You are here

ÖĞRETMEN ADAYLARININ SAHİP OLDUĞU DEĞERLER İLE DEMOKRATİK TUTUMLARI ARASINDAKİ İLİŞKİ

RELATIONSHIP BETWEEN VALUES OWNED BY TEACHER CANDIDATES AND THEIR DEMOCRATIC ATTITUDES

Journal Name:

Publication Year:

DOI: 
http://dx.doi.org/10.9761/JASSS_594
Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
The objective of this study is to determine the relationship between teacher candidates’ values and their democratic attitudes. The working group involves 164 candidate teachers from senior class of Kırıkkale University Primary Education Department Classroom Teaching program. This is a descriptive research utilizing relational survey model. ‚Schwartz’ Value Survey‛ developed by Schwartz (1992) and applied in many countries and many different cultures was used to determine teacher candidates’ values and ‚Democratic Attitudes Scale‛ developed by Gözütok (1995) applied in many countries and different cultures was used to determine their democratic attitudes. At the end of the study statistically meaningful relations determined between teacher candidates’ values and their democratic attitudes. After investigating teacher candidates’ values, it was found out that values to which they attached importance mostly is in benevolence dimension and value dimension to which they attached importance at the very least is in power value dimension. It was determined that the teacher candidates have meaningful relations between their hedonism, stimulation, self-direction, benevolence, tradition, conformity, security and universalism values and their democratic attitudes. No statistically meaningful relation was found between achievement and power values and democratic attitudes of teacher candidates. Based on the results of this study; it can be searched how values are perceived by teachers, mainly by teacher candidates. In the meanwhile contents of different and similar aspects of factors affecting values and democratic attitudes of teacher candidates and teachers and their level of effecting can also be investigated. Also qualitative studies can be conducted on the role of the formation of the democratic attitudes and studies relevant to meaningful relation groups given in the results of these studies and value groups where no meaningful relation is found and their reasons.
Abstract (Original Language): 
Bu çalışmanın amacı öğretmen adaylarının sahip olduğu değerler ile demokratik tutumları arasındaki ilişkiyi belirlemektir. Çalışma grubunu Kırıkkale Üniversitesi İlköğretim Bölümü Sınıf Öğretmenliği programı son sınıfına devam eden 164 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Araştırma ilişkisel tarama modelinde betimsel bir araştırmadır. Araştırmada öğretmen adaylarının sahip olduğu değerleri belirlemek için Schwartz (1992) tarafından geliştirilen ve dünyada pek çok ülke ve farklı kültürde uygulanan ‚Schwartz Değerler Listesi‛, demokratik tutumlarını belirlemek için ise Gözütok (1995) tarafından geliştirilen ‚Demokratik Tutum Ölçeği‛ kullanılmıştır. Araştırma sonunda öğretmen adaylarının sahip olduğu değerler ile demokratik tutumları arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişkiler tespit edilmiştir. Öğretmen adaylarının sahip olduğu değerler incelendiğinde en fazla önem yükledikleri değerlerin iyilikseverlik boyutunda olduğu en az önem yükledikleri değer boyutunun ise güç değer boyutunda olduğu tespit edilmiştir. Öğretmen adaylarının hazcılık, uyarılım, özyönelim, iyilikseverlik, geleneksellik, uyma, güvenlik ve evrenselcilik değerleri ile demokratik tutumları arasında anlamlı ilişkilerin olduğu tespit edilmiştir. Öğretmen adaylarının başarı ve güç değerleri ile demokratik tutumları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişkiye rastlanmamıştır. Bu çalışmanın sonuçlarına dayalı olarak; değerlerin başta öğretmen adayları olmak üzere öğretmeler tarafından nasıl algılandığı araştırılabilir. Aynı zamanda öğretmen adayları ve öğretmenlerin değer ve demokratik tutumlarına etki eden faktörlerin benzer ve farklı yönlerinin neler olduğu ve etkileme dereceleri araştırılabilir. Demokratik tutumların oluşmasında değerlerin rolü üzerine nitel ve bu çalışmanın da sonuçlarında yer alan anlamlı ilişki grubu ve anlamlı ilişki çıkmayan değer grupları ve nedenleri ile ilgili çalışmalar yapılabilir.
367-381

REFERENCES

References: 

AKIN, U. ve ÖZDEMİR, M.(2009). Öğretmen adaylarının demokratik değerlerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi: Eğitim bilimleri fakültesi örneği. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 42(2), 183–198.
DİLMAÇ, B., DENİZ, M. ve DENİZ, M.E.(2009). Üniversite öğrencilerinin öz-anlayışları ile değer tercihlerinin incelenmesi. Değerler Eğitimi Dergisi, 7(18), 9-24.
Dilmaç, B. ve Ekşi, H. (2007). Değerler eğitiminde temel tartışmalar ve temel yaklaşımlar. İlköğretmen Eğitimci Dergisi, 14, 21-29.
DÖRING, K.A. (2010). Assessing children’s values: an exploratory study. Journal of Psychoeducational Assessment, 28(6),564-577.
ERWIN, E.F. & KIPNESS, N. A. (1997).Fostering democratic values in inclusive early childhood settings. Early Childhood Education Journal, 25 (1), 57-60.
GENÇ, Z. VE KALAFAT, T. (2008). Öğretmen adaylarının demokratik tutumları ile empatik becerilerinin değerlendirilmesi üzerine bir araştırma. Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19, 212-222.
GÖMLEKSİZ, M.N. ve ÇETİNTAŞ, S. (2011). Öğretmen adaylarının demokratik tutumları (Fırat, Dicle, 7 Aralık, Cumhuriyet ve Erzincan Üniversiteleri Örneği). Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 17, 1-14.
GÖZÜTOK, F.D. (1995). Öğretmenlerin demokratik tutumları. Ankara: Türk Demokrasi Vakfı Yayınları.
GÜNGÖR, E. (1998). Değerler psikolojisi üzerinde araştırmalar. İstanbul: Ötüken Neşriyat A.Ş.
KWAK, J.D. (2007). Challenges for values education today: in search of a humanistic approach for the cultivation of the virtue of private citizenship, Values Education and Lifelong Learning, 10,147-159.
KARADAĞ, E., BALOĞLU N. ve YALÇINKAYALAR, P. (2006). İlköğretim okulu yöneticilerinin öğretmenler tarafından algılanan demokratik tutumları ile öğretmenlerin demokratik değerleri üzerine ilişkisel bir araştırma. Değerler Eğitimi Dergisi, 4 (12), 65-82.
KARAHAN, T.F., SARDOĞAN, M.E., ÖZKAMALI, E. ve DİCLE, A.N. (2006). Öğretmen adaylarında demokratik tutum, nevrotik eğilimler ve kendini gerçekleştirme. H.Ü. Eğitim Fakültesi Dergisi (H.Ü. Journal of Education). 30, 149-158
KARASAR, N. (2006). Araştırmalarda rapor hazırlama. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Öğretmen Adaylarının Sahip Olduğu Değerler İle Demokratik Tutumları Arasındaki İlişki 380
KUŞDİL, M.E. ve KAĞITÇIBAŞI, Ç. (2000). Türk öğretmenlerinin değer yönelimleri ve Schwartz değer kuramı. Türk Psikoloji Dergisi, 15(45),59–80.
LEVIN, B. (1998). The educational requirement for democracy. Curriculum Inquiry. 28 (1), 57-79.
ROCCAS, S. & SCHWARTZ, S.H. (1997). Church-state relations and associations of religiosity with values: a study of catholics in six countries. Cross- Cultural Research, 31, 356- 375.
ROSS, D. D., & YEAGER, E. ( 1999). What Does Democracy Mean to Prospective Elementary Teachers? Journal of Teacher Education, Vol. 50, 255-266.
SARI, M.ve DOĞANAY, A. (2009). İnsan onuruna saygı değerinin kazandırılmasında örtük program: düşük ve yüksek okul yaşam kalitesine sahip iki ilköğretim okulunda nitel bir çalışma. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri (KUYEB), 9 (2), 925-940.
SARWAR, M., YOUSUF, I. M. & HUSSAIN, S. (2010).Attitude toward democracy in Pakistan: secondary school teachers’ perceptions. Journal of Collage Teaching & Learning, 7, 33-38.
SCHWARTZ, S.H. & BARDI, A. (2001). Value hierarchies across cultures: taking a similarities perspective. Journal of Cross-Cultural Psychology, 32, 268-290.
SCHWARTZ, S.H. & BARDI, A. (1997). Influences of adaptation to communist ule on value priorities I Eastern Europe. Political Psychology, 18 (2), 385-410.
SCHWARTZ, S.H. & SAGIE, G. (2000). Value consensus and importance: across-national study. Journal of Cross-Cultural Psychology, 31, 465-497.
SCHWARTZ, S.H. & HUISMANS, S. (1995). Value priorities and religiosity in four western religions. Social Psychology Quarterly, 58, 88-107.
SCHWARTZ, S. H., MELECH, G., LEHNMANN, A., BURGESS, S., HARRIS, M. & OWENS, V. (2001). Extending the cross- Cultural validity of the theory of basic human values with a different method of measurement. Journal of Cross-Cultural Psychology, 32, 519-542.
SHECHTMAN, Z. (2002). Validation of the democratic teacher belief scale (DTBS).Assessment in Education: Principles, Policy&Practice, 9(3), 363-377.
ŞAHİN-FIRAT, N. (2010). Okul müdürü ve öğretmenlerin okul kültürü ile değer sitemlerine ilişkin algıları. Eğitim ve Bilim, 35 (156), 71-83.
ŞİŞMAN, M. (2006). Eğitimde demokrasi ve sosyal adalet: Türkiye eğitim sisteminin değişmeyen miti. Türk Eğitim Sisteminde Yeni Paradigma Arayışları Bildiriler Kitabı, 4-5 Kasım, Ankara. Eğitim Bir-Sen Yayınları, 291-305.
381
Hakan DÜNDAR
ŞİŞMAN, M.,GÜLEŞ, H. ve DÖNMEZ, A. (2010). Demokratik bir okul kültürü için yeterlilikler çerçevesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3 (1), 167-182.
ORUÇ, C. (2010). Okul öncesi dönem çocuğunda ahlaki değerler eğitimi. Eğitim ve İnsani Bilimler Dergisi, Teori ve Uygulama, 1(2), 37-60.
ÖZAN, M.B., TÜRKOĞLU, A.Z. ve ŞENER, G. (2010). Okul yöneticilerinin sergiledikleri demokratik tutum ve davranışlarının öğretmenlerin motivasyonuna etkisi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20 (1), 275-290.
TAÇMAN, M. (2006). Democratic attitudes of primary school teachers. Cypriot Journal of Educational Sciences, 1(1), 30-46.
TEKİN, M., YILDIZ, M., LÖK, S. ve TAŞĞIN, Ö. (2009). Beden eğitimi ve spor yüksekokulunda öğrenim gören öğretmen adaylarının çeşitli değişkenlere göre demokratik tutum düzeylerinin incelenmesi. Niğde Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Dergisi,3 (3), 204-212.
ÜSTÜN, A. VE YILMAZ, M. (2008). Üniversite öğrencilerinin aile içi demokrasi ile ilgili görüşlerinin cinsiyet ve anne-baba eğitim düzeyine göre değerlendirilmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi(KEFAD), 9(2), 77-90.
YILMAZ, K. (2008). Eğitim yönetiminde değerler. Ankara: Pegem Akademi.
YİĞİT, E. Ö. & ÇOLAK, K. (2010). Democratic attitudes of social studies pre-service teachers. The International Journal of Research in Teacher Education, 1(Special Issue): 82-95.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com