Buradasınız

ZİYA OSMAN SABA’NIN ŞİİRLERİNİN KRONOTOP BAĞLAMINDA İNCELENMESİ

STUDY OF THE CHRONOTOPE CONTEXT OF ZIYA OSMAN SABA’S POEMS

Journal Name:

Publication Year:

DOI: 
http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.4032
Author NameUniversity of Author
Abstract (2. Language): 
‘Chronotope’ is a term means unity of time-space and feeling was obtained to literature by Mikhail Bakhtin’s benefiting from Einstein’s theory of relativity. This concept which consists of ‘chronos’ (time) and ‘topos’ (space) words, has a functional way because of increasing the area of the meaning of the literary texts. In this study the using of chronotope context is preferred because of frequently usage of feeling values about time and space in Saba’s poems. With this article, it is tried to gain a new perspective in addition to studies on Saba’s poems. Ziya Osman Saba, who lived between the years of 1910-1957, attracts attention with being sensitive and stable about home-family matters in modern Turkish poetry. Saba has three poem books named “Sebil ve Güvercinler” (1943), “Geçen Zaman” (1947), “Nefes Almak” (1957) and two story books named “Mesut İnsanlar Fotoğrafhanesi”(1952), “Değişen İstanbul” (1959). As a sole member of the group of ‘Yedi Meşaleci’ Saba had works like various types of memories, stories, letters, maintained his ‘poet’ qualification by being busy with poetry art from the age of seventeen. At that age he also published his first poem. So it should be known that he thought about poetry art and chosen carefully all the words which he used in his poems. Hence reading of Saba’s poems with chronotopeconcept, will be useful for understanding his poems. Thus, it is seen in the chronotopes used in Saba’s poems like house, room, wardrobe, drawer, garden, door and gate, time, space and feeling are all mixed and have different representation values.
Abstract (Original Language): 
Zaman-uzam ve duygu birlikteliğini ifade eden ‘kronotop’, Mikhail Bakhtin tarafından Einstein’in görelilik teorisinden faydalanılarak edebiyata kazandırılan bir terimdir. ‘Chronos’ (zaman) ve ‘topos’ (mekân) kelimelerinden oluşan bu kavram, edebî metinlerin anlam alanını artırması nedeniyle işlevsel bir yöne sahiptir. Kronotop bağlamından yola çıkılarak yapılan bu okuma çalışması, Ziya Osman Saba’nın şiirlerinde zamana ve mekâna dair duygu değerlerinin sıkça kullanılmış olması nedeniyle yapıldı. Bugüne kadar Saba’nın şiirleri üzerine yapılan incelemelere ilave olarak bu makale ile yeni bir yaklaşım getirilmeye çalışılmıştır. 1910-1957 yılları arasında yaşamış olan Ziya Osman Saba, modern Türk şiirinde ev ve aile konularına duyarlı ve istikrarlı yaklaşımı ile dikkat çeker. Saba’nın “Sebil ve Güvercinler” (1943), “Geçen Zaman” (1947) ve “Nefes Almak” (1957) adlı üç şiir kitabı ve “Mesut İnsanlar Fotoğrafhanesi”(1952) ve “Değişen İstanbul” (1959) adlı iki hikâye kitabı vardır. Anı, hikâye, mektup gibi çeşitli türlerde eser veren Saba, ilk şiirini yayımladığı on yedi yaşından, ömrünün sonuna kadar şiir sanatıyla meşgul olarak ‘şairlik’ vasfını korumuş tek ‘Yedi Meşaleci’dir. Bu nedenle onun şiir sanatı üzerinde düşündüğü ve şiirlerinde kullandığı bütün sözcükleri büyük bir özenle seçtiği bilinmelidir. Dolayısıyla Saba’nın şiirlerinin kronotop kavramı üzerinden okunması şiirleri anlamlandırmada büyük bir fayda sağlayacaktır. Böylece Saba’nın şiirlerinde geçen ev, oda, dolap, çekmece, bahçe, kapı, eşik gibi birçok kronotopta zaman, mekân ve duygu değerlerinin iç içe geçtiği ve farklı temsil değerleri olduğu görülecektir.
2583-2604

REFERENCES

References: 

AKAŞ Cem (1999). “Zaman Sularında Argos”, Cogito, S:18, s.135-136.
AKBULUT Sami (2008). Ziya Osman Saba’nın Şiiri, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Van.
APAYDIN Mustafa (2006). “Adalet Ağaoğlu’nun Dar Zamanlar Üçlemesinde Zaman Kurgusu Üzerinde Bazı Değerlendirmeler”, Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, C.15, S:2, s.17-38.
ARSEVEN Tülin (2012). “Kassandra Damgası’nda Kronotop Kavramı”, Erdem, S:63, s.47-62.
BACHELARD Gaston (1996). Mekânın Poetikası, Çev.: Aykut Derman, İstanbul: Kesit Yayıncılık.
BAKHTİN Mikhail (2001). “Romanda Zaman ve Kronotop Biçimlerine İlişkin Sonuç Niteliğinde Kanılar”, Karnavaldan Romana, Der.: Sibel Irzık, İstanbul: Ayrıntı Yayınları, s.315-333.
COŞKUN Betül (2011). “Halide Nusret Zorlutuna’nın Romanlarını Kronotopik Okuma”, Turkish Studies, Volume 6/1 Winter, s.883-898.
ÇETİN Nurullah (2006). Şiir Çözümleme Yöntemi, Ankara: Öncü Kitap Yayınları.
ÇONOĞLU Salim (2009). “Ziya Osman Saba’nın Yurdu: Ev”, Turkish Studies, Volume 4/3 Spring, s.492-511.
DEMİR Ayşe (2011). Mekânın Hikâyesi Hikâyenin Mekânı, İstanbul: Kesit Yayınları.
DEMİREL Serhat (2007). Ziya Osman Saba’nın Şirinde Ev, Bilkent Üniversitesi Ekonomi ve Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
DOSTOYEVSKİ F.M. (2003). Yer Altından Notlar, Çev.: Elanur Bahar, İstanbul: Kum Saati Yayınları.
ESEN Nüket (2002). “Ahmet Mithat’ta Kronotop Kavramı”, Kitap-lık, S:54, s.137-139.
FEDAİ Özlem (2009). “Ziya Osman Saba ve Sabri Esat Siyavuşgil’in Şiirlerinde Aidiyet Duygusu ve Mekân Düşüncesi”, Turkish Studies, Volume 4/8 Fall, s.1229-1252.
İNCİ-ELÇİ Handan (2003). “Bir Toplumsal Dönüşüm Simgesi Olarak Türk Romanında Ev”, Varlık, S:1153, s.45-51.
JUNG Carl Gustav (2012). Dört Arketip, İstanbul: Metis Yayınları.
KAPLAN Mehmet (2008). “Düşümde”, Şiir Tahlilleri 2 Cumhuriyet Devri Türk Şiiri, İstanbul: Dergâh Yayınları, s.382-389.
KÖKDEN Uğur (1999). “Otağ’dan Oda’ya”, Cogito, S:18, s.213-223.
MİYASOĞLU Mustafa (1999).Ziya Osman Saba, Ankara: Akçağ Yayınları.
SABA Ziya Osman (1943). Sebil ve Güvercinler (1928-1943), İstanbul: ABC Kitabevi.
2604 Zeynep TEK
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 8/1 Winter 2013
SABA Ziya Osman (1957).Nefes Almak (1947-1957), İstanbul: Varlık Yayınları.
SABA Ziya Osman (1961). Geçen Zaman (1928-1946), İstanbul: Varlık Yayınları.
SABA Ziya Osman (1991). Bütün Şiirleri Geçen Zaman Nefes Almak, İstanbul: Varlık Yayınları.
SABA Ziya Osman (1992). Mesut İnsanlar Fotoğrafhanesi Değişen İstanbul, İstanbul: Varlık Yayınları.
SORLIN Pierre (2004). Düş Söylemleri, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
SÖZER Önay (1999). “‘Yuvaya-Dönüş’te ‘Kapı’ Sorunu-Georg Simmel ve Martin Heidegger”, Cogito, S:18, s.116-127.
TUNÇ Ayfer (1999). “‘Ev’cimen Şairin ‘Ev’cil Şiiri”, Cogito, S:18, s.265-266.
Türkçe Sözlük (2005). Ankara: Dil Derneği Yayınları.
TÜZER İbrahim (2007). “Kimliklerin Çatıştığı Mekân: “Kiralık Konak” ve Evini/Evrenini Arayan Nesiller”, Bilig, S:41, s.225-239.
TÜZER İbrahim (2010). “‘Oğuz Atay’da Korku Korku Üstüne: ‘Korkuyu Beklerken’ Çıkılan Yolculuk: Eve/Kendine Dönüş”, Ayraç, S:11, s.54-58.
UYGUR Selda (2005). Türlerarası İlişkiler Açısından Ziya Osman Saba’nın Şiir ve Öyküleri, Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
YARDIM Mehmet Nuri (2010). Ziya Osman Saba Sevgisi, İstanbul: Nesil Yayınları.
YÜKSEL Bilge (2006). “Ziya Osman Saba ve Dergilerde Saklı Kalmış Şiirleri”, Bilig, S:38, s.15-34.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com