Buradasınız

Anasayfa » Content

OSMANLI -TÜRK ROMANINDAN ÇAĞDAŞ TÜRK ROMANINA KADINLIK: DEĞİŞİM VE DÖNÜŞÜM

WOMANHOOD FROM OTTOMAN-TURKISH NOVEL TO CONTEMPORARY TURKISH NOVEL: CHANGE AND TRANSFORMATION

Journal Name:

  • Türkiyat Mecmuası

Publication Year:

  • 2011

Key Words:

Keywords (Original Language):

Author NameFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
Womanhood in Turkish literature is the key component of a selfquestioning which reveals anxieties and expectations about modernization. Opinions on womanhood and freedom of women do not manifest themselves as polemics isolated from socio-politic turmoils in the country. Both issues are shaped and influenced by the dominant ideologies of the time and different problems of politics. Since men constitute the majority in literary circles, the way this component is handled crystallizes fallocentric discourses. Although the motifs related to womanhood change in time, the basis for the the formation of fallocentric discourses stands and this creates a continuity in texts of different periods, which needs to be examined. The aim of this article is to explore the fallocentric discourses and elaborate on writers’ approach to the concepts of womanhood and women’s emancipation, setting out from canonical texts of Ottoman-Turkish novel and moving toward contemporary examples of Turkish literature. The analyses of Felatun Bey ile Rakım Efendi (1875) and İntibâh (1876), novels highly critical of the imitation of the European ways, and Araba Sevdası (1896) and Aşk-ı Memnu (1900), novels in which imitation of European ways were somewhat accepted by the public, will be followed by readings of Seviyye Talip (1910) and Kiralık Konak (1922), which were both published during the transition from Ottoman Empire to the Republic of Turkey, and Fatih-Harbiye (1931), Huzur (1949), Tutunamayanlar (1972) and Ölmeye Yatmak (1975), some key novels of contemporary Turkish literature.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language): 
Türk edebiyatında kadınlık, modernleşmeye ilişkin kaygıların ve beklentilerin ortaya döküldüğü bir öz sorgulamanın en önemli bileşenidir. Gerek kadınlık gerekse kadın özgürlüğü üzerine söylenenler ülkedeki sosyopolitik karmaşalardan yalıtılmış bir polemik konusu olarak karşımıza çıkmaz; her iki mesele de dönemin egemen ideolojileri tarafından biçimlendirilir ve politikanın farklı sorunlarıyla yoğrulur. Bu konuların ele alınışında erkek yazarların edebiyat dünyasındaki egemenliği nedeniyle fallosentrik (erkek merkezli) bir dil belirginleşir. Zamanla kadınlığa ilişkin motifler değişse de, fallosentrik dilin kurulmasına temel oluşturan süreçlerdeki devamlılık metinler arasında incelenmesi gereken bir süreklilik yaratmaktadır. Bu yazının amacı, Osmanlı-Türk romanının kanonik (yetkin kabul edilen) metinlerinden hareketle Çağdaş Türk Edebiyatı’ndan örneklere doğru ilerleyerek sözü edilen fallosentrik dile yakından bakmak ve yazarların kadınlık kavramına ve kadın özgürlüğü meselesine yaklaşımlarını ele almaktır. Bu amaçla, alafrangalık eleştirisinin belirgin olduğu Tanzimat romanlarından Felatun Bey ile Rakım Efendi (1875), İntibah (1876) ile alafrangalığın bir ölçüde toplum tarafından kabul gördüğü dönemlere ait olan Araba Sevdası (1896) ve Aşk-ı Memnu’nun (1900) ardından Osmanlı İmparatorluğu’nu Cumhuriyet Türkiyesine bağlayan süreçte yayımlanan Seviyye Talip (1910) ve Kiralık Konak (1922) ile çağdaş Türk Edebiyatı’nın önemli yapıtlarından Fatih-Harbiye (1931), Huzur (1949), Tutunamayanlar (1972), Ölmeye Yatmak (1975) gibi romanlar da ele alınacaktır.
FULL TEXT (PDF): 
PDF icon arastirmax-osmanli-turk-romanindan-cagdas-turk-romanina-kadinlik-degisim-donusum.pdf
  • 2
147
176
  • Turkish

REFERENCES

References: 

ADIVAR, Halide Edip, Seviyye Talip, Atlas Kitabevi, İstanbul 1967.
AĞAOĞLU, Adalet, Ölmeye Yatmak, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul 1993.
174
Türkiyat Mecmuası, C. 21/Güz, 2011
Ahmet Mithat Efendi, Felatun Bey ile Rakım Efendi, Lacivert Yayıncılık,
İstanbul 2010.
ATAY, Oğuz, Tutunamayanlar, İletişim Yayınları, İstanbul 1998.
BELGE, Murat, “Politik Roman Üstüne,” Edebiyat Üstüne Yazılar, İletişim
Yayınları, İstanbul 1988, 79-94.
BERKTAY, Fatmagül, “Türkiye’de Kadın Hareketi: Tarihsel Bir Deneyim”,
Kadın Hareketinin Kurumlaşması: Fırsatlar ve Rizikolar, Metis
Yayınları, İstanbul 1994, 18-27.
ÇERİ, Bahriye, Türk Romanında Kadın: 1923-1938 Dönemi, Simurg Yayınları,
İstanbul 1996.
DİNO, Güzin. Türk Romanının Doğuşu, Cem Yayınları, İstanbul 1978.
ENGİNÜN, İnci, “Kösem Sultan’ın İki Edebî Eserdeki Yorumu,” Yeni Türk
Edebiyatı Araştırmaları, Dergâh Yayınları, İstanbul 1998, s. 69-76.
ESEN, Nüket, “Seviyye Talip’te Kadın Yazarın Sesi,” Varlık, 1086, Mart 1998,
s. 13-15.
ESEN, Nüket, “Ahmet Mithat’ın Bazı Romanlarında Kadın Sorunları.” Modern
Türk Edebiyatı Üzerine Okumalar, İletişim Yayınları, İstanbul 2010, s.
72-76.
GÖKÇEK, Fazıl, “Tanzimat Dönemi Roman ve Hikâyelerinde Kadın Erkek
İlişkilerinin Düzenlenişi İle İlgili Bazı Tespitler,” Türk Yurdu, 153–154,
Mayıs-Haziran 2000, s. 126–132.
GÜLENDAM, Ramazan, Türk Romanında Kadın Kimliği (1946–1960),
Salkımsöğüt Yayınları, Erzurum 2006.
HAS-ER, Melin, Tanzimat Devri Türk Romanında Kadın Kahramanlar, AKM
Başkanlığı Yayınları, Ankara 2000.
KANDİYOTİ, Deniz, “Cariyeler, Fettan Kadınlar ve Yoldaşlar: Türk
Romanında Kadın İmgeleri,” Cariyeler, Bacılar, Yurttaşlar: Kimlikler ve
Toplumsal Dönüşümler, Metis Yayınları, İstanbul 1997, s. 133-147.
KARAOSMANOĞLU, Yakup Kadri, Kiralık Konak, İletişim Yayınları,
İstanbul 2001.
Namık Kemal, İntibah, Akçağ Yayınları, İstanbul 2004.
KAPLAN, Ramazan. “Aşk-ı Memnu: Evinde Bir Yabancı Adam,” Hece Roman
özel sayısı. 65/65/67 (Mayıs, Haziran, Temmuz 2002), s. 550-559.
175
Türkiyat Mecmuası, C. 21/Güz, 2011
KERMAN, Zeynep, “İntibah” maddesi, Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi, C.
4, Dergâh yayınları, İstanbul 1981, 398.
LEE, Nan A., Peyami Safa’nın Eserlerinde Doğu-Batı Meselesi, İstanbul:
Ötüken, 1997.
NACİ, Fethi, 100 Soruda Türkiye’de Roman ve Toplumsal Değişme, Gerçek
Yayınevi, İstanbul 1990.
NARLI, Mehmet, Roman Ne Anlatır?, Akçağ Yayınları, Ankara 2007.
ÖĞÜT, Hande, “Oğuz Atay’da Erkekler ve Kadınlar.” NOTOS Öykü 28
Haziran-Temmuz, 2011.
PARLA, Jale, Babalar ve Oğullar: Tanzimat Romanının Epistemolojik
Temelleri, İletişim Yayınları, İstanbul 1993.
Recaizâde Ekrem, Araba Sevdası, İnkılâp Kitapevi, İstanbul, t.y.
SAFA, Peyami, Fatih- Harbiye, Ötüken Neşriyat, İstanbul 1999.
TANPINAR, Ahmet Hamdi, Huzur, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul 2001.
TANPINAR, Ahmet Hamdi, 19. Asır Türk Edebiyatı Tarihi, Çağlayan Kitabevi,
İstanbul 1976.
UĞURCAN, Sema, “Osmanlı Türk Romanında Kadın Tipleri”, Türklük
Araştırmaları Dergisi, 11, Mart 2002, s. 117-126.
UŞAKLIGİL, Hâlit Ziya, Aşk-ı Memnu, İnkılâp Kitapevi, İstanbul, t.y.
BORA, Tanıl, Uygur Kocabaşoğlu ve Murat Gültekingil (Hzl.) Modern
Türkiye’de Siyasi Düşünce: Modernleşme ve Batıcılık, İletişim Yayınları,
2002, s. 212-217.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com