You are here

LUGAT-I MANZUME-I NURİYE BERAY-I TERCEME-I LISAN-I RUMİYE ÜZERİNE

ABOUT TO LUGAT-I MANZUME-I NURİYE BERAY-I TERCEME- I LISAN-I RUMIYE

Journal Name:

Publication Year:

DOI: 
http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.4909
Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
Language interaction is normally common in societies in which there are communities with different languages living together. Different factors such as living together, commerce, politics, cultural relations and wars cause changes of linguistic systems in languages. As relations increase, phonological, morphological and syntactic aspects of languages interact with each other. In addition to this interaction, poems have been largely used as a teaching method in educational area on accounts of that it could be learnt by heart rather easily. Turks compiled works in areas of tafsir, fiqh, aqait, hadith, tazkirah, grammar, history, astronomy, music and medicine like Persians and Arabs. The reason of this is that works in prose have some qualities such as rhyme which include harmonic aspects and this makes reading much more enjoyable. The Ottoman Empire, which expanded to a large deal of territories geographically, consisted of a lot of nations. Among these nations which had different languages and religions was Greeks with their own religion and language.It is seen the Greeks made a lot of works in order to protect their language and teach it. The tradition teaching with poetry of the fundamental knowledge of certain sciences were carried out by means of poem dictionaries. This is primary level in the teaching foreign language. In this study, briefly, we will mention about verse dictionaries and Greek - Turkish relation / language interaction in Ottoman empire. After we will try to introduce Lugât-i Manzûme-i Nûriye Berây-ı Terceme-i Lisân-ı Rumiye.
Abstract (Original Language): 
Yüzyıllarca birlikte yaşayan toplumlarda bunun tabii sonucu olarak dil etkileşimi yoğun şekilde görülmektedir. Bir arada yaşama, ticaret, siyaset, kültür ilişkileri, savaşlar aynı din çevresi içinde bulunma gibi değişik etkenler diller arasında sözvarlığı açısından alışverişlere yol açmakta, en başta kelime hazinesi olmak üzere, ilişkilerin artışıyla birtakım ses, yapı ve söz dizimi öğeleri dilden dile geçebilmektedir. Bu etkileşimin yanında eski dönemlerde şiir, hafızada kolay kalması sebebiyle eğitim alanında bir öğretim yöntemi olarak çok fazla kullanılmıştır. Araplar ve Farslar gibi Türkler de edebiyat alanından başka tefsir, fıkıh, akait, hadis, tezkire, gramer, tarih, astronomi, musiki, tıp gibi alanlarda da manzum eserler telif edilmiştir. Bunun da esas sebebi, manzum olarak yazılan eserin vezin ve kafiye gibi birtakım ahenk unsurlarını taşımış olma özelliği ile okumayı zevkli bir faaliyet haline getirmesi ve okunan metnin hafızada daha kolayca kalmasını sağlamasıdır. Coğrafya olarak geniş bir alana yayılan Osmanlı İmparatorluğu birçok milleti bünyesinde barındırmıştır. Farklı din ve dillere sahip olan bu milletler arasında Rumlar da kendi din ve dilleriyle bu çeşitlilikte yerlerini almışlardır. Rumların kendi dillerini korumak ve öğretmek amacıyla birçok eser kaleme aldığı görülmektedir. Geçmişte muhtelif ilimlerin temel bilgilerini şiirle kavratma geleneği, yabancı dil öğretiminde de giriş niteliğinde olmak üzere, manzum sözlükler yoluyla uygulanmıştır. Biz bu çalışmada kısaca manzum sözlüklerden ve Osmanlı imparatorluğundaki Rumca Türkçe ilişkisinden ve dil etkileşiminden bahsedeceğiz. Sonra da Lugât-i Manzûme-i Nûriye Berây-ı Terceme-i Lisân-ı Rumiye'yi tanıtacağız.
2007
2019

REFERENCES

References: 

AKSOY, Azmi (2003): Yunanca - Türkçe Türkçe - Yunanca Sözlük, İstanbul: Alfa Yayınları
(2003):
Türkç
e Açıklamalı, Dilbilgisi Uygulamalı Modern Yunanca İstanbul:
Fono Yayınları
AYDIN, Abdullah (2009): Hanyalı Nuri Divanından Hareketle Giritli Şairlere Ek, Türklük Bilimi Araştırmaları Dergisi XXVI-/2009-Güz s.45-58.
7 Katarevusa (Ka9apsûouza): Son zamanlara kadar Yunanistan'ın resmi dili olan ağdalı Yunanca.
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 8/9 Summer 2013

c
2018
Gökhan
OLKER
BİLGEHAN, Hakkı (2011): Girit, İzmir: Barış Yayınları.
ÇAĞIRAN, Önder (2000). Ferişteoğlu Sözlüğü Üzerine Bir Dil İncelemesi. Kayseri.
ÇELGİN, Güler (2011): Eski Yunanca-Türkçe Sözlük, İstanbul: Kabalcı Yayınları.
ÇINAR, Bekir (2007). Miftâh-ı Lisân Manzum Türkçe-Fransızca Sözlük. Ankara: Akçağ Yayınları.
DOĞAN, Aksan (1996): Türkçenin Sözvarlığı, Ankara, Engin Yayınları.
DURSUN, Mehmet
(2005)
. Manzum Sözlükler ve Tuhfe-i Asım. International Journal of Central Asian Studies, Volume 10-1, Editor in Chief: Choi Han-Woo, The International
Association of Central Asian Studies Intitute of Asian Culture and Development, p. 197 -216, Korea
ERİK,
Bayra
m Ali (1982): Tuhfe-i Nuriyye ve Zeyl-i Tuhfe-i Nuriyye, Ankara: Hacettepe Üniversitesi (Basılmamış Lisans Tezi).
FARDİ,
K
. T., (1860): Hazine-i Lügat-ı Rumiye vü Osmaniye, İstanbul, Anatoli Matbaası.
riANNAKOnOYAOY, r., SIAPENOY,
E
Avyyta)-E>lr|vıKo, A9nvaı: n. KOUTGOU|IJIOÇ.
GÜLHAN, Abdülkerim (2005). Manzum Sözlük Nazmü'l-Leâl'in Dil ve Üslûp Özellikleri Üzerine Bir Değerlendirme. Celal Bayar Üniversitesi II. Uluslararası Türk Tarihi ve Edebiyatı Kongresi, 11-12-13 Kasım. Manisa.
GÜNŞEN, Ahmet (2009) 18. Yüzyıla Ait Manzum Bir Türkçe-Rumca Lügat: Tuhfe-i Nûriyye, V. Uluslararası Klâsik Türk Edebiyatı Sempozyumu, 16-18 2009 (basılmamış) (Kaynak: http://www.dilbilimi.net/2009 harun tolasa sempozyumupdf).
HLORİDİS, Yanko (1899): Kamus-ı Osmani, Türkçe Rumca Lügat İstanbul: Ektog Matbaası,
HOLTON,
David
; MACKRİDGE, Peter; WARBURTON-Philippaki Irene (2007): Greek A Comprehensive Grammar of the Modern Language, London: Routledge.
, (2008): Greek An Essential Grammar of the Modern Language, London:
Routledge.
İLHAN, Seyfettin (1997). Şemsi, Cevâhirü'l-Kelimât (Mukayeseli İnceleme). Fırat Üniversitesi, SBE, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi)
İMAMOĞLU, Ahmet Hilmi (2005). Tuhfe-i Şahidi: Muğlalı Şahidi İbrahim Dede (Farsça-Türkçe
manzum sözlük). Muğla: Muğla Üniversitesi Yayınları.
KAMİ, Hüseyin (1887): Kelimât, Türkçeden-Rumcaya, Hanya: Mekâtib-i İslâmiye Matbaası.
KARA, İsmail (2006): Hanya/Girit Mevlevîhânesi, İstanbul: Dergâh Yayınları.
KAPATZAS, As<»vı5aç; TUNCAY, Faruk, (1994): EUnvo ToypKıKo AS^IKO - Yunanca Türkçe Sözlük, A9r|va: Po5auoç EK5OGSIÇ
KARAİSMAİLOĞLU, Adnan, "Manzum Sözlüklerimizden Tuhfe-i Remzî", Millî Kültür, sayı: 74,
Temmuz 1990, 60-61. KARTAL, Ahmet (2003). Tuhfe-i Remzî. Ankara: Akçağ Yayınları.
KILIÇ, Atabey (2006). Klâsik Türk Edebiyatında Manzum Sözlük Yazma Geleneği ve Türkçe-Arapça Sözlüklerimizden Sübha-i Sıbyân. Erciyes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (Prof. Dr. Tuncer Gülensoy Armağanı) S. 20, s. 65-77. Kayseri.
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 8/9 Summer 2013
Lugât-ı Manzûme-i Nûriye Berây-ı Terceme-i Lisân-ı Rumiye Üzerine
2019
(2007a)
. Türkçe-Farsça Manzum Sözlüklerimizden Tuhfe-i Vehbî. Turkish
Studies, Volume 2/2 s. 410-475., Spring.
http://www.turkishstudies.net/dergi/cilt1/sayi4/kilicatabey.pdf
(2007b)
. Türkçe-Farsça Manzum Sözlüklerden Tuhfe-i Şâhidî (Metin). Turkish
Studies, Volume 2/4 s. 516-548., Fall.
http://www.turkishstudies.net/sayilar/sayi6/34kılıçatabey.pdf
KIRBIYIK, Mehmet (2007); Yûsuf Hâlis, Miftâh-ı Lisân Manzum Fransızca-Türkçe Sözlük, İstanbul: Beşir Kitabevi
KURTOĞLU, Orhan (2006): Nuri Osman Hanyavî, Girit Şâirleri, Ankara: Akçağ Yayınları.
KÜLEKÇİ, Numan; KARABEY, Turgut (1990). Sünbülzâde Vehbî, Tuhfe (Farsça Türkçe Manzum Sözlük), Erzurum: Fen-Edebiyat Fakültesi Yayınları.
MCCARTHY, Justin (1998).
Müslümanla
r ve Azınlıklar, İstanbul: İnkîlap Yayınları.
MİLYOPOLOS, Yanko P. (1894): Lügat-ı Türkiyye Rumiyye, İstanbul.A. K. Yerardu.
MUHTAR, Cemal (1993). İki Kur'an Sözlüğü Luğat-ı Ferişteoğlu ve Luğat-ı Kânûn-ı İlâhî. İstanbul: Marmara Üniversitesi, İlahiyat Fakültesi Vakfı Yayınları.
OHANİ, Yorgaki (1897) Ta'lim-i Lisan-ı Rumi, İstanbul: Kasbar Matbaası.
ÖLKER, Perihan (2009a): Klâsik Edebiyatımızda Manzum Lügat Geleneği Ve Mahmûdiyye, Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 4/4 Summer 2009, s.873-888.
ÖLKER, Gökhan
(2009b)
: Rumca Türkçe Manzum Sözlük Tuhfetü'l-'Uşşâk, Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 4/4 Summer 2009, s.856-872.
ÖZ, Yusuf (1996). Tarih Boyunca Türkçe-Farsça Sözlükler. Ankara Üniversitesi SBE (Yayın Aşamasında Olan Doktora Tezi)
ÖZTAHTALI, İbrahim, İmran (2004).Lâmi'î Çelebi ve Lügat-ı Manzûmu (Tuhfe-i Lâmi'î), Bursa: Gaye Kitabevi.
ÖZTÜRK, Rıdvan (2003): Rumca-Türkçe Mülemma Mani Tarzı Söylenmiş Şiirler Üzerine, Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Türkiyat Araştırmaları Dergisi, Prof. D. A. Bican Ercilasun Armağanı, Konya.
PANAYİOTİDİS, Yuvanaki (1897): Kamus-ı Rumi, Rumcadan Türkçeye Lügat, İstanbul: Panayotidis Matbaası.
REDHOUSE, Sir James (2001). A Turkish And English Lexıcon, İstanbul: Çağrı Yayınları.
TEMASTOKLİ Ahtena (1896): Kamus-ı Osmani, Rumcadan Türkçeye Lügat, İzmir: Amaltiya Gazetesi Matbaası Yayınları.
TİNİDİ, Kostan Paşa (1891): Usul-i Lisan-ı Rumi, Neologos İstanbul: Matbaası.
ÜNAL, Mehmet Ali (2011): Osmanlı Tarihi Sözlüğü, İstanbul, Paradigma Yayınları,

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com