MESNEVÎ’DEKİ BİREY-TOPLUM İLİŞKİSİNİN ÇAGDAS TOPLUM PSİKOLOJİSİ

Günümüzde oldugu gibi yasadıgı dönemde de toplumun hemen her kesimi tarafından sevilen ve çevresiyle daima iletisim içerisinde olan Mevlânâ’nın topluma dair bir takım olumsuz ifadeleri oldugunu görebiliriz. Özellikle manevî tekâmülü anlatmaya çalıstıgı Mesnevî’yi okurken kimi zaman insanın nerdeyse toplumdan izole bir hayat sürmesi gerektigi anlayısının savunuldugu izlenimine kapılabilinir. Ancak bir baska hikâyede ise toplumdan uzak yasayanın Seytanın tuzagına düseceginden bahsederek kisiyi yalnız yasamaktan men eder. Dolayısıyla birey ve toplum ikileminde kisiligini ve hayatını insa eden bireyin iki yönlü etkilesim içerisine girmesine ve iki tarafında olumlu ve olumsuz yönlerine dikkat çekmektedir. Özellikle iki yönlü gelisim ve etkilesim alanına sahip bireysel ve toplumsal hayatın olumlu ve olumsuz yönlerine deginerek kâmil bir insan olma yolunda ilerlemesi gereken insana, dogru olanın bu iki etki alanın sadece birine kapılmak yerine aklını kullanarak dengeli bir yol izlemesini salık verir. Onun yüzyıllar öncesinden dile getirmis oldugu bireysel ve toplumsal yasamın artılarını ve eksilerinin günümüz çagdas psikoloji verileri ile de destekleniyor olması Mevlânâ’nın, insanı ne derece iyi tanıdıgını gösterir. Onda kendilerinden bir seyler bulması ve sorunlarına bir nebze olsun çare bulmaları aslında çagdas insanın kendi ve toplum arasındaki yakalamaya çalıstıgı huzur veren harmoninin bir parçasıdır.