You are here

Home » Content

Örgütsel Vatandaşlık Davranışları: Kavramsal Bir Çözümleme ve Okul Açısından Bazı Çıkarımlar

Organizational Citizenship Behaviors: A Conceptual Analysis and Some Inferences for the Schools

Journal Name:

  • Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi

Publication Year:

  • 2005

Key Words:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
Organizational effectiveness depends on the quality of the human resources rather than the quantity of their financial sources. This case is also valid for the schools which have social and open system characteristics. For this reason, in recent years, one of the most widely studied topics in the field of organizational behavior and human resources is Organizational Citizenship Behaviors (OCBs). This concept refers to employees’ extra-role behaviors which are voluntary and extend beyond their formal job descriptions. There are five dimensions of OCBs: altruism, civic virtue, conscientiousness, courtesy, and sportsmanship. These dimensions contribute to individualistic and organizational performances. It is possible to say that there is a positive relationship between OCBs and job satisfaction, organizational commitment, and performance. OCBs may also make important contributions to schools by promoting the cooperation among teachers. The main aim of this article is to examine how OCBs increase individualistic and organizational effectiveness and to present some imferences for the schools on this issue by providing a general conceptual analysis.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language): 
Örgütsel etkililik, örgütlerin maddi kaynaklarının çokluğundan ziyade, insan kaynaklarının niteliğine bağlıdır. Bu olgu, sosyal ve açık sistem özellikleri gösteren okullar açısından da geçerlidir. Bu nedenle, son yıllarda, örgütsel davranışve insan kaynaklarıalanında en yaygın çalışılan konulardan biri, ‘Örgütsel Vatandaşlık Davranışları’dır (ÖVD). Bu kavram, işgörenlerin formal iştanımlarının ötesindeki gönüllü olarak yaptıklarıekstra rol davranışlarınıifade eder. ÖVD’nin beşboyutu vardır: özgecilik, sivil erdem, vicdanlılık, nezaket ve sportmenlik. Bu boyutlar, bireysel ve örgütsel performansa katkıda bulunur. İşdoyumu, örgütsel bağlılık ve performans ile ÖVD arasında pozitif bir ilişkinin olduğunu söylemek mümkündür. Aynızamanda, ÖVD, öğretmenler arasında işbirliği ve yardımlaşmanın geliştirilmesini sağlayarak okullara önemli katkılar sağlayabilir. Bu makalenin temel amacı, ÖVD’ye ilişkin genel bir kavramsal çerçeve sunarak, ÖVD’nin bireysel ve örgütsel etkililiği nasıl artırdığını incelemek ve bu konuda okullar açısından bazıçıkarımlar sunmaktır.
FULL TEXT (PDF): 
PDF icon arastirmax-orgutsel-vatandaslik-davranislari-kavramsal-bir-cozumleme-okul-acisindan-bazi-cikarimlar.pdf
  • 1
317-339
  • Turkish

REFERENCES

References: 

Acquaah, M. (2004). Human Factor Theory, Organizational Citizenship Behaviors and
Human Resources Management Practices: An Integration of Theoretical
Constructs and Suggestions for Measuring the Human Factor. Review of
Human Factor Studies Special Edition, 10(1), 118-151.
Allison, B. J.; Voss, R. S. ve Dryer, S. (2001). Student Classroom and Career Success:
The Role of Organizational Citizenship Behavior. Journal of Education for
Business, p.282-288, May/June 2001.
Altunkese, T. N. (2002). Psikolojik İklim, Örgüte Adama ve Örgütsel Vatandaşlık
DavranışıArasındaki İlişki Üzerine Bir Araştırma. YayımlanmamışYüksek
Lisans Tezi. Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Balcı, A. (2002). Etkili Okul. Okul Geliştirme. Kuram, Uygulama ve Araştırma. Üçüncü
Baskı. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Banyan, M. E. (2004). Wiring Organizations for Community Governance:
Characteristics of High Organizational Citizenship. Administrative Theory &
Praxis, 26(3), 325-344.
Blakely, G. L.; Andrews, M. C. ve Fuller, J. (2003). Are Chameleons Good Citizens? A
Longitudinal Study of The Relationship Between Self-Monitoring and
Organizational Citizenship Behavior. Journal of Business & Psychology,
18(2), 131-144.
Bursalıoğlu, Z. (1999). Okul Yönetiminde Yeni Yapıve Davranış. Onbirinci Basım.
Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Cable, D. M. (1995). The Role of Person-Organization Fit in Organizational Entry.
Unpublished Doctoral Dissertation. Cornell University.
Çınar, F. (2000). Organizasyonel Yurttaşlık Davranışıve Bir Uygulama.
YayımlanmamışYüksek Lisans Tezi. UludağÜniversitesi Sosyal Bilimler
Enstitüsü.
Deluga, R. J. (1994). Supervisor Trust Building, Leader-Member Exchange and
Organizational Citizenship Behaviour. Journal of Occupational and
Organizational Psychology, (67), 315-326.
Feather, N. T. ve Rauter, K. A. (2004). Organizational Citizenship Behaviours in
Relation to Job Status, Job Insecurity, Organizational Commitment and
Identification, Job Satisfaction and Work Values. Journal of Occupational
and Organizational Psychology, (77), 81-94.
GÜ, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 25, Sayı1 (2005) 317-339 337
Finegan, J. E. (2000). The Impact of Person and Organizational Values on
Organizational Commitment. Journal of Occupational and Organizational
Psychology, 73(2), 149-169.
Finkelstein, M. A. ve Penner, L. A. (2004). Predicting Organizational Citizenship
Behavior: Integrating the Functional and Role Identity Approaches. Social
Behavior and Personality, 32(4), 383-398.
Fok, L. Y.; Hartman, S. J.; Patti, A. L. ve Razek, J. R. (1999). The Relationships
Between Equity Sensitivity, GrowthNeed Strength, Organizational
Citizenship Behavior, and Perceived Outcomes in the Quality Environment:
A Study of Accounting Professionals. Journal of Social Behavior and
Personality, 15(1), 99-120.
Gibson, J. L.; Ivancevich, J. M.; Donnelly, J. H. ve Konopaske, R. (2003).
Organizations: Behavior, Structure, Processes. Eleventh Edition. New York:
McGraw Hill/Irwin.
Goodman, S. A. ve Svyantek, D. J. (1999). Person-Organization Fit and Contextual
Performance: Do Shared Values Matter. Journal of Vocational Behavior,
(55), 254-275.
Hunt, S. T. (2002). On the Virtues of Staying ‘Inside of the Box’: Does Organizational
Citizenship Behavior Detract from Performance in Taylorist Jobs?
International Journal of Selection and Assessment, 10(1-2), 152-159,
Marc/June 2002.
Kamer, M. (2001). Örgütsel Güven, Örgütsel Bağlılık ve Örgütsel Vatandaşlık
Davranışlarına Etkileri. YayımlanmamışYüksek Lisans Tezi. Marmara
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Karip, E. ve Köksal, K. (1996). Etkili Eğitim Sistemlerinin Geliştirilmesi. Kuram ve
Uygulamada Eğitim Yönetimi. Yıl: 2, Sayı: 2, Sayfa: 245-257.
Kaskel, R. J. (2000). Value Congruence and Satisfaction. Unpublished Doctoral
Dissertation. The California School of Professional Psychology at Alameda.
Kelloway, E. K.; Loughlin, C.; Barling, J. ve Nault, A. (2002). Self-Reported
Counterproductive Behaviors and Organizational Citizenship Behaviors:
Separate but Related Constructs. International Journal of Selection and
Assessment, 10(1-2), March/June, 2002, 143-151.
Kozakçıoğlu, R. (2002). Relationship of Organizational Commitment and Work
Rewards with Organizational Citizenship Behavior. YayımlanmamışYüksek
Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Lievens, F. ve Anseel, F. (2004). Confirmatory Factor Analysis and Invariance of an
Organizatinol Citizenship Behaviour Measure Across Samples in a Dutch-Speaking Context. Journal of Occupational and Organizational Psychology,
(77), 299-306.
GÜ, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 25, Sayı1 (2005) 317-339 338
McDonald, P. R. (1993). Individual-Organizational Value Congruence:
Operationalization and Consequents. Unpublished Doctoral Dissertation.
London, Ontario: The University of Western Ontario.
Miles, D. E.; Borman, W. E.; Spector, P. E. ve Fox, S. (2002). Building an Integrative
Model of Extra Role Work Behaviors: A Comparison of Counterproductive
Work Behavior with Organizational Citizenship Behavior. International
Journal of Selection and Assessment, 10(1-2), March/June, 2002, 51-57.
Morgan, G. (1998). Yönetim ve Örgüt Teorilerinde Metafor. (Çeviren: Gündüz Bulut).
İstanbul: MESS Yayınları.
Organ, D. W. (1997). Organizational Citizenship Behavior: It’s Construct Clean-Up
Time. Human Performance, 10(2), 85-97.
Organ, D. W. ve Lingl, A. (1995). Personality, Satisfaction, and Organizational
Citizenship Behavior. The Journal of Social Psychology, 135(3), 339-350.
Ölçüm-Çetin, M. (2004). Örgütsel Vatandaşlık Davranışı. Ankara: Nobel Yayın
Dağıtım.
Özdemir, S.; Yalın, H. İ. ve Sezgin, F. (2004). Öğretmenlik Mesleğine Giriş.
YenilenmişBeşinci Baskı. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Özen-İşbaşı, J. (2000). Çalışanların Yöneticilerine DuyduklarıGüvenin ve Örgütsel
Adalete İlişkin Algılamalarının Örgütsel Vatandaşlık Davranışının
Oluşumundaki Rolü: Bir Turizm Örgütünde Uygulama. Yayımlanmamış
Yüksek Lisans Tezi. Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Parsons, J. G. (1999). The Relationship of Values to Performance: A Case Study of The
Washington State Criminal Justice Training Commission. Unpublished
Doctoral Dissertation. Oklahoma: University of Central Oklahoma.
Penner, L. A.; Midili, A. R. ve Kegelmeyer, J. (1997). Beyond Job Attitudes: A
Personality and Social Psychology Perspective on the Causes of
Organizational Citizenship Behavior. Human Performance, 10(2), 111-131.
Podsakoff, P. M. ve MacKenzie, S. B. (1997). Impact of Organizational Citizenship
Behavior on Organizational Performance: A Review and Suggestions for
Future Research. Human Performance, 10(2), 133-151.
Pohlman, R. A. ve Gardiner, G. S. (2000). Value Driven Management. How to Create
and Maximize Value Over Time for Organizational Success. New York:
AMACOM.
Robbins, S. P. (1990). Organization Theory. Structure, Design, and Applications. Third
Edition. New Jersey: Prentice-Hall International Editions.
Sabuncuoğlu, Z. ve Tüz, M. (1998). Örgütsel Psikoloji. Bursa: ALFA Basım Yayım
Dağıtım.
GÜ, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 25, Sayı1 (2005) 317-339 339
Schein, E. H. (1992). Organizational Culture and Leadership. Second Edition. San
Francisco: Jossey-Bass Publishers.
Schnake, M. E. ve Dumler, M. P. (2003). Levels of Measurement and Analysis Issues in
Organizational Citizenship Behaviour Research. Journal of Occupational and
Organizational Psychology, (76), 283-301.
Seferoğlu, S. S. (2003, Mayıs). Öğretmenlerin Hizmetiçi Eğitiminde Yeni Yaklaşımlar.
Eğitimde Yansımalar: VII. ÇağdaşEğitim Sistemlerinde Öğretmen
Yetiştirme Ulusal Sempozyumunda sunulmuşbildiri, Cumhuriyet
Üniversitesi Kültür Merkezi, Sivas.
Smadi, S. M. (2001). YabancıÇalışanların Uyumu ve Örgütsel Vatandaşlık
Davranışları: Bir Yüksek Eğitim Kurumunun İncelenmesi. Yayımlanmamış
Doktora Tezi. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Somech, A. ve Drach-Zahavy, A. (2004). Exploring Organizational Citizenship
Behaviour from an Organizational Perspective: The Relationship Between
Organizational Learning and Organizational Citizenship Behaviour. Journal
of Occupational and Organizational Psychology, (77), 281-298.
Şişman, M. (2002). Örgütler ve Kültürler. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Turnipseed, D. ve Murkison, G. (2000). Good Soldiers and Their Syndrome:
Organizational Citizenship Behavior and The Work Environment. North
American Journal of Psychology, 2(2), 281-302.
Vey, M. A. ve Campbell, J. P. (2004). In-Role or Extra-Rol Organizational Citizenship
Behavior: Which Are We Measuring? Human Performance, 17(1), 119-135.
Wagner, S. L. ve Rush, M. C. (2000). Altruistic Organizational Citizenship Behavior:
Context, Disposition, and Age. The Journal of Social Psychology, 140(3),
379-391.
Williams, S.; Pitre, R. ve Zainuba, M. (2002). Justice and Organizational Citizenship
Behavior Intentions: Fair Rewards Versus Fair Treatment. The Journal of
Social Psychology, 142(1), 33-44.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com