You are here

Öğretmenlerin Tükenmişlik Düzeyi ile Sınıf Yönetiminde Kullandıkları Disiplin Modelleri Arasındaki İlişki

The Relationship Between The Burnout Level of Teachers Classroom Management and Discipline Models

Journal Name:

Publication Year:

Keywords (Original Language):

Abstract (2. Language): 
The purpose of this study is to determined the relationship between the burnout level of teachers classroom management and discipline models. This study was done with random technique 155 on teachers working at primary schools. Maslach Burnout Inventory and Discipline Models Inventory was use. Also Pearson Momentus Correlation (r) and Multı-functional regrassion techniques was use. Our this study shows that: The teachers use the intelligent-result model the most and Glasser models the least; there is a significant relationship among the level of depersonalization, personal accomplishment and emotional exhaustion; there is a negative relationship discipline models and emotional exhaustion; there is a negative and significant relationship between emotional exhaustion and Kounin and Glasser model. The theachers prefer “Canter and Konunin” models, as their burnout level at the subdimension of personal accomplishment; there is a positive and significant relationship between the grades of subdimension of personal accomplishment and depersonalization; there is significant effect of emotional exhaustion on Glasser model.
Abstract (Original Language): 
Bu araştırmanın amacı, öğretmenlerin tükenmişlik düzeyleri ile sınıf yönetiminde kullandıklarıdisiplin modelleri arasındaki ilişkiyi saptamaktır. Araştırma random tekniği ile seçilen ilköğretim okullarında görev yapan 155 öğretmen üzerinde yapılmıştır. Araştırmada Maslach Tükenmişlik Envanteri ve Disiplin Modelleri Ölçeği kullanılmıştır. Araştırmada Pearson momentler çarpımıkorelasyon katsayısı(r) ve Çoklu regresyon analizi tekniklerinden yararlanılmıştır. Araştırma sonucunda, öğretmenlerin en fazla Akıl-sonuç en az da Glasser modelini kullandığı; öğretmenlerin duyarsızlaşma, kişisel başarıve duygusal tükenmişlik düzeylerinin yüksek olduğu; öğretmenlerin disiplin modelleri arasında pozitif ve anlamlıbir ilişkinin bulunduğu; disiplin modelleri ile duygusal tükenmişlik arasında negatif bir ilişkinin olduğu; Duygusal tükenmişlik ile Kounin ve Glasser modeli arasında negatif ve anlamlıbir ilişkinin olduğu; Kişisel başarıalt boyutunda tükenmişlik düzeyi arttıkça öğretmenlerin daha çok “Canter ve Kounin” modellerini tercih ettikleri; öğretmenlerin kişisel başarı alt boyutu puanlarıile duyarsızlaşma arasında pozitif ve anlamlıbir ilişkinin bulunduğu; Duygusal tükenme yaşayan öğretmenlerin Glasser modeli’ni daha çok uyguladıklarısaptanmıştır.
123-135

REFERENCES

References: 

Akçamete, G., Kaner, S. ve Sucuoğlu, B. (2001). Öğretmenlerde tükenmişlik işdoyumu
ve kişilik. Ankara: Nobel Yayınları.
Aydın, M. (1987). Eğitim sosyolojisi. Seçme yazılar.Ankara: İlksan Matbaası.
Aydın, K. (2004). Beden eğitimi öğretmenlerinin tükenmişlik düzeyleri ve tükenmişliği
etkileyen bazıfaktörlerin incelenmesi. (Gazi Üniversitesi, Ankara:
YayımlanmamışYüksek Lisans Tezi).
Aksoy, N. (2002). Sınıf içi kurallar. E. Karip (Ed.), Sınıf yönetimi.Ankara: Pegem
Yayınları.
Baltaş, A. (1996). Stresle başa çıkma yollarıve işhayatındaki stres. IX. Ulusal Psikoloji
Kongresi Bilimsel Çalışmaları, Türk Psikologlar Derneği Yayınları, No: 15
GÜ, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 27, Sayı2 (2007) 123-155 152
Baltaş, Z. ve Baltaş, A. (1998). Stres ve başa çıkma yolları. İstanbul: Remzi Yayınları
Başaran, I. (1999). Zihinsel engelli, görme ve işitme özürlü çocuklara eğitim veren
kurumlarda çalışan öğretmenlerin kişilik özelliklerinin belirlenmesi ve
karşılaştırılması. (Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir: YayınlanmamışDoktora
Tezi).
Baysal, A. (1995). Lise ve dengi okul öğretmenlerinde tükenmişliğe etki eden faktörler.
(Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir: YayınlanmamışDoktora Tezi).
Boyle, G. J., Borg, M. G., Falzon, J. M., & Baglioni, A. J. (1995). A structural
model of the dimensions of teacher stress. British Journal of Educational
Psychology, 65 (2), 49-67.
Burke, R. J. ve Greenglass, E.R. (1993). Work, stres, role conflict, social support, and
psychological burnout among teachers, Psychological Report, 73, 371-380.
Canter, L. (1976). Assertive discipline: A take charge approach for today’s educator.
Seal Beach,CA: Canter and Assocciates.
Capel, S. A. (1991). A longitudinal study of burnout in teachers. British Journal of
Educational Psychology, 61, 36-45.
Celep, C. (2004). Sınıf yönetimi ve disiplin.Ankara: AnıYayınları
Cheuk, W. H. Ve Sai, W.K. (1995). Stres, social support and teacher burnout in Macau,
Current Psychology, 14 (1), 42-46.
Çam, O. (1991). Tükenmişlik envanterinin geçerlik ve güvenirliğinin araştırılması.
7.Ulusal Psikoloji Kongresi Bilimsel ÇalışmalarıEl Kitabı. Ankara:
Psikologlar Derneği Yayınları
Çokluk, Ö. (1999). Zihinsel ve işitme engelliler okulunda görev yapan yönetici ve
öğretmenlerde tükenmişliğin kestirilmesi. (Ankara Üniversitesi, Ankara:
YayımlanmamışYüksek Lisans Tezi).
Çokluk, Ö. (2000). Örgütlerde tükenmişlik. C. Elma ve D. Demir (Ed.), Yönetimde
çağdaşyaklaşımlar. Ankara: AnıYayıncılık.
Dick, R. V. & Wagner, U. (2001). Stres and strain in teaching: A structural equation
approach. British Journal of Educational Psychology,71, 243-259.
Dolunay, A. B. (2001). Keçiören ilçesi genel liseler ve teknik-ticaret-meslek liselerinde
görevli öğretmenlerde tükenmişlik durumu araştırması.(Ankara Üniversitesi,
Ankara: YayımlanmamışYüksek Lisans Tezi).
Dreikurs, R. , Grundwald, B. & Pepper, F., (1982). Manting sanity in the classroom:
Classroom management techniques (2
nd
ed). New York: Harper Row.
Eggen, P. ve Kauchak, D.(2001). Educational Psychology.Merril Prentice Hall. Ohıo,
GÜ, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 27, Sayı2 (2007) 123-155 153
Erişen, Y. (2004). Sınıfta öğretim liderliği. Ç. Özdemir ve Ş. Erçetin (Ed.), Sınıf
yönetimi.Ankara: Asil Yayıncılık.
Ergin, C. (1992). Doktor ve hemşirelerde tükenmişlik ve Maslach tükenmişlik
envanterinin uygulanması.7.Ulusal Psikoloji Kongresi Bilimsel Çalışmaları
El Kitabı, (143-154). Ankara: Psikologlar Derneği Yayınları.
Farber, B. A. (1984). Stres and burnout in suburban teachers. Journal of Educational
Research. 77 (6), 325-332.
Friesen, D., & Sarros, J. C. (1989). Sources of burnout among educators.
Journal of Organizational Behaviour, 10, 179-188.
Friesen, D., Prokop, C. M. ve Sarros, J.C. (1988). Why teacher burnout, Educational
Research Quarterly, 12 (3), 9-19.
Girgin, G. (1995). İlkokul öğretmenlerinde meslekten tükenmişliğin gelişimini etkileyen
değişkenlerin analizi ve bir model önerisi. (İzmir ili kentsel ve kırsal yöre
karşılaştırması). (Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir: YayımlanmamışYüksek
Doktora Tezi).
Girgin, G. ve Baysal, A. (2006). Zihinsel engelli öğrencilere eğitim veren öğretmenlerin
mesleki tükenmişlik düzeyi ve bazıdeğişkenler (İzmir Örneği). Pamukkale
Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, www.pamukkale.edu.trErişim
Tarihi: 17.07.2007
Glasser, W. (1990). The quality school. Managing students without coercion.New
York: Harper and Row.
Gordon, T. (1974). Etkili öğretmenlik eğitimi.(Çev. Emel Aksoy). İstanbul: Sistem
Matbaacılık.
Gümüşeli, A.İ(2001). Çağdaşokul müdürlerinin liderlik alanları. Kuram ve
uygulamada Eğitim Yönetimi. 28, s.531-548
Gündüz, B. (2006). Öğretmenlerde tükenmişliğin akılcıolmayan inançlar ile bazı
mesleki ve kişisel değişkenlere göre yordanması. Türk Psikolojik Danışma ve
Rehberlik Dergisi,
Hisli, Ş.N. (1994). Stresle başa çıkmada olumlu bir yaklaşım,Türk PsikologlarıDerneği
Yayınları. Ankara: Özyurt Matbabası
Hock, R. (1988). Professional burnout amongpublic school teachers”, Public Personel
Management, 17 (2), 123-26
Izgar, H. (2001). Okul yöneticilerinin tükenmişlik düzeyleri. Kuram ve Uygulamada
Eğitim Yönetimi Dergisi,27, 335-340.
Işıkhan, V. (2004). Çalışma hayatında stres ve başa çıkma yolları. Ankara: Sandal
Yayınları
GÜ, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 27, Sayı2 (2007) 123-155 154
Jones, V. F. ve Jones, L. S. (2001). Comprehensive classroom management: Creating
communities of support and solving problems.Allynn and Bacon, Boston,
USA.
Karasar, N. (1999). Bilimsel araştırma teknikleri. (9. Basım). Ankara: Nobel Yayınları.
Koustelios, A. (2001). Organizational factorsas predictors of teachers’ burnout, Psycho
Rep, 88 (3), 627-634.
Kırılmaz, A., Çelen, Y., ve Sarp, N. (2000). İlköğretim’de çalışan bir öğretmen
grubunda “Tükenmişlik durumu” araştırması. A.Ü. Sağlık Eğitim Fakültesi
İlköğretim-Online 2(1), 2-9. Internet’ten 12 Aralık 2004’de Elde Edilmiştir:
Http:// Www. İlkogretim-Online.Org.Tr
Kiev, A. ve Kohn, V. (1979). Executive stress. AMA, Survey Report,NewYork.
Maraşlı, M. (2005). Bazıözelliklerine ve öğrenilmişgüçlülük düzeylerine göre lise
Öğretmenlerinin tükenmişlik düzeyleri. Türk Tabipler Birliği Mesleki Sağlık
ve Güvenlik Dergisi, 23 (3), 27-33.
Murat, M. (2003). Üniversite öğretim elemanlarında tükenmişlik. Türk Psikolojik
Danışma ve Rehberlik Dergisi, 19 (2), 25-34.
Nelson, L. (1987). Positive discipline. New York: Ballantine Books.
Oser, F. (1998). Standards in teacher training. European Education, 30 (2).
Pala, A. (2005). Sınıfta istenmeyen öğrenci davranışlarının önlenmesi için disiplin
modelleri. Sosyal Bilimler Dergisi,14 (2), 1-9.
Peker, R. (2002). İlköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin mesleki
Tükenmişliklerine etki eden bazıfaktörler. UludağÜniversitesi Eğitim
Fakültesi Dergisi, 11 (1), 305-318.
Russel, D.W., Altmaier, E.. ve Van Velzen, I.D. (1987). Job-related stres, socia support,
and burnout classroom teachers. Journal of Applied Psychology, 72 (2), 269-274.
Sabuncuoğlu, Z. ve Tüz, M. (2001). Örgütsel psikoloji. Bursa: Ezgi Kitabevi
Sarros, J. C. ve Sarros, A. M. (1987). Predictors of teachers burnout. The Journal of
Educational Administration,14 (2), 272-280.
Schwab , R. L. Ve Iwanichi, E. F. (1982). Who are burnout teacher. Educational
Research Quarterly,77 (2) , 5-17.
Sucuoğlu, B. ve Kuloğlu, N. (1996). Özürlü çocuklarla çalışan öğretmenlerde
tükenmişliğin değerlendirilmesi. Türk Psikoloji Dergisi, 11 (36), 44-60.
Şahin, D. (2007). Öğretmenlerin tükenmişlik düzeyinin farklıdeğişkenler açısından
incelenmesi. (Gazi Üniversitesi, Ankara: YayınlanmamışYüksek Lisans
Tezi).
GÜ, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 27, Sayı2 (2007) 123-155 155
Taormina, R.J ve Law, C.M. (2000). Approaches to preventing burnout: The effects of
personal stres management and organizational socialization, Journal of
Nursing Management, 8 (2), 88-99.
Tertemiz, N. (2003). Sınıf yönetimi ve disiplin.Küçükahmet, L. (Ed.), Sınıf yönetimi.
Ankara: Nobel Yayınları.
Tümkaya, S. (1996). Öğretmenlerdeki tükenmişlik görülen psikolojik belirtiler ve başa
çıkma davranışları. (Çukurova Üniversitesi, Adana: YayınlanmamışYüksek
Lisans Tezi).
Ubrın, A. .J. (1978). Fundamental of organizational behavior an applied perspective.
NewYork: Pergamon Press Inc.
Wolgang, C. H. (1996). The tree faces of discipline for the elementary schools teachers.
Empowering the teachers and students.Boston: Allyn and Bacon.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com