ON THE MARRIAGE RITUALS OF TRANSITION PERIOD TRADITIONS IN ÇAN DISTRICT
Journal Name:
- Turkish Studies
Keywords (Original Language):
| Author Name | University of Author | Faculty of Author |
|---|---|---|
Abstract (2. Language):
Çan
i
s one of the most developed districts of Çanakkale province. The exact date of the district's foundation has not been determined. Ruins belonging to ancient age have been found in the district and around. Çan region was called Sergis in Roman period. This region was annexed to Ottoman in XIV century. At first, it was a sub-district center dependent to Biga sanjak, and then in 1945 it was separated from Biga and became a district center dependent to Çanakkale. The district land has a rugged terrain. 62% of district square is forest, 32% is agricultural land, and 3% is pasture land and settlement. The ground of Çan district is formed from volcanic and sedimentary. District has a very rich source of metal. Transition climate, between Mediterranean and Black-sea climates, usually dominates the district. It generally rains in fall, winter and spring (Briefing report of Çan administrative district within a province - Türker, 2010).
As a result of rapid population, growth depending on industrialization, migrations to the district center have been occurred especially from the neighbor villages and other settlements. As the traditional cultural structure dominates to the district, people have a life style shaped by the religion and social customs. Charity activity of village is carried out in the months of spring and summer in the region. Everybody in the village participates in this organization, which is also called farmers' holiday (Güleç and Türker 2012, 1334).
Native population is called as Manav in district center and villages. And also, the people who immigrated from the Balkans and settled there are called muhajir. Some ethnics groups such as Pomak and Kırcali also exists in the region. People living in mountains and high regions are known as Yoruk (Briefing report of Çan administrative district within a province - Türker, 2010).
Çan, the district of Çanakkale, is very rich and productive in Folklore. It has an important place in folk cultural morals. In the Çan villages, which are the farthest settlements of Çan, even today we can see that Folklore works keep their dynamism and survive. Each of the folklore and their elements that are saved today will build up cultural heritage of the future (Güleç and Türker 2002, 1334).
From folk songs to lullabies, public beliefs to death traditions, handicrafts to people's meteorology, folklore searches all the values that direct the folk's moral and material life. In the modern digital world, there has been a massive effect of electronics on our moral and material lives. Although there are some last remains, cultural elements should be gathered together, protected, and searched scientifically. Folkloric creations will survive today and tomorrow as they survived in the past and they will never die out.
In this study, the marriage rituals belonging to the region among the transition periods of Folklore creations in Çan district have been studied through evaluating them. It has been seen that the traditions and beliefs about marriage in Çan district have scarce sings of old Turkish beliefs, but they have been shaped by the affect of Islamic culture.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language):
Çan, Çanakkale'nin en gelişmiş ilçelerinden biridir. İlçenin kuruluş tarihi, kesin olarak tespit edilememiştir. Şehir ve çevresinde antik çağlara ait kalıntılara da rastlanılmıştır. Roma döneminde Çan yöresi Sergis olarak adlandırılıyordu. Çan yöresi XIV. Yüzyılda Osmanlı topraklarına katılmıştır. Önceleri Biga sancağına bağlı bir nahiye merkezi sonraları ise 1945 yılında Biga'dan ayrılarak Çanakkale'ye bağlı bir ilçe merkezi olmuştur. İlçe toprakları genellikle engebeli bir yapı gösterir. İlçe yüzölçümünün %62'si orman, % 32'si tarım arazisi, % 3'ü mera ve yerleşim alanlarıdır. Çan ilçesinin tabanı volkanik ve sedimanter oluşumundadır. İlçe, maden bakımından çok zengindir. İlçede genellikle Akdeniz iklimiyle Karadeniz iklimi arasında geçiş iklimi hakimdir. Yağışlar daha çok sonbahar, kış, ilkbahar mevsimlerinde görülür.
Sanayileşmeye bağlı olarak hızlı nüfus artışı sonucu özellikle çevre köy ve yerleşim birimlerinden ilçe merkezine göç hareketleri yaşanmıştır. İlçede geleneksel kültür yapısı hakim olduğundan, halk dini ve toplumsal geleneklere uygun bir hayat tarzını devam ettirmektedir. İlçede ilkbahar ve yaz aylarında köy hayırları çok yapılmaktadır. Çiftçi bayramı olarak da adlandırılan bu organizasyonlara köydeki herkes katılmaktadır.
İlçe merkezi ve köylerde yerli ahali manav olarak adlandırılmaktadır. Ayrıca Balkanlardan göç edip gelip yerleşenler de muhacir olarak bilinmektedir. Pomak ve Kırcali olarak adlandırılan etnik gruplar da vardır. Dağ ve yüksek yerlerde yaşayanlar ise Yörük olarak bilinmektedir.
Çanakkale'nin Çan ilçesi halk bilimi bakımından oldukça zengin ve verimli bir yöredir. Çan, halk kültürü değerleri bakımından önemli bir konuma sahiptir. Çan'ın en uzak yerleşim merkezleri olan Çan köylerinde bugün bile halk bilimi verimlerinin canlılığını koruduğu ve yaşadığını görmekteyiz. Günümüzde kurtarılabilen her halk bilimi unsurları geleceğin kültür mirasını oluşturmaktadır.Halk bilimi türkülerden ninnilere, halk inanışlarından doğum ve ölüm geleneklerine, el sanatlarından halk meteorolojisine kadar; halkı kucaklayan geniş bir yelpaze gibi onun maddi ve manevi hayatına yön veren bütün değerleri incelemektedir. Modern çağın bir gereği olarak haberleşme ve iletişim araçlarının, kültürümüz üzerindeki olumsuz etkileri devam etmektedir. Halk arasında son kalıntılar olsa da bu kültür unsurlarını derlemeli, sahip çıkmalı ve bilimsel açılardan değerlendirmeliyiz. Bunlar yapıldığı taktirde, halk bilimi ürünleri geçmişte olduğu gibi bugün de yarın da yaşayacak ve yok olmayacaklardır.
Bu çalışmada Çan yöresi halk bilimi ürünleri geçiş dönemleri uygulamalarından; yöreye ait evlenme ritüellerinin değerlendirmesi yapılarak incelenmiştir. Evlenme ile ilgili gelenek ve inançlar, kısmen eski Türk inançlarının izlerini taşımakla birlikte, Çan yöresinde bu inanç ve geleneklerin çoğunlukla İslamî kültürün etkisiyle şekillendiği anlaşılmaktadır.
FULL TEXT (PDF):
- 3
1259-1280