eylemi, bir ay kaydıyla başlamış bir eylemdir. Ancak, katılımın yurt geneline yayılarak fazlalaşmasına karşın, eylem oldukça simgesel kalmıştır. Kitlesel katılım açısından bir başarı söz konusu olmakla birlikte, eylem yalnız sivil olabilmiştir, itaatsiz değil. Salt ışık söndürmek suretiyle başlayan eylem, daha sonra tencere, tava sesleriyle sokaklara taşmış, sokaklarda halay çekilmiş, bu şekilde son derece şiddetten uzak bir eylem gerçekleştirilmiş olsa da, amaca ulaşma konusunda herhangi bir başarının elde edilebildiğini söylemek güçtür.
Son yıllarda tanık olduğumuz bir başka sivil itaatsizlik örneği diye gösterebileceğimiz eylem de Cumartesi Anneleri adı verilen oturma eylemidir. Bu eylemde amaç, kayıp vatandaşlarımızın bulunması için değişik sınıf, kültür ve siyasal görüşten insanlarla ortak bir hareket oluşturabilmek, bu sayede de kaybolan, kendilerinden ölü ya da sağ hiçbir haber alınamayan kişilerin başına gelenleri öğrenebilmektir. Kaybolma olaylarında sorumluların resmi merciler olduğu düşünüldüğünden, sivil eylemcilerle devlet ister istemez karşı karşıya gelmiştir. Genel anlamda, vurgulanan temel sıkıntı, kayıp kişiler hakkında bilgi alınabilecek bir yetkili merciin bulunmayışı olmuştur. Eylemi başlatanlar Uluslararası Af Örgütü ile de bağlantı kurarak, hareketi hem Türkiye hem de dünya kamuoyunda duyurmayı başarmışlardır. Her cumartesi günü Galatasaray'da toplanan kayıp kişilerin anneleri ve eyleme destek veren kültür ve sanat çevresinden kişiler, şiddetten uzak bir biçimde, ara vermeden, düzenli olarak her cumartesi eylemlerini yineleyerek, devlete ve kamuoyuna amaçlarmdaki samimiyeti göstermekte başarılı olmuşlardır. Ve de eylemcilerin son derece şiddetten uzak tavırları sayesinde, eylem tam anlamıyla olmasa da, Galatasaray Lisesi önüne kayıp yakınlarına hizmet veren bir hizmet otosunun yerleştirilmesi sonucunda kısmen bir başarıya imza atabilmiştir.
Son olarak, yine kamuoyunda oldukça ses getiren bir sivil itaatsizlik örneğinden söz etmeden geçemeyiz. Türkiye gündemine Başörtüsü Eylemleri olarak düşen bu eylem, üniversitelerdeki başörtüsü yasağına karşı girişilen bir eylem niteliğindedir. Aslında, kamu düzenlemeleri ile okullarda ve kamuya ait alanlarda başörtüsünün yasaklanışı son yıllara özgü bir düzenleme değildir. Ayrıca da, 1990'lı yılların hemen hemen sonlarına kadar başörtülü öğrenci sayısı çok fazla olmadığından, söz konusu düzenlemelere etkin bir direniş de gerçekleşmemiştir. Ancak, 1997 yılında, ilgili yönetmelikle, Türkiye'deki tüm üniversiteleri içerecek biçimde 'başörtüsü yasağı'
409
ILETIŞIM FAKÜLTESİ DERGİSİ/ Bir İletişim Genövncği: Sivil itaatsizlik
getirilmiş bulunmaktadır. Dolayısıyla gelişen söz konusu bu eylemi, başladığı yıllardan itibaren, salt hukuksal yolların denenerek amaca ulaşılmaya çalışılmasından ve de geniş katılımlı, şiddetsiz, tamamen simgesel (el ele tutuşma eylemi) olmasından ötürü sivil itaatsizlik olgusu içerisinde değerlendirmek gerekecektir.
Yukarıda değinilen örneklerden yola çıkarak, sonuç olarak altını çizmek gerekirse, sivil itaatsizlik eylemleri, haksız uygulamaları ve bu konulardaki siyasal kararları değiştirebilmeyi hedefliyor olmasından Ötürü, kamusal alanı kendi etkinlik alam olarak belirleyebilmesi ve de bu alanda anlaşmayı sağlayacak ortak bir dil oluşturmanın olanaklarını yaratabilmesi sonucunda ancak, amacına ulaşabilecek bir iletişim etkinliğidir.
Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com
