You are here

Hicret-i Nebî’nin Klasik Türk Şiirine Yansıması

The Reflection of the Hicret-i Nebi in Classical Turkish Poetry

Journal Name:

Publication Year:

DOI: 
10.16947/fsmia.238920

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
“Hicret” which is originally an Arabic word means “emigration”, “migrate”, “leaving”. “Hicret” of. Muhammed (Peace be Upon Him) started on Thursday Evening, 26th of Safar and ended on Friday Late-Afternoon,12th of Rabee Al-Awwal. The “Hicret” of Muhammed (Peace be Upon Him) and Muslims is not meant to give up the struggle due to cruelity and pressure, or leaving after defeat; but with their own will it is the emigration for Allah to return back. “Hicret” which is sunnah of Rasulullah is the journey from home to a foreign place. Although the “Hicret” was also written in “Hicretname”s in Turkish Literature, it has been written as a separate chapter in the Poems of Prophet’s Life mostly. In this study, the “Hicret” of Hz. Muhammed (Peace be Upon Him) will be addressed with its reflections and “mazmun” onto Classical Turkish Poem. Additionaly, with the help of poems, the journey of “Hicret” will be examined historically.
Abstract (Original Language): 
Arapça kökenli olan hicret kelimesi; “göç etme”, “ayrılma”, “uzaklaşma” anlamına gelir. Hz. Peygamber’in hicreti 26 Safer Perşembe akşamı başlamış, 12 Rebiʿül-evvel Cuma günü ikindi vakti sona ermişti. Hz. Peygamber’in ve Müslümanların Mekke’den Medine’ye hicreti; yapılan zulüm ve baskıların neticesinde davasından vazgeçiş ve yenilgi sonucu bir kaçış değil; aksine geri dönmek üzere kendi iradesiyle Allah için yapılan bir göçtür. Hz. Peygamber’in sünneti olan hicret, vatandan gurbete yolculuktur. Türk Edebiyatında hicretnâmeler yazılmışsa da hicret, genellikle manzum siyer-i nebîler içinde müstakil bir bölüm hâlinde işlenmiştir. Bu çalışmada, Hz. Muhammed’in Hicreti; Klasik Türk Şiirine yansıyan özellikleri ve mazmunlarıyla ele alınacaktır. Ayrıca şiirlerden hareketle hicretin tarihi seyri incelenecektir.
1
31

REFERENCES

References: 

Abdürrezzak Kâşânî, Tasavvuf Sözlüğü, çev. Ekrem Demirli, İstanbul, İz Yayınları,
2004.
Ahmedî, Dîvân, haz. Yaşar Akdoğan, Kültür Bakanlığı Yayınları, (www.kulturturizm.
gov.tr) 13.11.2014
Ahmet Arı, Sâkıb Dede ve Dîvânı, Ankara, Akçağ, 2003.
Ahmet Cevdet Paşa, Kısas-ı Enbiya, haz. Mahir İz, cilt I, Ankara, Kültür Bak.
Yayınları, 2000.
Ak, Coşkun, Muhibbî Dîvânı, cilt 1, Trabzon, Trabzon Valiliği Yayınları,
2006.
Atila, Mustafa, “Nuût-ı Nebeviyye Mecmûası: İnceleme-Tenkitli Metin-Dizin”,
(Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Dicle Üniversitesi, Diyarbakır, 2012.
Aydemir, Yaşar, Behiştî Dîvânı, Ankara, MEB Yayınları, 2000.
B. Carra de Vaux, “Hicret”, İslam Ansiklopedisi, cilt 5/I, İstanbul, MEB Yayınları,
1987.
Bilkan, Ali Fuat, Nabî Dîvânı, cilt 1, Ankara, Akçağ Yayınları, 2011.
Cemaleddin Mahmud Hulvî, Câm-ı Dil-nüvâz: Gülşen-i Râz Şerhi, haz. Said
Okumuş, İstanbul, İnsan Yayınları, 2012.
Çavuşoğlu, Mehmed, Tanyeri, Ali, Hayretî Dîvânı, İstanbul, İ.Ü.E.F.
Yayınları, 1981.
Çelebioğlu, Âmil, “Ay”, Diyanet İslam Ansiklopedisi (DİA), cilt 4, İstanbul,
1991.
____________, Eski Türk Edebiyatı Araştırmaları: Süleyman Nahîfî’nin
Hicretü›n-Nebî Adlı Mesnevisi, İstanbul, MEB, 1998.
____________, Muhammediye : Hicretü’n-Nebî, cilt 2, İstanbul, MEB, 1996.
Doğan, Muhammet Nur, Şeyhülislam İshak ve Dîvânı, İstanbul, MEB, 1997.
Döner, Nuran, “Tasavvuf Kültüründe Hazret-i Peygamber Tasavvuru”, (Yayımlanmamış
Doktora Tezi), Uludağ Üniversitesi, Bursa, 2007.
Eş-Şeyh es-Sunûsî el-Gazâlî, “Hicret”, trc. Lütfi Şentürk, Diyanet Dergisi,
cilt 9, sayı 94-95, 1970.
Ekici, Hatice, “Sahhâf Rüşdī ve Divanı’nın Tenkitli Metni”, (Yayımlanmamış
Yüksek Lisans Tezi), Balıkesir Üniversitesi, Balıkesir, 2006.
Emin, Mahmut, Kur’an’a Göre Hicret, İstanbul, Özgü Yayınları, 2012.
Evliya Çelebi, Seyahatname, haz. Robert Dankoff, S. Ali Kahraman, Yücel
Dağlı, cilt 1, İstanbul, YKY, 2006.
30 FSM İlmî Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi, 7 (2016) Bahar
Hasan Sezâyî-i Gülşenî, Dîvân, haz. Şahver Çelikoğlu, İstanbul, Yazı Yayınları,
1985.
Hüseyin Vassaf, Gülzâr-ı Aşk: Mevlid Şerhi, haz. Mustafa Tatçı, Musa Yılmaz,
Kaplan Üstüner, İstanbul, Dergah Yayınları, 2006.
İbn Arabî, Fütûhât-ı Mekkiyye, c.2,6, İstanbul, Litera Yayınları, 2006.
İbnü’l-Arabî, Abdülkerîm Cîlî, Seferler, çev. Muhammed Bedirhan, İstanbul,
Nefes, 2009.
İsen, Mustafa, Cemal Kurnaz, Şeyhî Dîvânı, Ankara, Akçağ, 1990.
İsmail Hakkı Bursevî, Üç Tuhfe: Seyr u Sulûk, İstanbul, İnsan Yayınları, 2000.
____________, Ferahu’r-Rûh, haz. Mustafa Utku, cilt III, Uludağ Yayınları,
2002.
Kısakürek, Necip Fazıl, Es-Selam, İstanbul, Büyük Doğu Yayınları, 1997.
Köksal, Asım, İslam Tarihi, cilt 5-6, İstanbul, Şamil Kitabevi, 1987.
Köksal, Fatih, Mevlidnâme, Ankara, Diyanet Yayınları, 2011.
Kurnaz, Cemal, Hayâlî Bey Dîvânı’nın Tahlili, İstanbul, MEB, 1996.
Kürkçüoğlu, Kemal Edip, Osman Şems Efendi Dîvânı’ndan Seçmeler, İstanbul,
Kubbealtı Yayınları, 1996.
____________, “Resûl-i Ekrem Efendimizin Mekke-i Mükerreme’den Medine-
i Münevvere’ye Hicret Buyurmalarının Manası ve Ehemmiyeti”, Diyanet
Dergisi, Özel Sayı, 1970.
Levend, Agah Sırrı, Divan Edebiyatı: Kelimeler ve Remizler, Mazmunlar ve
Mefhumlar, İstanbul, 1943.
Molla Camii, Şevâhidü’n-Nübüvve, ter. Lamii Çelebi, 36. bs., İstanbul, Hakikat
Kitabevi, 2011.
Naci Okcu, Şeyh Gâlib Dîvânı, Ankara, Diyanet Yayınları, 2011.
Niyâzî-i Mısrî-i Halvetî, Dîvân-ı İlâhiyât, haz. Mustafa Tatcı, Ankara, H Yayınları,
2013.
Onay Ahmed Talat, Eski Türk Edebiyatında Mazmunlar, Ankara, Diyanet Yayınları,
1993.
Özdemir, Hikmet Âdile Sultan Dîvânı, Ankara, Kültür Bak. Yayınları, 1996.
Özdural, Alpay, “A Survey of Ottoman Arcitectural Metrology”, Muqarnas:
An Annual on the Visual Culture of the Islamic World, edt. Gülru Necipoğlu, c.15,
Netherlands, Brill, 1998.
Öztoprak, Nihat, “Türk Edebiyatında Manzum Siyerler”, Uluslararası Mevlid
Sempozyumu, Ankara, Diyanet Yayınları, 2010.
Hicret-i Nebî’nin Klasik Türk Şiirine Yansıması / Türkân Alvan 31
Parlatır, İsmail, Fuzulî: Türkçe Divan, Ankara, Akçağ, 2012.
Sofyalı Bâlî Efendi, 7 Makam 7 Nefs, haz. Muhammed Bedirhan, İstanbul,
Hayy Kitap, 2010.
Süleyman Çelebi, Mevlid, haz. Faruk K. Timurtaş, İstanbul, MEB Yayınları,
1990.
Süleyman Nahîfî, “Hicretü’n-Nebî”, haz. Âmil Çelebioğlu, Türklük Araştırmaları
Dergisi, sayı 2, İstanbul, 1987.
Şemseddin Sivasî, Hulefâ-yı Râşidîn, İstanbul, Bedir Yayınları, 2000.
Şener, H. İbrahim, “Hicretle İlgili Şiirler ve Tahlilleri”, İstem Dergi, yıl 2,
sayı 4, 2004.
Tahralı, Mustafa, “Hicret”, Kadîm Manânın Rüzgarıyla Şiirler, İstanbul, Hülbe
Yayınları, 2013.
Tatcı, Mustafa, Yunus Emre Dîvânı: Tenkitli Metin, İstanbul, H Yayınları,
2008.
Tezeren Ziver, Seyyid Aziz Mahmud Hüdaî Dîvânı, cilt 2, İstanbul, 1985.
Turan, Lokman, “Yenişehirli Avnî Bey’in Dîvânı’nın Tahlili…”, (Yayımlanmamış
Doktora Tezi), cilt I, Atatürk Üniversitesi, Erzurum, 1998.
Tuzkaya, Muhammed Hikmet, Dîvân-ı Hikmet, İstanbul, Zümrüt Vakfı Yayınları,
2013.
Uludağ, Süleyman, Tasavvuf Terimleri Sözlüğü, İstanbul, Marifet Yayınları,
1991.
Uzun, Mustafa, “Ankebut”, Diyanet İslam Ansiklopedisi (DİA), cilt 3, İstanbul,
1991.
____________, “Türkçe Siyer Kitapları”, Diyanet İslam Ansiklopedisi
(DİA), cilt 37, İstanbul, 2009.
____________, “Yâr-ı Gâr”, Diyanet İslam Ansiklopedisi (DİA), cilt 43, İstanbul,
2013.
Yazıcıoğlu Mehmed, Muhammediyye, haz. Amil Çelebioğlu, cilt 2, İstanbul,
MEB, 1996.
Yeniterzi, Emine, Divan Şiirinde Na’t, cilt 1, Ankara, Diyanet Yayınları, 1993.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com