Buradasınız

TURKÇEDE ZAMAN VE KIP KAVRAMI VE I-EK EYLEMİN FONKSYÖNÜ ÜZERİNE

THE CONCEPTS OF TIME AND MOOD AND THE FUNCTIONS OF VERB 'TO BE' IN TURKISH

Journal Name:

Publication Year:

DOI: 
http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.3448

Keywords (Original Language):

Author Name
Abstract (2. Language): 
In Turkish language, the mood expresses an action specifying the way how, when and in what format was done. The mood of the verbs expresses its existence, through the tense endings. According to this mood, is the union of the concepts of shape and the concepts of the tense. The tense in which the action is carried out is very important. Therefore, in the Turkish language, in any mood, the tense is considered a basic element. In traditional grammar, the conjugation of verbs, called the compound tense and founded in story, narrative and conditional types, express a particularity of Turkish. These tenses, do not compound with the auxiliary verbs like in many languages, but they are compounded with morphemes of the conjugation that are use together. As [-(i)yor+-di], [-ecek+-di],[-(i)r+miş] compound morphemes we have some copula uses of [-dir] thet formes [-(i)yor+-dir], [-miş+dir]. Sometimes they are compounded with "-dir" copula with the stereotypes of morphemes. This morpheme when it is use as a stereotype, from the point of tense, mood and aspect expresses particularity of meaning. Although in the compound tense conjugations, even if they are rare, sometimes we find the adjacencies from time to time, can be found in even the equivalences. The aim of the work explaining the compound tenses, is to describe the equivalence and the affinity of tenses and the problems encountered in compound tenses in Turkish language. For a foreigner that has like a mother tongue an Indo-European language is difficult to understand the the time and the mood meanings. The purpose of this paper is to explain and to divide these concepts for a foreigner student and to explain some characteristic of the copula -dir.
Abstract (Original Language): 
Türkçede eylemin belirttiği işin nasıl, ne zaman ve ne biçimde yapıldığını bildiren anlatım biçimine kip denir. Fiildeki kip kendi varlığını ancak zaman ekleri ile ortaya koyabilmektedir. Buna göre kip, şekil + zaman kavramlarının birleşiğidir. Eylemin belirttiği işin ne zaman yapıldığını çok önemlidir. Bu nedenle Türkçedeki bütün kiplerde zaman temel unsur olarak kabul edilir. Geleneksel dilbilgisinde bileşik zaman olarak adlandırılan ve hikâye, rivayet, koşul gibi türleri bulunan eylem çekimlerinde Türkçenin bir özelliği ortaya çıkar: Bu zamanlar birçok dildeki gibi, ayrı ayrı yardımcı eylemlerin de yardımıyla değil, çekim eklerinin bir araya gelerek kaynaştığı [-(i)yor+-di], [-ecek+-di],[-(i)r+miş] gibi bileşik biçimbirimlerin yanı sıra ekeylemin [-dir] biçimbirimiyle oluşmuş [-(i)yor+-dir], [-miş+dir] gibi kalıplaşmış biçimbirimlerle de anlatılır. Bu ek kalıplaşmasıyla zaman, kip ve görünüş açısından önemli anlam özellikleri, ayrımları dile getirilir. Bu kalıplaşmış biçimbirimlerin tümü değil, yalın zamanlara ait çekim ekleriyle bir ölçüde yakınlık ya da eşitlik gösteren bileşik zaman biçimbirimleri de vardır. Türkçede ek eylemini bileşik zamanların oluşmasında görüyoruz. Bir yapancı öğrenci için Türkçede zaman ve kip kavramları ayıramak çok zordur. Özellikle eğer öğrencilerin ana dili bir Hint-Avrupa dili ise bu kavramların anlaması zor olur. Bu makalenin amacı bir yabancı öğrenci için bu iki kavramaları açıklamak ve ayıramak ve aynı zaman -dır koşacının bazı özelliklerini ve kullanımlarını açıklamaktadır.
1593-1603

REFERENCES

References: 

ADALI, Oya, Türkiye Türkçesinde Biçimbirimler, TDK, İstanbul 2004. Akademia e Shkencave, Gramatika e Gjuhes shqipe I, ADSH, Tirane 2002.
Akademia e Shkencave, Gramatika e Gjuhes shqipe II, ADSH, Tirane 2002.
AKSAN, Doğan, Anlambilim, Anlambilim konuları ve Türkçenin Anlambilimi, Engin Yay., Ankara 2006.
BANGUOĞLU, Tahsin, Türkçenin Grameri, TDK Ankara 2000.
DENY, Jean,
Tür
k Dili Gramerlerinin Temel Kuralları (Türkiye Türkçesi), TDK Ankara 2004. DENY, Jean, Turkish Grammer, 1926
ERKMAN-AKERSON, F., Anlam-Çeviri-Karşılaştırma, İstanbul 1991.
GÖKSEL - KERSLAKE,
Turkish: A Comprehensive Grammar, London, New York 2005.
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 7/3, Summer, 2012
Türkçede Zaman ve Kip Kavramı ve i- Ek Eylemin Foriksyönü Üzerine
1603
JOHANSON, Lars, Structural Factors in Turkic Language Contacts: TDK, Ankara
2002
. KARAAĞAÇ, G., Türkçenin Söz Dizimi, İstanbul 2009. KARAHAN, Leyla, Türkçede Söz Dizimi, TDK Ankara 2008.
KERSLAKE, C., Semantic Differentiation in the Copular System of modern Turkish: Studies on Turkish Linguistics, Ankara 1988.
KIRAN, Zeynel, KIRAN Ayşe, Dilbilime giriş, Ankara 2001.
KONONOV, A. Gramatika Tureckobo Jazika, 1941 Leningrad - Akademija Nauk, Institut Vostokovedenj ij e
KORKMAZ, Zeynep, Türkiye Türkçesi Grameri (Şekil Bilgisi), TDK, Ankara 2003.
KORNFILT, Jaklin - Turkish - Descriptive Grammars, London and New York
LEWIS, G. Turkish Grammar - Oxford - New York Oxford University Press (fellow of the British Academi emeritus professor of Turkish in the University of Oxford.
UNDERHILL, R. - Turkish Grammar.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com