974.
Bezirci Asım, Abdülhak Hâmit (Hayatı, Şiirleri ve Oyunlarından Seçmeler),
2. baskı, Bilpa, İstanbul, 1983.
Bilgegil Kaya, Cehennem Meyvası, Yaprak Basımevi, İstanbul, 1956.
Bilgegil Kaya, Hüsn ü Aşk’a Dair, Dergâh Yayınları, İstanbul, 1975.
Birsel Salah, Şiirin İlkeleri, Yenilik Yayınları, İstanbul, 1952.
Canelli Mustafa, Ziya Paşa Hayatı Sanatı Fikirleri, Yeni Asya Yayınları,
İstanbul, 1986.Canım Rıdvan, Latîfî Tezkiretü’ş-Şu’arâ ve Tabsıratü’n-Nuzamâ,
Atatürk Kültür Merkezi Yayınları, Ankara, 2000.
Çamlıbel Faruk Nafiz, Bir Ömür Böyle Geçti, İnkılâb ve Aka
Kitabevleri, İstanbul, 1972.
Çamlıbel Faruk Nafiz, Han Duvarları, Atlas Kitabevi, İstanbul,
1981.
Çetin Nurullah, Behçet Necatigil Hayatı, Sanatı ve Eserleri, Kültür
Bakanlığı Yayınları, Ankara, 1997.
Çetişli İsmail, Şiir Tahlillerine Giriş I, Akçağ Yayınları, Ankara,
2004.
Çorak Reyhan, “Divan Edebiyatında Estetik Konusunda Yapılan
Çalışmalar”, Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, S. 9,
Bilim ve Sanat Vakfı Yayınları, İstanbul, 2007, s. 447-465.
Dizdaroğlu Hikmet, Abdülhak Hâmit Hayatı Sanatı Eseri, Varlık Yayınları,
İstanbul, 1970.
Doğan Mehmet,“Altı [Beş] Şair, Altı [Beş] Poetika:‘Aristo’dan,
Günümüze Poetika’”, Yeni Düşünce, 31 Ağustos 1990.
Doğan Mehmet, “Altı [Beş] Şair, Altı [Beş] Poetika:‘Ahmet Haşim:
Nasıl İstersen Öyle Dinle’ ”, Yeni Düşünce, 7 Eylül 1990.
Doğan Mehmet, “Altı [Beş] Şair, Altı [Beş] Poetika:‘Orhan Veli:
Talihsiz Bir Dönemin Şairi’ ”, Yeni Düşünce, 14 Eylül 1990Doğan Mehmet, “Altı [Beş] Şair, Altı [Beş] Poetika:‘Asaf Hâlet
Çelebi Bakanlar Bana Gövdemi Görürler’ ”, Yeni Düşünce,
28 Eylül 1990.
Doğan Mehmet, “Altı [Beş] Şair, Altı [Beş] Poetika:‘Asaf Hâlet
Çelebi II Devrinin Şiir Anlayışına Tepki’ ”, Yeni Düşünce,
5 Ekim 1990.
Doğan Mehmet, “Altı [Beş] Şair, Altı [Beş] Poetika:‘Behçet
Necatigil I Çağa İçerleyen Bir Şair…’ ”, Yeni Düşünce, 12
Ekim 1990Doğan Mehmet, “Altı [Beş] Şair, Altı [Beş] Poetika:‘Behçet
Necatigil II Herşey yarım, yârim…’ ”, Yeni Düşünce, 19
Ekim 1990.
Doğan Mehmet, “Altı [Beş] Şair, Altı [Beş] Poetika:‘Necip Fazıl Kısakürek:
Şiir, Hakikatı Arama İşidir’ ”, Yeni Düşünce, 26
Ekim 1990.
Doğan Muhammet Nur, Fuzulî’nin Poetikası, Ötüken Yayınları, İstanbul,
2002.
Eco Umberto, Ortaçağ Estetiğinde Sanat ve Güzellik, (Çeviren, Kemal
Atakay), Can Yayınları, İstanbul, 1998.
Enginün İnci, Abdülhak Hâmid Tarhan, Kültür ve Turizm Bakanlığı
Yayınları, Ankara, 1986.
Enginün İnci-Zeynep Kerman, Ahmet Haşim Bütün Şiirleri, 3.
baskı, Dergâh Yayınları, İstanbul, 1996.
Göçgün Önder, Eski ve Yeni Harflerle Yeni Türk Edebiyatı Metinleri I,
Selçuk Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi Yayınları,
Konya, 1987.
Göçgün Önder, Namık Kemal’in Şairliği ve Bütün Şiirleri, Atatürk
Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları, Ankara, 1999.
Gür Âlim, Ahmet Muhip Dıranas Hayatı-Eserleri-Sanatı, Millî Eğitim
Bakanlığı Yayınları, Ankara, 2007.
Hauser Arnold, Sanatın Toplumsal Tarihi, (Çeviren, Yıldız Gölönü),
Remzi Kitabevi, İstanbul, 1984İlhan Attila, Gerçekçilik Savaşı, Yazko Yayınları, İstanbul, 1983.
İlhan Attila, İkinci Yeni Savaşı, Bilgi Yayınları, Ankara, 1996.
Kahramanoğlu Kemal, Divan Şiiri Değişen Dünyada Kaybolmuş
Paradigma, Çizgi Kitabevi, Konya, 2006.
Kanar Mehmet, Çağdaş İran Edebiyatının Doğuşu ve Gelişmesi, İletişim
Yayınları, İstanbul, 1999.
Kaplan Mahmut, Hayriyye-i Nâbî, Atatürk Kültür Merkezi Yayını,
Ankara, 1995.
Kaplan Mehmet, Tanpınar’ın Şiir Dünyası, Dergâh Yayınları, İstanbul,
1982.Karaca Alâattin, İkinci Yeni Poetikası, Hece Yayınları, Ankara, 2005.
Kılıç Mahmut Erol, Sûfî ve Şiir, Osmanlı Tasavvuf Şiirinin Poetikası,
6. baskı, İnsan Yayınları, İstanbul, 2007.
Kırımlı Bilal, Âsaf Hâlet Çelebi, Şûle Yayınları, İstanbul, 2000.
Kısakürek Necip Fazıl, Çile, Büyük Doğu Yayınları, İstanbul, 1986.
Kurnaz Cemâl, Hayâlî Bey Dîvânı Tahlili, Kültür ve Turizm Bakanlığı
Yayınları, Ankara, 1987.
Necatigil Behçet, Bile/Yazdı, Düzyazılar 1, Cem Yayınları, İstanbul,
1983a.
Necatigil Behçet, Konuşmalar Konferanslar, Düzyazılar 2, Cem Yayınları,
İstanbul, 1983b.
Okay Orhan, “Şiir Sanatı Üzerine”, Mehmet Kaplan İçin, Türkiye
Kültür ve Araştırma Enstitüsü Yayınları, Ankara, 1988, s.
177-183.Okay Orhan, Ahmet Hamdi Tanpınar, Şûle Yayınları, İstanbul, 2000.
Okay Orhan, Poetika Dersleri, Hece Yayınları, Ankara, 2005.
Oktay Rifat, Şiir Konuşması, Adam Yayınları, İstanbul, 1992.
Önertoy Olcay-İsmail Parlatır, Tanzimat Sonrası Osmanlıca Metinler,
AÜ, Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Yayınları, Ankara,
1977.
Özcan Tarık, Şair ve Sözün Mahşeri Oktay Rifat, Akçağ Yayınları,
Ankara, 2005.
Özel İsmet, Şiir Okuma Kılavuzu, 7. baskı, Şûle Yayınları, İstanbul,
2002.
Özgül M. Kayahan, “Şiir, Şair ve Sair”, Hece, Türk Şiiri Özel Sayısı,
S. 53-54-55, Mayıs-Haziran-Temmuz 2001, s. 210-226.
Parlatır İsmail, Recaî-zade Mahmut Ekrem, Kültür ve Turizm Bakanlığı
Yayınları, Ankara, 1986.
Parlatır İsmail, Tevfik Fikret Dil ve Edebiyat Yazıları, Türk Dil Kurumu
Yayınları, Ankara, 1987.
Saraç M. A. Yekta, Osmanlı’nın Şiiri, 3F Yayınevi, İstanbul, 2006Sazyek Hakan, Cumhuriyet Dönemi Türk Şiirinde Garip Hareketi,
Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul, 1996.
Sazyek Hakan, “Yeni Türk Edebiyatında Poetika Tarzına Bir Örnek:
Manzum Ön Sözler”, Hece, Türk Şiiri Özel Sayısı, S.
53-54-55, Mayıs-Haziran-Temmuz 2001, s. 331-349.
Sumer Necdet,“Poetika Klasik Çağ”, Şiir ve Şiir Kuramı Üstüne Söylemler,
Düzlem Yayınları, İstanbul, 2006, s. 7-38.
Şehbenderzâde Ahmad Hilmi, İslâm Tarihi, (Hazırlayan, Rıza
Nur), İstanbul, 1974.
Şemsettin Sami, Kâmûs-ı Fransevî, Mihran Matbaası, İstanbul,
1905.
Tansel Fevziye Abdullah, Şiirler, Türk Tarih Kurumu Yayınları,
Ankara, 1969.
Tansel Fevziye Abdullah, Şiirler ve Halk Masallları, Türk Tarih Kurumu
Yayınları, Ankara, 1977.
Todorov Tzvetan, Poetikaya Giriş, (Çeviren, Kaya Şahin), Metis Yayınları,
İstanbul, 2001.Tolasa Harun, Sehî, Latîfî, Âşık Çelebi Tezkirelerine Göre 16. Y.Y.’da
Edebiyat Araştırma ve Eleştirisi, Ege Üniversitesi Matbaası,
İzmir, 1983.
Tunalı İsmail, Sanat Ontolojisi, İnkılâp Kitabevi, İstanbul, 2002.
Tuncer Hüseyin, İkinci Yeni(ci)ler Sıkı Şairler, Orkun Kitabevi, İzmir,
2005.
Tunç Semra, “Muhibbî Dîvânı’nda Şiir ve Şâir ile İlgili Değerlendirmeler”,
SÜ,Türkiyat Araştırmaları Dergisi, S. 7, 2000, s.
265-283.
Uçar Şahin, “Şiir ve Marifet”, İlim ve Sanat, S. 28, Şubat 1991, s. 25-
29.
Üzgör Tahir, Türkçe Dîvân Dîbâceleri, Kültür Bakanlığı Yayınları,
Ankara, 1990.
Yalçın Mehmet, Şiirin Ortak Paydası Şiirbilime Giriş, Cumhuriyet
Üniversitesi Yayınları, Sivas, 2001Yeni Türk Edebiyatında Kaynak Olarak Poetika

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com