Buradasınız

MİLLİYETÇİLİK ÇAĞINDA PRIZREN İTTİHAT CEMİYETİ

PRIZREN UNION SOCIETY IN THE AGE OF NATIONALISM

Journal Name:

Publication Year:

DOI: 
http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.1053
Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
On XVIII and XIX Centuries, modernization and nationalism had started in spreading with acceleration and had caused holistic nature with the cracks and distinctions between the east-west, also this situation over time had become downright deep. The unrest that started in this century, continued until World War II. Founded after the 1878 Berlin Congress, Prizren Union Society had intended to establish an independent state by being feed up with nationalism, in Albanian geography. Prizren Union Society, by discarding itself from the first decision of the society foundation, had gained power after became the locomotive of nationalism among the Albanians. However, as it was known at the beginning Prizren Union Society was not in the mood of establishing a free state, also even they didn’t want to part from Ottoman Empire. Despite the uncertainty and incapability on society ideas, Prizren Union Society could achieve to start Albanian national awakening and further more, had prepared the ground for Albanian’s separation from Ottoman Empire as being a free state at 1913. During this period, Britain, Russia, Austria-Hungary and Italy, such a large states, had even opened consulates in Prizren to follow the events closely.
Abstract (Original Language): 
XVIII. ve XIX. Yüzyıllarda başlayıp hız kazanan milliyetçilik ve modernleşme; doğu-batı arasında bütünsel nitelikte çatlamalara yol açmış, ayrımlar zamanla büsbütün derinleşmiştir. Bu yüzyıllarda başlayan huzursuzluk II. Dünya Savaşı’na kadar devam etmiştir. 1878 Berlin Kongresi sonrası kurulan Prizren Ġttihat Cemiyeti ise milliyetçilik damarından beslenerek Arnavut coğrafyasında müstakil bir devlet kurmaya niyetlendi. Cemiyet, ilk kuruluş amacından saparak Arnavut milliyetçiliğinin lokomotifi haline geldikten sonra Arnavutlar arasında güç kazanmıştır. Hâlbuki başlangıçta Cemiyet’in milliyetçi bir hareket noktasında yola çıkmadığı aksine Osmanlı Devleti’nden ayrılmak gibi bir niyetle kurulmadığı bilinmektedir. Fikir belirsizliği ve uyumsuzluğa rağmen cemiyet, Arnavut milli uyanışını başlatmış ve 1913 tarihinde Osmanlı Devleti’nden koparak müstakil bir devlet haline gelecek olan Arnavutluk Devleti’ne zemin hazırlamıştır. Bu dönemde Ġngiltere, Rusya, Avusturya-Macaristan ve Ġtalya gibi büyük devletler olayları yakından takip etmek için Prizren’de konsolosluklar bile açmışlardır.
2462-2491

REFERENCES

References: 

1- ARŞİV KAYNAKLARI
1.1- BAŞBAKANLIK OSMANLI ARŞİVİ BEO, Gelen-Giden Defterleri Ġrade-Dâhiliye (Ġ.DH) Ġrade-Hariciye (Ġ.HR) Ġrade-Meclis-i Mahsûs (Ġ.MM) Ġrade-Meclis-i Vâlâ (Ġ.MV) Mektubi Kalemi (A.MKT) Sadaret Mektubi Kalemi Umûm Vilayat (A.MKT. UM) Varidat Muhasebesi Defterleri (ML. VRD) ġura-yı Devlet (ġD) Yıldız Esas Evrakı (YEE)
Defter ve belgelerin numaraları ilgili sayfalarda verildiği için kaynakça kısmında yeniden verilmemiĢtir.
2488 Yücel YĠĞĠT
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature
and History of Turkish or Turkic
Volume 4/8 Fall 2009
1.2- KOSOVA DEVLET ARŞİVİ (ARKİVİ İ KOSOVËS) AK, FL, S XVII/I, Ġngiltere Prizren Konsolosunun 29 Mart 1880 Tarihli Raporu. AK, FL, S XVII/I, Ġngiltere Prizren Kosolosunun 12 Haziran 1880 Tarihli Raporu. AK, FL, S XVII/I, Ġngiltere Prizren Kosolosunun 14 Haziran 1880 Tarihli Raporu. AK, Fl,S XVI/I, Ġngiltere Prizren Konsolosunun 16 Haziran 1880 Tarihli Raporu. 2-YAYINLANMIŞ ESERLER ALPAN, Necip. Prizren Birliği ve Arnavutlar, Ankara: ÇağdaĢ Basımevi,1978. ALPAN, Necip, Tarihin IĢığında Bugünkü Arnavutluk, Ankara: KardeĢ Yayınları, 1975. AKTEPE, Münir. “Kosova”, Ġslâm Ansiklopedisi, Ġstanbul: MEB Yayınları, c.VI, 1954. ARMAOĞLU, Fahir. XIX. Yüzyıl Siyasi Tarihi (1789–1914), Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları, 1997. BALKANLAR EL KİTABI, Derleyenler: Osman Karatay-Bilgehan Pamuk, Ankara: Karam&Vadi Yayınları, c. I-III, 2006. BĠLGE, Mustafa. “Arnavutluk”, Ġslam Ansiklopedisi, Ġstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, c. III, 1991. BOZBORA, Nuray. Osmanlı Yönetiminde Arnavutluk, Ġstanbul: Boyut Kitapları, 1997. CASTELLAN, Georges. Balkanların Tarihi (14.-20. Yüzyıl), Çeviren: AyĢegül Yaraman BaĢbuğ, Ġstanbul: Milliyet Yayınları, 1991. ÇELĠK, Yüksel. Prizren İttihâd Cemiyeti ve Faaliyetleri, Ġstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler AraĢtırmalar Enstitüsü Türkiyat AraĢtırmaları Enstitüsü Tarih ABD Yakınçağ Tarihi Bilim Dalı YayınlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi, 1997. DANĠġMEND, Ġsmail Hami İzahlı Osmanlı Tarihi Kronolojisi, Ġstanbul: Türkiye Yayınları, c.I,1947.
Milliyetçilik Çağında Prizren... 2489
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature
and History of Turkish or Turkic
Volume 4/8 Fall 2009
DERVĠġ, Fetnan. XVIII.-XIX. Yüzyıllarda Prizren: Siyasi ve Sosyo-Ekonomik Tarihi, Ġstanbul: Ġstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih ABD Yakınçağ Bilim Dalı YayınlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi, 2005. DUKAGJĠNĠ, Enver. “Vetite Politiko – Administrative Te Prizrenit”, Çeviren: Mehtap ġimĢek, Instituti i Historise se Kosoves, PriĢtine, 1974. HAMMER,J. Von. Devlet-i Osmaniye Tarihi, (Tercüme: M. Ata), Ġstanbul-1336 HASKUKA, Esat. Ura Çarshia Xhamia Dhe Lagja Arasta, Prizren,1999. JASTREBOV, Ivan. Ctara Sırbiya (Eski Sırbistan), Çeviren: Raif Vırmiça, PriĢtine: Novısvet Basımevi, 1955. JASTREBOV, Ivan,“Stara Srbıja i Albanija”, SKA Spomenik, Knjıga 41, Belgrad, 1904. JELAVĠÇ, Barbara. Balkan Tarihi (XVIII. ve XIX. Yüzyıllar), Çeviren: Ġhsan Durdu-HaĢim/Gülçin Koç, Ġstanbul: Küre Yayınları, c. I-II, 2006. JIRECEK, Konstantin– RADONIC, J., İstorija Srba (Sırpların Tarihi), Çeviren: Fetnan DerviĢ, Belgrad, c. II, 1952. JORGA, Nıcolae. Osmanlı İmparatorluğu Tarihi, Ġstanbul: Yeditepe Yayınları, c.I-V 2005. KALEġĠ, Hasan. “Vilajeti i Prizrenit I”, Perparimi, Sayı: II, PriĢtine, 1967. KALEġĠ, Hasan, “Shënime Nga e Kaluamja e Prizrenit Gjatë Periodës Turke (Türk Dönemi Boyuca Prizrenin Geçmişiyle Ilgili Kayıtlar”, Çeviren: Fetnan DerviĢ, Përparimi, Sayı: VII-VIII PriĢtine,1961. KARAL, Enver Ziya Osmanlı Tarihi, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları, c. IX, 1996. KARPAT, Kemal. Osmanlı Nüfusu (1830–1914) Demografik ve Sosyal Özellikleri, Ġstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları, 2003. KĠEL, Mıchel. “Prızren”, The Encyclopedia of Islam, Leiden, c. VIII, 1995.
2490 Yücel YĠĞĠT
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature
and History of Turkish or Turkic
Volume 4/8 Fall 2009
KOSOVA VİLAYET SALNAMESİ. Yayına Hazırlayan: Yıldırım Ağanoğlu, Ġstanbul: Rumeli Türkleri Kültür ve DayanıĢma Derneği Yayınları, 2005. KOSTĠC, Petar. Prosvetno-Kulturni Život Pravoslavnih Srba U Prizrenu I Njegovoj Okolini U XIX. I Početkom XX. Veka (Prizren ve Çevresindeki Ortodoks Sırpların XIX. Yüzyılın Sonlarında ve XX. Yüzyılın Başlarında Eğitim-Kültür Hayatları), Çeviren: Fetnan DerviĢ, Üsküp, 1933. KOSTĠC, Petar, “Prizrenski Mutasarifi i Valije u XVIII. i XIX. Veku (XVIII. ve XIX. Yüzyıllarda Prizren Vali ve Mutasarrıfları)” (Çeviren: Fetnan DerviĢ), GSND, Üsküp, 1929. KÜLÇE, Süleyman Osmanlı Tarihinde Arnavutluk, Ġzmir,1944. LAĠNOVĠC, Andrino. “Prizrenski Pašaluk Polovinom XIX. Veka na Osnovu Ġzveštaja Francuskih Konzula u Skadru (İşkodra Fransız Konsolos Raporlarına Göre XIX. Yüzyılın Ortalarında Prizren Paşalığı)”, Çeviren: Fetnan DerviĢ, Kosova, Sayı: III, PriĢtine, 1974. MALCOLM Noel. Kosova (Balkanları Anlamak İçin), Çeviren: Özden Arıkan, Ġstanbul: Sabah Yayınları, 1999. ORMAN, Canan ÇalıĢkan. Salnamelere Göre Kosova (1879–1900), Ankara: Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yakınçağ ABD YayınlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi, 2002. PRENKAJ, Marijan. Prizreni Dhe Rrethina Në Shekulin XIX Dhe Në Fillim Të Shekulit XX (XIX. Yüzyılda Prizren ve Çevresi), Çeviren: Fetnan DerviĢ, PriĢtine, 1998. PRİZREN VİLAYET SALNAMESİ. Prizren: Vilayet Matbaası, 1874. RAHĠMĠ, Shukri. Vilajeti I Kosavés 1878–1912, Çeviren: Ergin Jable, PrıĢtine, 1974. RĠZAJ, Skender. Lidhja Shqiptare e Prizrenit Në Dokumente Angleze–The Albanian League Of Prisren İn The English Documents (İngiliz Belgelerinde Prizren Arnavut Birliği), Çeviren: Fetnan DerviĢ, Arkivi i Kosovës, PriĢtine, 1978. RİZAJ, Skender, “Prizren,” Prizren Prej Tanzimatit Deri Te Lufta e Pare Ballkanike 1839–1912 (Tanzimat’dan Birinci Balkan Savaşına Kadar Prizren (1839–1912)”, Çeviren: Mehtap ġimĢek, Albanologjike, Sayı: XIII, PriĢtine, 1984. SLOANE, Wıllıam M. Bir Tarih Laboratuvarı Balkanlar, Ġstanbul: Süreç Yayıncılık, 1987.
Milliyetçilik Çağında Prizren... 2491
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature
and History of Turkish or Turkic
Volume 4/8 Fall 2009
SALNAME-İ VİLAYET-İ KOSOVA, Def‟a 6: Üsküb 1311 (Hicrî), 1893 (Milâdî), Üsküb Kosova Vilayet Matbaası. SÂLNÂME-İ VİLAYET-İ KOSOVA, Def‟a 7: Üsküb 1314 (Hicrî), 1896 (Milâdî), Üsküb Kosova Vilayet Matbaası. SUSSHEĠM, Karl. “Arnavudluk”, Ġslam Ansiklopedisi, Ġstanbul: MEB Yayınları, c. I, 1977. ġĠMġEK, Mehtap. 19. Yüzyıl Sonunda Kosova (1878–1900), Ġzmir: Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü YayınlanmamıĢ Bitirme Tezi, DanıĢman: Prof. Dr. Sabri Sürgevil, 2005. T.C. DEVLET ARġĠVLERĠ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ BAġBAKANLIK OSMANLI ARġĠVĠ DAĠRE BAġKANLIĞI. Osmanlı ArĢiv Belgelerinde Kosova Vilayeti, Ġstanbul: BaĢbakanlık Osmanlı ArĢivi Daire BaĢkanlı Yayınları, 2007. TODOROV, Nikolai, The Balkan City, 1400–1900, Washıngton: University of Washıngton Press, 1983. TODOROVA, Maria. Balkanlar’ı Tahayyül Etmek, Çeviren: Dilek ġendil, Ġstanbul: ĠletiĢim Yayınları, 2003. ÜNLÜ, Mucize. Kosova Vilayeti’nin İdari Taksimatı, Samsun: Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Anabilim Dalı YayınlanmamıĢ Doktora Tezi, 2002. VLADĠMĠR, Boban. Jastrebov u Prizrenu,(Çeviren Fetnan DerviĢ), PriĢtine, 1983.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com