THE ORIGIN, STRUCTURE AND MEANINGS OF PLACES IN
TUNCELİ
Journal Name:
- Turkish Studies
Key Words:
Keywords (Original Language):
| Author Name | Faculty of Author |
|---|---|
Abstract (2. Language):
Since the time of their existence, human beings have attempted to
name themselves, their self-perceived things through their own eyes by
keeping some features into the foreground, and thus tried to make life
easier. All these words that are formed by the language and that refer to
the living and inanimate beings in nature are defined as names.
According to this, it can be said that the names first appeared in the
language system. Today, most of the vocabulary of spoken languages
consists of names. The onomatology (onomastic), which is the study of
what is seen and perceived on earth in the present day, is particularly
concerned with the people’s names, their surnames and the names of the
places. The branch of the science that examines the names of the places
is called “toponomy”.
The oldest settlements in Tunceli are Pertek, Hozat, Çemişgezek
and Mazgirt. The region is generally known as Dersim in history. Today,
most of the names of places related to Tunceli have been changed as a
result of translating into Turkish after the establishment of the Republic.
Nonetheless, local names are also found in the region.
When we look at the names of the places in Tunceli in general, it is
seen that they are related to geographical characteristics and nature.
Generally, the quality of nature that stands out in the region gives its
name to the settlement in that region, or the name is associated with that
quality in particular. Besides, it is possible to obtain data on which ethnic
groups have been settled in the region by looking at which langauge the
names of places in the region belong to.
In this study which aims at making contribution to the field, the
names given to the Tunceli from the first ages to today will be evaluated
in terms of origin, structure and meaning.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language):
İnsanoğlu var olduğundan beri önce kendini daha sonra da kendi gözüyle gördüklerini, bazı özelliklerini ön planda tutarak adlandırma yoluna gitmiş ve yaşamı kolaylaştırmaya çalışmıştır. İnsanın dil malzemesiyle oluşturduğu, doğadaki bütün canlı, cansız varlıkları ve kavramları karşılayan bu sözcükler ad olarak tanımlanmaktadır. Buna göre dil dizgeleri içinde öncelikle adların ortaya çıktığı söylenebilir. Günümüzde de konuşulan dillerin söz varlığının büyük bir bölümünü adlar oluşturmaktadır. Bugün evrende görülen ve algılanan her şeyin adını çalışma konusu yapan ad bilimi (onomastik), özellikle de kişi adları ve soyadları ile yer adları üzerine çalışmaktadır. Bu bilim dalının yer adlarını inceleyen kolu toponomi “yer adı bilimi” olarak adlandırılmaktadır.
Tunceli’nin en eski yerleşim merkezleri Pertek, Hozat, Çemişgezek ve Mazgirt ilçeleridir. Yöre tarihte genellikle Dersim olarak bilinmektedir. Bugün Tunceli iline bağlı yer adlarının çoğu, cumhuriyetin kuruluşundan sonra Türkçeleştirme yönünde değiştirilmiştir. Buna rağmen yörede Türkçe olmayan yer adlarına da rastlanmaktadır.
Yöredeki yer adlarının geneline bakıldığında bunların coğrafi özelliklerle ve doğa ile ilişkili oldukları görülmektedir. Genellikle yörede öne çıkan bir tabiat özelliği o yöredeki yerleşim yerinin adı olmuş ya da ad o özellikle ilişkilendirilmiştir. Ayrıca yöredeki yer adlarının hangi dile mensup olduklarına bakılarak yörede hangi etnik grupların yerleşmiş olduklarına dair veriler de elde edilebilmektedir.
Alana katkı sunmak için tarafımızdan yapılan bu çalışmada, ilk çağlardan bugüne, Tunceli yöresine verilen adlar toponomik olarak köken, yapı ve anlam bakımından değerlendirilecektir.
FULL TEXT (PDF):
- 34