You are here

Osmanlı Toplumunda Selefî Düşüncenin Tipik Bir Temsilcisi Olarak Kadızâdeliler

Kadızâdelis a s a Typical Example of Salafi Thinking in Ottoman Society

Journal Name:

Publication Year:

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
Some ideas raised in 16th and 17th centuries as opposed to Sunni-Hanefi theology tradition of Ottoman society has certain characteristics of Salafi thinking. The people who defend such ideas by adapting them to their time's political and scientific conditions named as Kadizadelis/Fakis but they overlooked as being considered an anti-Sufi group of people in the pursuit of personal and political interest rather than presenting Salafi dynamics in their thinking. This article aims to evaluate that group of people in terms of their similarity and differences with Salafi thinking in the history of Islam.
Abstract (Original Language): 
XVI. ve XVII. yüzyıl Osmanlı toplumunda, Sünnî-Hanefî çizgideki ilim geleneğine aykırı olarak ortaya çıkan bazı fikirlerin, Selefî düşüncenin karakteristik özelliklerini taşıdığı söylenebilir. Bu fikirleri o dönemin siyâsî ve ilmî şartlarına uyarlayarak sahiplenen kişiler, târihî kaynaklarda "Kadızâdeliler/Fakılar (Fakîhler)" ismiyle anılmış; ancak düşünce tarzlarında etkisini gösteren Selefî dinamikler gözden kaçırıldığı için sadece, siyâsî idarenin güdümünde hareket eden tasavvuf düşmanı bir zümre olarak değerlendirilmiştir. Oysa sözü edilen ekolün Selefî söylemle benzeşen ve ayrışan yönleri üzerine odaklanılması daha tutarlı görülmekte olup, bu makalenin de konusunu teşkil etmektedir.
303
315

REFERENCES

References: 


Abdüleha
d Nûrî, Riyâzu'l-ezkâr ve hiyâzu'l-esrâr, Süleymâniye Ktp., Hacı Mahmud Efendi, nr. 2438.

Akpmar
, M. Raşit, Kadızâdeliler ve Sivâsîler Arasındaki Fıkhı Tartışmalar (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Marmara Üniversitesi SBE, İstanbul 2009.

Arslan
, Ahmet Turan, imâm Birgivî Hayatı, Eserleri ve Arapça Tedrisatındaki Yeri, Seha Neşriyat, İstanbul 1992.
• Çavuşoğlu, Semiramis, The Kadizadeli Movement: An Attempt Of Seriat-Minded Reform In The Ottoman Empire, Princeton University, New Jersey 1990.

Ergin
, Refik, İslâm Düşüncesinde Zâhir-Bâtın Ayrımı Açısından Kadızâdeliler Örneği, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi),Selçuk Üniversitesi SBE, Konya 2007.

Furat
, Ahmet Hamdi, "Selefîlîğin Osmanlı'ya Etkisi Bağlamında Kullanılan Bir Argüman, "İbn Teymiyye'nin Es-Siyâsetü'ş-Şer'iyye İsimli Eserinin Osmanlı Dünyasında XVI. ve XVII. Asırdaki Tercümeleri", Marife Dergisi Selefîlik Özel Sayısı, Konya, 2009, sy. 3.

Gündoğdu
, Cengiz, "XVII. Yüzyıl Osmanlısında Siyâsî Otoritenin Ulemâ-Sûfî Yaklaşımına Dair Bir Örnek: IV. Murat-Kadızâde-Sivâsî", Dinî Araştırmalar, Ankara, 1999,11/5.

Mehme
t Zeki İşcan, "Selefîliğin Şiilik Değerlendirmeleri Bağlamında Nefret ve Şiddet Söylemi", e-makâlât Mezhep Araştırmaları Dergisi,2013,Vl/ 2.

Kadızâde
, Mehmed b. Mustaia,Mebhas-i îmân, Süleymâniye Ktp., Yazma Bağışlar, nr. 5570, vr. 234-346.
• ,
Mesâil-i
Ehl-i sünnet ve'l-cemaa', Süleymâniye Ktp., Yazma Bağışlar, nr.
5570, vr. 149-234.
• ,
Nushu'l-hukkâm,
Süleymâniye Ktp., Âşir Efendi, nr. 327, vr.2-73.
• ,
Risâle-i
Kadızâde, Süleymâniye Ktp., Yazma Bağışlar, nr. 6494, vr. 74-80.
• ,
Tâcü'r-resâil
ve minhâcü'l-vesâil, Süleymâniye Ktp., Hacı Mahmûd Efendi,
nr. 1926, vr. 1-162.

Kâti
b Çelebi, Mîzânü'l-hakfi ihtiyâri'l-ehakk, sad. Süleyman Uludağ - Mustafa Kara, Mârifet Yay., İstanbul 2001.

Koca
, Ferhat, İslâm Hukuk Târihinde Selefi Söylem, Ankara 2000.

Muhıbbî
, Emin b. Fazlullah ed-Dımaşkî, Hulâsâtü'l-eserfî a'yâni'l-karni'l-hâdî aşer, I-IV, Dâr-us sâdır, Beyrut, ts.

Nâimâ
, Mustafa Efendi, Târih-i Nâimâ, çev. Mehmet İpşirli, Türk Tarih Kurumu Yay., Ankara 2007.
İlahiyatAkademi Dergisi
315

Ocak
, Ahmet Yaşar, "XVII. Yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu'nda Dinde Tasfiye (Püritanizm) Teşebbüslerine Bir Bakış: 'Kadızâdeliler Hareketi'",Türk Kültürü Araştırmaları, Ankara, 1983, XXI-XXI/1-2, s. 208-223.
• Öztürk, Necati, Islamic Orthodoxy among the Ottomans in the Seventeenth Century with special refrence to the Qadi-Zade movement, University of Edinburgh, 1981.
• Özervarh, M.Sait, "Selefiyye", DİA, XXXVI, 399-402.

Uzunçarşılı
, İsmail Hakkı, Osmanlı Târihi, Ankara, 1951.

Üstüvânî
, Mehmed b. Ahmeded-Dimeşkî e\-¥iemeîı,Fevâidü'l-kebîr, Süleymâniye Ktp., Fatih, nr. 2770.
• ,
ilmihal,
Süleymâniye Ktp., Yazma Bağışlar, 43.

Vânî
, Mehmed Efendi, Tasavvufi Bid'atlardan Sakınmaya Dair Risale, Süleymâniye Ktp., Hacı Beşir Ağa, nr. 406.

Yakuboğlu
, Kenan, Osmanlı Medrese Eğitimi ve Felsefesi, İstanbul, Gökkubbe Yayınları, 2006.

Yurdaydm
, Hüseyin G, İslâm Târihi Dersleri, Ankara, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yay., 1971.

Zilfi
, Madeline C, "Kadızâdeliler: Onyedinci Yüzyıl İstanbul'unda Dinde İhyâ Hareketleri",çev. M. Hulusi Lekesiz, Türkiye Günlüğü, Ankara, Kasım-Aralık 1999, sayı: 58, s. 65-79.
• ,
Dindarlık
Siyâseti Osmanlı Ulemâsı Klasik Dönem Sonrası, Ankara, Birleşik
Yayınları, 2006.

Zubaida
, Sami, İslâm Dünyasında Hukuk ve iktidar, çev. Burcu Koçoğlu Birinci -Hasan Hacak, İstanbul, İstanbul Bilgi Ün. Yay., 2008.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com