You are here

Modern İslamcılık Düşüncesinin Rakip Oksidentalizmleri: Necip Fazıl Kısakürek ve Nurettin Topçu’da Hıristiyanlık, Batı ve Çağdaşlık Anlayışı

Competing Occidentalisms of Modern Islamist Thought: Necip Fazıl Kısakürek and Nurettin Topçu on Christianity, the West and Modernity

Journal Name:

Publication Year:

DOI: 
10.16947/fsmia.238943
Abstract (2. Language): 
This article will focus on the writings of two influential Islamist intellectuals of Republican era Turkey, namely Necip Fazıl Kısakürek and Nurettin Topçu, to examine the origins, content, appeal and legacy of Occidentalism in modern Muslim intellectual history. Both Kısakürek and Topçu were educated in France, as recipients of prestigious scholarships from the secular modernizing government of the Republic of Turkey. Upon their return to Turkey, however, they became leading proponents of Islamist alternative to westernization, harshly criticizing the pro-Western intellectual foundations of the Turkish Republic as well as Western civilization itself. Kısakürek and Topçu are neglected names in the recent literature on Islamism, which focuses more on the intellectuals from Egypt and South Asia. Yet, for the development of Islamism in Turkey, the writings of Kısakürek and Topçu were essential and occurred prior to the translations of Sayyed Qutb and Abu’l Ala Mawdudi into Turkish language in the 1970s. Their writings represent an Islamism that is more familiar with French intellectual life of the interwar era than any classical Islamic texts. Ideas of Kısakürek and Topçu represent the powerful occidentalist strands in modern intellectual history of Turkey and broader Middle East and can teach us a lot about the politics of the images of the West in an era of modernizing nation-states.
Abstract (Original Language): 
Bu makale, çağdaş Müslüman düşünce tarihinde Oksidentalizm’in kökenlerini, muhtevasını, önerilerini ve geleneklerini tetkik etmek üzere Cumhuriyet dönemi Türkiyesinin iki etkili İslamcı aydını olan Necip Fazıl Kısakürek ve Nurettin Topçu’nun yazılarına odaklanacaktır. Kısakürek ve Topçu, Türkiye Cumhuriyeti’nin çağdaşlaşmacı laik hükumetinin seçilmiş bursiyerleri olarak Fransa’da eğitim gördüler. Fakat Türkiye’ye döndükten sonra Batı medeniyetini de Türkiye Cumhuriyeti’nin Batı’yı destekleyen fikri yapısını da sert bir şekilde eleştirerek, batılılaşmaya karşı İslamcı alternatifi destekleyenlere öncü oldular. Kısakürek ve Topçu Mısır ve Güney Asya’dan aydınlara daha çok odaklanan son dönem akademik İslamcılık yazınında göz ardı edilmiş isimleridir. Oysa Türkiye’de İslamcılık’ın gelişmesinde Kısakürek ve Topçu’nun yazıları oldukça önemlidir, zira onların fikirleri Seyyid Kutub ve Ebu’l-ala el-Mevdudî’nin 1970’lerde Türk diline yapılan tercümelerinin öncesinde derin ilgi görmüştür. Onların yazıları herhangi bir klasik İslami metinden ziyade savaş arası dönemin Fransız kültür hayatına daha yakın bir İslamcılık’a denk düşmektedir. Kısakürek ve Topçu’nun fikirleri Türkiye ve daha geniş manada Ortadoğu’nun çağdaş düşünce tarihinin güçlü oksidentalist söyleminden kesitler sunmaktadır ve bu fikirler ulus-devletin çağdaşlaşmacı bir döneminde Batı algısının karmaşık siyaseti hakkında bize pek çok şey öğretebilir.
307
335

REFERENCES

References: 

Algar, Hamid, “The Naqshbandi Order in Republican Turkey,” Islamic World
Report, 1/3, 1996.
Altun, Fahrettin, “Alternatif Tarih Yazmak: Necip Fazıl Kısakürek’in Hafıza
Siyaseti,” Toplum ve Bilim, 123, 2012.
Anahatlarıyla İlk Necip Fazıl Kısakürek Biyografisi, İstanbul, Büyük Doğu,
2000.
Aydın, Ertan, “Peculiarities of Turkish Revolutionary Ideology in the 1930s:
The Ülkü Version of Kemalism, 1933-1936”, Middle Eastern Studies 40, no. 5,
2004.
Carrier, James G., “Introduction”, Occidentalism: Images of the West, ed.
James G. Carrier, Oxford, Clarendon Press, 1995.
Çetinsaya, Gökhan, “Rethinking Nationalism and Islam: Some Preliminary
Notes On the Rrots of Turkish-Islamic Synthesis in Modern Turkish Political
Thought,” The Muslim World LXXXIX/3-4, July-October 1999.
Duran, Burhanettin, “Transformation of Islamist Political Thought in Turkey
From the Empire to the Early Republic (1908-1960)”, (Yayımlanmamış Doktora
Tezi), Bilkent Üniversitesi, Ankara, 2001.
Eisenstadt, Shmuel Noah, “The Reconstruction of Religious Arenas in the
Framework of Multiple Modernities”, Millennium: Journal of International Studies,
29/3, 2000.
Euben, Roxane, Enemy in the Mirror, Princeton University Press, 1999.
Eyerman, Ron, Between Culture and Politics: Intellectuals in Modern Society,
Cambridge, Polity Press, 1994.
Gümüşhanevi Ahmed Ziyaüddin: Hayatı-Eserleri-Tarikat Anlayışı ve Halidiyye
Tarikatı, İstanbul, Seha, 1984.
Haddad, Yvonne Yazbeck, “Islamist Depictions of Christianity in the Twentieth
Century: the Pluralism debate and the depiction of the other”, Islam and
Christian-Muslim Relations, 7/1, 1996.
Hay, Stephen N., Asian Ideas of East and West: Tagore and His Critics in
Japan, China, and India, Harvard University Press, 1970.
Horkheimer, Max - Adorno,Theodor, Dialectic of Enlightenment, Standford
University Press, 1944, 2007.
Kısakürek, Necip Fazıl, “Asyacılık-Avrupacılık”, Büyük Doğu 1. yıl, 2/29,
17 Mayıs 1946.
__________, “Avrupalı Olmamak Şerefi”, (28 Eylül 1939), Çerçeve 1, 3. bs.,
İstanbul, Büyük Doğu, 1998.
333
Modern İslamcılık Düşüncesinin Rakip Oksidentalizmleri: Necip Fazıl Kısakürek ve Nurettin Topçu’da
Hıristiyanlık, Batı ve Çağdaşlık Anlayışı / Burhanettin Duran - Cemil Aydın - çeviren Demet Koçyiğit
__________, “Batı’nın Doğu’ya Bakışı”, Büyük Doğu 2. yıl, n. 15, 30 Mayıs
1952.
__________, “Batının Buhranı”, Büyük Doğu 1. yıl, 1/19, 19 Kasım 1943;
Büyük Doğu, n. 11, 19 Haziran 1959.
__________, “Batının İki Yüzü”, Büyük Doğu 24. yıl, 13. periyot, n. 19, 22
Ekim 1967.
__________, “Batının Kendisine Bakışı”, Büyük Doğu 12. periyot, n. 16, 5
Ocak 1966.
__________, “Batının Kendisine”, Büyük Doğu 1. yıl, 1/4 , 23 Kasım 1945.
__________, “Batının Ucuzculuğu”, Büyük Doğu n. 4, 28 Mayıs 1954.
__________, “Buhranımızın Kundakçısı Yahudi”, 27 Haziran 1980; Rapor
10/13, 2. bs., İstanbul, Büyük Doğu, 1993.
__________, “Doğunun Kendisine Bakışı”, Büyük Doğu 9. yıl, n. 36, 20 Haziran
1952.
__________, “Doğunun Mizanı”, Büyük Doğu 1. yıl, 1/5, 15 Ekim 1943.
__________, “Doğunun Ucuzculuğu”, Büyük Doğu. n. 3, 21 Mayıs 1954.
__________, “Doğuya İnanalım”, Büyük Doğu 9. yıl, n. 41, 27 Haziran 1952.
__________, “Faşizma”, 23 Mart 1939; Çerçeve 1, 3. bs., İstanbul, Büyük
Doğu, 1998.
__________, “İki Ejderha”, Büyük Doğu 24. yıl, 13. periyot, n. 18, 15 Kasım
1967.
__________, “Kendi İçinde Batı”, Büyük Doğu, n. 6, 22 Ekim 1943 ; Büyük
Doğu, n. 69, 25 Temmuz 1952.
__________, “Kendi İçinde Doğu”, Büyük Doğu 9. yıl, n. 62, 18 Temmuz
1952 ; Büyük Doğu, n. 11, 15 Mayıs 1959.
__________, “Komünizma”, Büyük Doğu 14. periyot, n. 3, Temmuz 1969.
__________, “Moskof”, Büyük Doğu, 28. yıl, 15. periyot, n. 10, 10 Mart
1971.
__________, “Tarihi Vade”, Büyük Doğu 9. yıl, n. 103, Ağustos 28, 1952.
__________, Başmakalelerim 1, İstanbul, Büyük Doğu, 2013.
__________, Başmakalelerim 3, İstanbul, Büyük Doğu, 1995.
__________, Batı Tefekkürü ve İslam Tasavvufu, 2. bs., İstanbul, Büyük
Doğu, 1984.
__________, Çepçevre Sosyalizm, Komünizm ve İnsanlık, 2. bs., İstanbul,
Büyük Doğu, 1985.
334 FSM İlmî Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi, 7 (2016) Bahar
__________, Doğru Yolun Sapık Kolları, 7. bs., İstanbul, Büyük Doğu, 1996.
__________, Dünya Bir İnkılâp Bekliyor, 3. bs., İstanbul, Büyük Doğu, 1993.
__________, Hitabeler, 2. bs., İstanbul, Büyük Doğu, 1985.
__________, İhtilal, İstanbul, 6. bs., Büyük Doğu, 1997.
__________, Konuşmalar, 2. bs., İstanbul, Büyük Doğu, 1994.
__________, Sahte Kahramanlar, 4. bs., İstanbul, Büyük Doğu, 1987.
__________, Yeniçeri, 2. bs., İstanbul, Büyük Doğu, 1977.
Lindstrom, Lamont, “Cargoism and Occidentalism”, Occidentalism: Images
of the West, ed. James G. Carrier, Oxford, Clarendon Press, 1995.
Mardin, Şerif, “Religion and Politics in Modern Turkey”, Islam in the Political
Process, ed. James P. Piscatori, Cambridge, Cambridge University Press, 1983.
__________, Din ve İdeoloji, 5. bs., İstanbul, İletişim, 1992.
__________, Türkiye’de Din ve Siyaset, 2. bs., İstanbul, İletişim, 1992.
Okay, M. Orhan, Necip Fazıl Kısakürek, İstanbul, Şule, 1998.
Öğün, Süleyman Seyfi, Türkiye’de Cemaatçi Milliyetçilik ve Nurettin Topçu,
İstanbul, Dergâh, 1992
Reed, Howard A., “The Religious Life of Modern Turkish Muslims”, Islam
and the West, ed. Richard N. Frye, The Hague, Mouton& Co, 1956.
Shils, Edward, “Intellectuals”, International Encyclopedia of the Social Sciences,
New York, Macmillan, 1968.
__________, “The Intellectuals in the Political Development of the New States”,
Political Development and Social Change, eds. Jason L. Finkle and Richard
W. Gable, New York, John Wiley and Sons Inc, 1971.
Sıddıqi, Mazheruddin, Modern Reformist Thought in the Muslim World, Delhi,
Adam Publishers and Distributers, 1993.
Sorokin, Pitirim A., The Crisis of Our Age, Oxford, Oneworld, 1941, 1992.
Topçu, Nurettin, “İradenin Davası”, Hareket 2/2, Nisan 1947.
__________, “Ahlak Nizamı,” Hareket 2/1, Mart 1947.
__________, “Avrupa”, Hareket 1/9, Şubat 1943.
__________, “Benliğimiz”, Hareket 1/4, Mayıs 1939.
__________, “Bizde Milliyet Hareketleri”, Hareket 1/3, Nisan 1939.
__________, “Din Hayatı”, Komünizme Karşı Mücadele, 36, 15 Mayıs 1952.
__________, “Eşitlik Davası”, Komünizme Karşı Mücadele, 22, 15 Haziran
1951.
335
Modern İslamcılık Düşüncesinin Rakip Oksidentalizmleri: Necip Fazıl Kısakürek ve Nurettin Topçu’da
Hıristiyanlık, Batı ve Çağdaşlık Anlayışı / Burhanettin Duran - Cemil Aydın - çeviren Demet Koçyiğit
__________, “Garbın İlim Zihniyeti ve Ahlak Görüşü”, 1955.
__________, “İçtimai Sınıflar”, Hareket 1/2, Mart 1939; 1/3, Nisan 1939.
__________, “Komünizme Karşı Hristiyan Alemiyle Elele Vermeliyiz”,
Şule, 2, Haziran 1962.
__________, “Mesuliyet Hareketi”, Hareket 3/1, Aralık 1952.
__________, “Millet ve Milliyet”, Hareket 1/2, Mayıs 1943.
__________, “Millette İzzeti Nefs ve Siyaset”, Hareket 2/18, Ağustos 1948.
__________, “Rönesans Hareketleri”, Hareket 1/1, Şubat 1939.
__________, “Üç Kanlı Parti”, Bizim Türkiye, 2, 10 Mart 1948.
__________, Ahlak Nizamı, 3. bs., İstanbul, Dergâh, 1997.
__________, Devlet ve Demokrasi, İstanbul, Dergâh, 1998.
__________, İradenin Davası, İstanbul, Dergâh, 1998.
__________, İslam ve İnsan, İstanbul, Dergâh, 1998.
__________, İsyan Ahlakı, İstanbul, Dergâh, 1995.
__________, Kültür ve Medeniyet, 5. bs., İstanbul, Dergâh, 2010.
__________, Mehmet Akif, 2. bs., İstanbul, Dergâh, 1998.
__________, Mevlana ve Tasavvuf, İstanbul, Dergâh, 1998.
__________, Türkiye’nin Maarif Davası, 3. bs., İstanbul, Dergâh, 1997.
__________, Yarınki Türkiye, 4. bs., İstanbul, Dergâh, 1997.
Toprak, Binnaz, “Islamist Intellectuals: Revolt Against Industry and Technology”,
Turkey and the West: Changing Political and Cultural Identities, ed. Metin
Heper, Ayşe Öncü, Heinz Kramer, London, I. B. Tauris, 1993.
Zubaida, Sami, “Cosmopolitanism and the Middle East”, Cosmopolitanism,
Identity and Authenticity in the Middle East, ed. Roel Meijer, Surrey, Curzon
Press, 1999.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com