Buradasınız

Anasayfa » Content

DİVAN ŞİİRİNDE "ÇOK BAŞLU (ZİYADE-SER)" DEYİMİ ÜZERİNE

ON TH E IDIOM "ÇOK BAŞLU" IN DİVAN POETRY

Journal Name:

  • Turkish Studies

Publication Year:

  • 2009
DOI: 
http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.629

Key Words:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of Author
Abstract (2. Language): 
Idioms, as a means of brief and established way of expression found in any language, are important structures in that they reflect many cultural aspects of social life. It is very difficult to translate such structures, particularly idioms, from one language into another because of their national features. However, it is observed that some idioms are commonly used as a result of cultural interactions caused by various relations between societies.In the present study, the idiom "çok başlu", which was in use at a certain period in the historical course of Turkish language and then became an archaism, and the exact corresponding idiom "ziyâde-ser" in Farsi are examined. Also, the use of this idiom in the Ottoman poetry is discussed through extracts from poems by various poets.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language): 
Özlü ve kalıplaşmış birer anlatım aracı olarak her dilde var olan deyimler, toplum yaşayışındaki pek çok kültür unsurunu yansıtmaları bakımından önemli dil yapılarıdır. Bu yapılardan özellikle deyimlerin, ulusal nitelikleri dolayısıyla bir dilden başka bir dile çevrilmeleri oldukça güçtür. Ancak toplumlar arasında çeşitli ilişkiler sonucu oluşan kültürel etkileşim yoluyla bazı deyimlerin ortak kullanıldığı da görülür. Bu çalışmada, Türkçenin tarihi seyri içinde belli bir dönemde kullanıldıktan sonra kullanımdan düşmüş "çok başlu" deyimi ve bunun Farsçadaki tam karşılığı "ziyâde-ser" üzerinde durulmuştur. Ayrıca çeşitli şairlerin şiirlerinden alınan örneklerle bu deyimin divan şiirinde kullanımı değerlendirilmeye çalışılmıştır.
FULL TEXT (PDF): 
PDF icon arastirmax-divan-siirinde-cok-baslu-ziyade-ser-deyimi-uzerine.pdf
  • 2
226-245
  • Turkish

REFERENCES

References: 

AĞAKAY Mehmet Ali (1949). Türkçede Mecazlar Sözlüğü,
Ankara: Doğuş Matbaası.
AKSOY Ömer Asım (1988). Atasözleri ve Deyimler Sözlüğü, C.2, İstanbul: İnkılâp Kitabevi.
AKSOYAK İsmail Hakkı (2006). Gelibolulu Mustafa Âlî: Divan I
(Textual Analysis and Critical Edition):The Department
of Near Eastern Languages & Civilizations Harvard University.
AVŞAR Ziya (2008). Revânî Divanı, http://ekitap.kulturturizm.gov.tr 20.12.2008.
AYNUR Hatice (1999). 15. YY. Şairi Çâkerî ve Dîvânı (Inceleme-Tenkitli Metin), İstanbul.
BEKTAŞ Ekrem (2007). Muvakkit-zâde Pertev Dîvânı, Malatya: Öz Serhat Yayıncılık.
BEYZADEOĞLU Süreyya (1996). "Divan Şiirinde Bir Deyim 'Taş Yatur' ", Türk Edebiyatı, 269:55-56.
BEYZADEOĞLU Süreyya Ali (2004). "Osmanlı Dönemi Atasözleri ve Deyimlerinden Manzum Örnekli 20 Atasözü ve Deyimin Yorumu" V. Türk Dil Kurultayı (20-24 Eylül) Bildirileri, I: 431-445.
ÇAVUŞOĞLU Mehmed, TANYERİ M. Ali (1981). Hayretî-Dîvan, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları.
ÇAVUŞOĞLU Mehmed (2001). Necati Bey Divanı'nın Tahlili,
İstanbul: Kitabevi Yayınları.
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 4/2 Winter 2009
Divan Şiirinde "Çok Başlu (Ziyade-Ser)"... 243
Derleme Sözlüğü (1993). C.III, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
DİHHODÂ Ali Ekber (1998). Lugat-nâme, C.9, Tahran.
Edirneli Ahmed Bâdî Efendi (2004). Armağan (Divan Şiirinde Atasözleri ve Deyimler), (Hzl. Süreyya Ali Beyzadeoğlu, Müberra Gürgendereli, Fatih Günay), Duxbury: Harvard Üniversitesi Yakındoğu Dilleri ve Medeniyetleri Bölümü.
ENVERÎ Hasan (1371). Ferheng-i Bozorg-i Suhan, C.5, Tahran.
ERÜNSAL İsmail E. (1983).
Th
e Life and Works of Tâcî-zâde Cafer Çelebi, With a Critical Edition of His Divan,
İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları.
EYÜBOĞLU E. Kemal (1975). On Üçüncü Yüzyıldan Günümüze Kadar Şiirde ve Halk Dilinde Atasözleri ve Deyimler, C.
2, İstanbul.
GÖKYAY Orhan Şaik (1976). "Birkaç Deyim Üzerine", Türk Folkloru Araştırmaları Yıllığı 1975, Ankara: 67-73.
Hüseyin Kazım Kadri (1927). Büyük Türk Lugati, C.1-2, İstanbul: Devlet Matbaası.
Hüseyin Remzî (1305). Lugat-i Remzi, C.I, İstanbul.
KAVRUK Hasan (2001). Şeyhülislâm Yahyâ Divânı, Ankara: Millî
Eğitim Bakanlığı Yayınları.
KAYA Bayram Ali (2003). The Divân of 'Azmi-zâde Haleti (Introduction and Critical Edition of His Divân), The
Department of Near Eastern Languages & Civilizations Harvard University.
KÖKSAL
M
. Fatih (2001). "Klâsik Şiirimizden Bilinmeyen Bir
Deyim: El Oyunu", Bilig Türk Dünyası Sosyal Bilimler
Dergisi, 16:127-136.
KÖKSAL M. Fatih (2003). Yenipazarlı Vâlî- Hüsn ü Dil (Inceleme-Tenkitli Metin), İstanbul: Kitabevi Yayınları.
LEVEND Agâh Sırrı (1962). "Türk Edebiyatında Manzum Atasözleri ve Deyimler", Türk Dili Araştırmaları Yıllığı-Belleten 1961, Ankara: 137-146.
MERMER Ahmet (1997). Karamanlı Aynî ve Dîvânı, Ankara:
Akçağ Yayınları.
Mütercim Âsım Efendi (2000). Burhân-ı Katı, (Hzl.: Prof. Dr. Mürsel Öztürk, Dr. Derya Örs), Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 4/2 Winter 2009
244
Ülk
ü ÇETİNKAYA
NEFÎSÎ Ali Ekber (1318). Ferheng-i Nefîsî, C. 5, Tahran.
OLGUN İbrahim (1973). "Farsça ve Türkçe Atasözleri ve Deyimler Üzerine", Türk Dili Araştırmaları Yıllığı-Belleten 1972,
Ankara:153-172.
ONAY Ahmet Talât (1993). Eski Türk Edebiyatında Mazmunlar,
(Hzl.: Doç. Dr. Cemâl Kurnaz), Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
ÖZÖN M. Nihat (1943). Türkçe Tabirler Sözlüğü, İstanbul: Remzi Kitabevi.
ÖZYILDIRIM Ali Emre (1996). " 'Kabâ Etmek' Deyimi Hakkında",
Türk Dili, 533:1218-1221.
SARAÇ M.A. Yekta (2002). Emrî Divanı, İstanbul: Eren Yayıncılık.
STEİNGASS F. (1930).
A
Comprehensive Persian-English Dictionary, London.
Şemseddin Sami (1317). Kâmûs-ı Türkî, Dersaadet.
Şerafeddin Râmî (1994). Enisü'l-Uşşak (Klasik Doğu Edebiyatlarında Sevgiliyle İlgili Mazmunlar), (Çev.: Yrd. Doç. Dr. Turgut Karabey, Yrd. Doç. Dr. Numan Külekçi, Dr. Habib İdris), Ankara.
ŞÜKÛN Ziya (1984). Gencinei Güftar (Ferhengi Ziya), C. 1-2, İstanbul: Millî Eğitim Basımevi
TANYERİ M. Ali (1999). Örnekleriyle Divan Şiirinde Deyimler,
Ankara: Akçağ Yayınları.
TARLAN Ali Nihat (1945). Hayâlî Bey Dîvânı, İstanbul: İstanbul
Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları.
TARLAN Ali Nihat (1997). Necâtî Beg Divanı, Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
TOKMAK A. Naci (2001). Telaffuzlu Türkçe-Farsça Ortak Deyimler Sözlüğü, İstanbul: Simurg Yayınları.
Türk Atasözleri ve Deyimleri (1992). C.1, (Hzl.: Milli Kütüphane Başkanlığı), İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
Türkçe Sözlük (2005). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
VARDAR Berke (2002). Açıklamalı Dilbilim Terimleri Sözlüğü,
İstanbul: Multilingual Yabancı Dil Yayınları.
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 4/2 Winter 2009
Divan Şiirinde "Çok Başlu (Ziyade-Ser)"... 245
YAKAR Halil İbrahim (2002). Gelibolulu Sun'î Divanı ve Tahlili,
İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü,
Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul. Yeni Tarama Sözlüğü (1983). (Düzenleyen: Cem Dilçin), Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com