You are here

KLASİK DONEMDE OSMANLI DEVLETI'NDE TARIMA ETKİ EDEN FAKTÖRLER VE BU FAKTÖRLERİN ORTAYA ÇIKARDIĞI SONUÇLAR

FACTORS AFFECTING AGRICULTURE IN THE OTTOMAN STATE CLASSIC AND THE RESULTS OF THESE FACTORS

Journal Name:

Publication Year:

DOI: 
http://dx.doi.org/10.9761/JASSS_344
Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
During the classical period of the Otoman Empire (1300-1600) disciplined application of agriculture policy in both the state and loyal subjects were not allowed to undergo a less of revenue from production. However, in the ordinary course of agriculture activities for the realization of the importance of rules which are enforced by the state in this area, as well as the Ottoman farmers receive per unit area yield the highest possible number of blocks or factors affecting the present. Some of factors may occur as a part synchronising each other independently of the others can exposed development. Classical period of Ottoman lands agricultural activities and variety of agricultural products grown accordingly under the influence of geographical conditions and climate remains a serious XVI. and XVII. century with the Ottoman Empire that width of the geography, climate, diversity in collateral with the expansion of the spectrum had been playing an important role in increasing diversity in agricultural products. Classical Ottoman periods the development of active agricultural activities to continue and prevents the subsequent periods in the absence of ownership of the lands is also engaged in agriculture peasant, property safety lack of enough the farmer sector in line with the earth system and Jalal of riots brought about by the influence of the environment and tax collectors exposed to persecution, lack of transportation facilities are often faced droughts the tax burden on farmers is significantly agriculture include such factors as uncommercialization.
Abstract (Original Language): 
Osmanlı Devleti'nin klasik döneminde (1300-1600), disiplinli bir tarım politikası uygulanarak hem devletin hem de reayanın üretim kaynaklı bir gelir kaybına uğramasına izin verilmemiştir. Ancak tarımsal faaliyetlerin olağan olarak gerçekleşmesi için devletin bu alanda uygulamaya koyduğu kuralların önemi yanı sıra Osmanlı çiftçisinin birim alandan mümkün olan en yüksek verimi alabilmesini etkileyen ya da engelleyen birtakım etkenler de mevcuttu. Bu etkenlerin bir kısmı birbirine senkrone olarak ortaya çıkabildiği gibi bir kısmı da diğerlerinden bağımsız olarak gelişme göstermekte ve neticede Osmanlı ekonomisini ve içtimai hayatını ciddi anlamda etkileyecek gelişmelere sebebiyet vermekteydi. Klasik dönem Osmanlı topraklarında, tarımsal faaliyetler ve buna bağlı olarak yetiştirilen tarım ürünlerinin çeşitliliği, coğrafi şartların ve iklimin güçlü tesiri altında kaldığından XVI. yüzyılda Osmanlı Devleti'nin sahip olduğu coğrafyanın genişliği, iklim çeşitliliğindeki yelpazenin genişlemesine paralel olarak, tarım ürünlerinde de çeşitliliğin artmasında etken rol oynamaktaydı. Klasik Osmanlı dönemindeki aktif tarımsal faaliyetlerin daha sonraki dönemlerde devam etmesini ve gelişmesini engelleyen etmenler içerisinde ise tarımla uğraşan köylünün toprağın mülkiyetine sahip olmaması, köylünün can ve mal güvenliğinin yeterince sağlanamaması, çiftçi kesiminin toprak sistemindeki çözülüşle paralel olarak ve celali isyanlarının beraberinde getirdiği ortamın da etkisiyle yerel güçler ve vergi tahsildarlarının zulmüne maruz kalması, ulaşım imkânlarının yetersizliği, sıklıkla karşı karşıya kalınan kuraklıklar, vergi yükünün önemli ölçüde çiftçinin üzerinde olması, tarımın ticarileşememesi gibi faktörler sayılabilir.
313-327

REFERENCES

References: 

ACUN, Fatma, " Klasik Dönem Osmanlı Eyalet Tarzı Olarak Tımar Sistemi ve Uygulanması", Türkler, c. 9, Ankara, 2002, ss. 899-908.
AKDAĞ, Mustafa, Türk Halkının Dirlik ve Düzenlik Kavgası, İstanbul, 1995
ALTUNDAĞ, Şinasi "Osmanlı İmparatorluğu'nun Vergi Sistemi Hakkında Kısa Bir Araştırma" AÜDTCFD, , c.5, sa.2, Ankara, 1947, ss.187-197.
ARIKAN, Zeki, "Osmanlı İmparatorluğu'nda İhracı Yasak Mallar (Memnu Meta)", Prof Dr. Bekir Kütükoğlu'na Armağan, İstanbul,1991, ss. 279-306
BARKAN, Ö. Lütfi, XV. ve XVI. Asırlarda Osmanlı İmparatorluğu'nda Zirai Ekonomi- nin Hukuki ve Mali Esasları: Kanunlar I, İstanbul, 1943.
BARKAN, Ö. Lütfi, "Tımar", İ.A, c. XII, ss. 286-333.
BAYKARA,Tuncer, Anadolu'nun Tarihi Coğrafyasına Giriş I, Ankara, 1988. CİN, Halil, Osmanlı Toprak Düzeni ve Bu Düzenin Bozulması, İstanbul, 1985. DERNEK, Zeynep, Tarım Ekonomisi ve İşletmeciliği, İsparta, 2002. EMECEN, Feridun, XVI. Asırda Manisa Kazası, Ankara, 1989.
ERLER, Mehmet, Yavuz "XIX. Yüzyıldaki Bazı Doğal Afetler ve Osmanlı Yönetimi",Türkler, c.13, Ankara, 2002, ss.762-769.
ERLER, Mehmet, Yavuz, Osmanlı Devleti 'nde Kuraklık ve Kıtlık Olayları (1800-1880),
İstanbul, 2010.
GÖKMEN, Ertan, "Batı Anadolu'da Çekirge Felaketi (1850-1915)", Belleten, c. LXXIV, sa.269, Yıl:2010 -Nisan, ss.127-180.
GÜÇER, Lütfi, XVI-XVII. Asırlarda Osmanlı İmparatorluğu'nda Hububat Meselesi ve Hububattan Alınan Vergiler, İstanbul, 1964.
GÜL, Abdülkadir, "Osmanlı Devleti'nde Kuraklık ve Kıtlık (Erzurum Vilayeti Örneği: 1892¬1893 ve 1906-1908 Yılları)", Uluslar Arası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2009, sa:9, c.II, s.144-158.
GÜMÜŞÇÜ, Osman, Tarihi Coğrafya, İstanbul, 2006.
HİNZ, W., İslamda Ölçü Sistemleri, (Çev. Acar Sevim), İstanbul, 1990.
HÜTTEROTH, W. Dıeter "Osmanlı İmparatorluğu'nun Tarihi Coğrafyası", Türkler, Ankara,
2002, c.IX, ss.45-53.
327
Durmuş Volkan KARABOĞA
; 1 •
İNALCIK, Halil, Osmanlı İmparatorluğu' nun Ekonomik ve Sosyal Tarihi I , (1300¬1600), İstanbul, 2004.
İSLAMOĞLU, Huri, "16. Yüzyıl Anadolusu'nda Köylüler, Ticarileşme ve Devlet İktidarının Meşrulaştırılması", Osmanlı Toprak Mülkiyeti ve Ticari Tarım, (ed. Çağlar Keyder),
ss.59-81.
KANKAL, Ahmet, Türkmen'in Kaidesi Kastamonu (XV-XVIII. Yüzyıllar Arası Şehir Hayatı),
Ankara, 2004, s.229.
KILIÇ, Orhan "Osmanlı Devleti'nde Meydana Gelen Kıtlıklar", Türkler, Ankara, 2002, c.X, ss.718-730.
ÖZDEĞER, Yunus, "XIX. Yüzyıl Sonlarında Meydana Gelen Bir Kuraklık ve Kıtlık Hadisesi İle Bunun Sosyo-Ekonomik Sonuçları", Karadeniz Araştırmaları, sa.19, Güz-2008,
ss.87-96.
ÖZGEN, Ferhat, Başkan, "Osmanlı Devleti'nin Diğer Devletlerle İktisadi İlişkisi" Ekonomi ve Toplum, sa:32, Mart-Nisan 2000,ss.101-111.
ÖZKAYA, Yücel, 18. Yüzyılda Osmanlı Toplumu, İstanbul, 2007.
ÖZTÜRK, Mustafa, "Osmanlı İktisadında Fiyatları Etkileyen Unsurlar", Prof. Dr. Şerafettin Turan Armağanı, Elazığ, 1996,ss.221-239.
PAMUK, Şevket, Osmanlı Ekonomisi ve Kurumları, İstanbul, 2010.
PAMUK, Şevket, Osmanlı-Türkiye İktisadi Tarihi (1500-1914), İstanbul, 2007.
PANZAC, Danıel, Osmanlı İmparatorluğunda Veba (1700-1850), (çev. Serap Yılmaz),
İstanbul, 1997.
REFİK, Ahmed, Anadolu'da Türk Aşiretleri (966-1200), İstanbul, 1989.
SHAW, Stanford,
Osmanlı
İmparatorluğu ve Modern Türkiye, (çev. Mehmet Harmancı),
İstanbul, 1994.
ŞENER, Abdüllatif, Tanzimat Dönemi Osmanlı Vergi Sistemi, İstanbul, 1990.
TABAKOĞLU, Ahmet, Türkiye İktisat Tarihi,İstanbul,2009.
TABAKOĞLU, Ahmet, Gerileme Dönemine Girerken Osmanlı Maliyesi,İstanbul,1985.
UZUN, Efkan, "Osmanlı Ülkesinde Görülen İsyan ve Eşkıyalık Olayları Hakkında Alınan Tedbirler Hakkında Bir Değerlendirme", TÜBARD, Niğde, 2009, sa: 25, s.185-214.
ÜREKLİ, Bayram, "XVII. Yüzyılda Konya'da Bazı Eşya ve Yiyecek Fiyatları", Prof. Dr. Bayram Kodaman'a Armağan, Samsun, 1993, ss343-370.
VEİNSTEİN, Gilles, "Karadeniz'in Kuzeyinde Büyük 1560 Kuraklığı: Osmanlı Yetkililerinin Durumu Algılayışı ve Gösterdikleri Tepkiler", Osmanlı İmparatorluğu'nda Doğal Afetler, (Ed. Elızabeth Zacharıadou), İstanbul, 2001,ss.297-306.
YILMAZ, Ahmet, 413 Numaralı Mufassal Tapu Tahrir Defterine Göre Bitlis Sancağı (1555¬1556), (Yayınlanmamış Yüksek Lisan Tezi), Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya, 2010.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com