THE JOURNEY OF HERO RESULTING IN INDEPENDENCE IN TURKMEN NOVELS OF THE SOCIALIST ERA
Journal Name:
- Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi
Keywords (Original Language):
Author Name | University of Author | Faculty of Author |
---|---|---|
Abstract (2. Language):
The first Turkmen novel of the socialist era was written in 1937. In
Turkmenistan, there were many novels written from 1937 till the
independence in 1991. It will be easy to understand Turkmen independence if
the heroes of these novels are analysed respectively. If a work of literature is
considered a reflection of society, then we can better understand heroes'
adventures and their pursuit of freedom in the socialist era novel. From 1937
to the end of 1960 there are three main heroes in Turkmen novels. These are
the positive type, negative type and the helper Russian. The positive type,
who is the main hero, is loyal to the socialist regime. He harshly fıghts
against the negative type (i.e. the bourgeoisie: men of religion, governors and
the rich). The Russian helper, on the other hand, guides the main positive
type in his understanding of socialism. With the emergence of limited
freedom following the death of Stalin in 1953, we can fınd criticism of
socialism in these novels. The Russian helper type disappears while the
conflict between the positive type and the negative one continues. Between
1980 and 1991, the negative type disappears. The only one that remains is the
positive type. However, this positive type is no longer the supporter of
socialist regime. On the contrary, he draws attention to the negative sides of this regime, such as bribery. This study is intended to examine how the main
hero serves independence in this 54 year process as exemplified by these
novels
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language):
Sosyalist dönemde ilk Türkmen romanı 1937 yılında yazılmıştır.
Türkmenistan’da 1937’den itibaren bağımsızlık tarihi 1991’e kadar birçok
roman kaleme alınmıştır. Yazılan ilk romandan son romana kadar
başkahramanlar incelenirse Türkmen bağımsızlığını anlamak daha kolay olur.
Edebi eserin toplumun bir yansıması olduğu tezinden hareket edilirse,
sosyalist dönem romanlarının başkahramanlarının serüveni ve bağımsızlık
süreci daha iyi anlaşılır. 1937’den 1960’ların sonuna kadar Türkmen
romanında üç ana kahraman görülür. Bunlar olumlu tip (müspet tip), olumsuz
tip (menfi tip) ve yardımcı Rus’tur. Başkahraman olan olumlu tip sosyalist
rejime sıkı sıkıya bağlıdır. Karşısında yer alan olumsuz tip yani (dönemin
söylemiyle burjuva tipler: din adamları, yöneticiler ve zenginler) ile şiddetli
bir biçimde savaşır. Yardımcı Rus ise olumlu tipe sosyalizmi tanımada
kılavuzluk eder. 1953’te Stalin’in ölümüyle başlayan kısmi serbestleşmenin
ardından sosyalizmi eleştirmeye başlayan eserler görülür. Buna paralel olarak
Türkmen romanında da yardımcı Rus tipi kaybolur. Olumlu ve olumsuz tipin
çatışması sürer. 1980’den 1991’e kadar ise olumsuz tip ortadan kalkar.
Sadece olumlu tip yerini korur. Ancak söz konusu olumlu tip artık sosyalist
rejimi savunmaz. Aksine eleştirel taraflarına dikkati çeker. Örneğin rüşvet
gibi. Bu çalışmada yaklaşık 54 yıllık süreçten hareketle başkahramanın
özgürlüğe nasıl hizmet ettiği roman örnekleriyle incelenecektir.
FULL TEXT (PDF):
- 1
181-198