“Moğolların Gizli Tarihinde” Türkçe Unsurlar

1240 yılına ait “Moğolların kutsal destanı”, Orta Çağ Moğol Edebiyatının en önemli tarihî eserlerinden biridir. Keşfinin üzerinden 150 yıl geçmiş olmasına rağmen destan, bugün ilim adamlarının dikkatini hala çekmekte ve üzerinde çok sayıda araştırma yapılmaktadır. Ancak diyemeyiz ki, eser, her yönüyle ele alınmıştır. Destanın dilbilimsel yönü, özellikle de kelime dağarcığı ve kelimelerin etimolojisi en az çalışma yapılan alanlardır. “Moğolların Kutsal Destanı” adlı eser, metin olarak uzun olduğundan dilbilimcilerin nazarında özel bir önemi vardır; çünkü bu eser, XIII. yüzyıl Moğol toplum yaşantısından bahseder ve içerisinde çok sayıda semantik grupları kapsar ve bu kelimeler, o dönemin Moğolları tarafından rahatça anlaşılmış ve kullanılmıştır. Diğer bir deyişle bu eser, Moğolcanın 750 yıl öncesi kelime dağarcığının en önemli katmanını oluşturur. Bu nedenle karşılaştırmalı Moğolca eğitiminde, “Moğolların Kutsal Destanı” adlı eser çok değerli bir malzeme sağlar. Moğol Dilleri tarihinin öğreniminde, bu eserin kelime dağarcığındaki alıntı kelimelerin öğrenimi büyük merak uyandırır. Çünkü zaman açısından “Moğolların Kutsal Destanı”nın dili, Çağdaş Moğol lehçelerine nazaran Eski ve Ortaçağ Türklerin diline daha yakındır.