You are here

FATMA ALİYE VE EMİNE SEMİYE’NİN KADININ TOPLUMSAL KİMLİĞİNİN KAZANDIRILMASINDA ÖNCÜ FİKİRLERİ

INNOVATIVE IDEAS OF FATMA ALIYE AND EMINE SEMIYE ON GIVING WOMEN A SOCIAL IDENTITY

Journal Name:

Publication Year:

DOI: 
http://dx.doi.org/10.9761/JASSS_760
Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
Fatma Aliye and Emine Semiye Hanim, daughters of Ahmet Cevdet Pasha, who was an important man of state during Tanzimat Period and Islamic jurist, are important figures in the women movement in the Ottoman. Two sisters not only express their ideas about womanhood in their articles but also question issues related with womanhood via heroines in their literary works. However, as intellectual Ottoman authoresses, they sometimes differed in the point of view expressing issues related with womanhood. Fatma Aliye continued Ahmet Cevdet Pasha’s traditional and devoted Islamic approach as his daughter. However, her two year younger sister Emine Semiye sometimes differed in both her life style and works from the ideas of her father and sister. Therefore, Fatma Aliye and Emine Semiye do not stay indifferent to issues related with womanhood but yet have divergent solution proposals. Emine Semiye is more radical than her sister in issues such as woman education, spouse choice, the right to divorce and inclusion in work life. In both her articles and literary works, Emine Semiye depicts her heroines as strong women who leave home totake a place in work life as well as making her own decisions about choosing a spouse. On the other hand, while Fatma Aliye embraces a traditional social pattern in her articles, she tries to make freedom of women a current issue deeply in her works. This is related to her being both her father’s daughter and not being indifferent to issues related with womanhood. Certainly, it should be noted that the term is a transaction term from traditional to modern. In this article, by utilizing both their articles and literary works, different and same approaches of the two sisters towards issues related with womanhood are tried to be revealed.
Abstract (Original Language): 
Tanzimat döneminin ünlü devlet adamı, İslam hukukçusu Ahmet Cevdet Paşa’nın kızları Fatma Aliye ve Emine Semiye Hanım, Osmanlı kadın hareketi içerisinde önemli bir yere sahiptirler.1 İki kız kardeş de bir yandan kadınlıkla ilgili düşüncelerini makaleleriyle dile getirirken, diğer yandan edebî eserlerinde kadın kahramanlar etrafında kadınlıkla ilgili meseleleri sorgularlar. Ancak onlar aydın Osmanlı kadın yazarları olarak kadınlıkla ilgili meseleleri kimi zaman aynı, ama kimi zaman da farklı bakış açılarıyla dile getirmişlerdir. Fatma Aliye, Ahmet Cevdet Paşa’nın gelenekçi ve İslam’a bağlı yönünü babasının kızı olarak devam ettirmiştir. Ancak kendisinden iki yaş küçük kız kardeşi Emine Semiye gerek yaşantısıyla, gerekse yazdıklarıyla hem babasından, hem de ablasının fikirlerinden zaman zaman uzaklaşır. Dolayısıyla Fatma Aliye ile Emine Semiye, kadınlıkla ilgili meselelere duyarsız kalamazlar, ancak meselelere çözüm önerileri zaman zaman farklılaşır. Kadının eğitimi, eş seçimi, boşanma hakkı, çalışma hayatına dâhil olması gibi meselelerde Emine Semiye, ablasına göre daha radikaldir. Emine Semiye gerek makalelerinde, gerekse roman ve hikâyelerinde kadın kahramanlarını evden kaçarak çalışma hayatı içerisine giren, eş seçimini kendisi yapabilen güçlü kadınlar olarak kurgular. Fatma Aliye ise makalelerinde geleneksel toplumsal düzenle paralel bir söylemi benimserken romanlarında alttan alta kadın özgürlüğünü gündeme getirmeye çalışmıştır. Bu da onun bir tarafıyla babasının kızı olması, diğer taraftan da kadınlıkla ilgili meselelere duyarsız kalamamasıyla alâkalıdır. Tabi dönemin gelenekselden moderne geçiş dönemi olduğunu da göz ardı etmemek gerekir. Bu makalede, iki kız kardeşin kadınlıkla ilgili meselelere aynı ve farklı yönlerden yaklaşımları hem makalelerinden, hem de edebî eserlerinden faydalanılarak ortaya konmaya çalışılmıştır.
1481-1499

REFERENCES

References: 

CANBAZ, Firdevs (2007), Çok Eşlilik Taaddüd-i Zevcat Fatma Aliye Mahmut Esad, Ankara: Hece Yayınları.
ESEN, Nüket (2006), ‚Bir Osmanlı Kadın Yazarın Doğuşu: Fatma Aliye‛, Modern Türk Edebiyatı Üzerine Okumalar, İstanbul: İletişim Yay.
Emine Semiye (1325), ‚Terakkiyat-ı Nisvaniyyeyi Kimden Bekleyelim?‛, Mehasin, S.10, Eylül 1325 (1909), 733-6.
Emine Semiye (ty a) ‚İslamiyet’te Feminizm‛, Halil Hamid, İslamiyet’te Feminizm Yahut Âlem-i Nisvanda Musavaat-ı Tamme içinde, İstanbul: Kiteum Matbaası.
Emine Semiye ( ty b), Hürriyet Kokuları, Milli Ktp. Yz. A. 4664.
Emine Semiye (ty c), Bikes, 06 MK. Yz. A 4583.
Emine Semiye (ty d), Muallime, O6 MK. Yz. A 4583
Fatma Aliye (1309), Nisvan-ı İslam, İstanbul.
Fatma Aliye (1311), ‚Talim ve Terbiye-i Benat-ı Osmaniye‛, Hanımlara Mahsus Gazete, S. 37, 25 Kanunuevvel 1311.
Fatma Aliye (1314 a), Refet, İstanbul.
1499
Şahika KARACA
Fatma Aliye (1314 b), Udi, İstanbul.
Fatma Aliye (1335 a), ‚Terbiye-i İçtimaiye‛, Mehasin, S. 10, Eylül 1325.
Fatma Aliye (1325 b), ‚İlim ile Cehl‛, İnkılab, S.8, 18 Şaban 1327, 22 Ağustos 1325.
Fatma Aliye (1326), Muhadarat, İstanbul: Kasbar Matbaası.
Fatma Aliye (1328), Enin, İstanbul: Karabet Matbaası.
Fatma Aliye (ty), Taksim Atatürk Kitaplığı, Fatma Aliye Hanım Evrakı: 9/1 Nolu belge.
KARACA, Şahika (2011), ‚Fatma Aliye Hanım’ın Türk Kadın Haklarının Düşünsel Temellerine Katkıları‛, Karadeniz Araştırmaları, Güz 2011, S. 31, s. 93-110.
KARACA, Şahika (2012), "Öncü Bir Kadın Yazar Emine Semiye’nin Kaleminden "İslamiyet’te Feminizm", Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, c.21, s.269-280.
MERİÇ, Nevin (2005), Âdâb-ı Muâşeret: Osmanlı’da Gündelik Hayatın Değişimi (1894-1927), 2. baskı, İstanbul: Kapı Yayınları.
Şemsettin Sami (1879), Kadınlar, İstanbul: Mihran Matbaası.
ZİHNİOĞLU, Yaprak (2003), Kadınsız İnkılap, İstanbul: Metis

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com