Buradasınız

16 Y.Y. ÇAĞATAY EDEBİYATINDA YESEVİLİK GELENEĞİ (ŞEYBÂNÎ VE UBEYDÎ ÖRNEĞİ)

TRADITION OF YASSAWISM IN 16TH CENTURY CHAGATAI LITERATURE (EXAMPLES OF SHAYBANI AND UBAYDI)

Journal Name:

Publication Year:

DOI: 
http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.4374
Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
As is known, for centuries, the Turkish world Hodja Ahmad Yassawi important person leaves a mark on a deep spiritual life. The expansion of Islam in Central Asia, the establishment of the Turkish Sufi sect and thought leadership in initiating the tradition of Sufi Wisdom of Turkish poetry, culture, art and literature, which occupies a great figure in history. Although the intervening centuries past are still revered his blessed name, are visiting the tomb of its services are introduced, read the works. Current speed in the later periods as well as the death of the ideas and opinions of Hodja Ahmad Yassawi has been in great demand. In fact, many mystic writers Hodja Ahmad Yassawi life on the one hand, ideas, opinions, and written works on followers took, the second largest on the one hand the members of the Pir's wisdom sofas Yassawi by typing in "Diwan-i Hikmat" to devise a name, add it to the works of various magazines. Thus, maintains the vitality of moral values left by the Pir-i Turkestan. Area while the Shah dynasty of Turkestan Shaybanid 16 unique tufa rock formations, and the poet repeatedly ruled Shaybanî Khan and rode Ubaydullah Khan. They are competitors, such as the Timurid sultan of culture, art, history, literature and music, giving value, assemblies held in the palace of poetry. This period, the most important aspect of the process of literary writing to encourage Shaybanî Turkish rulers, and especially Ahmad Yassawi was recreating the tradition of Wisdom. In this paper, Shaybanî Khan and Ahmad Yassawi Ubaydullah Khan some thoughts about the wisdom of supply we would like to be affected.
Abstract (Original Language): 
Bilindiği üzere Hoca Ahmed Yesevî asırlardır Türk dünyasının manevi hayatında derin iz bırakan önemli simadır. Orta Asya’da İslamiyetin yayılması, ilk Türk Tasavvuf tarikatının kurulması ve Tasavvufî Türk şiirindeki Hikmet geleneğinin başlatılmasındaki öncülüğüyle düşünce, kültür, sanat ve edebiyat tarihimizde büyük yer tutan şahsiyettir. Aradan asırlar geçmiş olmasına rağmen hala onun mübarek ismi saygıyla anılmakta, türbesi ziyaret edilmekte, hizmetlerinden bahsedilmekte, eserleri okunmaktadır. Yaşadığı devirde olduğu gibi vefatından sonraki dönemlerde de Hoca Ahmed Yesevi’nin fikir ve görüşlerine büyük rağbet olmuştur. Nitekim bir yandan birçok mutasavvıf yazarlar Hoca Ahmed Yesevi hayatı, fikir, görüşleri ve takipçileriyle ilgili eserler kaleme almışlar, ikinci bir yandan ise Yesevi mensupları büyük Pir’in hikmetlerini divanlar halinde yazarak “Divan-ı Hikmet” adıyla çoğaltmışlar, çeşitli mecmualara eklemişlerdir. Böylece Türkistan Pirinin bıraktığı manevi değerler canlılığını korumaktadır. 16 y.y.da Türkistan mıntıkasında Şeybânlı sülalesinden hem şah, hem şair olan Şeybâni Han ve Ubeydullah Han art arda hüküm sürmüşlerdi. Onlar, rakipleri olan Timurlu sultanları gibi kültür, sanat, tarih, edebiyat ve musikiye değer verip, sarayda nazım meclisleri düzenlemişlerdi. Bu dönemdeki edebi süreçin en önemli yönü de Şeybânlıların Türkçe yazmaya teşvik etmeleri ve özellikle Ahmed Yesevi’nin Hikmet geleneğini tekrar canlandırmalarıydı. Bu yazımızda Şeybâni Han ve Ubeydullah Han’ın Ahmed Yesevi hikmetlerinden etkilenmeleri konusunda bazı düşüncelerimizi arz edeceğiz.
1607-1618

REFERENCES

References: 

Şiban Han Divani” (ed. Y.Karasoy; İnc. K.Eraslan). Ankara 1998.
ABDULLAEV M. Life and Literary Activity of Ubaydi. Ph D. Tashkent 2000.
FITRAT Abdurauf. The Selected Works. Vol.II. Tashkent 2000.
IBROHIMOV A.I. Features of Uzbek Literature XVI century. Tashkent 1976.
ISFAHONI Fazlulloh. Mehmonnoma-i Bukhoro, Institute of Oriental Studies After Named Abu Rayhon Beruni of Academy Sciences of Uzbekistan, nr 1414.
NISORI Hasan Hoja. Muzakkiri Ahbob. Tashkent 1993.
1618 Nadirhan HASAN
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 8/1 Winter 2013
SHAYBANI KHAN. Divan. İstanbul Topkapi Museium, III-Ahmed kitapligi, nr: 2436.
TOGAN Zeki V. Yeseviliğe Dair Bazi Yeni Malumat. 60. Doğum Yılı Münasabetiyle F.Köprülü Armağanı, İstanbul 1953.
UBAYDI. Collections of Hikmats, Institute of Oriental Studies in Tashkent, nr. 8931.
UBAYDULLAH KHAN. Divan, Nuruosmaniye Library, Istanbul, nr. 4904.
ULUDAĞ Süleyman. Tasavvuf Terimleri Sözluğu. Istanbul 1995.
VALIDI A.Z. Şeybekhan Şiirleri. Yeni Turkistan. 1/1927, İstanbul.
Who was Yassawi? Tashkent 1994.
YASSAWİ Ahmad. Divan-ı Hikmat. The State Museum of Literature of Academy Sciences of Uzbekistan, nr. 178.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com