You are here

Ortaöğretimdeki öğrenci görüşlerine göre Psikolojik Danışma ve Rehberlik (PDR) hizmetlerinin değerlendirilmesi

Evaluation of school counseling and guidance services based on views of high school students

Journal Name:

Publication Year:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
This study evaluated school psychological counseling services based on high school students’ views. Participants were 235 students. “Student Personal Information Form” and “the School Guidance Services Scale” were used for data analysis. Percentage calculations, MANOVA and multiple regression procedures were used for data analysis. Results showed that students listed the guidance services from the most utilized to the least as follows: consultation, placement, follow-up, public and family relations, orientation, research and evaluation, information gathering and outreach, appraisal and counseling services. Results revealed that students’ evaluations of school counseling and guidance services did not show any differ significantly according to gender and academic achievement. Results also showed that whether teachers informed students about counseling services; whether students had met the school counselor and should certainly have counselors were significant predictors of students’ evaluations of counseling guidance services. On the other hand, whether school counselors familiarized students with their services, students believed in the helpfulness of counseling and guidance services; whether students utilized educational counseling and career counseling were not significant predictors of students’ evaluation of these services. Results of this study showed that overall an approximately 56 % of all counseling and guidance services were offered.
Abstract (Original Language): 
Araştırmada ortaöğretimdeki öğrenci görüşlerine göre psikolojik danışma ve rehberlik hizmetlerinin değerlendirilmesi yapılmıştır. Araştırma, 235 ortaöğretim öğrencisi üzerinde yapılmıştır. Araştırmada gerekli bilgileri toplamak amacı ile, “Okul Rehberlik Hizmetleri Ölçeği” ve “Öğrenci Kişisel Bilgi Formu” kullanılmıştır. Toplanan veriler üzerinde yüzdelik hesaplamalar, MANOVA ve çoklu regresyon analizi yapılmıştır. Araştırma sonucunda, öğrenciler PDR hizmetlerini en çok verilen hizmetten en az verilen hizmete doğru sırasıyla konsültasyonluk hizmeti, yöneltme-yerleştirme hizmeti, izleme hizmeti, çevre ve veli ile ilişkiler hizmeti, oryantasyon hizmeti, araştırma ve değerlendirme hizmeti, bilgi toplama ve yayma hizmeti, bireyi tanıma hizmeti ve psikolojik danışma hizmeti olarak belirtmişlerdir. Araştırma sonuçları, cinsiyete ve akademik başarıya göre PDR hizmetlerini değerlendirme puanlarının anlamlı olarak farklılık göstermediğini ortaya koymuştur. Ayrıca araştırma sonuçlarına göre, öğretmenlerin PDR hizmetlerini tanıtmasının, okul psikolojik danışmanını tanımanın ve okul psikolojik danışmanının okullarda mutlaka bulunması gerektiğini düşünmenin PDR hizmetlerinin değerlendirilmesi üzerinde anlamlı bir yordayıcı olduğu görülmüştür. Ancak, okul psikolojik danışmanının PDR hizmetlerini tanıtması, okul psikolojik danışmanın sorunlarının çözümüne yardımcı olacağına ilişkin inanç, mesleki rehberlik yardımını almanın ve eğitsel rehberlik yardımını almanın PDR hizmetlerinin değerlendirilmesi üzerinde anlamlı bir yordayıcı olmadığı da görülmüştür. Araştırma sonuçlarına bir bütün olarak bakıldığında PDR hizmetlerin yaklaşık olarak % 56 düzeyinde yapıldığı görülmüştür.
1-26

REFERENCES

References: 

Aluede, O. Ve Imonikhe, J. S. (2002). Secondary School Students’ and Teachers’ Perceptions of the Role of the Scholl Counselor. Guidance and Counseling,17 (2), 46-51.
Amatea, E. S. ve Clark, M. A. (2005). Changing Schools, Changing Counselors: A Qualitative Study of School Administrators’ Conceptions of the School Counselor Role. Professional School Counseling,9(1), 16-27.
ASCA-American School Counselor Association (2007). Why Elementary School Counselors. http://www.schoolcounselor.org. adresinden 4. 01. 2007 tarihinde indirilmiştir.
Baysal, A. (2004). Psikolojik Danışma ve Rehberlikte Başlıca Hizmet Türleri (Ed: Alim Kaya). Psikolojik Danışma ve Rehberlik (ss. 35-62). Ankara: Anı Yayıncılık.
Canel, A. N. (2007). Eğitimde Rehberlik Hizmetlerinin Yeri ve Önemi (Ed: Betül Aydın). Rehberlik (ss. 117-151). Ankara: Pegem Yayıncılık.
Cemaloğlu, N. ve Erdemoğlu-Şahin, D. (2007). Öğretmenlerin Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin Farklı Değişkenlere Göre İncelenmesi. Kastamonu Eğitim Fakültesi Dergisi, 15 (2), 465-484. www.ksef.gazi.edu.tr/dergi/pdf/Cilt-15-No2-2007Ekim/ncemaloglu.pdf. adresinden 1.04. 2008 tarihinde indirilmiştir.
Ceyhun, B., Ergun, E. ve Duran, A. (1993). Krize Müdahale Merkezine Başvurularda Yaşam Olaylarının Değerlendirilmesi. Kriz Dergisi, 1(2), 51-55.
Clark, M. A. ve Amatea, E. S.(2004). Teacher Perceptions and Expectations of School Counselor Contributions: Implications for Program Planning and Training. Professional School Counseling,8 (2), 132-140.
Çakır, M. A. (2004). Mesleki Karar Envanterinin Geliştirilmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi,37 (2), 1-14.
Çam, S. (2004). Okullarda Rehberlik Hizmet Alanları-Birimleri (Ed: Gürhan Can). Psikolojik Danışma ve Rehberlik (ss. 47-72). Ankara: Pegem Yayıncılık.
Çapri, B. (2006). Tükenmişlik Ölçeğinin Türkçe Uyarlaması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2 (1), 62-77.
Doğan, S. (2001). Okullarda Psikolojik Danışma ve Rehberlik Hizmetleri Nasıl Yapılandırılabilir? VI. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi. Ankara: ODTÜ Eğitim Fakültesi.
Doğan, S. ve Erkan, S. (2001). Türkiye’de Psikolojik Danışman Eğitimi Profili: Mevcut Durum, Sorunlar ve Çözüm Önerileri. VI. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi. Ankara: ODTÜ Eğitim Fakültesi.
Duman, E. (1985). Lise Öğrencilerinin Rehberlik Uzmanlarından Görev Beklentileri ve Görev Beklentilerine Etki Eden Faktörler. Yayınlanmamış Bilim Uzmanlığı Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Ekstrom, R. B., Elmore, P. B., Schafer, W. D., Trotter, T. V. ve Webster, B. (2004). A Survey of Assessment and Evaluation Activities of School Counselors. Professional School Counseling,8 (1), 24-30.
Erkan, S. (2001). Okul Psikolojik Danışma ve Rehberlik Programlarının Hazırlanması. Ankara: Nobel Yayın.
Ersever, O. G. (1992). İlköğretimde Açık Okul Sistemi İle Psikolojik Danışma ve Rehberlik Anlayışı. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8, 127-132.
Yüksel-Şahin, F. (2008). Ortaöğretimdeki öğrenci görüşlerine göre psikolojik danışma ve rehberlik hizmetlerinin
değerlendirilmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi [Bağlantıda]. 5:2. Erişim:
http://www.insanbilimleri.com
24
Ersever, O. G. (2001). Krize Müdahaleye İlişkin 3 Temel Yaklaşım. Yöret Postası, 16.
Esmer, A. (1985). Orta Dereceli Okullarımızda Rehberlik Programını Uygulanmasına İlişkin Problemler: Kütahya İlinde Bir İnceleme. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Fitch, T. ve Marshall, J. L. (2004). What Counselor Do in High-Achieving Schools: A Study On The Role Of The School Counselor. Professional School Counseling, 7(3), 172-177. EBSCOHOST veritabanından 12.04.2006 tarihinde indirilmiştir.
Görkem, N. (1985). Öğrencilerin Rehberlik Uzmanlarından Gördükleri Hizmetlerle Bekledikleri Hizmetler Arasındaki Fark. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Gültekin, İ. (1984). Orta Dereceli Okullardaki Sınıf Öğretmenlerinin Görev Algıları. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Güven, M. (2003). Psikolojik Danışmanların Okul Yöneticileri İle İlişkilerinin Değerlendirmesi (Ed: Hakan Atılgan ve Mesut Saçkes). VII. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi Bildiri Özetleri Kitabı (ss. 102). Ankara: Türk PDR Derneği Yayını.
Güven, M. (2004). Okullarda Rehberlik Servisleri (Ed: Alim Kaya). Psikolojik Danışma ve Rehberlik (ss 63-92). Ankara: Anı Yayıncılık.
Güvendi, M. (1980). Rehberlik Saatlerinde Öğrenci Yaşantıları ve Beklentilerinin Karşılaştırılması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara :Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Hamamcı, Z., Murat, M. ve Çoban, A. (2004). Gaziantep’teki Okullarda Çalışan Psikolojik Danışmanların Mesleki Sorunlarının İncelenmesi. 13.Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı Bildiri Özetleri, 201.
Hatunoğlu, A. ve Hatunoğlu, Y. (2006). Okullarda Verilen Rehberlik Hizmetlerinin Problem Alanları. Kastamonu Eğitim Dergisi, 14 (1), 333-338.
Hotaman, D. (2008). The examination of the basic skill levels of the students’ in accordance with the perceptions of teachers, parents and students. International Journal of Instruction 1 (2), 39-56.
Ilgar, Z. (2004). Rehberliğin Başlıca Türleri (Ed: Gürhan Can). Psikolojik Danışma ve Rehberlik (ss. 28-46). Ankara: Pegem Yayıncılık.
Jackson, S. A. (2000). Referrals to The School Counselor: A Qualitative Study. Professional School Counseling, 3 (4), 277-286.
Karagüven, H. (2001). Endüstri Meslek Liselerinde Rehberlik Servislerinin İşlerliğinin İncelenmesi Ve Gereksinim Belirleme Çalışması. VI. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi. Ankara: ODTÜ Eğitim Fakültesi.
Kaya, A. ve Çivitçi, A. (2004). Okul Psikolojik Danışma ve Rehberlik Programlarının Geliştirilmesi (Ed: Gürhan Can). Psikolojik Danışma ve Rehberlik (ss. 227-254). Ankara: Pegem Yayıncılık.
Kepçeoğlu, M. (1978). Orta Dereceli Okullarda Rehberlik Uzmanlarının Görevleri: Algılar ve Beklentiler. Çoğaltılmamış Doçentlik Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi.
Kepçeoğlu, M. (1994). Psikolojik Danışma ve Rehberlik, Ankara: Özerler Matbaası.
Kılıççı, Y. (1992). Okulda Ruh Sağlığı. Ankara: Anı Yayıncılık.
Korkut-Owen, F. ve Owen, D. W. (2008). Okul Psikolojik Danışmanlarının Rol ve İşlevleri: Yöneticiler ve Psikolojik Danışmanların Görüşleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 41(1), 204-218.
Yüksel-Şahin, F. (2008). Ortaöğretimdeki öğrenci görüşlerine göre psikolojik danışma ve rehberlik hizmetlerinin
değerlendirilmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi [Bağlantıda]. 5:2. Erişim:
http://www.insanbilimleri.com
25
Kuhn, L. (2004). Student Perceptions of School Counselor Roles and Functions. Unpublished master’s thesis. Baltimore: University of Maryland.
Kutlu, M. (2002). Üniversite Öğrencilerinin Psikolojik Danışma ve Rehberlik Hizmetlerinden Beklentileri. Eğitim ve Bilim Dergisi, 27 (123), 22-30.
Kuzgun, Y. (1981). Okul Danışmanlarının Rol Algıları Ve Rol Beklentileri. I. Ulusal Psikoloji Kongresi, İzmir: Ege Üniversitesi Yayınları, 29.
Kuzgun, Y. (2000). İlköğretimde Mesleki Gelişim (Ed:Yıldız Kuzgun). İlköğretimde Rehberlik (ss.125-153). Ankara: Nobel Yayın.
Morrissette, P. (2000). School counselor well-being. Guidance and Counseling,16 (1), 2-9.
Özdemir, A. K., Özdemir, H. D., Coşkun, A. ve Çınar, Z. (1999). Dişhekimliği Fakültesi Öğretim Elemanlarında Tükenmişlik Ölçeğinin Değerlendirilmesi. Cumhuriyet Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi Dergisi, 2 (2), 98-104.
Öztoprak, S. (1991). Rehberlik Hizmetlerinin Tanıtılmasının Veli Beklentilerine Etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Pişkin, M. (1989). Orta Dereceli Okullarda Görevli Yönetici, Öğretmen ve Danışmanların İdeal ve Gerçek Danışmanlık Görev Algıları. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Poyraz, C. (2007). Ortadereceli Okullarda Yürütülen Rehberlik Hizmetleri Üzerine Bir Araştırma. Yayınlanmamış Doktora Tezi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Quast, C. (2003). Parents’ Perceptions Of The Role And Function Of a High School Guidance Counselor. Unpublished master’s thesis, Wisconsin University, Wisconsin.
Rayle, A. D. (2006). Do School Counselors Matter? Mattering As a Moderator Between Job Stress and Job Satisfaction. Professional School Counseling, 9 (3), 206-215.
Sayıl, I. (1977). Psikiyatride Krize Müdahale Kavramı Ve Bir Uygulama. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi,30 (1), 353-363.
Staley, W. L. ve Carey, A. L. (1997). The Role Of School Counselor in Facilitating A Quality Twenty-First Century Workforce. School Counselor, 44 (5), 377-383.
T.C.M.E.B. 13. Milli Eğitim Şurası. (1990). http://ttkb.meb.gov.tr/secmeler/sura/sura.html. adresinden 29.01.2007 tarihinde indirilmiştir.
T.C.M.E.B. 15. Milli Eğitim Şurası. (1996). http://ttkb.meb.gov.tr/secmeler/sura/sura.html. adresinden 29.01.2007 tarihinde indirilmiştir.
T.C.M.E.B. 17. Milli Eğitim Şurası. (2006). http://ttkb.meb.gov.tr/secmeler/sura/sura.htmml. adresinden 29.01.2007 tarihinde indirilmiştir
T.C.M.E.B., Özel Eğitim Rehberlik ve Danışma Hizmetleri Genel Müdürlüğü. (2007). Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri. Genelge No: 2004. http://www.meb.gov.tr. adresinden 29.03.2008 tarihinde indirilmiştir.
T.C.M.E.B., Özel Eğitim Rehberlik ve Danışma Hizmetleri Genel Müdürlüğü. (2008). İlköğretim ve Ortaöğretim Kurumları Sınıf Rehberlik Programları. http://www.meb.gov.tr. adresinden 29.03.2008 tarihinde indirilmiştir.
T. C. M. E. B. Türk Milli Eğitim Sistemi. (2008). http://www.meb.gov.tr. adresinden 29.05.2008 tarihinde indirilmiştir.
Topçu-Kabasakal, Z. (2007). Rehberlik Hizmetleri (Ed: Betül Aydın). Rehberlik (ss 39-81). Ankara: Pegem Yayıncılık.
Yüksel-Şahin, F. (2008). Ortaöğretimdeki öğrenci görüşlerine göre psikolojik danışma ve rehberlik hizmetlerinin
değerlendirilmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi [Bağlantıda]. 5:2. Erişim:
http://www.insanbilimleri.com
26
Uz-Baş (2007). Rehberlikte Hizmet Türleri (Ed: Betül Aydın). Rehberlik (ss 82-116). Ankara: Pegem Yayıncılık.
Ültanır, E. (2003). İlköğretim Birinci Kademede Rehberlik ve Danışma. Ankara: Nobel Yayın
Webb, L. D., Brigman, G. A. ve Campbell, C. (2005). Linking School Counselors And Student Success: A Replication Of The Student Success Skills Approach Targeting The Academic And Social Competence Of Students. ASCA, http://www.schoolcounselor.org.adresinden 29.04.2008 tarihinde indirilmiştir.
Yeşilyaprak, B. (2001) Eğitimde Rehberlik Hizmetleri. Ankara: Nobel Yayın.
Yıldız-Kırılmaz, A., Çelen, Ü. ve Sarp, N. (2003). İlköğretimde Çalışan Bir Öğretmen Grubunda Tükenmişlik Durumu Araştırması. İlköğretim-Online, 2 (1), 2-9, (Online):http://ilkogretim-online.org.tr adresinden 29.04.2008 tarihinde indirilmiştir.
Yüksek Öğretim Kurulu (Y.Ö.K.) (2007). Eğitim Fakültelerinde Uygulanacak Yeni Programlar Hakkında Açıklama. http://www.yok.gov.tr. adresinden 20.05.2008 tarihinde indirilmiştir.
Yüksel-Şahin, F. (2000). Depremin Birey Üzerinde Yarattığı Duygusal Kriz Durumu Ve Kriz Danışması. Eğitim ve Bilim, 25 (115), 49-52.
Yüksel-Şahin, Fulya (2002). Bazı Değişkenlerin Yönetici Adaylarının, Okul Psikolojik Danışmanlarından Görev Beklentileri Düzeylerine Etkisi. Eğitim ve Bilim, 27 (123), 13-21.
Yüksel-Şahin, F. ve Hotaman, D. (2007). Bazı Kişisel Değişkenlerin 0rtaöğretim Öğrencilerinin Çalışma Becerileri Üzerindeki Etkisi. XVI. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongre Kitabı, 301.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com