'DELİ DUMRUL' BY SUAT TAŞER, WITHIN THE SCOPE OF FOLKLORE - IDEOLOGY – LITERATURE
Journal Name:
- Turkish Studies
Keywords (Original Language):
Author Name | University of Author |
---|---|
Abstract (2. Language):
It's a sociologically inevitable phenomenon that the social and
political changes occuring in societies evoke their reflections in cultural
productions prominently. Since the 19th Century, when national
identities began to take form along with romantic nationalism, folkloric artifacts which are significant conveyers of cultural recollections such as
history and language, have confronted us as a field emphasized by
ideological and literary movements, notably Social Sciences. In the world
of 20th Century, when ideologies began to take form in political sense,
folkloric artifacts undertook significant functions in culture policies
envisaged by dominant ideologies for the new forms of Societies which
they tried to build. The style of the folkloric artifacts, cultural codes they
conveyed, and their functionality have been active components in this
approach. In this sense, the intensifying process , which begins to head
towards works of folk narrations, folk poetry, and folk literature in
Turkish Literature after 1930s, gradually increases after the 1940s and
this tendency becomes one of the significant sources fostering literature.
At this point, substantial works of Turkish folklore such as epics,
folktales, tales, legends have been released to the public within new
perspectives and techniques.
It can be seen that new pursuits in expressions and utterances
have been embarked, like in 'Deli Dumrul - Ölüm ve Aşk' (Epic and Play)
by Dede Korkut , which can be considered as the rewriting of one of his
epics with a new understanding. This study aims to make a comparison
between 'Deli Dumrul - Ölüm ve Aşk' (Epic - Play) by Suat Taşer and the
original text of the Epic of Deli Dumrul and to examine how folkloric
artifacts and cultural values tried to be transmitted into those artifacts
have been modernized, adapted contemporarily and released ;the parts
where the writer digressed from the souce text during the adaptation; to
what extent the traditional context has been changed; and the
components influential in the change of given works in terms of theme
and form.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language):
Toplumlarda meydana gelen sosyal ve siyasal değişimlerin kültürel
üretimlerdeki yansımalarını belirgin bir şekilde hissettirmesi kaçınılmaz
sosyolojik bir olgudur. Romantik milliyetçilikle birlikte ulusal kimliklerin
şekillenmeye başladığı 19. yüzyıldan itibaren kültürel belleğin tarih, dil
gibi önemli bir taşıyıcısı olan folklor ürünleri, başta sosyal bilimler olmak
üzere ideolojik ve edebî akımların üzerinde durdukları bir alan olarak
karşımıza çıkmıştır. Siyasal anlamda ideolojilerin şekillendirmeye
başladığı 20. yüzyıl dünyasında, hâkim ideolojiler kurgulamaya
çalıştıkları yeni toplum modelleri için öngördükleri kültür politikalarında
folklor ürünleri önemli işlevler üstlenmiştir. Folklor ürünlerinin üslubu,
taşıdığı kültürel kodlar ve işlevsellikleri bu yaklaşımda etkin unsurlar
olmuştur. Bu bağlamda Türk edebiyatında 1930’lardan sonra halk
anlatıları, halk şiiri ve halk edebiyatı ürünlerine yönelişle başlayan süreç,
1940’lardan sonra giderek hızlanır ve bu eğilim edebiyatı besleyen önemli
kaynaklardan biri hâline gelir. Bu noktada Türk folkloruna ait destan,
halk hikâyesi, masal, efsane gibi türlerde verilmiş önemli eserler yeni
bakış açıları ve tekniklerle topluma sunulur.
Suat Taşer’in 1962 yılında yayımlanan Dede Korkut’un bir
boyunun yeni bir anlayışla yeniden yazımı olarak görülebilecek Deli
Dumrul-Ölüm ve Aşk (Destan-Oyun) adlı eserinde olduğu gibi anlatım ve
söyleyişte yeni arayışlara gidildiği görülür. Çalışmada, folklor ürünlerinin
ve bu ürünler içerisinde aktarılmaya çalışılan kültürel değerlerin
modernize edilerek günümüze nasıl uyarlanıp sunulduğu; yazarın
uyarlama esnasında asıl metinden uzaklaştığı noktalar, geleneksel
içeriğin ne ölçüde değiştirildiği ve söz konusu eserlerin tema ve biçim
açısından değişiminde etkili olan unsurlar Suat Taşer’in Deli DumrulÖlüm
ve Aşk (Destan-Oyun) adlı eseri ile Deli Dumrul Destanı’nın asıl
metni karşılaştırılarak irdelenecektir.
- 4
305-315